Płazy- zwierzęta dwóch środowisk

1. Płazy- zwierzęta dwóch środowisk mgr Ilona Marciniak

2. Systematyka • Filogeneza • Charakterystyka • Budowa morfologiczna • Budowa anatomiczna • Rozmnażanie • Znaczenie

3. Systematyka • Gromada: Płazy (Amphibia) • Podgromada: Płazy tarczogłowe (†Labyrinthodontia) • Podgromada: Płazy współczesne (Lissamphibia) • Rząd: Ogoniaste (Urodela)- salamandra, traszka górska. • Rząd: Bezogonowe (Anura)- żaba trawna, żaba zielona, rzekotka, ropucha szara. • Rząd: Beznogie (Apoda)- marszczelec.

4. Filogeneza • najstarsze szczątki znane są sprzed 350 mln lat (płazy tarczogłowe), • ichtiostega (rybopłaz), • płazy tarczogłowe rozwinęły się w karbonie i permie, wymarły w mezozoiku.

6. Charakterystyka • ciało składa się z: • głowy, • tułowia, • ogona (u bezogoniastych nie występuje), • silniej rozwinięte odnóża tylne, • pomiędzy palcami tylnej kończyny występuje błona pławna, • występuje rozwój złożony, larwa to kijanka, • żyją w dwóch śtrodowiskach- wodnym i lądowym, • występuje uścisk godowy- amplexus, • ciało pokryte śluzem, • Film slajd 13

7. Budowa morfologiczna • ciało składa się z : • głowy, • tułowia, • ogona, • kończyn, • skóra pokryta śluzem • występują chromatofory- komórki barwnikowe

8. Budowa anatomiczna

9. szkielet

10. Szkielet Osiowy w ażurowej czaszce znajdują się dwa kłykcie potyliczne (dają ruchome połączenie czaszki z kręgosłupem) końcowe łuki skrzelowe tworzą szkielet krtani część łuku gnykowo- żuchwowego przekształcona jest w strzemiączko wyróżniamy 4 odcinki kręgosłupa (szyjny, piersiowy, krzyżowy i ogonowy) atlas (dźwigacz) to pierwszy kręg szyjny urostyl (zrośnięte kręgi ogonowe u bezogonowych)

11. PAS Barkowy składa się z obojczyka, kości kruczej i łopatki pas barkowy utracił łączność z czaszką

12. Pas miednicowy kość biodrowa, kość kulszowa, kość łonowa

13. Kończyny kości przedramienia (łokciowa i promieniowa) oraz podudzia (goleniowa i strzałkowa) w przednich kończynach występują 4 palce w tylnych 5 palców.

14. Układ pokarmowy organizmy drapieżne, odcinki: otwór gębowy, jama gębowo- gardzielowa, przełyk żołądek, jelito, kloaka zdobycz przykleja się do języka, zdobycz połykają w całości, kiedy żaba połyka, gałki oczne zapadają się w oczodoły dzięki czemu przepychają pokarm do przełyku.

15. Układ oddechowy - larwy płazów oddychają skrzelami, - płuca płazów są workowate, muszą być stale chronione przed wyschnięciem, - płazy mogą oddychać przez skórę, - wentylację płuc umożliwiają ruchy jamy gębowej, - aktywna zmiana objętości płuc uniemożliwiona jest ze względu na nieobecność klatki piersiowej (pompa gębowo- gardzielowa pomaga w wentylacji), - płazy wydają dźwięki.

16. Żaba jeziorkowa

17. Układ krążenia występują trzy obiegi krwi: płucny, ustrojowy, skórny, serce składa się z : zatoki żylnej, dwóch przedsionków, komory (z blaszkami i beleczkami utrudniającymi mieszanie krwi), stożek tętniczy i pień płucny,

18. Układ wydalniczy Układ wydalniczy płazów składa się z parzystych podłużnych nerek typu pranercza. Mocz, słaby roztwór mocznika i amoniaku, spływa z nich moczowodami do pęcherza moczowego, będącego uchyłkiem kloaki.

19. Układ nerwowy Narządy zmysłów: narząd wzroku - oczy płazów przystosowane są do odbierania wrażeń wzrokowych na lądzie. Występują powieki; soczewka jest dwuwypukła, a rogówka wypukła. Akomodacja zachodzi dzięki zmianie odległości soczewki od siatkówki., narząd słuchu błona bębenkowa i strzemiączko), narząd węchu zbudowany jest z torebek węchowych, które mają połączenie ze środowiskiem zewnętrznym za pośrednictwem nozdrzy.Płazy mają również zdolność do odbierania wrażeń smakowych oraz narząd zmysłowy w postaci linii nabocznej.

20. Układ rozrodczy SAMICE- Składa się z parzystych jajników i jajowodów uchodzących do kloaki. Charakteryzują się one wyraźnymi zmianami cyklicznymi. W okresie poprzedzającym owulację i składanie jaj są najsilniej rozwinięte. Z jajnikami łączą się ciała tłuszczowe, które służą do odżywiania jajników i dojrzewających w nich oocytów. Podczas owulacji jaja wypadają do jamy ciała, a stamtąd są wychwytywane przez lejki jajowodów. W jajowodzie uzyskują osłonki białkowe, a następnie gromadzą się w końcowej części jajowodu zwanej pseudomacicą. U płazów ogoniastych jaja nie gromadzą się w pseudomacicy, lecz są składane w miarę przechodzenia przez jajowód.

21. SAMCE - Składa się z parzystych jąder, leżących w pobliżu nerek. Płazy nie mają nasieniowodów. Plemniki powstałe w jądrach przechodzą do kanalików nerkowych, a stamtąd do przewodu moczowo-płciowego, który przed kloaką tworzy rozszerzenie zwane pęcherzykiem nasiennym. Z jądrami łączą się ciała tłuszczowe.

22. Miłosne igraszki ropuch

23. Rozmnażanie • U płazów bezogonowych zapłodnienie jest zewnętrzne, a u płazów beznogich i większości ogoniastych - wewnętrzne. Większość jest jajorodna, ale występują też gatunki jajożyworodne i żyworodne.

24. Ampleksus- uściśk godowy

25. Bruzdkowanie żaby Xenopus laevis • http://www.luc.edu/faculty/wwasser/dev/cleavage.mov

26. Neotenia- jako jeden ze sposobów rozmnażania się płazów • Neotenia jest to proces płciowego rozmnażania się larw • Aksolotl - zdolna do rozrodu larwa Ambystoma mexicanum

27. Znaczenie • Niegdyś wykorzystywane w labolatoriach, • Przysmak kulinarny, • Niszczą szkodniki- owady • Wszystkie płazy są pod ochroną!!!

28. Strony www: • http://scienceblogs.com/tetrapodzoology/2007/10/frogs_toads_sheer_untold_awesomeness.php • http://i15.ebayimg.com/02/s/000/77/3e/7faf_2.JPG • http://www.kuria.gliwice.pl/~adit/teksty/biologia/eunuk.html • http://www.istockphoto.com/file_search.php?action=file&lightboxID=2093531 • http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82uco • http://www.scholaris.pl/cms/view_all.php?id=lekcja_kr%C4%99gowce_912 • http://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82azy#Kr.C4.99gos.C5.82up • http://zdch.amu.edu.pl/IDPP/IDPP991108A/plazy/ppp5.jpg • http://www.gadyiplazypolski.amend.pl/images/rys/salamandra_salamamdra.jpg • http://fotografia.biolog.pl/albums/userpics/normal_%AFaba%20trawna%20(Rana%20temporaria).jpg • http://www.faunaflora.com.pl/archiwum/2006/czerwiec/smoki_1.jpg

29. Bibliografia • J. Belerstet, W. Lewiński, J. Prokop, K. Sabath, G. Skirmunt „Biologia podręcznik 1 zakres rozszerzony”. Operon. Gdynia 2005. • J. Grzegorek, E. Jastrzębska, E. Pyłka-Gutowska „Zoologia- podręcznik dla liceum ogólnokształcącego”. Prószyński i s-ka. W-wa 1998.

30. KONIEC