E N D
1. Het kniegewrichtarticulatio genus Ward Bartels
Jérôme Boes
Koen Bosmans
Jan Demol
Pieter Van Gool
3. Anatomie Inleiding
Beenderen
Menisci
Banden
Kapsel en bursae
Spieren
4. Inleiding Dubbel gewricht
femur-tibia
femur-patella
5. Beenderen Femur
Tibia
Patella
Fibula
6. Femur Condylus lateralis
Condylus medialis
Fossa intercondylaris
Facies patellaris
Linea intercondylaris
Epicondylus lateralis
Epicondylus medialis
Tuberculum adductorium
Facies poplitea
7. Femur (2) Condylus lateralis
Condylus medialis
Fossa intercondylaris
Facies patellaris
Epicondylus lateralis
Epicondylus medialis
8. Tibia Condylus lateralis
Condylus medialis
Facies articularis superior
Eminentia intercondylaris
Tuberculum intercondylare mediale
Tuberculum intercondylare laterale
Area intercondylaris anterior
Area intercondylaris posterior
Facies articularis fibularis
Tuberositas tibiae
Facies lateralis
Facies medialis
9. Tibia Condylus lateralis
Condylus medialis
Facies articularis superior
Eminentia intercondylaris
Tuberculum intercondylaris mediale
Tuberculum intercondylaris laterale
Area intercondylaris anterior
Area intercondylaris posterior
Tuberositas tibiae
10. Patella Basis patellae
Apex patellae
Facies anterior
Facies articularis (laterale et mediale)
11. Fibula Caput fibulae
Facies articularis capitis fibulae
Apex capitis fibulae
12. Menisci Discongruentie van de gewrichtsvlakken
Meniscus medialis
Meniscus lateralis
Afgeplat naar binnnen
Vergroeid met membrana synovialis van het kapsel
Ligamentum transversum genus
13. Meniscus medialis Halvemaanvormig, vergroeid met Ligamentum collaterale tibiale
Crus anterior dunner dan crus posterior
14. Meniscus lateralis Bijna rond
Niet vergroeid
grotere beweeglijkheid
15. Banden Patella:
Ligamentum patellae
Retinaculum patellae laterale
Retinaculum patellae mediale
16. Banden Collaterale banden:
Functie : geleidebanden bij buig- en strekbeweging
Ligamentum collaterale tibiale (mediale)
Ligamentum collaterale fibulare (laterale)
17. Banden Kruisbanden:
Benaming tov tibia!
Ligamentum cruciatum anterius
Ligamentum cruciatum posterius
18. Banden Ligamentum popliteum obliquum
Ligamentum popliteum arcuatum
Ligamentum meniscofemorale posterius
19. Kapsel en bursae Capsulla articularis:
Membrana synovialis
Membrana fibrosa
Plica synovialis infrapatellaris
Plica alares (vetkussentjes)
Corpus adiposum infrapatellare (noodvulling)
20. Kapsel en bursae Capsulla articularis:
Membrana synovialis
Membrana fibrosa
Plica synovialis infrapatellaris
Plica alares (vetkussentjes)
Corpus adiposum infrapatellare (noodvulling)
21. Kapsel en bursae Bursae
Communicerende:
Bursa suprapatellaris
Recessus subpopliteus
Bursa m. semimembranosi
Bursa subtendinae m. gastrocnemii lateralis et medialis
Niet-communicerende:
Bursa subcutanea praepatellaris et infrapatellaris
Bursa infrapatellaris profunda
Bursa subcutanea tuberositatis tibiae
22. Kapsel en Bursae Ligging t.o.v. kapsel
Kruisbanden: intracapsulair, maar extra-articulair
Origo M. Popliteus: intracapsulair
Collaterale banden:
Lig. Coll. Tibiale: versterkt het kapsel (intracapsullair)
Lig. Coll. Fiburale: extracapsulair
23. Spieren Dorsale heupspieren
Adductoren van het bovenbeen
Bovenbeenspieren:
Voor
Achter
Onderbeenspieren:
achter
24. Spieren Dorsale heupspier:
M. Tensor fasciae latae > tractor ilio-tibialis
Voorste bovenbeenspieren:
M. quadriceps:
M. Rectus femoris
M. Vastus lateralis, medialis et intermedius
M. Sartorius
25. Spieren Dorsale heupspier:
M. Tensor fasciae latae > tractor ilio-tibialis
Voorste bovenbeenspieren:
M. quadriceps:
M. Rectus femoris
M. Vastus lateralis, medialis et intermedius
M. Sartorius
26. Spieren Achterste bovenbeenspieren:
M. biceps femoris
M. semitendinosus
M. semimembranosus
Adductoren van het bovenbeen:
M. Gracilis
27. Spieren Achterste bovenbeenspieren:
M. biceps femoris
M. semitendinosus
M. semimembranosus
Adductoren van het bovenbeen:
M. Gracilis
28. Onderbeenspieren (achter) M. gastrocnemius (lateralis et medialis)
M. popliteus
29. Onderbeenspieren (achter) M. gastrocnemius (lateralis et medialis)
M. popliteus
30. Biomechanica (1) Inleiding
Assen
Bewegingen
Gewrichtsvlakken
Menisci
31. Inleiding 2 vrijheidsgraden: flexie/extensie, rotatie
2 tegengestelde eisen:
Stabiel in extensie (zwaartekracht opnemen)
Mobiel in flexie (lopen op oneffen grond)
32. Assen HOE: mechanische as
Valt samen met tibia
3° met verticale, 6° met femur
Valgushoek: 170°-175°
=Hoek femur-tibia
Kleiner => X-knieën
Omgekeerd => O-knieën
XX’: horizontale as
1ste vrijheidsgraad: flexie/extensie
Geen deellijn van valgushoek
33. Bewegingen XX’: flexie/extensie
Actieve flexie: 120°-140°
Passieve flexie: 160°
Passieve extensie: 5°-10°
YY’: rotatie
Actieve endorotatie: 30°
Actieve exorotatie: 40°
Enkel bij gebogen knie
Slotrotatie: gekoppeld aan flexie/extensie
ZZ’: speling
34. Gewrichtsvlakken Vlakken van het femur
Soort ‘katrol’-vorm
2 convexe condylen
Fossa intercondylaris
Vlakken van de tibia
Omgekeerde van femur
2 concave condylen
Eminentia intercondylaris
Vlakken van de patella
2 schuine vlakken
‘Katrol’ wordt doorgezet
35. Condyli van het femur
Condylen divergeren naar onder
Langse assen divergeren naar achter
Condyli van de tibia
Medialis: lateraal en sagittaal concaaf
Lateralis: lateraal concaaf, sagittaal convex
Knie is discongruent
36. Beweging bij rotatie
Laterale condyli bewegen meer dan mediale
Veroorzaakt door vorm condylen en tubercula intercondylaria
Rotatie onmogelijk bij volledige extensie
37. Beweging bij flexie:
Rollen met glijden
Condylus medialis rolt 10°-15°
Condylus lateralis rolt 20°
Oorzaak slotrotatie
38. Menisci Functie: vangen incongruentie op
39. Beweging flexie/extensie
Passief (vooruitgeduwd)
Menisco-patellaire vezels (1)
Lig. meniscofemorale posterius (2)
M. semimembranosus (3)
Voorste kruisband (4)
M. popliteus (5)
40. Beweging rotatie
Vooral passief
Actief (menisco-patellaire vezels)
Vervorming rond aanhechting hoorns
41. Biomechanica (2) Verplaatsing van de patella
Stabiliteit
Kruisbanden
Extensoren
Flexoren
Rotatoren
42. Verplaatsing van de patella T.o.v. femur:
Normale beweging bij flexie:
verticale verschuiving
kantelen
Niet opzij dankzij:
m. quadriceps femoris
buitenrand facies patellaris (e)
43. Verplaatsing van de patella T.o.v. tibia:
Flexie-extensie:
circulaire translatie
Oozaak:
Contactplaats naar achteren
Afstand tot flexie-as kleiner
Rotatie
44. Verplaatsing van de patella T.o.v. tibia:
Flexie-extensie
Rotatie:
Neutrale stand: naar buiten
Endorotatie: naar buiten
Exorotatie: naar binnen
45. Stabiliteit in dwarse richting Collateraalbanden:
Verzekeren zijwaartse stabiliteit in extensiestand
Lig. collaterale mediale
Lig. collaterale laterale
Bij extensie gespannen
46. Stabiliteit in dwarse richting Kracht naar mediaal:
As femur niet verticaal:
Mediale bandensysteem verhindert vergroten valgusstand
Mediaal vallen t.o.v. knie:
Lig. collaterale mediale scheurt als kracht groot
Kracht naar lateraal:
Lateraal vallen t.o.v. knie:
Lig. collaterale laterale scheurt als kracht groot
47. Stabiliteit in dwarse richting “Actieve banden”
Lig. collaterale laterale (LCL)
Tractus iliotibialis (m. tensos fasia latae) (1)
Lig. collaterale mediale (LCM)
Pes anserinus:
m. sartorius (2)
m. semitendinosus (3)
m. gracilis (4)
M. quadriceps femoris
Rechte vezels (RV)
Gekruiste vezels (GV)
48. Stabiliteit in voor-achterwaartse richting Hyperextensie
Niet door bot beperkt
Beperking:
Primair: kapsel en banden
Secundair: spieren
49. Stabiliteit in voor-achterwaartse richting Kapsel en banden
Achterkant kapsel
“Condylaire platen” (1)
Lig. popliteum acruatum
Laterale bundel of korte laterale band van Valois (2) en (3)
Mediale bundel (4)
Lig. popliteum obliquum (5)
Pees m. semimenbranosus (6)
Gespannen bij hyperextensie
Collateraalbanden en achterste kruisband
50. Stabiliteit in voor-achterwaartse richting Kapsel en banden
Achterkant kapsel
Collateraalbanden en achterste kruisband
Lig. collaterale laterale (7)
Lig. collaterale mediale (8)
Lig. cruciatum posterius (9)
Gespannen bij extensie
51. Stabiliteit in voor-achterwaartse richting Flexoren:
Pes anserinus (10)
M. biceps femoris (11)
M. gastrocnemius (12)
52. Kruisbanden Algemeen:
Lig. cruciatum anterius
Schuin naar boven, achter, lateraal
Lig. cruciatum posterius
Schuin naar boven, voren, mediaal
Kruisen in de ruimte
Lengteverhouding 3/5!
53. Kruisbanden Mechanische rol:
Stabiliteit in voor-achterwaartse richting
Scharnierbeweging
Contact gewrichtsoppervlakken: combinatie slippen-rollen
Actieve factoren
Passieve factoren, kruisbanden: overheersend
54. Kruisbanden Slippen-rollen:
Lig. cruciatum anterius:
Flexie: condylus femoris glijdt naar voor en rolt naar achteren
Lig. cruciatum posterius:
Extensie: condylus femoris glijdt naar achter en rolt naar voor
55. Rotatiestabiliteit Maximale extensie: rotatie onmogelijk
Spanning collateraalbanden en kruisbanden
Kruisbanden
Gedraaid tegen wijzers
Exorotatie: ontspannen
Endorotatie: verhinderen
56. Rotatiestabiliteit Collateraalbanden:
Schuin richting wijzers
Endorotatie: ontspannen
Exorotatie: verhinderen
57. Extensoren M. quadriceps femoris
M. vastus intermedius (1)
M. vastus lateralis (2)
M. vastus medialis (3)
M. rectus femoris (4)
biarticulair
58. Extensoren Rol van de patella:
Vergroot effectiviteit
Krachtendiagram
Q4 = 1,5 x Q6
Q3 < Q5 ,maar verlies bewegingsomvang in flexierichting
59. Extensoren M. rectus femoris
1/5 totale kracht
Biarticulair
Heup in anteflexie (II, III)
Verkort
Minder efficiënt
Heup in retroflexie (IV)
Aangespannen
Grotere effectiviteit
60. Flexoren Dorsale loge bovenbeen
Ischiocrurale groep
M. biceps femoris (1)
Caput breve
Caput longum
M. semitendinosus (2)
M. semimembranosus (3)
Pes anserinus:
M. gracilis (4)
M. sartorius (5)
M. semitendinosus (2)
M. popliteus
M. gastronemius (6)
61. Flexoren Ischiocrurale groep
Retroflexie heup
Flexie knie
Meer anteflexie
Meer gespannen
Grotere effectiviteit
62. Rotatoren Exorotatoren:
M. biceps femoris (1)
M. tensor fasciae latae (2)
Endorotatoren:
M. sartorius (3)
M. semitendinosus (4)
M. semimembranosus (5)
M. gracilis (6)
M. popliteus (7)
63. Pathologie van de knie Voorste kruisband ruptuur
Meniscusscheur
Patello-femorale klachten
Osteoartritis
Baker’s Cyste
Tractus Iliotibialis Frictie syndroom
Collaterale bandruptuur
knieprothese
64. Voorste kruisband ruptuur Oorzaken
Spanning in kruisband > toelaatbare spanning
Sport; voetbal, skieën,…
Meestal bij draaiing en hyperextensie
Kan bevorderd worden door anatomische afwijkingen
65. Voorste kruisband ruptuur Gevolgen
Zwelling
Instabiliteit
66. Meniscusscheur Oorzaken
Jonge mensen: sterke verdraaiing
Oude mensen: door degeneratieve veranderingen in knie
67. Meniscusscheur Gevolgen
Verlies aan stabiliteit
Slotkrachten
Op lange termijn: degeneratie van gewrichtskraakbeen
68. Patello-femorale klachten Wat?
Patella + groef in femur = patello-femorale mechanisme
69. Patello-femorale klachten Gevolgen
Pijn
Toenemend vocht in de knie
70. Osteoartritis Wat?
Degeneratie van het gewrichtskraakbeen dat de gewrichtsuiteinden bedekt
71. Osteoartritis Gevolgen
Bot op bot : botsporen
Moeilijke volledige flexie/extensie
Irritatie & pijn
72. Osteoartritis Totale knieprothese
Femorale component
Tibiale component
patella
73. Baker’s Cyste Remedie
Cyste leegzuigen
Verwijderen + opening herstellen
74. Tractus Iliotibialis frictie syndroom
75. Tractus Iliotibialis frictie syndroom
76. Collaterale bandruptuur
77. Collaterale bandruptuur