230 likes | 900 Views
“Cumhuriyet Dönemi ve Çağdaş Eğitim”. Sunan: Prof. Dr. Nevzat BATTAL İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi. Çağdaş eğitim nedir? Osmanlının son döneminde nasıl bir eğitim sistemi vardı? Atatürk’ün eğitim ile ilgili düşünceleri ne idi ve bu alanda neler yapıldı?
E N D
“Cumhuriyet Dönemi ve Çağdaş Eğitim” Sunan: Prof. Dr. Nevzat BATTAL İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi
Çağdaş eğitim nedir? • Osmanlının son döneminde nasıl bir eğitim sistemi vardı? • Atatürk’ün eğitim ile ilgili düşünceleri ne idi ve bu alanda neler yapıldı? • Atatürk’ün ölümünden sonraki iktidarlar dönemlerinde neler oldu?
Osmanlının son dönemlerinde dört kanaldan insan yetiştiriliyordu: • Azınlık Okulları • Yabancı Okullar • Medreseler • Batıdan Örnek Alınan Okullar
Fransa, İtalya, Avusturya • İngiltere ve A.B.D • Rusya KATOLİKLERİN PROTESTANLARIN ORTODOKSLARIN
1901-1902 Yıllarında Osmanlı Devletindeki Ermeni Okullarının Durumu • Malatya • Arapgir • Darende • Gürün • Harput • Palu • Erzurum • Sivas • Türkiye Geneli 9 1109 19 8 836 25 2 330 5 12 844 20 27 2554 58 8 555 15 27 3134 85 46 4621 73 803 81262 2088 Kaynak: Süslü, Azmi (1990) Ermeniler ve 1915 Tehcir Olayı. , Ankara: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, s. 46
Rum Okulları Yahudi Okulları Protestan Okulları Katolik Okulları Ermeni Okulları 240 150 392 660 863 19. Yüzyılda Azınlık (Gayr-i Müslim) Okulları Kaynak: Taş, Kenan Ziya (2005)20.Yüzyılın Başında Güneydoğu Anadolu’daki Azınlık/Ermeni Okulları. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, Eylül 2005, Sayı 6, sh. 627–636
Fransız Okulları İngiliz Okulları Alman Okulları Avusturya Okulları İtalyan Okulları Rus Okulları (Beyrut’ta) İran Okulları Yunan Okulları (İzmir’de) Amerikan Okulları 20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Topraklarındaki Yabancı Okullar 72 13.000 83 12.000 7 7 24 44 2 3 465 25.000 Kaynak: Vahapoğlu, M. Hidayet (1990) Osmanlı’dan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları s.117
Mühendishane-i Bahri Hümayun – 1776 (Askeri Deniz Okulu) Mühendishane-i Berri Hümayun – 1795 (Askeri Kara Okulu) Tıphane-i Âmire ve Cerrahhane-i Mamure - 1827 Mekteb-i Fünûn-ı Harbiye - 1834 Mekteb-i Maarif-i Adliye - 1839 Rüşdiye Mektepleri (İlkokullar) – 1839 İdadiler – 1845 Sultaniler (Liseler) - 1868 BATIDAN ÖRNEK ALINAN OKULLAR
Osmanlının son dönemlerinde dört kanaldan insan yetiştiriliyordu: • Azınlık Okulları • Yabancı Okullar • Medreseler • Batıdan Örnek Alınan Okullar
Atatürk’ün eğitim ile ilgili düşünceleri ve bu alanda yaptıkları:
ATATÜRK’ÜN BAĞIMSIZLIK MÜCADELESİ, • Eğitimin milli olması, • Savunmanın milli olması, • Ekonominin milli olması üzerine kurulmuştur.
“Efendiler! Yetişecek çocuklarımıza ve gençlerimize, görecekleri öğrenimin sınırı ne olursa olsun, ilk önce ve her şeyden önce Türkiye’nin bağımsızlığına, kendi benliğine, milli geleneklerine düşman olan bütün unsurlarla mücadele etme gereği öğretilmelidir!
Hiçbir zaman hatırınızdan çıkmasın ki, Cumhuriyet sizden “Fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür” nesiller ister.
“Efendiler ve ey millet iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müridler, meczuplar memleketi olamaz. En doğru, en hakiki yol, medeniyet yoludur!”
Çocuklarımızı artık düşüncelerini hiç çekinmeden açıkça ifade etmeye, içten inandıklarını savunmaya, buna karşılık da başkalarının samimî düşüncelerine saygı beslemeye alıştırmalıyız. Aynı zamanda onların temiz yüreklerinde; yurt, ulus, aile ve yurttaş sevgisiyle beraber doğruya, iyiye ve güzel şeylere karşı sevgi ve ilgi uyandırmaya çalışmalıyız. Bence bunlar çocuk terbiyesinde, ana kucağından en yüksek eğitim ocağına kadar her yerde, her zaman üzerinde durulacak önemli noktalardır. Ancak bu suretledir ki, çocuklarımız memlekete yararlı birer vatandaş ve mükemmel bir insan olurlar.
Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım ilim ve akıldır. Benden sonrakiler bizim aşmak zorunda olduğumuz çetin ve köklü zorluklar karşısında, belki gayelere tamamen eremediğimizi, fakat asla taviz vermediğimizi, akıl ve ilmi rehber edindiğimizi tasdik edeceklerdir.
Benim Türk Milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve ilmin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.
Büyük olmak için hiç kimseye iltifat etmeyeceksin; hiç kimseyi aldatmayacaksın. Ülke için gerçek amaç ne ise onu görecek, o hedefe yürüyeceksin. Herkes senin aleyhinde bulunacaktır; herkes seni yolundan çevirmeye çalışacaktır. Fakat sen buna karşı direneceksin. Önüne sonsuz engeller de yığacaklardır. Kendini büyük değil, küçük, zayıf, araçsız, hiç sayarak, kimseden yardım gelmeyeceğine inanarak bu engelleri aşacaksın. Bundan sonra da sana büyük derlerse… Bunu söyleyenlere güleceksin. Mustafa KemalATATÜRK.
Çalışmadan, yorulmadan, öğrenmeden rahat yaşama yollarını itiyat haline getirmiş milletler, evvela haysiyetlerini, sonra hürriyetlerini ve daha sonra istiklâllerini kaybetmeye mahkumdurlar. Mustafa Kemal ATATÜRK