80 likes | 174 Views
Historia pojęcia umysłu. Renata Ziemińska. Platon. Psyche ożywia ciało i jest źródłem ruchu. Część rozumna (mądrość), popędliwa, uczuciowa (odwaga) i pożądliwa wegetatywna(panowanie nad sobą). Dusza uwięziona w ciele, po śmierci wraca do świata idei.
E N D
Historia pojęcia umysłu Renata Ziemińska
Platon • Psyche ożywia ciało i jest źródłem ruchu. Część rozumna (mądrość), popędliwa, uczuciowa (odwaga) i pożądliwa wegetatywna(panowanie nad sobą). • Dusza uwięziona w ciele, po śmierci wraca do świata idei. • Racjonalna dusza w Fajdrosie to woźnica rydwanu, który ciągnie czarny koń (żądze) i biały koń (odwaga).
Arystoteles, O duszy • wegetatywna (mają już rośliny), • zmysłowa (mają już zwierzęta), • rozumna (specyficznie ludzka). • Wegetatywna odpowiada za funkcje biologiczne, zmysłowa za odbieranie wrażeń, ale także pożądanie i ruch, zaś rozumna za wyższe funkcje poznawcze (sądzenie, myślenie, intuicja). • Dusza to forma ciała zapewniająca jedność człowieka. Nieśmiertelny jest tylko rozum powszechny.
Kartezjusz • Dusza to rescogitans, radykalnie odmienna substancja niż ciało (resextensa). • Problem oddziaływania przyczynowego pomiędzy duszą i ciałem (szyszynka). • Myślenie to wszystkie działania intelektu i woli, akty uczuciowe i inne świadome procesy. Świadomość to refleksyjna wiedza o sobie samym.
Immanuel Kant • Rozum teoretyczny (zmysły, intelekt i rozum), praktyczny, władza sądzenia. Aprioryczne formy zmysłowości i kategorie intelektu warunkują wszelkie poznanie. • Świat fenomenalny konstytuowany przez umysł. Podmiot transcendentalny.
Franz Brentano • Ogół zjawisk rozpada się na fizyczne i psychiczne. Te drugie cechują się intencjonalnością. Psychologia deskryptywna zajmuje się opisem aktowo świadomości. Akt i przedmiot. Świadomość pierwotna i wtórna. Twardowski dodaje treść.
Edmund Husserl • Świadomość transcendentalna, ja transcendentalne, podmiot transcendentalny, to abstrakt uzyskany ze świadomości empirycznej, nazywany też czystym podmiotem. • Uzyskujemy ten podmiot po zdystansowaniu się do wszelkich danych na temat świata i siebie i traktowaniu ich jako korelatów świadomości. • Podmiot transcendentalny to niezaangażowany obserwator, dla którego cały świat jest tylko daną. Podmiot transcendentalny to rdzeń podmiotu empirycznego.
Zygmunt Freud • Spopularyzowanie nieświadomości, głębszych warstw psychiki. • Według Freuda nieświadome jest to, co wyparte do głębszych sfer psychiki, ale co oddziałuje na to, co świadome. • Jung – nieświadomość to zbiornik minionych doświadczeń ludzkości w formie symbolicznej.