Grunnskolen Oslo Kristne Senter

1. Grunnskolen Oslo Kristne Senter ”Forebygging i en psykososial kontekst- med vekt på mobbing, tidliginnsats og framtidstro” Forelesing ved Edvard Befring, professor dr philos, Institutt for spesialpedagogikk, Universitetet i Oslo (edbef@online.no) edvard- befring. com/

2. Forebygging • Psykososiale problem er menneskeskapte: omsorgsvikt, pedagogisk uforstand og opphoping av livskriser • Målet med forebygging blant barn og ungdom: å hindre uheldig og uønska utvikling • Stort behov for tidleginnsats • Ei sentral samfunnsoppgave: å vere på vakt mot pedagogisk invalidisering • Mangelen på oppmuntring og motivasjon som pedagogisk utfordring • Kvar einaste dag for barn og ungdom vite at dei ikkje duger • Det er lett å forstå at dei barna som alltid blir rangert sist heller ikkje får sjølvrespekt, sjølvtillit, livsoptimisme og framtidstru

3. Læringsprosessen

4. Famlierisiko: Deprivasjon Sosialiseringsrisiko Individuelt særpreg Samfunnsrisiko Risikofaktorar i det postmoderne samfunnet

5. Mobbing • Den svenske skolelegen Peter - Paul Heinemann som pioner • Mobbing blant vaksne og barn • Trakassering, plaging, vold • Uverdig og ulovleg gruppeatferd mot ein som er svakare og ofte annleis • Foregår i det skjulte • Lærarmobbing eit unntak frå hovedregelen • Nettmobbing eit nytt uttrykk for fenomenet

6. Forklaringar • Lært atferd- Modell-læring: Vaksenkulturen og massemedia som læringsagentar • Ukulturen med negativt fokus på andre • Mobbeatferd som refleks av hard foreldredisiplin • Provokasjonen frå sosialt lite kompetente og hjelpelause mobbeoffer • Gruppeatferd med ansvarspulverisering • Svakt utvikla sjølvkontroll, sjølvinnsikt og empati

7. Kva kan skolen gjøre ? • Fremme utvikling av gode holdningar, sosial- og emosjonell læring • Praktisk opplæring i etikk • Vektlegge elevtilpassa opplæring, aldersblanding, entrepenørpedagogikk • Utvida elevansvar i skolesamfunnet • Ha vaksenstøtte i heile skolemiljøet • Ta mobbesituasjonar på alvor: nedsette ein ”havarikommisjon” ?

8. Personleg krenking som problem • Nedverdigande behandling av barn og unge • Kampen mot kroppsleg straff i skolen er legendarisk: lovforbud i 1936 • Frå 1969 forbud mot krenkande omtale av barns heimemiljø • Framleis er det legalt med personleg krenking av barn og unge • Redusere samanliknande vurderinger

9. Nokre faglege perspektiv • Aktørperspektivet: mennesket ikkje passivt styrt av biologi og miljø • Kompetanseperspektivet: barn kan, veit og vil • Inkludering: å høyre til, oppleve likeverd • Mobilisering: sjølvtillit og optimisme gir energi • Forventing: oppleve tillit og utvikle framtidstru • Forebygging: livskompetanse og motstandsevne • Enrichment: Variasjon gir styrke og livskvalitet • Det nye læringsperspektivet: Alle kan lære og læring er ein heilskapleg, indrestyrt prosess

10. Det postmoderne samfunnet • Relativisering av moralske normer • Medie- og underhaldningsanarki • Rusmiddelflaum og kommersialisering • Skoleslitasje og høg terskel for å komme inn i arbeids-og samfunnslivet • Diagnostiserande oppvekst der mange unge fell utanfor • Riset bak spegelen: Store skarer barn og unge som ikkje kjem over terskelen til vaksenlivet, gir grunnlag for uttryggleik og vil ramme alle • Etisk-pedagogisk påminning: Viktigare enn å vere vinnar er det å vere eit verdifullt menneske

11. Kvalitetskrav til skolen (1) • Vere bevisst feilaktige og farlege trekk ved skoletradisjonen: vekt på teori og lite praksnær læring, mykje nedvurdering, lite oppmuntring og fagleg fordjuping • Vere bevisst behovet nye vegar for å gi barn og unge ei framtid • Bygge vern mot risikoforhold • Redusere negativ holdningslæring • Husk: ”Å lage den gode skolen er veldig vanskeleg og utruleg enkelt”

12. Kvalitetskrav til skolen (2) • Fokus på livskompetanse og at alle får utvikle talent og interesseområde • Sterkare involvering av arbeidslivet • Avskaffe ordningar som tek håpet og energien frå barn og unge • Større vekt på sjølvrespekt, sjølvtiltru, optimisme og pågangsmot • Vurdering: Identifisere det som er positivt (det opplæring kan bygge på). • Eit konstruktivt perspektiv på ”problembarn”

13. Kvalitetskrav (2) Avskaffe ordningar som diskriminerer og nedverdigar barn og unge Nedtone samanliknande vurderingar Gi anerkjenningar som ikkje samtidig medfører audmjuking av andre Integritetsvern: fysisk, sosialt, personleg Vernet av sjølvrespekt og sjølvtiltru er grunnleggande