1 / 17

Procedura civile

Procedura civile. Legjislacioni mbi proceduren civile ne Republiken e S hqiperise. Nga legjislacioni Osman deri te kodi aktual . K.Pr.C miratur me ligjin 8116, date 29,03,1996. Hyri ne fuqi me 01,06,1996. K.Pr.C eshte bazuar ne sitemin i talian , francez , dhe common law.

yachi
Download Presentation

Procedura civile

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Procedura civile

  2. Legjislacionimbiproceduren civile ne Republiken e Shqiperise • NgalegjislacioniOsmanderi te kodiaktual. • K.Pr.Cmiratur me ligjin 8116, date 29,03,1996. Hyri ne fuqi me 01,06,1996. • K.Pr.Ceshtebazuar ne siteminitalian, francez, dhe common law.

  3. Objekti i Procedures Civile • Procedura Civile perbehetngahapatqeduhen te ndiqen per te drejtuarnjeprocesgjyqesor, gjithashtupercaktimin e rregullaveqepaletduhet te ndjekin para gjykatave, formalitetetqeatavete ose perfaqesuesit e tyre apo subjekte te tjera te procesitgjyqesorcivilduhet ti nenshtrohen per te arritur ne njevendim te saktedhe ne ekzekutimin e tij. • E drejta procedurale ka natyrepublike, pasi perfaqesonnjeteresirregullashqekane te bejne me ushtrimin e njefunksionipublik. • E drejta procedurale ka karakterformal, pasi disiplina e procesitnukeshteqellim ne vetvete, por garantonmjetein e nevojshem per arritjen e njerezultati te caktuar. Formalizmi ne proceduran civile duhetkuptuar si njembrojtjekunderarbitraritetit te gjykatave.

  4. Veprimi i ligjitprocedurialcivil ne kohe. • Kodiyne i Procedures Civile rregulloncestjen e veprimit ne kohe le ligjitprocedurialcivil ne nenet 618-621 “Dispozitattranzitoredhe te fundit” .Ne dispozitat e kodit te riparashikohetdhezgjidhja e nje problemi madhorqeishte te bente me ceshtjetgjyqesoreqeishin ne gjykim e siper. Ku parashikonaplikimin e dispozitave te legjislacionit te meparshemderi ne momentinqe vendimi merr forme te prere. • Koha dhe vendi kur ka lindurnje e drejteqeeshtesjelle ne gjykimnuk ka asnje rendesi lidhur me ligjinproceduralqeduhetzbatuar. Ai do te jeteligji i kohesdhevenditkukerkohetqe te mbrohetdherealizohetgjyqesishtkjo e drejte. Kyesheteparimi i ndarjes se te drejtes materiale nga e drejta procedurale. • Nese ligji i riproceduralcivilshfuqizondisamjete te realizimit te te drejtave, ateherepaditesinuk do mundi t’i shfrytezoje me ketomjeteedhe ne rast se e drejta e tyre ka lindur ne kohenkurmjetet ne fjaleishin ne fuqi, dheanasjelltas.

  5. Fuqia e ligjitproceduralcivil ne hapesire • Normat e K.Pr.Cjane te detyrueshmedhezbatohen per personatfizikedhejuridikeqendodhen ne territorin e R.Sh, si dhendajsendeve te cilatgjenden ne hapesiren e ketijshteti. K.Pr.Cnuk ka njeperkufizim te sakte te territorit te R.Shprandajbazohemi ne nenin 5 K.P.

  6. Interpretimi i normave te se drejtes procedurale civile • Ne interpretimin e ligjitproceduralcivildoktrinaluannjerol te rendesishem, pasi ka ceshtje per te cilatligjinukmund t’i japekriterevleresimigjyqtarit, sepsevendosja e normave te pergjithshmeeshtepoaq e veshtire sa c’eshtedhedetajimi i tyre. • Interpretim te zgjeruar • Interpretim i ngushte • Interpretimliteral • Duke marre parasyshsubjektinqe ben intepretiminkemi: • Intepretimshteteror, qendahet ne IntepretimAutentik(institucional, nepermjetaktevenenligjore) dheGjyqesor ose jurisprudencial. • Interpretimjo-shteteror (interpretimshkencoro-doktrinal)

  7. Duke marre parasyshmjetetdhemetodatqeperdoren per intepretiminkemi: • 1. Interpretimgjuhesor(gramatik), pra me ane te rregullavegramatikore, pikesimeetj. • 2. Interpretimstatikdheevolutiv • 3. Interpretimlogjik • 4. Interpretimsistematik • 5. Interpretimhistorik • 6. Interpretimteleologjik (qellimor) , eshte ai qezgjidhenigmen e thenieve te mundshmedukecaktuarnjerenprejtyre si domethenien e drejte. • Ndryshenga procedura penale, ne proceduren civile analogjiaeshte e pranueshmegjateprocesit. Par.2 neni 1.

  8. Parimetthemelore te se drejtes procedurale civile • E drejta procedurale civile shqiptarembeshtetet ne disaparimethemlore te sanksionuara ne Kushtetuten e Republike se Shqiperis, ne KEDNJ, ne Ligjin per Organizimin e Drejtesise, ne K.Pr.C, ne ligje te tjera si dhe ne parimet e pergjthshme te se drejtes. Primetthemelorejane: • a) Parimi i kushtetueshmerisedhe i ligjshmerise. • b) Parimi i pavaresisegjyqesorit. Eshtenjengakushtetparaprake per shtetin e se drejtesdhenjegarancithebesore per gjykim sa me te drejte. Njegjyqesor i pavarurgarantonbalancen ne deget e tjera te qeverisjes, dhe ne kete menyrepengonveprimet arbitrare te ekzekutivit. Parimi i pavaresiseeshteparimkushtetues, nenet 7, 42/2, 145/1, 145/3. K.Pr.Cneni 28.

  9. Gjykatatduhen te bazojnevendimet e tyre ne Kushtetutedhe ne ligj, si dhe: • 1. Te ushtrojnefunksionet e tyre ne menyre te pavarur. • 2. Te mosmbeshteten ne urdhrat apo nderhyrjet e personave te trete, qofshinketoedheorganeshteterore. • 3. Te mosndikohenngapresionet, kercenimetapo nderhyrjet e drejtperdrejta apo indirektengacdodrejtimqevijneato, apo per cdollojarsyeje. • 4. Gjyqtari ne dhenien e drejtesise, jovetem te jete i pavarur , por edhe te reflektojepavaresi, si karshipushteteve te tjeraashtuedhekarshipaleve apo edhevetekolegeve. • 5. Te kenepavaresiadministrativedhebuxhetore. • 6. Gjyqtaret te mbrohenngalevizjet ne detyre ne menyre arbitrare. • 7. Gjykata te gezojepavaresinder-institucionale, qeeshte e drejta e gjyqtarve per te marre vendimepanderhyrje te papershtatshmengagjykatat me te larta.

  10. Parimi i kontradiktorialitetit • Nenet 18-21 K.Pr.C • Cdo pale ne njeprocesgjyqesorcivilduhet t’i sigurohenmundesiteligjore per te diskutuardheparashtruarprovat, faktet apo shpjegimet, si edhegarantimikundershtareve e drejta per t’i kundershtuar. • Kjonenkuptonqe: Paditesi te beje me dije ne kohen e duhur te gjithapretendimet e tijkundrejtpales se paditur. Palet te gjateprocesit te shkembejneprovatdhepretendimet. Debati ne proces te jetepublik, me perjashtim te rastevekur ka kufizimeligjore. • Zhvillimi i procesitmund te jetehetimor ose kontradiktor. Ne rastin e atijhetimormbledhja, vleresimidheadministrimi i provavebehetvetemngagjykata.

  11. Parimi i disponibilitetit • Parimi i disponibilitetit ne proceduren civile ka te beje me te drejten e personitfizik ose juridik per te kerkuarmbrojtejen, rivendosjen ose njohjen e nje te drejte, neni 2/1. Te drejten e tyre per te caktyarvetmenyren e mbrijtjes, nenet 22, 23. Te drejten e paleve per te caktuarpermbajtjen e procesit, objektin e mosmarrveshjes, neni 6. Detyrimin e paleve per te sjelle para gjykatesfaktetmbi te cilatmbeshtesinpretendimet, neni 8, 10. Te drejten per te bere pajtimin. Te drejten e ankimit. Te drejten per kerkesen e ekzekutimit. Te drejten te heqdorengapadia ne cdo moment. Detyrimin te sigurojevazhdimesine e rregullt te procesit, neni 15.

  12. Parimi i barazise • Neni 18 i Kushtetutes, dhe 1/1 K.Pr.C • Gjykatanukmund te marre asnjevendimpadegjuardhe/ose pa u dhenemundesine per tu degjuarpalevendergjyqese. • Palevendergjyqeseduhen t’jujepenmjete procedurale te barabarta. • Ne marrjen e vendimitgjykataduhet te bazohetvetem ne ligjdhe ne provat e edministruaraprejsajgjateprocesitgjyqesor.

  13. Parimi i se drejtes se mbrojtjes ne gjykim • Nenet 22, 23. • Paletkane te drejt te mbohenvete, pervecrastitkurligjiparashikonndryshe, neni 24, 483/2. • A mund te perfaqesojevetvetennjepersonne proces(avokati)? • Parimi i zhvillimit te gjykimit me dyer te hapura, nenet 26, 173. Dhepublikimi i vendimeve, neni 146. • Parimi i gjykimitbrendanje afati te arsyeshemdhe i ekonomise se gjykimit, neni 42 i Kushtetutes, neni 6 i KEDNJ, neni 28 i K.Pr.C.

  14. Parimi i pandermjetetsisedhe i vazhdimesise • Parimi i pandermjetesise i referohetmenyres se grumbulimit te akteve procedurale dheprovave ne njeprocescivil. Ne sisiteminshqiptartagrin e ka gjykataqe te bejevete, drejperdrejte, grumbullimin , shqyrtiminadministrimin e akteve procedurale dheprovave ne procesingjyqesorcivil. • Per vazhdimesine ne gjykimeshteneni 181. • Parimi si sigurisejuridike, nenet 494,496. • Parimi i zhvillimit te procesitnjeherazi me gojedhe me shkrim, neni 172, 483/2.

  15. Personi i trete ne gjykimincivil189-201 • Cdoperson te cilit i preketnjeinteres i ligjshem, mund te nderhyje ne procesingjyqesordukengritur padi mevete ose i bashkohetnjeresngapaletekzistuese. Ne saje te faktitqeefektet e gjyqitshtrihenvetemmbipaletndergjyqese. • Nderhyrjavullnetarendahet ne: Nderhyrjekryesore, eshteateherkurpersoni i tretenderhyne per te mbrojturnje te drejte te tijkunderpalevendergjyqese, neni 189. • Nderhyrjedytesore, kemi ne rastinkurnderhyne per te perkrahurtezat e njeres pale, neni 195. • Nderhyrja e detyruar.

  16. Bashkendergjyqesia • Bashkendergjyqesiaeshtepjesmarrja e shumepersonave ne gjykim, dhendahet ne: aktive, pasive, perzier. Neni 161… • Bashkendergjyqesiprimare, eshteajo ne te cilenprocesindertohetqe ne fillim me pjesmarrje te shumepaleve. • Bashkendeghyqesi e mevonshme, eshteajo ne te cilenpalevefillestarejubashkohen te tjere. • Bashkendergjyqesia e nevojshme, nenet 207, 227, 370, 612. • Ne rastmosplotesimi te bashkendergjyqesise se nevojshme 154 dhe 158.

  17. Juridiksioni • Juridiksionigjyqesor; Juridiksione te zakonshme ose speciale. • Juridiksionicivil • Juridiksioniadministrativ • Juridiksioni i arbitrazhit • Juridiksionifillestardherishikues • Juridiksionicivildheadministrativ, nenet 36, 324-333. • Juridiksionicivildhearbitrazhi, nenet 403 e ne vazhdim. • Juridiksionicivildhe te huajt, nenet 39,40 dheligji nr. 3920 date 21.11.1964 • Derogimingajuridiksioni, nenet 37, 38.

More Related