Yükseköğretimin Uluslararası Boyutu

1. Yükseköğretimin Uluslararası Boyutu Dr. Armağan Erdoğan KIRIKKALE Ünİversİtesİ 11 OCAK 2011

2. İçindekiler 21. Yüzyılda Yaşanan Gelişmeler Bologna Süreci Ülkemizde Yapılan Çalışmalar BEK’lerin İşlevleri Karşılaşılan Sorunlar Yapılması Gerekenler

3. 21. Yüzyılda Yaşanan Gelişmeler • Küreselleşme • Teknolojik ilerlemeler • Bilgi ekonomisi • Sosyal hareketlilik • Çok kültürlülük her alanda • Rekabet • Kalite • Şeffaflık, karşılaştırılabilirlik • İşbirliği yapmayı gerektiriyor

4. Dünyada Yükseköğretimde Neler Yapılıyor? Yükseköğretimin tanımı, kapsamı ve rolü değişiyor • Toplumsal sorumluğu • Öğrenen merkezli eğilimi • Uluslararası boyutu • Katılımcı yapısı önem kazanıyor

5. Bologna Süreci Nedir? Yükseköğretimin son on yılda en hızlı ve en kapsamlı yapılanması • 1998 tarihinde 4 ülkenin (İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya) bir araya gelerek başlattığı • 1999 yılında 29 ülkenin üye olduğu • 2010 yılında 47 ülkenin üye olduğu bir • 2010 yılında AYA oluşturulması hedeflenen Yükseköğretim Reform Süreci

6. Bologna Süreci’ne Üye Ülkeler 6 15.8.2014

7. İstihdam edilebilirlik -İş olması halinde yeterli donanıma sahip mezun - İş dünyası ile yakın ilişki - Mezunlarla yakın ilişki Derece Sistemi -Lisans -Yüksek Lisans -Doktora • Kalite Güvencesi • -İç ve dış kalite süreçleri • Öğrencilerin ve mezunların katılımı • Paydaşlarla işbirliği (öğrenci, mezun, iş dünyası) Sosyal Boyut - Fırsat eşitliği - Farklı kesimlerin yükseköğretime erişiminde çağ nüfusuna orantılı temsili Yükseköğretime görece az erişen kesimlerin desteklenmesi Engelli veya dezavantajlı grupların desteklenmesi Ebeveyni az eğitime sahip veya işsiz olanların desteklenmesi • Diplomaların Tanınması • - Öğrenci iş yüküne dayalı ders kredileri AKTS • Mezunlara Diploma Eki verilmesi • Modüler sistem veya esnek müfredat • Hareketlilik • (Değişim) • Özgüven • Farklı ülkeler ve farklı kültürlerle tanışma • Bilgi ve tecrübe değişimi 7 15.8.2014

8. Bologna Süreci Nasıl İşliyor? • Yükseköğretim Bakanları Konferansı (2 yılda bir) • Bologna İzleme Grubu (BFUG) • Çalışma Grupları • Paydaş Kuruluşlar (ESU, EUA, ENQA, UNESCO • Politika Forumu (Diğer ülkeler ve kuruluşlar)

9. 2009 Türkiye Bologna Karnesi

10. Yükseköğretim Kurulu’nun Çalışmaları 2008 yılı sonu itibarıyla bütün yükseköğretim kurumlarında Bologna Eşgüdüm Komisyonları (BEK) kuruldu. Amaç: Bologna Süreci esasları doğrultusunda yükseköğretim kurumlarının • yeniden yapılandırılmasını • sürdürülebilir gelişmesini yönlendirmek

11. Türk Yükseköğretimi ile Bologna Süreci’nin Ortak Hedefleri • önlisans, lisans, yüksek lisans ve doktora derecelerinin bilgi, beceri ve yetkinliklere dayalı olması (Yeterlilikler çerçevesi,AKTS-Diploma Eki) • verdiği derecelerin diğer ülkelerde de tanınması (ortak derece, öğrenci ve öğretim elemanı değişimi) • mezunların dünyanın diğer ülkelerinde de kolay istihdam imkanı bulması (istihdam edilebilirlik) • rekabet edebilir olması(kalite güvence sistemleri) • öğretici değil öğrenen merkezli olması • toplumun bütün kesimlerine yükseköğretime erişim fırsatları sunması (hayat boyu öğrenme ve sosyal boyut)

12. Yükseköğretim Kurumlarımızın Çalışmaları • Her yükseköğretim kurumunda oluşturuldu • Kurumun yıllık eylem planı hazırlandı? • Kurum içinde paylaşımlar ve bilgilendirmeler yapıldı? • Düzenli toplantılar yapıldı? • Alt komiteler oluşturuldu? • Yıllık BEK Raporu hazırlanıp YÖK’e ulaştırıldı

13. Süreçte Karşılaşılan Sorunlar • BEK’lerin Yapılanmalarında Aksamalar • BEK’lerin üniversitenin işlerinden bağımsız görülmesi • BEK Raporlarının doldurulmasında sıkıntılar • Üst Yönetimde İlgi Eksikliği • Öğretim Elemanlarının Bilgi Eksikliği • Bilgi Akışı yollarının verimli kullanılmaması

14. Yapılması Gerekenler • Üst Yönetimin sürece yakın ilgisi ve sürekli desteği • BEK çalışmalarının ve önerilerinin Senato Kararlarıyla bağlayıcılığının sağlanması, ek bir iş gibi değerlendirilmemesi • Kurum içinde bilgi akışının sağlanması • Öğrenci • Öğretim elemanı • İdari personel • Ders müfredatının öğrenci ihtiyacı gözetilerek planlanması • AKTS’lerin öğrenci iş yüküne dayalı olarak belirlenmesi • İş yükünün gerçekçi olarak hesaplanması • Belirli aralıklarla geri besleme alınması • Alan içi ve alan dışı seçimlik ders oranının artırılması: %25 • Kurumlararası öğrenci değişimini özendirmek • Öğrenci merkezliliği artırmak

15. Yapılması Gerekenler • Yurtiçi ve yurtdışı öğrenci-öğretim elemanı değişiminin özendirilmesi • Uluslararasılaşmayı artırır • Kaliteyi ve rekabeti artırır • Yurtiçi ve yurtdışı ortak diploma programlarının artırılması • Eğitim ve araştırmada işbirliğini artırır • Uluslararasılaşmayı artırır • Derecelerin karşılıklı tanınmasını ve akreditasyonu sağlar • Kaliteyi artırır • Öğrencilerin ve diğer paydaşların tüm süreçlere katılmasının sağlanması • Müfredatların öğretim elemanlarına göre değil, öğrenci ihtiyaçlarına göre hazırlanmasını sağlar • İstihdam edilebilirliği artırır • Yükseköğretimin toplumsal sorumluluk rolünü artırır • Mezunların takibini sağlar

16. Yapılması Gerekenler • Öğrenci konsey oluşumunda cinsiyet dengesinin gözetilmesi • Öğrenci nüfusunun dengeli rol paylaşımını sağlar • Geniş katılımı sağlar • Kararların çoklu bakış açısıyla çıkmasını önler • Dezavantajlı grupların (engelliler, ekonomik statüsü düşük olanlar) öğrenimlerini sürdürmelerinin kolaylaştırılması • Yurtlar • Engellilere uygun mimari yapılar • Burslar • Ulaşım imkanları

17. Öğrencilerin eğitim-öğretim süreçlerine aktif katılımı • Öğrenci merkezli eğitim Öğrencilerin öğrenme süreçlerine katılımı • Öğrenci öncelikli yönetim Öğrencilerin yönetim mekanizmalarına katılımı Yüksek öğretime katılımı sağlamak

18. http://bologna.yok.gov.tr Teşekkürler…