Pogranicze polsko – niemieckie, rynek pracy jako nowe wyzwanie społeczne

1. Pogranicze polsko – niemieckie, rynek pracy jako nowe wyzwanie społeczne Dr hab. prof. UZ. Zdzisław Wołk Uniwersytet Zielonogórski 2011

2. Tezy • Specyfika polskiego pogranicza zachodniego • Praca zawodowa i jej współczesne funkcje • Cechy rynku pracy na pograniczu – wyznaczniki • Aktorzy rynku pracy na pograniczu • Wspólnota interesów partnerów na niemieckim rynku pracy na pograniczu • Podejścia partnerów. Możliwe scenariusze • Konsekwencje społeczne nowej sytuacji • Mimo wszystko: szansa

3. Specyfika polskiego pogranicza zachodniego • Uwarunkowania demograficzne • Uwarunkowania kulturowe • Uwarunkowania gospodarcze • Uwarunkowania społeczne

4. Praca zawodowa i jej współczesne funkcje • Wyznacza pozycję społeczną człowieka • Przyczynia się do doświadczania podmiotowości w życiu • Jest źródłem dochodów pracownika i jego rodziny • Sprzyja rozwojowi społeczności lokalnej • Redukuje zagrożenia patologią społeczną

5. Cechy rynku pracy na pograniczu – wyznaczniki Rynek pracy na pograniczu polsko – niemieckim wyznaczają: 1. Potencjał gospodarczy każdego z obszarów leżących po obu stronach granicy oraz ujęty łącznie. 2. Potencjał społeczny czyli zasoby ludzkie 3. Możliwości optymalnego ich wykorzystania z pożytkiem dla każdego partnera 4. Gotowość partnerów do poszukiwania najkorzystniejszych rozwiązań dla każdej ze stron 5. Podjęte działania przez służby zatrudnienia, pracodawców i aktywność pracobiorców

6. Aktorzy rynku pracy na pograniczu • Pracodawcy – oferujący pracę i wyznaczający zasady i warunki jej wykonywania • Pracobiorcy – osoby bezrobotne, osoby bierne zawodowo, osoby aktualnie pracujące • Służby zatrudnienia – organizatorzy, doradcy zawodowi, pośrednicy pracy

7. Wspólnota interesów partnerów na niemieckim rynku pracy na terenie pogranicza Cel nadrzędny: Wykorzystanie potencjału gospodarczego i społecznego po obu stronach granicy. Cele szczegółowe: Pomnożenie materialnych i niematerialnych rezultatów pracy zawodowej Wzrost poziomu aktywizacji społecznej i zawodowej mieszkańców pogranicza Skorzystanie z dobrych doświadczeń pracy i zatrudnienia Zredukowanie poziomu bezrobocia Poprawa standardu życia mieszkańców Zmniejszenie liczby klientów pomocy społecznej Większa integracja społeczna mieszkańców pogranicza

8. Podejścia partnerów. Niektóre możliwe scenariusze Podejście: wygrana – przegrana Jak najlepiej wykorzystać nową sytuację dla siebie, bez liczenia się z konsekwencjami doświadczanymi przez innych aktorów. Podejście: wygrana – wygrana Jak sprawić, aby każdy z partnerów (aktorów) skorzystał na nowej sytuacji. Podejście pierwsze niesie konsekwencje negatywne, drugie może dobrze służyć obu stronom uczestniczącym w procesie

9. (Możliwe) Pozagospodarcze konsekwencje społeczne nowej sytuacji • Drenaż lokalnych rynków pracy w Polsce i nadwyżka konkurencyjnej siły roboczej w Niemczech • Integracja vs dezintegracja rodzin • Włączenie społeczne i redukcja marginalizacji vs wzrost wykluczenia społecznego • Wzrost zainteresowania edukacją i poznawaniem kultury kraju sąsiada • Łagodzenie vs pogłębianie wzajemnej niechęci mieszkańców po obu stronach granicy • Wzrost vs redukowanie patologii społecznej • WSPÓLNE MAŁE OJCZYZNY

10. Mimo wszystko: szansa

11. Dziękuję