230 likes | 425 Views
Fysische geografie van Nederland. Hoofdstuk 4 Onderzoek van het landijs van het boek Fysisch-geografisch onderzoek. Isotopen-onderzoek. Stabiele isotopen van zuurstof: 16 O 99,760 % 17 O 0,037 % 18 O 0,203 %
E N D
Fysische geografie van Nederland Hoofdstuk 4 Onderzoek van het landijs van het boek Fysisch-geografisch onderzoek
Isotopen-onderzoek Stabiele isotopen van zuurstof: 16O 99,760 % 17O 0,037 % 18O 0,203 % Verhouding isotopen in waterdamp en calciet is afhankelijk van temperatuur; hoe kouder hoe minder zware isotopen (18O).
Isotopen-onderzoek Ten behoeve van metingen is vergelijking nodig met een standaard: 18O/16O sample - 18O/16O standard 18O = ------------------------------------------------. 103o/oo 18O/16O standard
Naar Dansgaard et al. 1971 Berendsen 2010
Onderzoek landijs 18O / 16O-verhouding (18O) hangt af van: • klimaat • lokale T • geografische breedte • hoogte • seizoen • afstand tot brongebied
Isotopen-onderzoek • Tijdens glaciaal: • relatieve toename van 16O op ijskappen, en • relatieve toename 18O in de diepzee • Tijdens interglaciaal: • relatieve afname van 16O op ijskappen, en • relatieve afname 18O in de diepzee
Isotopen-onderzoek Hoe kunnen we hiermee een klimaatcurve maken? • Meting 18O • Meting ouderdom
Onderzoek landijs Dateringen van ijs • 14C (AMS-dateringen) • zomer/winter gelaagdheid van sneeuw, of stof • stromingsmodellen • accumulatiesnelheid constant • ijsdikte constant • stromingspatroon constant
INSTAAR Naar Dansgaard et al. 1973 Berendsen 2010
De Groenlandse ijskap Foto: N. Willemse
Naar Barnola et al. 1991 Berendsen 2010