1 / 32

Podstawowe zagrożenia i metody ochrony systemów komputerowych

Podstawowe zagrożenia i metody ochrony systemów komputerowych. Rodzaje zagrożeń. Utrata funkcjonalności ( Denial of Service ) Utrata kontroli nad systemem Utrata (zniszczenie) danych Modyfikacja danych Wyciek danych. Źródła zagrożeń. Klęski żywiołowe, kradzież, sabotaż Awarie sprzętu

woody
Download Presentation

Podstawowe zagrożenia i metody ochrony systemów komputerowych

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Podstawowe zagrożenia i metody ochrony systemów komputerowych

  2. Rodzaje zagrożeń • Utrata funkcjonalności (Denial of Service) • Utrata kontroli nad systemem • Utrata (zniszczenie) danych • Modyfikacja danych • Wyciek danych

  3. Źródła zagrożeń • Klęski żywiołowe, kradzież, sabotaż • Awarie sprzętu • Błędy oprogramowania • Błędy personelu • Infekcje wirusami itd. • Włamywacze komputerowi • Inne - niesklasyfikowane

  4. Koszty ochrony danych • Analiza ryzyka/kosztów • Koszt ochrony nie może przekraczać wartości danych • Koszty jednorazowe vs. koszty stałe • Zmniejszenie produktywności jest ukrytym kosztem

  5. Polityka bezpieczeństwa

  6. Kompleksowość • Nie ma zabezpieczeń skutecznych w 100% • Asymetria: • atakującemu wystarczy jedna podatność • zabezpieczający musi usunąć wszystkie • Zasada spójności pionowej i poziomej • Komplementarność zabezpieczeń: • Redundancja chroni przed utratą, ale nie przed wyciekiem danych • Szyfrowanie chroni przed wyciekiem, ale nie przed utratą danych

  7. Redundancja • Redundancja na poziomie danych • Replikacja baz danych • Systemy kontroli wersji • Kopie zapasowe • Redundancja na poziomie infrastruktury • Urządzenia zapasowe (standby) • Fault-Tolerant Systems • Macierze RAID • Urządzenia z redundantnymi komponentami • Klastry HA (High Availability) • Redundancja na poziomie organizacyjnym • „Nie ma ludzi niezastąpionych” • Kompletna dokumentacja

  8. Kopie zapasowe (backup) • „Ludzie dzielą się na tych, którzy robią backupy i tych, którzy będą robić backupy” • 2/3 użytkowników Internetu utraciło kiedyś istotne dane • Co kopiujemy? • nośniki instalacyjne • obrazy dysków • dane (pliki) systemowe • dane (pliki) użytkownika • bazy danych • inne

  9. Kopie zapasowe (backup) • Jak kopiujemy? • kopie pełne (full backup) • kopie różnicowe (differential) • kopie przyrostowe (incremental) • wielopoziomowe (multilevel incremental) • obrazy systemu plików (snapshot) • Kiedy i jak często? • virgin image • kopie dzienne / tygodniowe / itd. • backup window • Jak ograniczamy rozmiar? • deduplikacja • kompresja

  10. Kopie zapasowe (backup) • Na jaki nośnik? • taśmy magnetyczne • dyski magnetyczne • nośniki optyczne • inne • nośniki pośrednie (staging) • Czas dostępu vs. pojemność • Automatyzacja procesu • Wiarygodność kopii • odtwarzalność • kompletność • autentyczność

  11. Gęstość informacji • Rozmiary i pojemność popularnych nośników

  12. Kopie zapasowe (backup) • Jak chronimy? • redundancja kopii • off-site backup • sposób transferu • szyfrowanie • Jak długo przechowujemy? • częstotliwość vs. czas przechowywania • rotacja nośników • trwałość nośników • kopia awaryjna vs. kopia archiwalna

  13. RAID • Redundant Array of Inexpensive/Independent Disks • RAID nie zastępuje backupu! • Typowe warianty RAID: • RAID-0 • RAID-1 • RAID-1+0 (RAID-10) • RAID-5 • RAID-6

  14. RAID-1 (n-way mirroring) odporny na awarię n-1 dysków (zwykle n=2) całkowita pojemność X/n RAID • RAID-0 (striping – nie zapewnia redundancji!) • całkowita pojemność X • wydajność wyższa niż pojedynczego dysku

  15. RAID • Implementacje: • software'owe • Linux MD (metadevice): 0, 1, 10, 5, 6 • MacOS: 0, 1, 10 • MS Windows Server, XP Pro: 0, 1, 5 • hardware'owe • kontroler w serwerze • kontroler w macierzy • firmware'owe (FakeRAID)

  16. Szyfrowanie danych przechowywanych • Programy archiwizujące (pakujące) z szyfrowaniem: • PKZIP (DES, 3DES) • WinZip (AES-128, AES-256) • WinRAR (AES-128) • Dedykowane programy do szyfrowania plików: • bcrypt (Blowfish), ccrypt (Rijndael) • mcrypt (AES, Blowfish, Twofish, 3DES i in.) • OpenSSL enc (Blowfish, 3DES, IDEA i in.) • PalCrypt (AES, Blowfish, IDEA) • PGP / GPG

  17. Szyfrowanie danych przechowywanych • Szyfrowane filesystemy na dysku/partycji lub napędzie wirtualnym (w pliku): • TrueCrypt (AES, Twofish, Serpent i ich kombinacje) – freeware, Windows, Linux, MacOS • BestCrypt (AES, Blowfish, Twofish, CAST) – komercyjny, Windows • dm-crypt (AES, Blowfish, Twofish, Serpent, 3DES) – freeware, Linux • FileVault (AES-128) – wbudowany, MacOS • Sprzętowe szyfratory (AES-256) wbudowane w: • kontrolery: Addonics CipherChain • dyski twarde: Seagate, Samsung, Toshiba • dyski flash USB (pendrive): Kingston DataTraveller, SanDisk Cruzer Professional/Enterprise, Ironkey i in.

  18. Szyfrowanie danych przesyłanych • Na poziomie sprzętowym (łącza) • Na poziomie protokołu sieciowego • Na poziomie protokołu aplikacyjnego • W W W (HTTPS) • Komunikatora (Skype itd.) • Poczty elektronicznej • Inne

  19. Szyfrowanie danych przesyłanych • Szyfrowanie w sieciach WiFi • WEP (Wired Equivalent Privacy) ~1997 (RC4) • WPA (Wi-Fi Protected Access) ~2002 • WPA2 (standard 802.11i) 2004 (AES-128), od 2006 obligatoryjny dla nowych urządzeń WiFi • Wirtualne sieci prywatne (Virtual Private Networks, VPN) • SSL (Secure Socket Layer) – Netscape ~1995 • SSL v3 - 1996 • TLS (Transport Layer Security) – 1999 (RFC 2246) • TLS v. 1.2 – 2008 (RFC 5246), dodano m.in. AES • Służy m.in. do szyfrowania HTTPS

  20. Poczta elektroniczna • S/MIME (Secure Multipurpose Internet Mail Extensions, RFC 3851) – standard przesyłania zaszyfrowanych e-maili • Bazuje na mechanizmie Certificate Authority – certyfikaty użytkowników są wystawiane przez publiczne lub prywatne (np. wewnątrzfirmowe) CA • Wbudowany w wiele programów pocztowych (Outlook, Outlook Express, Thunderbird) • Pretty Good Privacy – 1991, Philip Zimmermann • Wykorzystuje „web of trust” (sieć zaufania) • Standard OpenPGP – 1998-2007 (RFC 4880) • Implementacje: • PGP Desktop 10.x – PGP Corporation • GNU Privacy Guard (GnuPG, GPG) 2.0.15 – 1999-2010, Free Software Foundation

  21. Cyberprzestępczość i cyberterroryzm • Ataki typu DoS (Denial of Service) • Malware (złośliwe oprogramowanie) • Włamania do systemów • Social engineering

  22. Ataki DoS (Denial of Service) • Polegają na zablokowaniu zasobów ofiary – mocy procesora, pamięci, przepustowości łącza • ping of death – błąd w obsłudze dużych (64kB) pakietów ICMP (m.in. w Windows) • LAND (Local Area Network Denial) – odpowiadanie na pakiety z fałszywym adresem nadawcy równym adresowi odbiorcy/ofiary (stare Unixy, Windows XP, 2003)

  23. Ataki DDoS (Distributed DoS) • smurf – obsługa broadcast ICMP • Z użyciem botnetu (komputerów-zombie zarażonych trojanem, np. Stacheldraht, Trinoo, TFN2K, Conficker) • sterowane zdalnie, np. przez IRC • największe botnety po >1 mln zombie (głównie Windows, ale też MacOS, Linux, Symbian) • DDoS przypadkowy (Slashdot effect)

  24. Ataki na usługi sieciowe • Błędy oprogramowania serwerów • Zbyt szerokie uprawnienia • Przepełnienie bufora (buffer overflow) • Odgadywanie haseł do usług (SSH, FTP, POP3 itd.) • atak słownikowy • Podsłuch transmisji (sniffing) • W sieciach bezprzewodowych

  25. Malware (malicious software) • Wirus („self-replicating program”, Fred Cohen 1983)„dokleja” się do programów i jest przenoszony z systemu do systemu przez użytkowników • Robak (worm, John Brunner 1975) samodzielnie propaguje się przez sieć (przypadek graniczny: robak rozsyłający się e-mailem) • Trojan (koń trojański, Trojan horse) nie replikuje się samodzielnie, jest instalowany przez użytkownika • w 2009 stanowiły >80% malware • Backdoor (Ken Thompson „Reflections on Trusting Trust”, 1984) • Back Orifice, Netbus, SubSeven • Rootkit • Sony „Extended Copy Protection” – na audio CD (2005)

  26. Malware (malicious software) • Spyware – malware, którego celem jest gromadzenie i przesyłanie informacji o użytkowniku (haseł etc.); często zawiera keylogger • Adware – oprogramowanie wyświetlające reklamy, często zawiera elementy spyware (reklama kontekstowa) • Exploit – program, którego jedyną funkcją jest wykorzystanie luki lub przełamanie zabezpieczenia systemu (lokalnego lub zdalnego)

  27. Malware (malicious software) • Przełomowe wirusy • Creeper (1981, PDP-10) • Brain/Lahore (1986, MS-DOS) • nVir (1987, MacOS) • Michelangelo (1992) – spowodował histerię mediów • Concept (1995, makrowirus infekujący .doc) • Staog (1996, Linux) • Commwarrior-A (2005, Symbian) – rozsyła się w MMS • Najbardziej znane robaki • „The Internet Worm” Roberta T. Morrisa, 2.11.1988 • Code Red (2001), Nimda (2001), Klez (2001), Blaster (2003), SQL Slammer (2003), Sobig (2003), Sasser (2004), Conficker (2008)

  28. Zwalczanie malware • Popularne programy antywirusowe • Kaspersky Anti-virus • ESET NOD32 • BitDefender Antivirus • AVG • McAfee VirusScan • Linux: McAfee LinuxShield, ClamAV • Popularne wykrywacze spyware • Spybot – Search & Destroy • Superantispyware • Lavasoft Ad-Aware • Microsoft Windows Defender • Trend Micro HijackThis • Sunbelt Counterspy

  29. Zwalczanie malware • Popularne firewalle programowe (często zintegrowane z programem antywirusowym) • Zone Alarm Internet Security Suite • Kaspersky Internet Security • Comodo Internet Security • Outpost Firewall Pro • Norman Personal Firewall • Norton Internet Security • Linux: Netfilter/iptables, Shorewall • Rankingi antywirusów i firewalli: • http://anti-virus-software-review.toptenreviews.com/ • http://personal-firewall-software-review.toptenreviews.com/

  30. Social engineering • Social engineering – ogół metod polegających na wykorzystaniu naiwności użytkownika (np. wyłudzeniu hasła, skłonieniu do instalacji malware itd.); Kevin Mitnick „The Art of Deception” • Phishing – wykorzystanie e-maila lub strony WWW do podszycia się pod zaufaną instytucję w celu wyłudzenia danych • Wyłudzanie haseł, numerów kart kredytowych itd. • Przekręt nigeryjski (nigerian scam)

  31. Reagowanie na incydenty • CERT (Computer Emergency Response Team) – instytucje zajmujące się koordynacją zapobiegania i zwalczania naruszeń bezpieczeństwa komputerowego • Pierwszy CERT – Carnegie Mellon University, 1988 (po sparaliżowaniu Internetu przez Morrisa) • United States Computer Emergency Readiness Team (US-CERT) w ramach Dept. of Homeland Security • CERT NASK (1996) → CERT PL <http://www.cert.pl> • TF-CSIRT (Task Force – Collaboration Security Incident Response Teams) – organizacja utrzymująca FIRST (Forum of Incident Response and Security Teams) zrzeszające ponad 100 CERT-ów w Europie • ENISA (European Network and Information Security Agency) – agencja UE

  32. Literatura • Janusz Stokłosa, Tomasz Bliski, Tadeusz Pankowski „Bezpieczeństwo danych w systemach informatycznych” (PWN 2001) • Matthew Strebe „Bezpieczeństwo sieci” (MIKOM 2005) • Simon Garfinkel, Gene Spafford „Bezpieczeństwo w Unixie i Internecie” (RM 1997) • Daniel J. Barrett, Richard E. Silverman, Robert G. Byrnes „Linux. Bezpieczeństwo. Receptury” (Helion 2003) • Cyrus Peikari, Anton Chuvakin „Strażnik bezpieczeństwa danych” (Helion 2004) • Marcin Karbowski „Podstawy kryptografii” (Helion 2005) • Clifford Stoll „Kukułcze jajo” (Rebis 1998) • Michal Zalewski „Cisza w sieci” (Helion 2005) • http://www.cert.pl/

More Related