1 / 48

Virüslerin Sınıflandırılması ve Tanım Yöntemleri

Virüslerin Sınıflandırılması ve Tanım Yöntemleri. Dr. Erdal Polat. Viryon. Viryon: Hücre dışındaki olgun virüs veya başka hücreleri infeksiyona uğratabilen virüsdür. Virüsler. Virüsler çok küçük canlılar olduklarından ışık mikroskobuyla görülmezler

vivek
Download Presentation

Virüslerin Sınıflandırılması ve Tanım Yöntemleri

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Virüslerin Sınıflandırılması ve Tanım Yöntemleri Dr. Erdal Polat

  2. Viryon • Viryon: Hücre dışındaki olgun virüs veya başka hücreleri infeksiyona uğratabilen virüsdür

  3. Virüsler Virüsler çok küçük canlılar olduklarından ışık mikroskobuyla görülmezler Poxvirus ve Herpesvirus gibi büyük virüsler Giemsa Viktorya mavisi ile boyandığında ışık mikroskobuyla görülebilirler, ancak yapıları ışık mikroskobuyla aydınlatılamaz

  4. Virüslerin (viryon) EM yapısı DNA veya RNA Tek veya çift telli çekirdek asidi Çekirdek asidi çeviren kapsid denen protein tabakası Bazı virüslerde dışta lipitten zengin bir zar vardır. Bu zarlı virüsler genellikle etere duyarlıdırlar Zarın üzerindeki glikoproteinden oluşan çıkıntılar peplomer olarak adlandırılır

  5. Virüslerin (viryon) EM yapısı

  6. Virüslerin (viryon) EM yapısı

  7. Virüslerin sınıflandırılması • Virüslerin sınıflandırılmasında; • Virüsün büyüklüğü • Morfolojisi • Simetrisi • Kapsidin simetrisi

  8. Virüslerin büyüklüğü • Elektron mikroskobu • Kollodyon zarlarından süzerek (por çapı bilinen) • Ultrasantrifüj’de çöktürme ile

  9. Virüsün (viryon) şekilleri • Toparlak • İnce uzun • Tuğla • Mermi Şeklinde olanları vardır

  10. Virüsün (viryon) şekilleri

  11. Virüsler kapsid simetrisine göre • Kübik şekilli • Yirmi yüzlü (kapsomer ve protomerlerden yapılı çıkıntılar daha belirgindir) • Sarmal (kapsid ve çekirdek asidinden oluşan nükleokapsid şeritler, helezon yaparlar) • Karışık simetrili olarak ayrılırlar

  12. Virüsün (viryon) şekilleri

  13. Virüslerin sınıflandırılması • Fiziksel etkenlerin virüse etkisi • Kimyasal maddeler karşı (etre)duyarlılığ • İmmünoloji • Yaptıkları patolojik ve histolojik değişiklikler • Oluşturdukları hastalıklar • Konak türü

  14. Tütün Mozaik Virus

  15. Bakteriyofaj veya fajlar

  16. Virüslerin sınıflandırılması • Doğal taşınma yolları • Solunum yolu virusları (RSV) • Sindirim sistemi virusları (Rotavirus) • Yerleştikleri organ ve doku hücrelerine göre • MSS (Poliovirus) • Karaciğer (HCV, HBV)

  17. Virüslerin sınıflandırılması • Virüslerin hürcedeki replikasyon durumuna göre BALTİMORE SINIFLAMASI • 1971 yılında ortaya konmuştur • Memeliler DNA ve RNA sentezini hücre çekirdeğinde yaparlar • Buna karşı sitoplazmada replike olan virüsler kendi polimerazlarını yapmaları gerekir

  18. Virüslerin sınıflandırılması • Memelilerde RNA’yı kopya olarak kullanan RNA yada DNA sentezi yapabilen enzimi yoktur • Oysa virüslerde bu enzimi vardır • Reverse transkriptaz(RT) enzimi • Bu enzimlerin hata düzeltme fonksiyonları yoktur bu nedenle sıklıkla yanlış nükleotid dizisine girer ve sık mutasyona neden olur

  19. Virüslerin sınıflandırılması • Pozitif yönelimli RNA virüslerinde viryon içinde RNA’ya bağımlı RNA polimeraz (RbRP) yoktur • Bu virüsler hücreye girdikten sonra genomlarını m-RNA olarak kullanarak RbRP enzimini sentezlerler

  20. Virüslerin sınıflandırılması • Negatif yönelimli RNA virüslerinde RbRP enzimi vardır • Virus hücre içine girdikten sonra bu enzimle pozitif RNA (M RNA) sentezler

  21. Virüslerin sınıflandırılması • Pox virüslerin dışındaki DNA’lı virüsler hücre çekirdeğinde replike olurlar • DNA virüslerinden DNA genomlarında 5 - 3 yönünde yazılan iplik • m-RNA (T:U değişimi dışında) ile aynı diziye sahiptir • Bu nedenle anlamlı yada pozitif yönelimli iplik olarak kabul edilir

  22. Virüslerin sınıflandırılması • RNA’lı virüslerin çoğu sitoplazmada replike olurlar • ANCAK • Retroviruslar • Orthomiksoviruslar • Bornaviruslar • HDV çekirdekte replike olurlar

  23. Virüslerin sınıflandırılması • Çekirdek asidi • DNA • RNA • Çekirdek asidi Tek veya çift telli Düz ve dairemsi Parçalı veya tek parça • Molekül ağırlığı

  24. Virüsün (viryon) şekilleri

  25. RNA Genomlu virüsler

  26. Bunyaviridae ve Arenaviridae

  27. Influenzavirus

  28. Virüslerin sınıflandırılması • I- Çift İplikli DNA Virüsleri • Çekirdekte replike olanlar • Hücresel DNA polimerazı kullanlar • Adenovirideae • Herpesvirideae • Papovavirideae

  29. Virüslerin sınıflandırılması • I- Çift İplikli DNA Virüsleri • Sitoplazmada replike olanlar • Replikasyon ve transkripsiyon için tüm enzimlere sahiptir • Poxvirus

  30. Virüslerin sınıflandırılması II-Tek İplikli DNA virüsler • Çekirdekte replike olanlar • Hücresel polimerazla çift iplik ara form DNA oluşur ve bu formdan hücresel RNA polimeraz translasyon oluşur • Parvovirus B19 • TTV • Sen V

  31. Virüslerin sınıflandırılması III- Çift iplikli RNA virüsler • Sitoplazmada replike olanlar • Genomları segmentlidir • RNA’ya bağımlı polimerazlar var • Rotavirus

  32. Virüslerin sınıflandırılması IV-Tek iplikli, pozitif / RNA virüsleri • Sitoplazmada replike olurlar • Genomları m- RNA olarak görev yapar • Transkripsiyon süreçlerine göre: • Polisistronik m- RNA’ sı olanlar • M- RNA poliproteindir • Viralproteazlarca kesilirler

  33. Virüslerin sınıflandırılması • Yapısal ve yapısal olmayan • Picarnoviridae, Flaviviridae • Karmaşık transkripsiyonu olanlar • İki aşamalı trankripsiyon • İlk aşamada yapısal olmayan • İkinci aşamada yapısal olan • Togoviridae, Coronoviridae

  34. Virüslerin sınıflandırılması • V- Tek iplikli negatif polariteli • Negatif RNA kalıbından viryona ait RNA polimerazdan pozitif RNA oluşur • Pozitif RNA, m-RNA görevi yürütür • Nukleusta replike olanlar • Orthomyxviruslar, Bornaviruslar • Sitoplazmada replike olanlar • Rhopdoviruslar, Paramyxoviruslar

  35. Virüslerin sınıflandırılması • Genomlarının segmentli olup, olmamasına göre • I- Genomları segmentsiz olanlar • Bornaviridae • Paramyxoviridae • Rhapdoviridae • II- Genomları segmentli olanlar • İnfluenzae (7-8) • Kırım- Kongo HH (2) • Lassa Humması (3)

  36. Virüslerin sınıflandırılması • III- Segmentlerden en az biri pozitif yönelimli diğerleri negatif yönelimli olanlar • AMBİSENSE • Arenaviruslar • Bunyaviruslar

  37. Virüslerin sınıflandırılması • VI- Tek iplikli (Diploid), RT taşıyan pozitif RNA virüsler • Retrovirüsler • Replikasyon süreci iki dönemde olur • Erken dönem (sitoplazmada) • RT aktivitesi ile • (+) RNA’dan-(-) DNA • (-) DNA’dan- (+) DNA

  38. Virüslerin sınıflandırılması • Nukleus porunda geçiş • Preintegrasyon komplwksi • İki iplikli v - DNA oluşumu • IN. (İntegraz) • P17 (Matrix Pr) • Wpr

  39. Virüslerin sınıflandırılması • Geç dönem (Nukleusda) • Proviral DNA oluşumu • Hücresel RNA polimeraz • Transkripsiyon • Viral genom ve proteinler (sitoplazma) • Sitoplazma zarında olgunlaşma ve salınım • Viral proteaz katkısıyla

  40. Virüslerin sınıflandırılması • VII- Kısmi çift iplikli DNA virüsleri • % 70 çift iplikli • % 30 tek iplikli • REPLİKASYON SÜRECİ • Sitoplazmada • Kapsidten ayrılan genom (rc DNA- kısmi DNA)

  41. Virüslerin sınıflandırılması • Çkirdekte • Viral enzimlerce kısa ipliği düzeltir • Kovalen bağlarla bağlı, kapalı, sirküler DNA (ccc- DNA) oluşur • Hücresel RNA polimeraz-II yardımıyla transkripsiyon • 3.5 kb.lık pregenomik RNA (pg RNA) • 2.4, 2.1 diğer subgenomik m-RNA

  42. Virüslerin sınıflandırılması • Sitoplazma • 3.5 Kb’lık pg RNA’dan • Kapsid içinde • RT ile • (-) DNA (tam) • (+) DNA (eksik) • Diğer 2.4 ve 2.1 m RNA’dan • Zarf proteinleri • Viryon olgunlaşması

  43. Virüslerin tanımı • Viral infeksiyonların tanısı genellikle serolojik yöntemler ile konur • Akut ve konvelesan dönem serumlarında titre artışı özgül IgM pozitifliği önemlidir • Serolojik testlerde pozitif çıkan AİDS ve Hepatit C sonuçlarının konfirmasyonunun yapılmalıdır • Moleküller yöntemler

  44. Virüslerin tanımı • Zorunlu hücre içi paraziti olduklarından, canlı hücreye gereksinim vardır. • Virüslerin üretiminde • Deney Hayvanları • Embriyonlu Yumurta • Hücre Kültürleri

  45. Deney hayvanları • Her virüs deney hayvanlarında üretilemez • En uygun hayvan maymunlardır, ancak bunun da kullanımı oldukça zordur

  46. Deney hayvanları • En sık kullanılan deney hayvanları farelerdir • Periton ve intratekal inokülasyon yapılır • HSV-I • Kuduz • Rubella üretilebilir

  47. Embriyonlu yumurta • Embriyonun • Sarı keseye 6-7. günü (Kuduz, Togavirus) • Amniotik keseye 8-9. günü (Kabakulak) • Kariyoallontik keseye 9-11. günü(Influenzae) • Koriyoallontoik zara 11-13.günü(HSV-1, 2, Variola (çiçek))

  48. Hücre kültürü • Günümüzde en sık kullanılan hücre kültürüdür • Tavşan ve maymun böbreği • Fare kas dokusu • İnsan embriyonu • Akciğer • Böbrek • Karsinoma dokuları

More Related