160 likes | 296 Views
Het hoe en waarom van informatievaardigheden in het onderwijs. Dr. Amber Walraven De Onderwijsdagen 2009, 10 november 2009. OVERZICHT. Informatievaardigheden Waarom Hoe Toekomstig onderzoek. INFORMATIEVAARDIGHEDEN. Specifiek voor informatie op Internet Grote bron van informatie
E N D
Het hoe en waarom van informatievaardigheden in het onderwijs. Dr. Amber Walraven De Onderwijsdagen 2009, 10 november 2009
OVERZICHT • Informatievaardigheden • Waarom • Hoe • Toekomstig onderzoek
INFORMATIEVAARDIGHEDEN • Specifiek voor informatie op Internet • Grote bron van informatie • Iedereen kan alles erop zetten • Geen kwaliteitscontrole • Als je al zoekt dan dien je: • Het probleem te definiëren • Te zoeken, scannen en verwerken • De gevonden informatie te organiseren en presenteren
WWW IN HET BASISONDERWIJS • Leerlingen gebruiken de computer gemiddeld 3 uur per week voor schooltaken (Kennisnet, 2008) • Voornamelijk voor oefenprogramma’s, maar ook opzoeken van informatie op Internet (Kennisnet, 2008) • Leerlingen beschouwen zichzelf als vaardig
WWW IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS • Leerlingen gebruiken de computer gemiddeld 5 uur per week voor schooltaken (Kennisnet, 2008) • 87% van jongeren tussen 12 en 17 gebruikt WWW als grootste bron van Informatie (Motivaction, 2006) • 7 op 10 docenten geven opdracht voor informatie zoeken op Internet (Kennisnet, 2008) • Ruim 50% vande leerlingen vindt docent niet in staat hierbij te helpen
ROL VAN DE DOCENT • Docenten worden geconfronteerd met het WWW • Leerlingen moeten leren hoe ze zoekresultaten, informatie en bron moeten evalueren • Docenten missen zelf vaardigheden • Docenten geven toe dat ze niet altijd weten hoe ze hun leerlingen moeten begeleiden
WAAROM AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN • Leerlingen gebruiken weinig criteria voor het evalueren van informatie • Leerlingen kennen meer criteria dan ze gebruiken • Redenen: tijdsdruk, motivatie en gemakzucht • Leerlingen kennen niet alle criteria en interpreteren criteria soms verkeerd
HOE AANDACHT VOOR INFORMATIEVAARDIGHEDEN • Docenten lessen laten ontwerpen • Zowel aandacht voor inhoud als informatievaardigheden • Rollenspel: Vrede van Versailles • Stripverhaal tekenen over de opkomst van Hitler • Kwartetspel spelen en de gebeurtenissen in chronologische volgorde zetten
REACTIES VAN LEERLINGEN Vooraf: • Als we alles zelf moeten zoeken, dan leren we allemaal wat anders! • Hoe moet ik nu weten of iets betrouwbaar is? Tijdens: • Ik geloofde altijd alles wat ik zag en las, en nu moet ik alles wantrouwen! Na afloop: • Waarom hebben we dit niet eerder geleerd?
RESULTATEN • Leerlingen inderdaad kritischer omgaan met informatie op Internet • Leerlingen het geleerde toepassen in meerdere schoolvakken
BEINVLOEDENDE FACTOREN • Mate waarin docent betrokken is bij ontwerp • Goed gestructureerde groepsdiscussies over criteria • Aanleren van systematische aanpak • Goede balans tussen ‘nieuwe’ lessen en ‘normale’ lessen
DO’S & DON’TS • DO • Motiveer leerlingen • Gebruik hele taken • Neem de tijd om te discussiëren • DON’T • Alleen maar Internet gebruiken • Allemaal nieuwe dingen tegelijk • Alles alleen doen
TOEKOMSTIG ONDERZOEK • Andere domeinen • Andere docenten • Hoe zit het met informatievaardigheden van docenten? • Welke ondersteuning hebben docenten nodig bij het ontwerp? • Wat zijn de effecten op prestaties van leerlingen?
Dr. Amber Walraven Universiteit Twente Faculteit Gedragswetenschappen Vakgroep Curriculumontwikkeling & Onderwijsinnovatie a.walraven@utwente.nl http://amberwalraven.edublogs.org