Stikstof en fosfaat in het Brabantse oppervlaktewater

1. Stikstof en fosfaat in het Brabantse oppervlaktewater Toestand en kansen Adrie Geerts 5 oktober 2010

2. Stikstof

3. Fosfaat

4. Percentage waterlichamen dat nog niet voldoet

5. Kansen • slootmaaisel • afspoeling • drainage en beregening • goede landbouwpraktijk • mestbewerking • zuiveringen • lozingen • uitmijnen

6. Slootmaaisel Maaiselonderzoek NBWB: de bijdrage van slootmaaisel aan de belasting van het oppervlaktewater met N en P is ongeveer 10 %

7. Afspoeling, de ‘vergeten’ route • Hoe komt al dat water na een forse regenbui zo snel in de sloot?? • Wat gebeurt er met mest die op 25 cm van de slootkant is neergelegd? • Bij afspoeling met een flinke bui gaat het om ongeveer 500 keer de P-norm en 100 tot 250 keer de N-norm • Wordt sterk verdund, maar toch..... • Groot gedeelte van de P zit aan slib of organische stof

8. Drainage en beregening • Drainagewater bevat vaak te veel N, zelden te veel P • Peilgestuurde drainage • Drainage vermindert afspoeling • Hogere opbrengst = kleiner nutriëntenoverschot

9. Mestbewerking • Van afval naar grondstof • Grond + gewas zijn bepalend, niet de mest • Koppeling N en P in de mest verbreken  mestbewerking

10. Zuiveringen 75 % zuiveringsrendement voor N en P  25 % wordt geloosd

11. Lozingen • Bronaanpak of end of pipe? • Industrie als voorbeeld (Campina) • Urinescheiding • Wasmiddelen/vaatwastabletten

12. Uitmijnen • Fosfaatbom in en rond natte natuurparels • 2000 kg/ha ineens? • 5 – 10 jaar 80 kg/ha? • 20 – 40 jaar 20 kg/ha? • > 100 jaar 1 kg/ha? • Doelgerichte aanpak nodig • Het gaat om plantenwortels, niet om chemie

14. Stellingen • Peilgestuurde drainage in agrarisch gebied is een goede zaak • Bronaanpak in de afvalwaterketen is doelmatiger dan investeren in extra zuivering

15. Er zijn legio mogelijkheden om de waterkwaliteit te verbeteren. Maar knelpunten moeten dan wel in beeld worden gebracht • Mestbeleid lost het fosfaatprobleem niet op. Daarvoor heb je boeren nodig