1 / 18

Boşaltım Sistemi

Boşaltım Sistemi. Zafer Zengin Özel Yamanlar Fen Lisesi Biyoloji Öğretmeni Gsm: 0505 455 79 59 zaferzengin70@hotmail.com zaferzengin70@ g mail.com zaferzengin70@ yahoo .com. Boşaltımın Genel Tanımı Boşaltım Sisteminin Görevleri Boşaltım Maddeleri Bitkilerde Boşaltım

vivian
Download Presentation

Boşaltım Sistemi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Boşaltım Sistemi • Zafer ZenginÖzel Yamanlar Fen Lisesi Biyoloji Öğretmeni • Gsm: 0505 455 79 59 zaferzengin70@hotmail.com • zaferzengin70@gmail.com • zaferzengin70@yahoo.com

  2. Boşaltımın Genel Tanımı • Boşaltım Sisteminin Görevleri • Boşaltım Maddeleri • Bitkilerde Boşaltım • Omurgasızlarda Boşaltım • Omurgalılarda Boşaltım • İnsanda Boşaltım • Böbrek ve Yapısı • Süzülme-Geri Emilim-Salgılama

  3. Boşaltımın Genel Tanımı: Hücre metabolizması sonucu meydana gelen metabolizma artıklarının, dolaşım sistemi ile hücrelerden uzaklaştırılarak, boşaltım organları olan böbrek, akciğer, deri gibi yapılarla dışarıya atılması olayıdır. • Boşaltım Sisteminin Görevleri: • 1- Hücrelerde meydana gelen zehirli artıkları kandan süzerek dışarıya atmak • 2- Kan ve vücut sıvısında bulunan su ve tuz dengesini sağlamak (Homeostasi=İç Denge) • 3- Kan bileşimini belli sınırlar içerisinde sabit tutmak • 4- Kanın pH’ ını düzenlemek • 5- Böbrek üstü bezinden hormon salgılamak.

  4. Boşaltım Maddeleri • *Su (H2O) *Karbondioksit (CO2) *Amonyak (NH3) • *Üre (CO(NH3)2) *Ürik Asit (C5H4N4O3) • Boşaltım Maddelerinin Özellikleri: • Amonyak  Üre  Ürik Asit • Atılması için gerekli su miktarı azalır. • Gerekli enerji miktarı artar. • Zehirlilik derecesi azalır.

  5. Bitkilerde Boşaltım: • Stoma (Gözenek) *Lentisel (Kovucuk) * Hidatod (Su savağı) • *Depo Kofullar *Kök

  6. Tek Hücrelilerde Boşaltım

  7. Omurgasız Hayvanlarda Boşaltım • *Sünger ve Sölenterelerde boşaltım organı yoktur. Boşaltım artıkları (H2O , CO2 , NH3)difüzyonla vücut yüzeyinden atılır. • *Yassı Solucanlarda (Planarya) boşaltım organı PROTONEFRİDİUM’ dur. • Protonefridium, alev hücreleri ve borucuklardan meydana gelir. • Bu canlılarda CO2 , NH3 gibi boşaltım maddeleri difüzyonla vücut yüzeyinden uzaklaştırılır. • *Halkalı Solucanlarda (Toprak solucanı) boşaltım organı NEFRİDİUM’ dur. (Kirpikli Huni + Boşaltım Kanalı)

  8. *Eklembacaklılarda (Böcekler) boşaltım organı MALPİGİ (TÜP) KANALCIKLARI’ dır. Omurgalı Hayvanlarda Boşaltım

  9. İNSANDA Boşaltım Sistemi

  10. İnsanda Boşaltım Sistemi 1-Böbrekler 2-Boşaltım Kanalı (Üreter) 3-Sidik Kesesi (Mesane) 4-Üretra olmak üzere 4 kısımdan oluşur. BÖBREĞİN YAPISI: *Böbrek 4 kısımdan meydana gelir. 1-Fibröz Gömlek 2-Kabuk (Kortex) 3-Öz (Medulla) 4-Havuzcuk (Pelvis) *Malpigi cisimciği (Bowmann Kapsülü + Glomerulus) kortex de bulunur. *Boşaltım kanalcıkları (Piramit) medulla bölgesinde bulunur. Her böbrekte sayısı 8-10 kadardır.

  11. *Böbreğin en iç kısmı Havuzcuktur. Glomerulustan Bowman kapsülüne süzülen idrar piramitlerin uçlarındaki 15-20 kadar delikten damla damla havuzcuğa dökülür. *Böbreklerde süzme birimi nefronlardır. Her böbrekte yaklaşık 1.200.000 kadar nefron bulunur. *Nefronlardan günde yaklaşık 180 litre sıvı süzülerek 1,5 litre idrar vücuttan dışarı atılır. *Bir nefronun yapısında; a)Glomerulus (Kılcaldamar ağı) b)Bowmann Kapsülü c)Boşaltım Kanalları (Proximal ve Distal tüp-Henle Kulpu) d)Damarlar vardır.

  12. NEFRONUN YAPISI

  13. *Glomerulus, Bowmann kapsülünün içini dolduran kılcal damar yumağıdır. *Burada iki atardamar arasında kılcaldamar bulunur. Ancak vücudun diğer kısımlarında kılcaldamarlar atardamar ile toplardamar arasında bulunur. *Bundan dolayı buradaki kan basıncı diğer kılcallara göre 2 kat daha fazladır. (70 mm-Hg) *Kan basıncının fazla olmasından dolayı bu kılcalların çeper kalınlığı da 2 kattır. *Glomerulustan Bowman kapsülüne sadece süzülme olayı gerçekleşir. (Difüzyon-Aktif Taşıma) Yani geri emilim gerçekleşmez. Ancak yine diğer kılcallarda geri emilim olmaktadır.

  14. İDRAR: Ortalama günde 1-1,5 lt idrar oluşur. pH’ ı 5-7 arasında değişir. İdrarda az sayıda lökosit, epitel hücreleri, üre, ürik asit, Na, K, Ca, Cl ve PO4 bulunur. İdrar kesesi 300-500 cm3 idrar alır. Ancak biriken idrar 200 cm3’ ü geçince duvar gerilir ve otonom sinirlerle beyinde ilgili merkez uyarılır. İdrar kesesini oluşturan düz kaslar kasılır ve idrar dışarı atılır. İdrarın atılması ile ilgili merkezler Orta Beyin, Omurilik soğanı ve omurilikte bulunur. Fakat en etkili merkez Beynin kortex merkezidir. İdrar bir çok hastalığın teşhisinde kullanılır.

  15. ÖNEMLİ NOTLAR 1- Tatlı Su Balıkları SU İÇMEZLER ! Çünkü vücutları suya göre hipertoniktir. 2- Tuzlu Su Balıkları SU İÇERLER. Çünkü vücutları suya göre hipotoniktir. 3- Tuzlu su balıkları su ile birlikte aldıkları tuzu aktif taşıma ile solungaçlarındaki özel klorid tuz hücreleri tarafından suya verirler. 4- Kurak ortama uyum göstermiş canlılar, su sıkıntısı yaşadıklarından, suyun glomerulustan Bowmann kapsülüne daha fazla süzülmemesi için Glomerulusları iyi gelişmemiştir. 5- İdrarda Glikoz, aminoasit gibi besin monomerlerinin bulunması hastalığa işarettir.

More Related