PEDİATRİK TORAKO-ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME

1. PEDİATRİK TORAKO-ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME DR. ABDULHAKİM COŞKUN Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Radyoloji Bilim Dalı coskunah@yahoo.com TMRD 2010 ANTALYA

2. ÇOCUKLARDA RADYOSENSİTİVİTE 4-10 KAT DAHA FAZLADIR PEDİATRİK RADYOLOJİDE İYONİZAN RADYASYONDAN BAĞIMSIZ İNCELEMELERİN ÖNEMİ ARTMAKTADIR MR GÖRÜNTÜLEME RADYASYON MARUZİYETİNİ ORTADAN KALDIRMASIYLA BT VE AKCİĞER GRAFİSİNE ÜSTÜNLÜK SAĞLAR

3. PEDİATRİK TORAKAL MR GÖRÜNTÜLEME

4. GİRİŞ • Direkt akciğer grafisi • Çocuklarda akciğer hastalıklarında kullanılan temel tanı yöntemi • Hızlı ve ucuz • Düşük doz radyasyon • BT akciğer parankimi incelemesi için altın standart • Akciğer parenkimi değerlendirilmesinde altın standart • Sedasyon gerekebilir • Radyasyon maruziyeti

5. GİRİŞ • MR alternatif inceleme yöntemidir • Pediatrik görüntülemede radyasyon kullanmayan teknikler tercih edilir • MR en iyi yumuşuk doku rezolüsyonunu sağlar • Sedasyon gerekebilir • Hızlı sekanslar ve solunum gate’li tekniklerle serbest soluk alıp inceleme yapılabilir • Morfolojik bilgi yanında fonksiyonel değerlendirme de yapılabilir • Kullanılan teknik değerlendirilecek patolojiye göre belirlenir • Görüntü analizleri BT ile benzerlik göstermektedir

6. TEKNİK • Sıvı artışıyla birlikte seyreden hastalıklarda T2-A teknikler kullanılır • Konsolidasyon, efüzyon ve abse ayırımı yapılabilir • Yumuşak doku kontrast farkı nedeniyle kontrast madde gerekmez • Hiler ve mediastinal lenf nodları değerlendirilebilir • Pulmoner perfüzyon anormallikleri veya tümörlerde kontrast madde kullanılır • Kardiyovasküler problemi olan hastalarda EKG kontrollü inceleme uygulanabilir

7. T1-A sekanslar pulsasyon artefaktına daha duyarlıdır • Hızlı, single-shot MR sekansları ve solunum gate’li incelemeler • Nefes tutmadan yüksek çözünürlüklü ve artefaktsız görüntü mümkündür • 6 yaş altı çocuklarda nefes tutmadan MR uygulanabilir • 8 yaş itibariyle nefes tutturmalı sekanslar görüntüleme zamanını azaltır • Respiratuar kompanzatuarlı (PACE) radyal okumalı “BLADE” veya “PROPELLER” sekanslarda kardiak hareket artefaktını engellemek için EKG tetikleme uygulanmayabilir

8. ENFEKSİYON • MR enfeksiyonun değerlendirilmesinde mükemmel bir yöntemdir • Temel sekans T2-A görüntülerdir • Hızlı sekanslar ile toplam inceleme süresi 1 dakikadır • Sedasyon gerekmeyebilir • MR bulguları • Alveoler eksudasyon • İnfiltrasyon • Atelektazi • Plevral efüzyon • Bronşektazi

9. OLGU Klinik: 8 Y K

10. Round pnömoni; 8 Y K

11. OLGU

12. Pnömoni; sağ akciğer orta lob ve alt lobda infiltrasyon, nekroz-apse formasyonları, bronşektazi, sağ plevral efüzyon ve kalınlaşma

13. OLGU Klinik: 7 Y K

14. Miliyer Akciğer; 7 Y K

15. OLGU Klinik: 5 Y K

16. Akciger Absesi; 5 Y K

17. OLGU Klinik: 18 Y E ALL nedeniyle kemoterapi görüyor

18. Fungal Enfeksiyon; alt sıra 1 ve 3 hafta içinde progresyon

19. MR immünsüprese hastalarda, enflamatuar infiltrasyonların saptanması ve karekterizasyonunda yararlıdır • İnvaziv aspergillozun erken tanısı ile tedaviye yol gösterir • Kontrastlı T1-A’da target işareti (santral nekroz periferik rim tarzı kontrastlanır) • T1-A’da vasküler invazyona bağlı gelişen hemorajik infarktlar sonucu hiperintens alanların varlığı • Erken dönemde infiltrasyon alanları T2-A’da homojen hiperintens, T1-A’da ara sinyal intensitesinde izlenirken homojen kontrast tutar • Daha sonra kontrastlı T1-A görüntülerde target işareti görülür • Abseye bağlı santral nekroz BT’den daha iyi gösterilir

20. OLGU Klinik: 11 Y E

21. Atelektazi ve dilate bronşlar; 11 Y E

22. ATELEKTAZİ • T1-A’da düşük sinyal intensitesi • Obstrüktif atelektazi T2-A görüntülerde hiperintens; nonobstrüktif atelektazi hipointenstir • Nedeni obstrüktif atelektazide sekresyon ve sıvı birikimine bağlıdır • Kontrastlı incelemede yoğun kontrast tutulumu • Dinamik incelemedeilk 3 dakika içerisinde hızlı kontrast tutulumu ardından yavaş salınım • MRG ile tümör ve atelektazi ayırt edilebilir

23. OLGU Klinik:

24. Pnömonik infiltrasyon, plevral efüzyon

25. PLEVRAL EFÜZYON • MRG, BT’den daha yüksek duyarlılıkla plevral hastalıkları gösterebilir • Plevral efüzyon etyolojisi ayırtedilemez • Serbest ve loküle sıvı ayırtedebilir • Plevral ve parenkimal anormalliklerin plevral efüzyondan ayırımı daha kolaydır

26. OLGU Klinik:

27. Ampiyem

28. ERCİYES - PNÖMONİ ÇALIŞMASIX-RAY – MR KARŞILAŞTIRMA • Akciğer enfeksiyonu düşünülen toplam 38 olgu • Aksiyel ve koronal iki ayrı planda, T1 FFE IP ve T2 B-FFE M2D olmak üzere iki ayrı sekans uygulandı • Hastaların 28’inde (%73) sedasyon gerekmedi • Sedasyon: Midazolam (0.1-0.2 mg/kg intranazal, Dormicum) • Koopere hastalarda nefes tutturuldu • Kontrast madde kullanılmadı

29. Koronal T2 B-FFE Süre: 6.2-13.9 s Koronal T1 FFE Süre: 10.2-19.6 s Toplam işlem süresi: 50.6-66.6 s Aksiyel T2 B-FFE Süre: 13.1-17.8 s T1: TR/TE: 3.2/1.6 T2: TR/TE: 83/4.6 Matriks: 256x256 FOV: 375-395 mm Flip açısı: 60-80º Aksiyel T1 FFE Süre: 17.1-19.3 s

30. PULMONER NEOPLAZMLAR • Çoğunlukla nonspesifik bulgular (öksürük, kollaps veya konsolidasyon) nedeniyle araştırılırken saptanırlar • Solunum sistemini tutan çoğu neoplazm metastatiktir • Örnek; Wilms’ tümör, osteosarkom, Ewing sarkomu, lenfoma • Primer akciğer tümörleri çocuklarda oldukça nadirdir • Primer akciğer tümörünün %75’i maligndir • En sık karsinoid tümör, bronkojenik karsinom ve sarkomlar

31. Kesitsel görüntüleme teknikleri erken tanı, evreleme ve takipte önemlidir • 5 mm’den büyük pulmoner nodüllerin tamamı MR ile gösterilebilir • MR benign ve malign lezyonları ayırtetmede BT’den başarılıdır • Kontrastlı dinamik inceleme benign ve malign ayırımında başarılıdır • Kontrastlanma olmaması benignite açısından önemli bir göstergedir

32. OLGU Klinik: 8 Y K

33. Alveolar Sarkom, akciğer metastazı; 8 Y K

34. Ewing sarkom; BT ve kontrol MR

35. MEDİASTİNAL KİTLELER • Mediastinal kitlenin vasküler yapılar ile olan ilişkisi en iyi MRG ile gösterilir • Tümör ile mediastinal yağ ayırımı T1-A görüntüler ile kolaydır • Mediastinal kitle veya lenfadenomegali ayırımı yapılabilir • Lenf nodlarının ileri karekterizasyonu zordur • Aortopulmoner pencere ve subkarinal bölgedeki lenf nodları MRG ile daha iyi gösterilebilir • Timus dokusu T1-A ile daha iyi değerlendirilir • Plevra ve göğüs duvarını değerlendirmede üstündür

36. OLGU Klinik: 9 Y K

37. Timus T-hücreli Lenfoma; 9 Y K

38. OLGU Klinik: 6 aylık E Hırıltılı solunum, boynunda şişlik,başının sol tarafında aşırı terleme, sağ gözkapağında düşüklük (Horner sendromu)

39. Nöroblastom ve Horner Sendromu; 6 aylık E

40. OLGU Klinik: 13 Y E

41. Teratom, Mediasten;13 Y E

42. OLGU Klinik:

43. Lenfatik Malformasyon

44. KİSTİK KİTLELER • MR ile izlenen kistik lezyonlar • Bronkojenik kist, perikardiyal kist, timik kist, kolloid kist, nöroenterik kist, dermoid kist, kistik higroma, kist hidatik, vs • Kistik kitleler ve nekrotik alanlar T1-A’da düşük, T2-A’da yüksek sinyal gösterir • BT’de yüksek dansite solid kitle bulgusu

45. OLGU Klinik:

46. Enterik dublikasyon kisti; Yenidoğan

47. OLGU Klinik: 6 Y E

48. Kist hidatik; 6 Y E

49. PEDİATRİK ABDOMİNAL MR GÖRÜNTÜLEME

50. GİRİŞ • Pediatrik abdomen uygulamalarında Röntgen, US, floroskopik teknikler (baryumlu incelemeler) ve IVP eskiden beri yaygın olarak kullanılmaktadır • BT incelemenin önemli katkıları yanında en önemli kısıtlaması nisbi yüksek radyasyon riskidir • Bu risk pediatrik yaş grubunda daha büyük önem taşır • MR görüntüleme • Yüksek çözünürlük yanında fonksiyonel bilgi verebilir • İyonizan radyasyon riski taşımaz • Hızlı sekansların uygulanması sedasyon ihtiyacını azaltmıştır