E N D
Balli • Syte • Hunda • Kjo buzëqeshje sociale është e lindur (natyrale) ose maturacionale, të paktën në fillim. Vetëm më vonë fëmija fillon të dallojë fytyrat e familjarëve nga të huajat, dhe nga muaji i tetë ai shpreh reaksionefrike në prani të një të huaji (fytyrë të panjohur), qëSpitz e quan “frika e muajit të 8”. Elementetkryesorestimulues
Gjatë vitit të parë, pak nga pak, lëvizjet organizohen në gjeste të orientuara me një qëllim, një dëshirë, para se të bëhen sjellje të vërteta simbolike (rreth mesit dhe fundit të vitit të dytë). Në realizimin e gjesteve nënvizojmë rolin e imitimit (teorikisht në fund të vitit të parë, por në fakt shumë më shpejt), pastaj atë të identifikimit (në lëvizjet mohuese “jo-në” p.sh.R.Spitz). Pasurim I motricitetit
Ndryshimeqerealizohengjatekohes, ne strukturen, mendimindhesjelljen e individit, sirezultat I influencavetemjedisitdheatyrebiologjike Zhvillimi
Proces: • I vazhdueshem • I disiplinuar • I rregullt Rritja
Eshtenjestad ne zhvillimin e hershemkurnjefemijeeshteshume I mprehte, shume I prirur per tekapurinfluencatngangjarjet, objektetdhepersonatrrethtij • Njerezitjane me tendjeshemndajngacmuesvetejashtem ne stadetecaktuaratejetes Periudhatkritike
4 muajsh • 8 muajsh • 1 vjec • 18 muajsh • 2 vjec • 3 vjec • 4 vjec • 5 vjec • 6-8 vjec • 9-11 vjec Etapatkyce
Zhvillimi motor: • Koka ne 90 grade. • Eksplorim I vetvetes. • Njohje e duarvedhegishtave • Bashkeveprim me mjedisin me zonenorale 4 muajsh
Sjellja adaptive: • Njohinbiberonindhekanekenaqesi • Dalje e dhembeve (edhederi ne 6-7 muaj) 4 muajsh
Sjelljasociale: • Njohinnenen • Njohinnjerezit e tjere pas nenes • Imitim I buzeqeshjes • Reagimndajtehuajve 4 muajsh
Zhvillimigjuhesor: • Reagonndajtingujve • Gugatjedheartikulimeteshkeputura 4 muajsh
Zhvillimi motor: • Ulenvetendenjur • Ngrihenvete me ndihmen e objekteve • Forcim I muskujve • Besimtekduartdhekembet e veta • Progres I ekuilibrit 8 muajsh
Loja: • Luan me lodrat, duke I mbajtur ne dore • Perplasje e duarve, levizjekrahesh 8 muajsh
Sjellje adaptive: • Mbajneushqimindhemundtehanevete • Ushqim me me substance 8 muajsh
Sjelljasociale: • Imitim I fytyrave • Luajne me “ta” • Pershendetin me dore 8 muajsh
Gjuha: • Belbezime me komplekse • Imitim I tingujve, rrokjeve 8 muajsh
Zhvillimi motor: • Shfaqet I ecuri • Eksplorim I mjedisitkembadoras • Qendrim ne kembe 1 vjec
Loja: • Kuriozitet, studiojnelodrat • Lidhja me objektet 1 vjec
Sjellje adaptive: • Kane nevoje per vezhgimkonstant • Pine veteuje me gote • Mundteushqehenvete me luge • Bashkepunojne ne teveshur • Fillonkontrolli I nevojavepersonale 1 vjec
Sjelljasociale: • Behengjithnje e me tendergjejgshem per reagimet e njerezverrethtyre • Ndryshojnesjelljen ne pershtatje me reagimet e njerezvetetjere • Kenaqen me shumenjerez • Perserisinsjelljetqekanepatursukses • Bertasin, bejnezhurmeqeteterheqinvemendje 1 vjec
Gjuha: • Perqendrohendhe u kushtojnekujdestingujvedhezhurmaveqedegjojne • Kuptojneurdhrat e thjeshte • Shfaqin preference ne ushqim • Kuptojne, pranojne,kundershtojneprindin • Imitim I tingujve • Perdorinfjaletetjeravec mama e baba 1 vjec
Zhvillimi motor: • Levizjetepakontrolluara • Tentativavrapi • Rrezime me teqara • Ngjitshkallet me ndihme • Levizinobjekte me temedha 18 muajsh
Loja: • Loje me kube • Shkarravitje me lapsa • Luajne me kukulla • Shprehindashurindajlodrave, perkedhelje • Imitim I territurve 18 muajsh
Sjelljeadaptuese • Permiresohetaftesia per t’uveteushqyer • Mbajnevetegoten • Perdorinvetelugen • Ndihmojne me shume per t’uveshur • Mundtetregojnenesetremben ne gjumeoseneseurinojne ne gjume 18 muajsh
Sjelljasociale: • Luajnevetem • Kuptojnekurluajnefemijet e tjerepornukbashkohen me ta 18 muajsh
Gjuha: • 5-20 fjale • Flasin me veteosebelbezojne pa kuptim • Pergjigjenndajkerkesave 18 muajsh
Zhvillimi motor: • Vrapojneshume mire • Ruajneekuilibrinkurluajne • Ngjitinshkalletnjenganje • Shfletojnenje liber Mosha 2 vjec
Loja: • Kureshtje, eksplorim • Luajne me objektevogla, me lodra, me kube, vagona • Luajne me materialesirere, ujedheplasteline • Imitojneterriturit ne gatim, pastrim, rregullimetj. • Mbajnevetegoten • Perqendrohendheshikojnefaqet e libravedherevistave duke u veneemraobjekteveqenjohin 2 vjec
Sjelljeadaptuese: • Degjojnetetjeret, marrinurdhraoseporosi • Vishenvete • Lajneduart e tyre • Perdorinshume mire lugen • Pergjithesishtkontrollojnenevojat e tyrepersonale, tepaktengjatedites 2 vjec