1 / 57

YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON UYGULAMALARI

YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON UYGULAMALARI. Goncagül ARSLAN Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi. Yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalar, hasta güvenliği ihlallerine ve tıbbi hatalara daha açıktırlar.

zuzela
Download Presentation

YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON UYGULAMALARI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE TEMİZLİK VE DEZENFEKSİYON UYGULAMALARI Goncagül ARSLAN Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi

  2. Yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalar, hasta güvenliği ihlallerine ve tıbbi hatalara daha açıktırlar. Pronovost et al. Defining and measuring patient safety. Crit Care Clin 2005; 21:1-19.

  3. YBÜ’lerinde nozokomiyal enfeksiyon 5-10 kat yüksekHastane yatakları:YBÜ %5-10 Hastane enfeksiyonları: %25’i YBÜ Hastane enfeksiyonları sıklığı: %5 - % 15 Yoğun bakım birimlerinde HE: %25-33 Ülkemizdeki YBÜ enfeksiyonları 5.3 % - 56%

  4. YOĞUN BAKIM HASTALARI Kişisel faktörler Yaş Antibiyotik kullanımı Altta yatan hastalıklar Ümmin sistem Hastalığın ciddiyeti Kolonizasyon Hastane Enfeksiyonu Kolonizasyon Enfeksiyon Kurumsal faktörler El yıkama-Eldiven kullanımı Hasta/sağlık personeli oranı İzolasyon teknikleri ve Temizlik ve dezenfeksiyon standart önlemlere uyma uygulamaları

  5. YOĞUN BAKIMDA ENFEKSİYON GELİŞİRSE • Yüksek ölüm oranı(mortalite) Yüksek maliyet • Yüksek antibiyotik direnci • Hastanede kalış süresinde artış

  6. Yoğun bakım Ünitesinde enfeksiyonlar ilk günlerde hastanın kendi florasından kaynaklanır İlk dört günden sonra ünitenin florası ile kolonizasyon ve enfeksiyonlar başlar. Evsel atık

  7. ENFEKSİYONLARINBULAŞMASINDA • Çalışan personelin elleri • Çevre • Ortam yüzeyleri • Kontamine araç gereçler

  8. MRSA,VRE

  9. MRSA,VRE

  10. MRSA,VRE

  11. ÇİD MİKROORGANİZMALAR X:PozitifEnterococcus spp. kültürü Patojenlerher yerde hazır ve nazır! ~ Kontamine yüzeylergeçişi artırır ~

  12. ÇİD MİKROORGANİZMALAR

  13. Yüzeylerde bulunan bu mikroorganizmalar sağlık çalışanlarının elleriyle ya da temizlenmemiş tıbbi cihazların hastalar arasında transferiyle bulaşır

  14. Temiz bir çevre hastane enfeksiyonlarını önlemede önemli bir rol oynar

  15. ÇEVRE ENFEKSİYON İLİŞKİSİ MRSA ile enfekte hastaların odalarında çevreye temas eden sağlık çalışanlarının eldivenlerinde, hastalara temas edenlerden daha fazla MRSA tespit edilmiştir Boyce ve ark.

  16. ÇEVRESEL YÜZEYLER Ortam yüzeyleri (duvar, zemin,masa, sandalye vs) Tıbbi alet yüzeyleri (pompalar,monitörler, ventilatörlervs) El temasının yoğun olduğu El temasının az olduğu yüzeyler

  17. ÇEVRESEL KONTAMİNASYON • Yoğun kontamine yüzeyler • Kapı kolları • Lavabolar • Hasta yatakları • Hasta dosya kapları • Hasta odasındaki diğer mobilyalar • Telefon, klavyeler • Elektrik düğmeleri Az kontamine yüzeyler • Duvarlar • Kapı ve pencereler • Yer • Lambalar Evsel atık

  18. Çevresel kontaminasyon • MRSA ile GİS kolonizasyonu ve ishali olan hasta odasındaki çevresel yüzeylerdeki kontaminasyon %59 • Yatak başucu demirlerinde %100 • Televizyon kumandası %75 • Yatak başı tabloları %63 • Klozet %63 • Kapı kolu %38 • Intravenöz sıvı pompaları %25 • GİS kolonizasyonu olmayan MRSA infeksiyonu olan hastalarda çevresel yüzeylerdeki kontaminasyon %23 Evsel atık

  19. GENEL TANIMLAR • Temizlik:Objelerden bütün yabancı maddelerin (Kan,idrar, balgam vs) uzaklaştırılmasıdır.Su ve genel temizlik malzemeleri kullanılarak yapılır • Dezenfeksiyon:Cansız yüzeylerden bakteri sporları hariç patojen mikroorganizmaların uzaklaştırılması işlemi.Dezenfeksiyonda istenen etkiyi sağlayabilmek için mekanik temizlik şarttır. • Sterilizasyon:Sporlu bakteriler dahil tüm mikroorganizmaların yok edilmesidir

  20. EH Spaulding Tıbbi gereçleri kullanım alanı ve vücutla temasına göre üç kategoriye ayırdı.(1968) Kritik aletler: Steril vücut boşluklarına, dokulara ve vasküler sisteme giren aletler (cerrahi aletler, kardiyak ve üriner kateterler,implantlar, vb.) Yarı-Kritik aletler: Mukoza veya bütünlüğü bozulmuş cilt ile teması olan aletler (endoskoplar, laringoskop bladeleri, ventilatör ve anestezi devreleri, vb.) Kritik olmayan alet ve yüzeyler: Bütünlüğü bozulmamış cilt ile temas (yerler, duvarlar, mobilyalar, tansiyon aleti, vb.)

  21. KULLANILAN CİHAZ VE MALZEMELER • Kritik araç gereçler • Yarı kritik araç gereçler • Kritik olmayan araç gereçler Sterilizasyon YYDD/Sterilizasyon Temizlik

  22. Yoğun bakım üniteleri riskli hastane alanları arasında yer alırlar • Yoğun Bakımlarda günlük çevre temizliğinin hastanenin diğer bölümlerinden farklı olması gerekmektedir

  23. TEMEL İLKELER • Toz alma dışında her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. • Ellerinde yara, çizik, vb. bulunan temizlik personeli toz alma işlemi sırasında steril olmayan temiz eldiven giymelidir. • Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir.

  24. TEMEL İLKELER • Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir,bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir. • Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir. • Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır.

  25. TEMEL İLKELER

  26. TEMEL İLKELER Servis temiz ve tozsuz olmalı Asla kuru süpürme yapılmamalı

  27. TEMEL İLKELER

  28. TEMEL İLKELER

  29. TEMEL İLKELER • Dezenfektan solüsyonlar kullanacağı zaman hazırlanır ,işlem bitiminde bekletmeden dökülür. • Hangi amaç için kullanılacaksa ona göre hazırlanır,önerilen oranların dışına çıkılmaz • Dezenfektan ve deterjanlar asla karıştırlımazlar.Aksi taktirde dezenfektanın etkinliği azalacak ve yapılan işlem yarar yerine zarar getirecektir.

  30. HASTANEMİZDE KULLANILAN DEZENFEKTANLAR Çamaşır suyu (sodyum hipoklorit) 1/10’luk konsantrasyon (5000-6150 ppm) 1/100’lük konsantrasyon (500-615 ppm) Gluteraldehit %2’lik (cidex) Alkol bazlı yüzey dezenfektanları(kullanıma hazırdır. %70 alkol içerir)

  31. TEMEL İLKELER

  32. TEMEL İLKELER • Hazırlanan solüsyonlar kirlendikçe ve izolasyon odalarında kullanımdan sonra değiştirilmelidir. • Temizlik malzemeleri temizlik sonrası uygun şekilde yıkanıp kurutulmalıdır • Dezenfektanlar kesinlikle göz kararı sulandırılmaz

  33. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİN TEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 1 • Oda içindeki atıklar eldiven giyilerek toplanır • Asla toplama sırasında kovadan boşaltma yapılmaz, çöp poşetine basınç uygulanmaz(yaralanma riski) • Kirli olan çöp kovaları temizlenir,1/100 oranında çamaşır suyu ile dezenfekte edilir ve sonra yeni poşet takılır • Delici kesici atık kutuları ¾ oranında dolunca yenisi konulur. • Atık toplama işi bitince eldiven çıkarılı, eller yıkanır

  34. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİN TEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 2 • Oda temizliği için kullanılacak her tür malzeme temizlik işlemine başlamadan odaya getirilir • Odadaki yüzeylerin dezenfeksiyonu için hazırlanacak dezenfektanlar temizlikten hemen önce hazırlanır • Masa, dolap etejer vs üzerinde bulunan eşyalar geçici bir süre için kaldırılır • Etejer üzerinde bulunan hemşire gözlem ve doktor dosyaları günlük düzenli olarak ve kirlendikçe temizlenir ve alkol bazlı yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilir

  35. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 3 • Hasta etejerleri her gün düzenli olarak ve hasta taburcu oldukça temizlenir ve 1/100 çamaşır suyu ya da alkol bazlı yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilir • Monitörler her gün düzenli olarak iki kez ve hasta taburcu olduğunda,kirlendikçe mekanik olarak temizliğin ardından alkol bazlı yüzey dezenfektanı ile dezenfekte edilir • Monitör kabloları da günlük olarak silinir ve 1/100 oranında hazırlanmış çamaşır suyu ile dezenfekte edilir

  36. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 4 • Mobilya, yatak, yatak standı, Yatak kenerları ve korkulukları, kumandası,hasta transfer aracları (sedye,tekerlekli sandalye vs), serum askıları vb.Her gün düzenli olarak, hasta taburcu olduğunda ve kirlendikçe tekrarlanır • Deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. % 70 alkol veya % 1 sodyum hipoklorit ile dezenfekte edilir.

  37. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 5 • Mekanik ventilatorlerin ekranları ve dış yuzeyleri günlük olarak düşük düzey bir dezenfektanla (1/100 çamaşır suyu ya da alkol bazlı yüzey dezenfektanı) silinir. • Respiratör kablolarının yere değmemesine özen gösterilir (Yoğun bakım ünitesinde yere temas malzeme en aza indirilmelidir) • Respiratör kablolarının dış yüzeyleri aynı şekilde hazırlanan solüsyon ile kanla bulaşma yok ise günlük olarak temizlenir. • Kablo ve respiratörde kanla bulaşma varsa ilk etapta kirli kısım bir bezle silinmeli,daha sonra 1/100’lük çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.

  38. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİN TEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 6 • Zeminler;her gün düzenli olarak, Günde en az bir kez, Kirlendikçe, Hasta taburcu olduğunda su ve deterjanla temizlenir • Temizlik sonrasında 1/100 oranında çamaşır suyu ile dezenfeksiyonu sağlanır • Temizlik temizden kirli alana doğru yapılır

  39. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİN TEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 7 • MİNİMAL EL TEMASI OLAN YÜZEYLER • Rutin hasta bakım alanlarındaki yatay yüzeyler (örneğin; pençere kenarları ve sert zemin kaplamaları; • Düzenli şekilde günde bir kez • Kirlenme veya sıçrama olduğu zaman • Hasta taburcu olduğu zaman temizlenir

  40. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİN TEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 8 • Duvarlar, pencere raf ve benzeri kritik olmayan alanlar gözle görünür bir kirlilik olduğunda su ve deterjanla temizlenir • Lavabolar günde en az bir kez bir ovucu ile ovularak temizlenir • Tuvaletler günde bir kez ve kirlendikçe temizlenir • Tuvalette kullanılan temizlik malzemeleri başka yerde kullanılmaz

  41. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 9 • Şilteler/yastıklar şilteler/yastıklar daima plastik koruyucu ile kullanılır. Hasta aralarında ve gerektiğinde deterjanlı su ile temizlenir. • % 70 alkol veya % 1 çamaşır suyu ile ile dezenfekte edilir

  42. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 9 Sabunluklar üst üste doldurma yapılmaz Temizlenir durulanır ve kurulanır, sonra yeni sabun doldurulur Bu işlem haftada en az iki kez ve sabun bitiminde tekrar yapılır Hastanemizde sabunluktan alınan kültürde 100 koloni üzerinde Klebsiella spp üretilmiştir

  43. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 10 • Telefonlar ve klavyeler deterjanlı su ile temizlenir ve kurulanır. • % 70 alkol ile hergun silinir. • Bu işlem günde en az iki kez ve kirlenme oldukça tekrarlanır • Sık el teması olan elektrik düğmeleri,kapı kolları günlülük olarak ve kirlendikçe temizlenir ve dezenfekte edilir

  44. ÇEVRE ORTAM YÜZEYLERİNİNTEMİZLİĞİ İÇİN GENEL ÖNERİLER 11 • Çamaşırlar patojenlerin havaya yayılmasına engel olmak için çok yavaş hareketlerle toplanırlar • Asla yere atılmazlar ve sıvı geçirmez bir torbaya yerleştirilir + torba sıkıca kapatılır. • Kan, vücut sıvıları, sekresyon ve atıkların dışarıya çıkması engellenir. • Hasta bakım alanlarından uzak bir yerde birbirinden ayrılır ve düzenlenir • Kirli odasında bulunan kirli çamaşır konteynırlarına yerleştirilir • Kirli ve temiz çamaşır arabaları ayrı olmalıdır • Çamaşır arabalarının temizlik ve dezenfeksiyonu yapılmalıdır

  45. KAN VE VÜCUT SIVILARI DÖKÜLDÜĞÜNDE TEMİZLİK • Bütün kan ve vücut sıvıları infekte kabul edildiğinden dökülme ve sıçramalarda temizlik güvenli bir şekilde sağlanmalıdır. • Katı yüzeylerin üzerine damlayan yada sıçrayan kan veya vücut sıvıları 1/10 luk sodyum hipoklorit solüsyonuna batırılmış kağıt havlu ile temizlenmelidir.

  46. KAN VE VÜCUT SIVILARI DÖKÜLDÜĞÜNDE TEMİZLİK • İşlem esnasında işlemi yapan personel kendini korumak için gömlek ve eldiven giymelidir. • Kullanılan bütün malzemeler enfekte atık torbasına konmalıdır. • İşlem sonrası eldivenler çıkartıldıktan sonra eller yıkama talimatına uygun olarak yıkanmalıdır.

  47. CİHAZ VE MALZEMELERİNGENELTEMİZLİĞİVE DEZENFEKSİYONU İÇİN ÖNERİLER 1 • Ambular mümkünse tek kullanımlık olmalı • Bu mümkün değilse; • Kaba kirlerinden arındırılır, • 1/100’lük çamaşır suyunda 30 dk’ bekletilir • Bol su ile durulandıktan sonra kurulanıp, kapalı bir yerde saklanır • Ambu balonu ve laringoskop kesinlikle suya batırılmamalı,hazırlanmış solüsyona batırılmış bir bezle silinmeli • Ambu ve bleytler kullanım sonrası hemen dezenfekte edilmeli,kullanılmadığı sürece kuru saklanmalıdır. • Kullanılmadığı sürece 2 haftada bir dezenfekte

  48. CİHAZ VE MALZEMELERİN GENELTEMİZLİĞİVE DEZENFEKSİYONU İÇİN ÖNERİLER 2 • Laringoskop ve bladeler; • Mekanik temizliği takiben %2 Gluteraldehit içinde 20 dk bekletilir • Dezenfektandan alınan malzeme durulanır, kurulanır ve kuru saklanır • Blade sapı mekanik temizliği takiben uygun bir dezenfektanla (%70 alkol) silinir

  49. CİHAZ VE MALZEMELERİN GENELTEMİZLİĞİVE DEZENFEKSİYONU İÇİN ÖNERİLER 3 • Solunum devreleri: • Tek kullanımlık olmalı • Rutin değişim önerilmez,kirlendikçe ve hastadan hastaya değişim önerilir

More Related