31 Ocak-1 Şubat 2014, Ankara

1. Tıp Fakültelerinin Misyonları ve Mesai Dışı Çalışma Prof.Dr.Şükrü HatunKocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı 31 Ocak-1 Şubat 2014, Ankara

2. Kurumlarımızı/değerlerimizi koruma misyonu için teşekkürler

3. Tıp Fakülteleri: Akademik Kamu Kurumu Eğitim Mezuniyet öncesi/Uzmanlık eğitimi/Sürekli tıp eğitimi Araştırma Temel bilimler Klinik araştırmalar Sağlık hizmeti araştırmaları Eğitim araştırmaları Sağlık sistemine destek Sevk edilen hastalar Profesyonel önderlik Topluma yönelik etkinlikler için merkez Birinci basamak sağlık hizmetlerinin yönetimi Hasta bakımı Yatan hasta/ Ayaktan hasta /Günübirlik hasta, Acil ve Elektif, Rehabilitasyon Sosyal Devletin meşruiyeti Politik sembol Sosyal destek merkezi Mesleki güç odağı Ulusal değer/onur İş sahası Hastane içinde Sağlık çalışanları Diğer çalışanlar Hastane dışında Tedarikçiler Transport Diğer Bir sağlık işletmesi değil;rekabetvs yerine işlevleri arasındaki sinerji ile canlılığı koruyan bir akademik kurum

4. Tam Gün Yasası ve sonrasındaki dönemin tıp fakülteleri üzerine etkileri • Mali disiplinin sağlanması ve SGK sistemi ile bütünleşme-Olumlu • Öğretim üyesi muayene farkının kaldırılması-Olumsuz • Farklı statüde çalışan öğretim üyelerinin oluşması-Olumsuz • İşlem puanlarına dayalı ek ödeme sistemine geçilmesi- Büyük ölçüde olumsuz • Tıp Fakültelerinin eğitim ve araştırma misyonlarının geri planda kalması-Olumsuz

5. Özel muayenenin Kaldırılması: “Kaybet/Kaybet” • Öğretim üyelerine muayene olma ihtiyacı duyan hastalar cepten daha çok para ödeyerek ve daha çok zorluk çekerek sağlık hizmetine ulaşabildi • Üniversite hastaneleri gelirlerinin % 10-15’ini kaybetti • Hastaların tercih ettiği öğretim üyeleri başta olmak üzere bir çok öğretim üyesi gelir kaybına uğradı ve bunların önemli kısmı muayenehane açtı veya ücretsiz izin aldı • SGK’nın özel sağlık kurumlarına ödediği miktarlar arttı • Önemli sayıdaki hasta grubu üniversite hastanelerinin vaka serilerinden çıktı

6. Özel muayene öncesi ve sonrası Ek Ödeme Dağıtımı Öğretim üyelerinin doğrudan emeği ile elde edilen gelir ortadan kalkmasına rağmen, öğretim üyelerine daha fazla ek ödeme verildi. Özel muayeneye dayalı gerçek performans yerine mesai içi “fake” puanlarla dağıtılan ek ödeme dönemi..

7. Şuçlama yerine konuşarak sorunlarımız çözme zamanı Şimdi “düzeltme” dönemine giriyoruz? (İki adım geriden sonra bir adım ileri dönemi?)

8. Tıp Fakültelerinde öğretim üyeliği ve mesai dışı çalışma • Öğretim üyesine muayene olma ihtiyacı gerçek ve telafisi başka türlü mümkün olmayan bir ihtiyaç • Bu ihtiyaç karşılanamazsa hastalar ya özel sağlık kurumlarına ya da muayenehane açan hocalara yöneliyor ve üniversite vaka serilerinden çıkıyor • Makul miktardaki ücret hasta ile öğretim üyesi arasında bir sahiplenme yaratıyordu(karşılıklı değer bilme, hasta tarafında tercih edilme vs). • Mesai dışı çalışma bu nedenlerle öğretim üyesi misyonları, akademik kamu kurumu değerleri ile uyumlu ve hastaların yararına bir uygulama • Hem hekim hem öğretmen: İki meslek sahibi talihli bir insan • Yeni bir öğretim üyesi kuşağına ihtiyaç var. • Tam gün çalışmayı ilke edinen, • Bütün bilgi ve birikimlerini kendi kurumları için kullanan öğretim üyeleri • 10-15.000 TL civarında ve emekliliğe yansıyan bir aylık gelirle yetinen • Gözü daha çok para kazanmak için dışarda olmayan • Tam Gün Yasa’sının layıkıyla uygulanabilmesi için tam gün çalışmayı seçen ve üniversitelerde kalmaya karar veren öğretim üyelerinin desteklenmesi gereklidir

9. Yeni düzenlemeler • Büyük ölçüde eski “özel muyane” uygulamasının geri gelmesi anlamına geliyor. • Sağlık hizmet bedeli: “Paket” fiyatı? • Öğretim üyelerine verilecek pay hesaplanırken o hasta için SGK’dan alınan ücret içindeki “hekim emeği” de hesaplamaya dahil edilecek mi? ( Sayın sağlık bakanı’nın demeçlerine göre “ evet”) • Öğretim üyesine verilecek oran: % 50-60 • Mesai dışı çalışmaya katkıda bulunan asistanların emeğinin değer bulması • Eski dönemdeki “yozlaşmaların” önlenmesi

10. Öğretim üyelerine verilecek pay hesaplanırken o hasta için SGK’dan alınan ücret içindeki “hekim emeği” de hesaplamaya dahil edilecek mi? “Yanidevlet, üniversitehocamıza 55 liralıkbirmuayeneücretiverirken, vatandaştan da bir 55 lira muayeneücreti alma hakkıolacak.” 4 Ocak 2014 Bir başka seçenek mesai sonrası yapılan işlemlerden SGK’ya fatura edilen tutar üzerinden normal döner sermaye payının alınması yani bunların mesai sonrası puan üzerinden ( % 50 arttırılabilir)öğretim üyesine yansıtılması.

11. Temel yaklaşımlar • Öğretim üyelerine yasal sınırlar içinde maksimum katkı verilmesi (SGK’dan alınan ücret içindeki hekim emeğinin hesaplamaya dahil edilmesi+%60 geri dönüş).Bu şekilde önceki dönemdeki kayıplar hızla telafi edilebilir. • Mesai dışı öğretim üyesi çalışmasına asistan katılımı gönüllü olmalı ve kesin olarak emeklerini karşılayacak bir ek ücret verilmelidir (Ayrı bordro ile veya mevcut puan sisteminde % 10-20 ek para almalarını sağlayacak düzenleme ile)

12. Temel yaklaşımlar • Bu çalışmanın saat 16’dan sonra olmasına ve ek hasta kapasitesi yaratması konusunda titiz davranılmalıdır (Kurum için katma değer yaratılması) • Bu sistemin rutine olumsuz etkisini önlemek için (öğretim üyelerine muayene olanların gündüz ameliyathane/girişimsel işlem randevularını doldurması, ayrıcalık vs) gereken önlemler alınmalıdır. • “Yorganı kendi üzerine çekme” reflekslerine karşı önleme alınmalı, mesai dışı ameliyathane randevu defteri tutulması gibi konular yakından izlenmelidir.

13. Bundan sonra.. • Mesai dışı çalışmanın düzene girmesinden ve yeni Tam Gün Uygulamasının netleşmesinden sonra şu andaki performans sistemi modifiyeedilmelidir. • Öğretim üyelerinin sağlık hizmetine dayalı performansı esas olarak mesai dışı çalışma ile ilişkilendirilebilir.

14. Puan toplamaya dayalı ek ödeme • Mesai içinde büyük ölçüde asistanların yaptıkları işlemlerin öğretim üyelerine puan olarak girilmesine dayalı bir hesaplamaya dayanmaktadır • Hizmet miktarı ve niteliğinde bir artış sağlamamaktadır • Öğretim üyelerinin hizmetle ilgili çalışmalarında kesin olarak bir motivasyon sağlamamaktadır • Sistemin en önemli hatası öğretim üyelerinin emeğini ölçmek yerine şu veya bu şekilde girilen puanları baz almasıdır • Aynı kıdemdeki ve aynı emeği harcayan öğretim üyeleri arasında yalnızca çalıştıkları anabilim dalının puan toplama kapasitesi ve öğretim üyesi sayısı gibi emekle ilgili olmayan faktörlerden kaynaklana büyük farklar olmaktadır

15. Şubat ayı net ek ödeme miktarları: Bir örnek

16. Ek ödeme sistemi: Öneri • Mevcut uygulanan girişimşel işlem puanlarına dayalı ek ödeme sistemi terk edilerek, tam gün çalışan öğretim üyeleri için Üniversitelerin insiyatifine bırakılarak gerçekçi performans kriterleri belirlenmelidir (anabilim dalı ve bireysel olarak minimum ders, pratik, yıllık plk operasyon, işlem,yatan hasta sayısı, yatak doluluk oranları vb). • Döner sermaye gelirleri bu belirlenen performans kriterlerine göre öğretim üyeleri ve diğer sağlık çalışanları arasında hakkaniyet ile dağıtılmalıdır • Bunlaryapılamıyorsaöğretimüyeleriiçineködemenin % 30’luk dilimimesaiiçipuanadayalıolarakdeğişkenlikgöstermelidir.

17. Ek ödeme dağıtımında emek ve tıp fakültesi kimliği/misyonları dikkate alınmalı öğretim üyeleri % 48 Ek ödeme alan tüm personelin birimlere göre aldıkları pay

18. Bilimsel ve İnsancıl Bir Tıp İçin

19. İnsancıl Tıp? • Hastalarla hekimler arasında iyi duygular/sevgi/insana-dokulara-ruha saygı temelinde ilişki kurulması • Hekimlerin kendi önemlerini geri çekerek, hastaya yer açtıkları, bunu yaparken mutluluk hissettikleri bir ilişki • Hastaların güvenle kendi bütünlüklerini teslim ettikleri beklentisi yüksek bir ilişki • Arada bir çok araç/gereç olsa da insanların yüzleri/gözleri ile kurulan bir ilişki

20. İyi İnsan/hekim ? Sosyo-ekonomik, sosyo-kültürel ve psikolojik etkenler İyi insan/hekim olmayı güçleştiriyor. Günümüzün kaotik, rekabetçi, tüketim odaklı yarı sanal dünyası Sosyal yaşamda yasal ve toplumsal kurallara uyan Dürüst, Namuslu, Üretken , Çalışkan Bilgi ve görgüye önem veren Toplumu yaşamdaki eylem ve düşünceleri ile aydınlatan Empati, dayanışma ve paylaşmayı bilen Bilgiye, değerlere ve ilişkilerine sadakat duyan Alçak gönüllü ve nazik olan

21. YeniYılaGirerkenÖnemliSorunlar • Öğrenci kontenjanlarında ve öğrenci hareketlerinde kontrolsüz artış • Üniversite hastanelerinin sağlık sistemi içinde yeterli değeri bulmaması ve SUT fiyatlarının yetersizliği • Üniversite hastanelerinde hizmete ağırlık verilmesinden kaynaklanan misyon çatışması • Performans sisteminin yozlaştırıcı etkisinden kaynaklanan sorunlar • Asistan sayılarında azalma

22. Sonuç: Kaybolan ve korumamız gereken Prof. Dr. AnnetteGrüters-Kieslich “Bilimadamı- doktor” yokolmaktaolanbirtür. Bunukorumamızlazım. Yönecilerolarakbenim en önemlimisyonumuzbuolmalı