BTÖ 307 ÖĞRETİM TASARIMI

1. Prof. Dr. Buket AKKOYUNLU Doç. Dr. Arif ALTUN Arş. Gör. Meryem YILMAZ SOYLU BTÖ 307 ÖĞRETİM TASARIMI ÖĞRENME ORTAMLARINDA ÖĞRETSEL KAZANIMLAR

2. Öğrenme ortamında elde edilecek bütün kazanımlar önceden kestirilip yazılabilir mi? Neden? Öğretsel kazanımların olmadığı bir öğrenme ortamında öğrenme gerçekleşir mi? Neden? Öğretsel kazanımların çerçevesinde oluşturulan bir öğrenme ortamındaki öğrenenlerin öğrenmeleri sınırlanmış olur mu? Neden? BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

3. Ders sırasında öğrenciler not almakta güçlük çektiler. Çünkü onlar için nelerin önemli olduğunu belirleyemediler. • Öğretim tasarımcısı düzenlediği ders tasarımı için uygun bir ölçme aracı geliştirmede güçlük çekti. • Sınavdan sonra öğrencilerin çoğu yanlış yere çalıştıklarını anladılar. • Öğrenciler derste çok eğlendiklerini gördüler ancak kayda değer hiçbir şey öğrenemediler. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

4. Kazanımların İşlevleri Kazanımlar üç önemli işlevi yerine getirir. • Öğretim tasarımcısı ve öğretmenin öğretimini etkili şekilde planlaması, öğretim etkinlikleri için uygun kaynakları seçip organize etmesi için araçlar sunar. • Öğrenmenin değerlendirilmesine ilişkin yollar bulunması için bir çatı oluşturur. • Öğrenciyi yönlendirir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

5. Öğretimde Beklentiler (Kazanımlar) BEKLENTİ (Kazanım), Bireylerin etkin bir yaşam için gerekli düşünme ve bilgiyi kullanma becerilerinin; zihinsel, duyuşsal ve psiko-motor etkinliklerle (kavramlar, beceriler ve stratejiler) süreç içerisinde ve/veya süreç sonunda yeni yaşantıların örgütlenmesi. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

6. Kazanım Alanları (Sınıflaması) • Bilişsel alan • Duyuşsal alan • Psikomotor alan BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

7. Kazanım Alanları (Sınıflaması) Bilişsel Alan Kazanımlarının Aşamalı Sınıflaması • Bilgi: Belli bir bilginin hazırlanması • Kavrama: Anlamanın en düşük düzeyi • Uygulama: Bir kuralın ya da ilkenin uygulanması • Analiz: Görüşün bölümlere ayrılması ve ilişkilerin tanımlanması. • Sentez: Yeni bir bütün oluşturmak üzere parçaların bir araya getirilmesi. • Değerlendirme: Materyal ve yöntemler konusunda yargılarda bulunulması BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

8. Bilişsel Alanda Kazanımların Yazılması Öğrencinin yapması gereken öğrenmeyi tanımlayan bir eylem fiiliyle başlayın; • ad verme, • uygulama, • düzenleme, • karşılaştırma. Eylem fiilinden sonra, ele alınacak konuyu tanımlayan ders konusunu ele alın; • Bir cümlede kullanılan dilbilgisi öğelerine ad verme. • Bir video kayıt cihazını çalıştırma. • Birleştirmek için parçaları düzenleme. • Politik konularda ifade edilen görüşleri karşılaştırma. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

9. Bilişsel Alan için Gözlenebilir Fiiller BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

10. Kazanım Alanları (Sınıflaması) Duyuşsal Alan Kazanımlarının Aşamalı Sınıflaması Alma: Olay ya da faaliyete ilgi göstermeye gönüllü olma. Yanıtlama: Belli bir katılım şekli yoluyla bir olaya karşı tepki göstermeye gönüllü olma. Değer Verme: Olumlu ya da olumsuz bir tutum ifade ederek bir olayı kabul ya da reddetmeye gönüllü olma. Organize Etme: Bir değerden fazla değerin uygulandığı durumlara girerken değerleri organize etmede, değerler arasındaki ilişkileri belirlemede ve bazı değerlerin diğerlerine göre baskın olduğunu kabul etmede gönüllü olma. Bir değer kompleksiyle karakterize etme: Öğrenci, kabul edilen değerlere göre uyumlu şekilde davranır ve bu davranışı kişiliğinin bir parçası olarak görür. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

11. Duyuşsal Alanda Kazanımların Yazılması Duyuşsal alan, gözlenmesi ve ölçülmesi daha zor olan daha soyut davranışları (tutumlar, duygular ve taktirler) içerir. Bu alanda kazanım geliştirme yöntemlerinden birisi öğretmenin gözleyebileceklerinden yola çıkarak davranışların dolaylı şekilde belirlenmesidir. Bir öğrencinin söyledikleri ya da yaptıkları, duyuşsal kazanımla ilgili davranışın bulgusu olarak kabul edilir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

12. Duyuşsal Alanda Kazanımların Yazılması Bir faaliyet konusundaki tutumun ölçülmesi için öğrencinin tutumu geliştirdiğini ya da geliştirmekte olduğunu gösteren öğrenci davranışlarından genelleme yapılması gerekir. Eğer öğretsel kazanım "iyi beslenmenin önemini kabul etmekse", aşağıdaki davranışlar başarı kazanıldığını gösterir: • Besin değeri yüksek yiyeceklerin yenildiğinin gözlenmesi • Diğer kişilere de besin değeri yüksek gıdaları tavsiye etmesi • Yüksek besin değeri olan yiyecekler konusunda gönüllü olarak kitap ve makale okuması • Besin konusunda yetkili kişilerce düzenlenen seminer ve çalışmalara katılması BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

13. Duyuşsal Fiiller BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

14. Kazanım Alanları (Sınıflaması) Psikomotor Kazanım Alanları Taklit: Gözlenen hareketin gösterilmesi. Manipülasyon: Bir hareket yapılması. Üretme: Etkili ve koordineli bir şekilde faaliyet yapılması. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

15. Psikomotor Alanda Kazanımların Yazılması Daha önce de değinildiği gibi, psikomotor alan zihin ve kas koordinasyonunu gerektiren becerilerin baskın olduğu alandır. Bu alan beceriler ön plandadır. Öğrenilmiş fiziki davranışlar bu alanın içerisine girer. Psikomotor kazanımları de bilişsel alan kazanımları gibi aşamalı olarak, yani basitten karmaşığa, kolaydan zora doğru ve bir öncekine dayalı bir sonrakine hazırlayıcı olarak sıralanır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

16. Psikomotor Alanda Kazanımların Yazılması Psikomotor alan kazanımları • Algılama • Kurulma • Kılavuzluk Yapma • Mekanikleşme • Beceri Haline Getirme • Uyum • Yaratma olarak sınıflanır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

17. Kazanım Yazarken Karşılaşılan Güçlükler İnsanların açık kazanımlar belirtmekten kaçınma nedenlerinden biri, kazanımların formüle edilmesinin oldukça fazla düşünme ve çaba gerektirmesidir. Her bir kazanım açık olmalı çelişik olmamalıdır. Bir kazanım, öğrencilerin tümüne, öğretmene ve tasarımcıya aynı şeyleri anlatmalıdır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

18. Alanların Karşılıklı İlişkileri Tek bir kazanım, iki ya da hatta üç alanda da öğrenme içerebilir. Öğrenilmiş davranışların çoğunda zihinsel, duyuşsal ve psikomotor özellikler vardır. Yani bilişsel alana giren bir davranış, bir boyutuyla duyuşsal, bir boyutuyla da psikomotor alanın özelliklerini taşıyabilir. Tutumsal gelişme, diğer alanlardaki başarılı öğrenmeyi izleyebilir. Öğrenciler çoğunlukla öğretim başarılı olmadan önce dersi öğrenmeye güdülenmek ihtiyacındadır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

19. Öğrenmenin Boyutları Öğrenmenin boyutları, araştırmacı ve kuramcılar tarafından öğrenme ve öğrenme sürecinin betimlenmesi için kullanılan kapsamlı bir modeldir. Öğrenmenin boyutları başarılı bir öğrenme için önemlidir. Sözü edilen boyutlar: • Tutumlar ve algılar • Bilgi edinme ve kaynaştırma • Bilgiyi genişletme ve saflaştırma (rafine etme) • Bilgiyi anlamlı bir şekilde kullanma • Zihnin üretken alışkanlıkları BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

20. Öğrenmenin Boyutları 1.Tutumlar ve Algılar Tutum ve algılar öğrenenlerin öğrenme becerilerini etkiler. Sınıf ortamı öğrenmeyi destekleyici bir çevre olmalıdır. Öğrenenler bu ortamda, öğretmen ve arkadaşları tarafından kabullenilmeye, yanı sıra sınıfı düzenli ve rahat bir ortam olarak algılamaya ihtiyaç duymaktadırlar. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

21. Öğrenmenin Boyutları 1.Tutumlar ve Algılar • Öğrencilerin kendini sınıf ortamında öğretmen ve öğrenciler tarafından kabullenilmiş hissetmesi • Öğrencilere sınıf ortamının rahat ve düzenli olduğunu hissettirmek • Öğrencilerin sınıf işlerinde olumlu tutum ve algı geliştirmelerine yardımcı olmak • İşlerin değerli ve ilginç olarak algılanmasını sağlamak • Öğrencileri,işleri tamamlayabilecek yetenek ve kaynaklara sahip olduğuna inandırmak • İşleri açık bir biçimde anlamalarını sağlamak BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

22. Öğrenmenin Boyutları 2. Bilgi Edinme ve Kaynaştırma Öğrencilere yeni bilgileri edinmede ve kaynaştırmada yardımcı olmak öğrenmenin bir başka yönü olarak açıklanmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken öğrenilenin kavramsal mı yoksa süreç bilgisi mi olduğudur. Çünkü her iki bilgi türünün edinilmesi farklı süreçler gerektirebilir. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

23. Öğrenmenin Boyutları 2. Bilgi Edinme ve Kaynaştırma Kavramsal bilgiler için; • Kavramsal bilgi için anlam yapılandırılması • Kavramsal bilgilerin organize edilmesi • Kavramsal bilgilerin saklanması Süreç bilgileri için; • Süreç bilgisi için model yapılandırılması • Süreç bilgisinin şekillendirilmesi • Süreç bilgisinin içselleştirilmesi BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

24. Öğrenmenin Boyutları 3. Bilgiyi genişletme ve saflaştırma Öğrenme, sadece bilginin edinilmesi ve kaynaştırılması ile sonlanan bir süreç değildir. Öğrenenler bilgilerini genişletme ve saflaştırma sürecinde derin anlamlar (örn: yeni farklılıklar oluşturma, kavram yanılgılarını giderme, bir sonuca ulaşma, vb.) geliştirmektedirler. Öğrenenler bilgiyi genişletme ve saflaştırma sırasında çeşitli nedensel süreçler kullanarak ne öğrendiklerini analiz etmektedirler. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

25. Öğrenmenin Boyutları 3. Bilgiyi genişletme ve saflaştırma • Karşılaştırma • Sınıflama • Soyutlama • Tümevarım • Tümdengelim • Destek yaratma • Hataları analiz etme • Bakış açılarını analiz etme BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

26. Öğrenmenin Boyutları 4. Bilgiyi anlamlı bir şekilde kullanma Etkili bir öğrenme, öğrenilen bilginin anlamlı bir işte kullanılmasıyla oluşmaktadır. Öğrenenlerin öğrendikleri bilgileri kullanabilecekleri ortamı planlamak öğretimin önemli bileşenlerinden biridir. Bunu sağlamak için altı farklı düşünme süreci önerilmektedir. Bunlar: • Karar verme • Problem çözme • Keşfetme • Araştırma • Deneysel sorgulama • Sistem analizi BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

27. Öğrenmenin Boyutları 5. Zihnin üretken alışkanlıkları Etkili öğrenenler güçlü zihin alışkanlıkları geliştirmektedir. Bunlar; • eleştirel düşünme, • yaratıcı düşünme ve • öz-düzenleme olarak adlandırılmaktadır. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz

28. Sorular • Öğretsel kazanımların yazılmasının önemi ve gerekçesini yazınız. • Her üç alanı da (bilişsel, duyuşsal, psikomotor) kapsayan öğretsel kazanımlara iki örnek veriniz. • Bir kazanım cümlesinde bulunması gereken ifadeleri gerekçeleri ile birlikte yazınız. • Bilişsel, duyuşsal ve psikomotor kazanım alanlarını yazınız. Her bir alanda belirlediğiniz bir aşamaya ilişkin örnek veriniz. • Kazanımlar yazılırken karşılaşılabilecek güçlükler nelerdir? • Öğrenmenin boyutlarını ve bu boyutlar çerçevesinde yapılabilecek etkinlikleri tartışın. BTÖ 307 Öğretim Tasarımı / 2007 - 2008 Güz