1.5k likes | 2.05k Views
Performans Göstergeleri Performans Programı Hazırlama İlkeleri Performans Değerlendirilmesi Performans Ölçümü. PERFORMANS GÖSTERGELERİ. 5- PERFORMANS GÖSTERGELERİNİN BELİRLENMESİ. GÖSTERGELERDE BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER.
E N D
Performans Göstergeleri Performans Programı Hazırlama İlkeleri Performans Değerlendirilmesi Performans Ölçümü
PERFORMANS GÖSTERGELERİ Erkan KARAARSLAN www.erkankaraarslan.org
5- PERFORMANS GÖSTERGELERİNİN BELİRLENMESİ Erkan KARAARSLAN www.erkankaraarslan.org
GÖSTERGELERDE BULUNMASI GEREKEN ÖZELLİKLER • Performans göstergeleri, idarenin misyon, vizyon, amaçları ve hedefleri ile yürüteceği faaliyetlerle doğrudan ilgili olmalı, idarenin neyi başarmaya çalıştığını ölçmelidir. • Hesap verme sorumluluğu ile bağlantılı olmalıdır. • Dengeli olmalıdır. • Fayda - Maliyet Analizi yapılmalıdır. • Güvenilir olmalıdır. • Karşılaştırılabilir olmalıdır. Erkan KARAARSLAN www.erkankaraarslan.org
Göstergelerin Sınıflandırılması Sonuç Etkililik Çıktı Kalite Verimlilik Girdi
Girdi Göstergeleri • Girdi göstergeleri, belirli bir malı veya hizmeti üretmek için gerekli olan kaynaklara ilişkin bilgileri gösteren ve karar vericilerin girdilere ilişkin olarak değerlendirme yapmalarında kullanılan araçlardır.
Girdi Göstergeleri • Tıbbi müdahale için ihtiyaç duyulan doktor sayısı • Faaliyette tam zamanlı çalışanların sayısı • Okuma-yazma projesine tahsis edilen derslik sayısı • Kullanılan araç/ gereç sayısı • Ortalama öğretmen maaşı • Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı • Tahsis edilen iş makinelerinin çalışma kapasitesi • Belirli bir tedavide kullanılan ilaçların maliyeti
Çıktı Göstergeleri • Çıktı göstergeleri, üretilen ürünlerin ve sunulan hizmetlerin niceliğine ilişkin bilgileri gösteren araçlardır.
Çıktı Göstergeleri • Verilen ruhsat ve lisansların sayısı • Muayene edilen gemilerin sayısı • İnşa edilen yol uzunluğu • Tamir edilen araç sayısı • Taşınan yolcu sayısı • İncelenen mükellef sayısı
Çıktı Göstergelerinde Bulunması Gereken Özellikler • Kurum dışındaki kişi ve kuruluşlara sağlanan mal ve hizmetlerle ilgili olmalıdır. • Açıkça belirlenebilir ve tanımlanabilir olmalıdır • Nihai ürünleri ele almalıdır- iç süreçler veya ara çıktılardan oluşmamalıdır. • Planlanan sonuçların gerçekleştirilmesine katkı sağlamalıdır.
Çıktı Göstergelerinde Bulunması Gereken Özellikler • Doğrudan veya dolaylı olarak kurumun kontrolü altında olmalıdır. • Fiyat, miktar ve kalite gibi performans öğeleri ile ilgili bilgi üretilebilir olmalıdır. • Zaman içinde karşılaştırılabilir bilgi sağlamalıdır. • Diğer hizmet sağlayan kurumlarla karşılaştırılabilir bilgi sağlamalıdır.
Sonuç Göstergeleri • Sonuç göstergeleri, kamu idarelerinin ürettiği ürün ve hizmetlerin, ürünleri kullanan ve hizmetten yararlananlar veya toplum üzerindeki etkilerini gösteren araçlardır.
Sonuç Göstergeleri • Kızamık vakalarındaki azalma yüzdesi • Ülkeye gelen turist sayısındaki artış yüzdesi • Okuryazarlık oranındaki artış yüzdesi • Bulaşıcı hastalıklardan ölenlerin sayısındaki azalma • İşsizlik oranında meydana gelen azalma
Sonuç Göstergelerinde Bulunması Gereken Özellikler • Hükümetin hedeflerini ve önceliklerini yeterli bir şekilde yansıtmalıdır. • Toplum üzerindeki etkileri göstermelidir. • Kurumun hangi stratejilerine ne kadar katkı sağladığı belirlenmelidir. • Odaklanması planlanan hedef kitle belirlenmelidir. • Belirli bir zaman çerçevesinde gerçekleştirilebilir olmalıdır.
Sonuç Göstergelerinde Bulunması Gereken Özellikler • Sonuçlara ilişkin gerçekleşmeleri izlemek ve değerlendirmek mümkün olmalıdır. • Kurumun çıktıları ve sonuçları arasındaki nedensellik bağını belirlemek mümkün olmalıdır. • Tanımlamalar ve ifadeler açık olmalıdır-kurum dışındakilere kolayca raporlanabilmelidir.
Verimlilik Göstergeleri • Verimlilik göstergeleri, belirlenen girdilerle mümkün olan en yüksek çıktı düzeyine ulaşılıp ulaşılmadığını değerlendiren araçlardır.
Verimlilik Göstergeleri • Bir günde personel başına düşen işleme konulmuş şikayet sayısı • Verilen ruhsatların birim maliyeti • Tedavi edilen hastaların birim maliyeti • Birim zamanda (saat, gün, ay) tamamlanan işlem miktarı • Danışman başına düşen hizmet verilen kişi sayısı
Verimlilik Göstergelerinin Oluşturulmasında Dikkat Edilecek Hususlar • Artık yapılmaması gereken bir işi daha verimli yapmak anlamsızdır. • Verimliliğin çıktı kalitesinin azaltılması yoluyla arttırılması tehlikesi vardır.
Etkililik Göstergeleri • Etkililik göstergeleri, çıktı ile sonuçlar arasındaki ilişkileri yani, çıktıların beklenen sonuçlara yol açıp açmadığını inceleyen araçlardır.
Etkililik Göstergeleri • Meslek edindirme kursunu başarı ile bitirenlerden bir yıl içinde iş bulabilenlerin oranı • Cezaevinden tahliye olduktan sonra tekrar suç işlemeyenlerin oranı • Gübreleme konusunda danışmanlık hizmeti alanlardan ürün miktarında artış sağlayan çiftçilerin oranı • Üniversiteyi bitiren öğrencilerden bir yıl içinde iş bulabilenlerin oranı • Yeni yapılan kaldırımlardan üç yıl içinde tamire ihtiyaç göstermeyenlerin oranı • Önlem alınan kaza kara noktalarında kaza şiddetinin azalma oranı
Kalite Göstergeleri • Bilgisayara girilen verilerin doğruluk yüzdesi • Belirlenen standart zamanda ruhsat işlemleri tamamlananların yüzdesi • Seyahat sağlığı hizmetlerinden memnun olanların yüzdesi • Karayollarında hatalı işaretleme sayısı • Öğretmenlerinden memnun olan kursiyerlerin yüzdesi • Yemek hizmetine ilişkin şikâyet oranı • Belediye otobüslerinin duraklardan zamanında geçme oranı • Üniversite akademik personelinin yayınlarına uluslararası atıf endekslerindeki ortalama atıf sayısı
Kalite Göstergeleri • Kalite göstergeleri, kamu idaresinin sunduğu ürün ve hizmetlerin, kullanıcı istekleri ve gereksinimlerini karşılama düzeyini, ürünlerin standartlara uygunluğunu ve hatasız olma derecesini ölçen araçlardır.
Hizmet Kalitesini Belirleyen Özellikler • Hizmet sağlamada vaktindelik • Ulaşılabilirlik ve kullanışlılık • Destek hizmetlerinin varlığı • Hizmet sunumunda nazik olma • Potansiyel kullanıcılara yeterli ve doğru bilgi sağlama • Hizmet sunumunda kullanılan araçların şartları ve güvenilirliği • Müşteri memnuniyeti
Kalite Göstergeleri-Karşılaşılan Problemler • Kalite Göstergeleri hizmetin ne kadar iyi verildiğini gösterir ancak hizmetin hangi sonuçlara yol açtığı konusunda bilgi vermez. • Belirli bir hizmet için kalitenin hangi boyutunun daha önemli olduğuna kim karar verecek?
Göstergelerin Nitelikleri • İlgili olmalıdır • Hesap verme sorumluluğu ile bağlantılı olmalıdır • Dengeli olmalıdır • Fayda-maliyet analizi yapılmalıdır • Güvenilir olmalıdır • Karşılaştırılabilir olmalıdır
Performans Göstergeleri • Girdi? • Çıktı? • Verimlilik? • Sonuç? • Etkililik? • Kalite?
PERFORMANS PROGRAMI HAZIRLAMA İLKELERİ • SORUMLULUK İLKESİ • DOĞRULUK VE TARAFSIZLIK İLKESİ • AÇIKLIK İLKESİ • TAM AÇIKLAMA İLKESİ • TUTARLILIK İLKESİ • SONUÇ ODAKLILIK İLKESİ • PERFORMANS ODAKLILIK İLKESİ • YILLIK OLMA İLKESİ • KATILIMCILIK İLKESİ • BÜTÇENİN ANALİTİK DEĞERLENDİRMESİ İLKESİ
SORUMLULUK İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARI, MALİ SAYDAMLIK VE HESAP VERME SORUMLULUĞUNU SAĞLAYACAK ŞEKİLDE HAZIRLANIR.
DOĞRULUK VE TARAFSIZLIK İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARINDA YER ALAN BİLGİLERİN DOĞRU VE GÜVENİLİR OLMASI ÖNYARGISIZ VE TARAFSIZ BİR ŞEKİLDE HAZIRLANMASI ZORUNLUDUR.
AÇIKLIK İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARI, İLGİLİ TARAFLARIN VE KAMUOYUNUN BİLGİ SAHİBİ OLMASINI SAĞLAMAK ÜZERE AÇIK, ANLAŞILIR VE SADE BİR DİL KULLANILARAK HAZIRLANIR. PROGRAMLARDA KULLANILAN TEKNİK TERİM VE KISALTMALARIN KULLANILMASI DURUMUNDA BUNLAR AYRICA TANIMLANIR.
TAM AÇIKLAMA İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARINDA YER ALAN BİLGİLERİN EKSİKSİZ OLMASI, FAALİYETLERİ TÜM YÖNLERİYLE AÇIKLAMASI GEREKİR. İDARENİN FAALİYETLERİYLE İLGİSİ OLMAYAN HUSUSLARA PERFORMANS PROGRAMLARINDA YER VERİLMEZ.
TUTARLILIK İLKESİ FAALİYETLERİN GÖSTERİLMESİ VE PERFORMANSIN ÖLÇÜMÜ, İZLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİNDE AYNI YÖNTEMLER KULLANILIR. YÖNTEM DEĞİŞİKLİKLERİ OLMASI DURUMUNDA, BU DEĞİŞİKLİKLER PROGRAMDA AÇIKLANIR. PERFORMANS PROGRAMLARI YILLAR İTİBARIYLA KARŞILAŞTIRMAYA İMKÂN VERECEK BİÇİMDE HAZIRLANIR.
PERFORMANS PROGRAMI HAZIRLAMA İLKELERİ • Sonuç odaklılık ilkesi : Performans programları, nihai etki odaklı bir anlayışla idare amaç ve hedeflerinin nasıl gerçekleştirileceğini ortaya koymak üzere hazırlanır. • Performans odaklılık ilkesi : Performans programları, kamu idaresinin performansını tüm yönleri ile açıklamak ve performansın geliştirilmesini sağlamak üzere hazırlanır. • Yıllık olma ilkesi : Performans programları, üç yıllık bütçeleme anlayışına uygun olarak idarenin bir mali yıla ilişkin performans hedeflerini ve yürütülecek faaliyetlerini gösterecek şekilde geçmiş iki yıl ve gelecek üç yıl bilgilerini içerecek şekilde hazırlanır. • Katılımcılık ilkesi : Kamu idareleri performans programlarını hazırlarken hizmetlerinden yararlananların, idare çalışanlarının, sivil toplum kuruluşlarının, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili diğer tarafların katılımlarını sağlar ve katkıları alınır. • Bütçenin analitik değerlendirmesi ilkesi : Bütçe bilgileri yıllar itibariyle karşılaştırılarak analiz edilmesi ifade eder.
SONUÇ ODAKLILIK İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARI, NİHAİ ETKİ ODAKLI BİR ANLAYIŞLA İDARE AMAÇ VE HEDEFLERİNİN NASIL GERÇEKLEŞTİRİLECEĞİNİ ORTAYA KOYMAK ÜZERE HAZIRLANIR.
PERFORMANS ODAKLILIK İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARI, KAMU İDARESİNİN PERFORMANSINI TÜM YÖNLERİ İLE AÇIKLAMAK VE PERFORMANSIN GELİŞTİRİLMESİNİ SAĞLAMAK ÜZERE HAZIRLANIR.
YILLIK OLMA İLKESİ PERFORMANS PROGRAMLARI, ÜÇ YILLIK BÜTÇELEME ANLAYIŞINA UYGUN OLARAK İDARENİN BİR MALİ YILA İLİŞKİN PERFORMANS HEDEFLERİNİ VE YÜRÜTÜLECEK FAALİYETLERİNİ GÖSTERECEK ŞEKİLDE GEÇMİŞ İKİ YIL VE GELECEK ÜÇ YIL BİLGİLERİNİ İÇERECEK ŞEKİLDE HAZIRLANIR.
KATILIMCILIK İLKESİ KAMU İDARELERİ PERFORMANS PROGRAMLARINI HAZIRLARKEN HİZMETLERİNDEN YARARLANANLARIN, İDARE ÇALIŞANLARININ, SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ, İLGİLİ KAMU KURUM VE KURULUŞLARI İLE İLGİLİ DİĞER TARAFLARIN KATILIMLARINI SAĞLAR VE KATKILARI ALINIR.
BÜTÇENİN ANALİTİK DEĞERLENDİRMESİ İLKESİ BÜTÇE BİLGİLERİNİN YILLAR İTİBARİYLE KARŞILAŞTIRILARAK ANALİZ EDİLMESİNİ İFADE EDER.
Performans Değerlendirmesi • Kurumsal performans değerlendirme • Bireysel performans değerlendirme
Performans Çerçevesi Performans Bilgi Sistemi 1. Stratejik Amaç ve Hedefler 3. Uygulama 4. Performans Ölçümü 2. Performans Hedefi 5.Sonuçların Değerlen- dirilmesi STRATEJİK PLAN Kurumun İş planlarının Faaliyetlerin Çalışanların Stratejik amaç ve hedefler ile Performans Hedeflerinin geliştirilmesinde kullanılır 5
Kurumsal Performans Değerlendirmesi • Kamu idarelerinin belirledikleri stratejik amaç ve hedeflere ulaşmak için izledikleri yolun, performans hedeflerine ulaşmak üzere kullanılan yöntemler ile yürütülen faaliyet ve projelerin ve bunların sonucunda elde edilen çıktı ve sonuçların değerlendirilmesidir.
Özellikleri(1) • Kurumsal performans değerlendirmesi, kamu politikalarının, idarelerin, birimlerin analitik olarak değerlendirilmesidir. • Amacı bilgiyi artırarak belirsizlikleri azaltmaktır. • Karmaşık yöntemler kullanılmasına rağmen varılan sonuçlar bir kanaati ifade eder.
Özellikleri(2) • Performans değerlendirmesi performans yönetimi kapsamında bütüncül bir çerçevede yapılmalıdır. • Performans yönetiminin yerine geçmez. • Performansı değerlendirenler ile kullananlar ve değerlendirilenler arasında yeterli işbirliği sağlanmalıdır.
Amacı • Karar alma süreçlerini güçlendirmek • Kaynak dağıtımında etkili olmak • Saydamlığı artırmak • Hesapverebilirliği güçlendirmek • Yöneticilerin performansını ortaya koymak • Çalışanların başarısını değerlendirmek
Performans Denetimi • Kamu idarelerinin hesap verme sorumluluğu kapsamında faaliyet, çıktı ve sonuçlarının, performans hedef ve gerçekleşmelerinin, performans bilgi, izleme ve kontrol sistemlerinin incelenip değerlendirilmesi suretiyle kaynak kullanımının etkinliğinin, tutumluluğunun ve verimliliğinin objektif ve sistematik olarak değerlendirilmesidir.
Değerlendirmeden Farkı • Performans denetimi mesleki bağımsızlık çerçevesinde iç veya dış denetçiler eliyle yürütülür. • Performans değerlendirmesinin konusu, kapsamı ve yöntemi idari ihtiyaçlara göre yöneticiler tarafından belirlenirken, performans denetiminin konusu, kapsamı, yöntemi bağımsız bir şekilde denetçi tarafından belirlenir. • Denetim objektif bir şekilde, meslek ilke ve standartlarına uygun olarak yürütülür. • Değerlendirme sonuçlarının raporlanacağı merci ile denetim sonuçlarının raporlanacağı merci farklıdır.