820 likes | 1.43k Views
De Belgische drugwetgeving en drugbeleid. Serge Seghers AZ Groeninge Kortrijk. Het drugsfenomeen. Gezondheid Sociaal Veiligheid Economie Internationaal ‘ multidimentioneel ‘. Het drugsfenomeen. Gezondheid-----)gezondheidsbeleid Sociaal----)sociaal beleid
E N D
De Belgische drugwetgevingen drugbeleid Serge Seghers AZ Groeninge Kortrijk
Het drugsfenomeen • Gezondheid • Sociaal • Veiligheid • Economie • Internationaal ‘ multidimentioneel ‘
Het drugsfenomeen • Gezondheid-----)gezondheidsbeleid • Sociaal----)sociaal beleid • Veiligheid-----)strafrechterlijk beleid • Economie-----)economisch beleid • Internationaal-----)buitenlands beleid meerdere beleidsdomeinen
Het drugsfenomeen • Epidemiologie • Preventie • Hulpverlening • Repressie - druggebruikers - druggerelateerde criminaliteit - drugproductie en drugshandel - penitentiair beleid
Het drugsfenomeen • Federaal • Gemeenschappen • Provinciaal • Lokaal meerdere beleidsniveau’s
Het drugsfenomeen • Nood aan een globaal , geïntegreerde benadering • Nood aan horizontale en verticale beleidsafstemming
De drugwetgeving in Belgïe Beleid (=) Wetgeving
De Belgische drugwetgeving • De drugwetgeving bepaalt wat strafbaar is wat een misdrijf is + de straffen • Het drugbeleid wordt bepaald door (federale) beleidsnota drugs + circulaires - geen juridische waarde - bepaalt de beleidsprioriteiten
De Belgische drugwetgeving • Wet van 24 februari 1921 = ‘de drugwet’ = een kaderwet gewijzigd door de wet van 9 juli 1975 Wet van 3 mei 2003 • Koninklijke besluiten (K.B.) voeren de drugwet uit
De Belgische drugwetgeving HISTORIEK : - vooral uitvoering van internationaleverdragen - de moeizame vertaling van een beleid
De Belgische drugwetgeving INTERNATIONALE VERDRAGEN : - vooral in lijn met de VN-verdragen * het opiumverdrag van Den Haag 1912 * het opiumverdrag van Genève 1925 * enkelvoudig verdrag van New York 1961 inzake verdovende middelen * het verdrag van Wenen 1971 inzake psychotrope stoffen * het verdrag van Wenen 1988 tegen de sluikhandel van verdovende middelen en psychotrope stoffen (+ lijst precursoren)
De Belgische drugwetgeving VN-drugverdragen : - basisidee = prohibitie - partijen hebben de verplichting te voorzien in *strafbaarstelling bezit cannabis en andere illegale drugs *strafrechterlijke of administratieve reactie op bezit ervan
De Belgische drugwetgeving VERTALING VAN HET BELEID : - Federale drugsnota 2001 : beleidsmatige basis - aanpassing drugwetgeving juni 2003 vernieuwde strafrechterlijke reactie tav druggebruikers en cannabisgebruikers in het bijzonder
Het Belgisch drugbeleid Federale Drugnota 2001 (vervolg) : - bezit van cannabis blijft strafbaar - onderscheid cannabis – andere illegale drugs in de wet - sterkere bescherming van minderjarigen - onderscheid inbreuken om eigen gebruik te bekostigen - uit winstbejag - onderscheid 3 categoriën van misdrijven
De Belgische drugwetgeving Wat is strafbaar + welke straffen Wet van 3 mei 2003 K.B. 16 mei 2003 Ministeriële omzendbrief 16 mei 2003
De Belgische drugwetgeving Art. 2 bis § 1 Drugwet : Koning kan onderscheid maken tussen categoriën K.B. 16 mei 2003 : onderscheid 3 categoriën
De Belgische drugwetgeving eerste categorie : invoer vervaardiging vervoer aanschaf bezit van slaap – en verdovende middelen voor persoonlijkgebruik + teelt cannabis voor persoonlijk gebruik
De Belgische drugwetgeving tweede categorie : misdrijven eerste categorie die gepaard gaan met verzwarende omstandigheden uit de Drugwet
De Belgische drugwetgeving Verzwarende omstandigheden : - t.a.v. minderjarigen - gezondheid – fysieke gevolgen - deelneming vereniging
De Belgische drugwetgeving Verzwarende omstandigheden (vervolg) : - tav minderjarigen : hoe jonger minderjarige hoe groter strafverzwaring - nefaste gevolgen voor de gezondheid : ongeneeslijk lijkende ziekte,blijvende arbeidsongeschiktheid,volledig verlies van gebruik van een orgaan ,zware verminking, dood - lidmaatschap van een vereniging : al of niet als leidende persoon
De Belgische drugwetgeving gekozen voor versterking van de bescherming van minderjarigen : - strenger optreden voor feiten tav minderjarigen (VO) - uitgebreid huiszoekingsrecht voor politie : te allen tijde de lokalen bezoeken waar illegale drugs worden gebruikt in aanwezigheid van minderjarigen
De Belgische drugwetgeving derde categorie : misdrijven uit de eerste categorie gepleegd voor ander doel dan voor eigen gebruik
De Belgische drugwetgeving derde categorie (vervolg) : uitvoer doorvoer nieuw in 2003 = makelarij dealerschap verkoop het te koop stellen afleveren opslaan van slaap- en verdovende middelen met of zonder verzwarende omstandigheden
De Belgische drugwetgeving art. 3 Drugwet : - het vergemakkelijken van druggebruik - aanzetten tot druggebruik
De Belgische drugwetgeving art 3 Drugwet (vervolg) : § 2 het vergemakkelijken van druggebruik : - uitz. : dokters,… - winst maken of niet speelt geen rol - geld lenen ,auto uitlenen om drugs te kopen - ‘het ter beschikking stellen van een lokaal’ (jeugdhuis)
De Belgische drugwetgeving art 3 Drugwet (vervolg) : § 2 aanzetting tot druggebruik - elke vorm van aanzetting : voorstellen , louter aanbieden van drugs - de plaats heeft geen belang - de aanzetting is als dusdanig strafbaar, opvolging is niet vereist
De Belgische drugwetgeving art. 3 Drugwet (vervolg) : § 4 misbruik door beoefenaars van de geneeskunst doelgroep:dokters,veeartsen,apothekers, beoefenaars paramedisch beroep discussie omtrent begrip ‘misbruik’
De Belgische drugwetgeving STRAFFEN : art. 2 ter Drugwet : - lichtere straffen voor cannabis - zwaardere straffen voor andere misdrijven
De Belgische drugwetgeving art 2 ter Drugwet (vervolg) : - lichtere straffen voor cannabis : * eerste categorie : - eerste overtreding : geldboete 15-25 E - herhaling binnen 1 jaar na veroordeling: geldboete 26 -50 E - herhaling binnen 1 jaar na tweede veroordeling : gevangenisstraf 8 d – 1 j en geldboete 50 -100 E * cannabis + openbare overlast : gevangenisstraf 3 m – 1 j en/of geldboete 1000 – 100 000 E
De Belgische drugwetgeving • zwaardere straffen voor andere misdrijven: * eerste categorie doch andere middelen dan cannabis - voor persoonlijk gebruik * tweede categorie (cat 1 + VO) * derde categorie
De Belgische drugwetgeving • zwaardere straffen voor andere misdrijven (vervolg)art 2 bis Drugwet : * eerste cat. + derde cat.(zonder VO) : gevangenisstraf 3 m – 5 jen geldboete 1000 – 100 000 E (evt . verzachtende omstandigheden ) * tweede cat. + derde cat. (met VO) : opsluiting van 5-10 /10-15/15-20 j naargelang ernst
De Belgische drugwetgeving • art. 3 Drugwet inzake vergemakkelijken of aanzetten tot druggebruik + misbruik door beoefenaarsvan de geneeskunst : gevangenisstraf 3 m – 5 j en geldboete 1000 – 100 000 E
De Belgische drugwetgeving • art. 4 Drugwet : bijkomende straffen - sluiting van de inrichting nieuw art. 9 bis Drugwet : uitbreiding bevoegdheid burgemeester - geen straf , bestuurlijke maatregel - sluiting pand voor 6 maand - eenmaal verlengbaar
De Belgische drugwetgeving art. 4 Drugwet (vervolg) : - ontzetting uit bepaalde rechten - beroepsverbod - exploitatieverbod - aanplakking en openbaarmaking gerechtelijke beslissing - bijzondere verbeurdverklaring : voertuigen ,toestellen, instrumenten ,zaken gediend of bestemd om drugmisdrijven te plegen of er het voorwerp van uit maken ook wanneer niet de eigendom van de veroordeelde !
De Belgische drugwetgeving art. 6 Drugwet : verschoningsgronden voor drugmisdrijven - er is een strafbaar feit + de persoon is schuldig - in functie van verklikking – oprollen van netwerken - gevolgen : * strafuitsluiting – geen straf * strafvermindering – lichtere straf
De Belgische drugwetgeving art. 11 Drugwet : § 1 vaststelling van het bezit van een gebruikershoeveelheid van cannabis dat niet vergezeld gaat met openbare overlast of met problematisch gebruik ---) wordt slechts tot anonieme registratie door de politie overgegaan
De Belgische drugwetgeving art. 11 Drugwet (vervolg) : § 2 : onder problematisch gebruik wordt verstaan : gebruik dat gepaard gaat met een graad van verslaving die de gebruiker niet langer de mogelijkheid biedt zijn gebruik te controleren en dat zich uit door psychischeen lichamelijke symptomen
De Belgische drugwetgeving art. 11 Drugwet (vervolg) : § 3 : wordt als openbare overlast beschouwd : het bezit van cannabis in een strafinrichting , in een opvoedingsinstituut of in het gebouw van een maatschappelijke instelling of in hun onmiddellijke omgeving , of op andere plaatsen waar minderjarigen samenkomen voor onderwijs ,sport en andere gezamenlijke bezigheden
De Belgische drugwetgeving ‘ sleutelbegrippen ‘ gebruikershoeveelheid problematisch gebruik openbare overlast
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : - goed begrip noodzakelijk voor correcte toepassing van de nieuwe wetgeving - met behulp van deze begrippen wordt bepaald of maar vooral ook hoe moet opgetreden worden (opsporing,vervolging en straftoemeting)
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : • Bezit cannabis voor persoonlijk gebruik : ‘ gebruikershoeveelheid ‘ - niet nader bepaald in de wet noch in het K.B. - wel in MC 16 mei 2003 : in 1keer of binnen 24 uur 3 gram of 1 plant
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : • Problematisch gebruik : - art. 11 § 2 Drugwet : politie is hiervoor niet opgeleid - K.B. 16 mei 2003 : geen gevaarsnotie – enkel testbatterij (‘onder invloed’) - MC 16 mei 2003 : gevaarsnotie (voor zichzelf of de samenleving) + testbatterij --) Wet op het wegverkeer 16 maart 1999 strafbaarstelling rijden onder invloed van illegale drugs
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : • Openbare overlast : - art 11 § 3 Drugwet : verwijst naar VN verdrag van ’88 – eigenlijk bedoeld om handelaars aan te pakken - K.B 16 mei 2003 : geen omschrijving - MC 16 mei 2003 : verwijst eveneens naar VN verdrag ’88
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : - onduidelijkheid - onvoldoende omschreven - geen uniformiteit ----) arrest van arbitragehof 20 oktober 2004 - vernietiging van art 11 Drugwet - + de concepten ‘problematisch gebruik’ en ‘openbare overlast’ = vernietiging van de kern van het gewijzigde strafrechtelijk beleid
De Belgische drugwetgeving sleutelbegrippen (vervolg) : arrest arbitragehof (vervolg) : - argumentatie : vaag en onnauwkeurig - interpretatie ---) rechtsonzekerheid - in strijd met het legaliteitsbeginsel in strafzaken : belang van de voorzienbaarheid van de wetgeving : de burger moet precies weten welk gedrag wanneer strafbaar is
De Belgische drugwetgeving Wat staat ons te doen ? ----) aanpassing Wet en Omzendbrief - Drugwet : voorbereiding nog steeds niet vervangen : juridisch vacuüm - MC 25 januari 2005 =gemeenschappelijke richtlijn Minister van Justitie en college van Procureur-generaal : overgangsrichtlijnen enkel m.b.t. cannabis
Het Belgisch drugbeleid • MC januari 2005 (vervolg) : - persoonlijk gebruik : bezit van een hoeveelheid cannabis van maximum drie gram of één geteelde plant , zonder enige aanwijzing voor verkoop of handel - VO art. 2 bis Drugwet - verstoring openbare orde : bezit cannabis in strafinrichting of instelling voor jeugdbescherming bezit cannabis in onderwijs- of gelijkaardige instelling of in onmiddellijke omgeving ostentatief bezit cannabis op openbare plaats of plaats die toegankelijk is voor het publiek - massabijeenkomsten : tijdelijke en specifieke richtlijnen mogelijk
Het Belgische drugbeleid Drugwetgeving niet = Drugbeleid
Het Belgische drugbeleid Ministeriële circulaire/omzendbrief/richtlijn ~ drugs - gaan uit van het college van Procureur- Generaal - vaak samen met de Minister van Justitie - bepaalt opsporings- en vervolgingsbeleid - richtlijnen van en voor de parketten - bepaalt enkel beleid van parket ; niet van de rechter ~scheiding der machten (rechter onafhankelijk en onpartijdig)
Het Belgische drugbeleid de strafrechtelijke afhandeling drugzaken = de toepassing van de wetgeving in de praktijk het strafrecht is enkel van toepassing op meerderjarigen (minderjarigen : Wetgeving op de jeugdbescherming)