15 LAT DZIAŁAŃ NA RZECZ MOBILNOŚCI AKTYWNEJ W GDAŃSKU (z doświadczeń aktywnego obserwatora)

1. 15 LAT DZIAŁAŃ NA RZECZ MOBILNOŚCI AKTYWNEJ W GDAŃSKU (z doświadczeń aktywnego obserwatora) Dr Piotr Kuropatwiński, Uniwersytet Gdański, Pomorskie Stowarzyszenie „Wspólna Europa” Konferencja projektu SEGMENT: Dobre praktyki równoważenia transportu w województwie pomorskim, Gdynia, 16 listopada 2012.

2. PRZEGLĄD OGÓLNY PRELEGENT JAKO TAKI POCZĄTKI – INICJATYWY ODGÓRNE I ODDOLNE PIERWSZE ZWYCIĘSTWO IDENTYFIKACJA DRYFU STRATEGICZNEGO DRUGI PLAN – NAUKI WYNIESIONE LUB LEKCEWAŻONE ATAK Z POŁUDNIOWEJ FLANKI NOWE ROZDANIE? PODSUMOWANIE I WNIOSKI

3. PRELEGENT JAKO TAKI

4. PRELEGENT JAKO TAKI • Dr n.ekon. (st. wykładowca w Katedrze Polityki Gospodarczej Uniwersytetu Gdańskiego) • CzłonekPolskiego Klubu EkologicznegoOkręg Wschodniopomorski • Uczestnik 9 Kongresów Velo-city • (Graz-Maribor, Edynburg-Glasgow, Paryż, Dublin, Monachium, Bruksela, Kopenhaga, Sewilla, Vancouver) • Współautor„Koncepcji rozwoju systemu rowerowego województwa pomorskiego” „Zielona Księga” • Wice-PrezydentEuropejskiej Federacji Cyklistów • Jeden z pierwszych pięciu certyfikowanychaudytorów BYPAD w Polsce Dr Piotr Kuropatwiński Źródło: Materiały PSWE

5. POCZĄTKI – INICJATYWY ODGÓRNE I ODDOLNE

6. POCZĄTKI – INICJATYWY ODGÓRNE • Pierwszy plan dedykowanych dróg rowerowych BPBK 1992 • Nadmorski ciąg pieszo-rowerowy Brzeźno Jelitkowo – spektakularny sukces choć nawierzchnia z kostki betonowej • Biała linia na chodniku ciągu Chłopska – Rzeczpospolitej • Milcząco przyjmowana filozofia:nie naruszać terytorium przeznaczonego (?) dla samochodów source:

7. POCZĄTKI – INICJATYWY ODDOLNE Doroczne przejazdy rowerowe z Wrzeszcza do Gdańska- od 70+ uczestników w 1997 do ca. 7000+uczestników w 2012 Formułowanie postulatów i ich (wahająca się) akceptacja Koncepcja sieci DDR i drogi rowerowej wzdłuż głównej osi komunikacyjnej miasta Źródło: materiały PSWE:

8. PIERWSZE ZWYCIĘSTWO: GDAŃSKI ROWEROWY PROJEKT INWESTYCYJNO PROMOCYJNY

9. GDAŃSKI ROWEROWY PROJEKT INWESTYCYJNO - PROMOCYJNY • 2 MLN $ Z FUNDUSZY ONZ (GLOBAL ENVIRONMENTAL FACILITY)(wdrożenie w ciągu 2 lat): • 30 km dedykowanych dróg rowerowych • Uspokojenie ruchu na 70 km ulic • Promocja wyników projektu (w innych miastach Polski i zagranicą)

10. SUKCES (?) WDRAŻANIA BUDOWA 17 KM DDR (przy okazji poprawa jakości chodników) DŁUGOŚĆ ULIC O USPOKOJONYM RUCHU NIEZNANA  SUKCES PROMOCYJNY- GDANSK ROZPOZNAWANY JAKO WIODĄCE MIASTO ROWEROWE W POLSCE  WDROŻENIE ZAJĘŁO SZEŚĆ, NIE DWA LATA  BRAK MONITOROWANIA SKALI RUCHU PIESZEGO I ROWEROWEGO 

11. IDENTYFIKACJA DRYFU STRATEGICZNEGO

12. BUDOWA INFRASTRUKTURY – PROMOCJA PÓŹNIEJ? Jazda rowerem uznawana za bezpieczną przez kierowców i decydentówjedynie poza jezdnią – (ruch mieszany nadal wypierany ze świadomości decydentów i praktykowany z coraz większą trudnością) Wiele nisko wiszących owocówstraconych lub lekceważonych Coraz trudniejprzejść na drugą stronę ulicy

13. WZROST SKALI RUCHU SAMOCHODOWEGO 1997-2006 Wskaźnik motoryzacji (samochody osobowe/1000 mieszkańców) +205% +196% +159% +145% +140% +135% +131% +125% +122% +117% +110% Źródło : http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ITY_OFFPUB/KS-DK-08-001/EN/KS-DK-08-001-EN.PDF

14. BUDOWA NAJPIERW – PROMOCJA PÓŹNIEJ? Udogodnienia rowerowe tworzone wyłącznie kosztem terenów zieleni lub chodników Liczne przypadki parkowania samochodów na DDR i chodnikach Izolowane działania na rzecz uspokojenia ruchu nie poprzedzane akcją wyjaśniającą Źródło: http://infobike.pl/text.php?id=20385

15. KONFLIKTY: UNIKANIE CZY EKSPONOWANIE? • W przypadku konfliktów – miejsca do parkowania samochodów mają zostać zachowane, tworzenie udogodnień dla ruchu rowerowego odkładane na później lub odrzucane • Brak liczenia skali ruchu rowerów i pieszych • Wzrost liczby konfliktów z pieszymi i rolkarzami(w „dyskusjach” internetowych) • Niewielka integracja z transportem publicznym (SKM) • Rosnąca wiara w poszerzanie ulic i budowę estakad (z funduszy UE) jako sposobu na narastającą kongestię

16. Drugi plan NAUKI WYNIESIONE LUB LEKCEWAŻONE

17. DRUGI PLAN ROZWOJU INFRASTRUKTURY ROWEROWEJ Włączenie udogodnień dla ruchu rowerowego w plan wykorzystywania środków EU z funduszy strukturalnych Kontynuacja rutyzmu Donkiszoteria w internecie i formalnym komitecie rowerowym Cykliści nie jeżdżą wyłącznie po drogach rowerowych! Cięcia w początkowym planie Piesi nie chodzą wyłącznie po chodnikach!

18. ATAK Z POŁUDNIOWEJ FLANKI

19. ROZWÓJ RUCHU ROWEROWEGO, MOBILNOŚCI AKTYWNEJ CZY ROZWÓJ REGIONU? • Zaproszenie Tczewado Grupy Partnerskiej „Zielony Rozwój Doliny Dolnej Wisły” • Pierwszy audyt BYPAD • Tczew w konsorcjum projektu OBIS & PRESTO (później także Central MeetBike) • Pomysł na zorganizowanie kongresu Velo-city w Gdańsku w roku 2013 przyjęty przez decydentów • Piesi? Chodzą swoją drogą

20. PIERWSZY PRZEJAZD ROWEROWY W TCZEWIE WRZESIEŃ 2007 źródło : Biuro Promocji Miasta Tczewa

21. WRĘCZENIE PIERWSZYCH CERTYFIKATÓW BYPADW POLSCE źródło: materiały PSWE

22. NOWE ROZDANIE ?

23. REORIENTACJA STRATEGICZNA Zmiana na stanowisku Oficera Rowerowego miasta Gdańska Uczestnictwo 3 przedstawicieli urzędu miasta w Konferencji Velo-city Bruksela 2009 Opracowanie i opublikowanie „Koncepcji rozwoju systemu rowerowego województwa pomorskiego– Zielonej Księgi” Motto: Ludzkość nauczyła się latać na księżyc, ale coraz trudniej przejść na drugą stronę ulicy

24. PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI I POSZERZANIE WYOBRAŹNI Uspokojenie ruchu

25. PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI I POSZERZANIE WYOBRAŹNI Uspokojenie ruchu i dopuszczenie jazdy pod prąd na ulicach jedno kierunkowych w historycznej części miasta

26. BYPAD W GDAŃSKU, WIOSNA 2010 źródło: materiały BYPAD

27. PRZEJAZDY W TERENIE I DYSKUSJE Z EKSPERTAMI Source: PSWE materials

28. PREZYDENT ADAMOWICZ OTRZYMUJE W KOPENHADZE CERTYFIKAT BYPAD źródło: materiały PSWE

29. KAMPANIA „ROWEROWE PIĄTKI”, WRZESIEŃ 2010 źródło: materiały PSWE

30. ULOTKA „ROWEROWYCH PIĄTKÓW” - PARTNERZY źródło: materiały PSWE

31. PIERWSZY KONGRES MOBILNOŚCI AKTYWNEJ W GDAŃSKU PRZEŁOM WRZEŚNIA I PAŹDZIERNIKA 2010

32. PROJEKT BRG STeR – JEDEN Z WYNIKÓW BYPAD-u źródło: materiały PSWE

33. PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI I POSZERZANIE WYOBRAŹNI Potencjał rozwoju systemu Bike & Ride

34. PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI I POSZERZANIE WYOBRAŹNI • Złożenie wniosku o organizację Kongresu Velo-city Global 2014 w Gdansku • Hasło przewodnie: Velo-simplicitysurprises • Opracowanie Gdańskiej Karty Mobilności Aktywnej: nie tylko burzenie murów, ale budowanie mostów • Powołanie Polskiej Unii Mobilności Aktywnej (PUMA) – stowarzyszenia samorządów, firm, instytucji akademickich, organizacji pozarządowych i osób fizycznych

35. PUMA POLSKA UNIA MOBILNOŚCI AKTYWNEJ

36. UCZESTNICTWO GDAŃSKA, PUMY I PSWEW MIĘDZYNARODOWYCH KONSORCJACH PROJEKTOWYCH • Szlak Żelaznej Kurtyny (EuroVelo 13) • Central Meet Bike (udział miast z Republiki Czeskiej, Słowacji i byłego NRD) • Access By Bike – promocja rozwiązań intermodalnych (Rower + Kolej) • Europejska Inicjatywa Obywatelska: łagodna mobilność: 30 km/h jako zasada, wyjątki dopuszczalne

37. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

38. PODSUMOWANIE I WNIOSKI 1/2 • Unikać pułapki polityki rowerowej zorientowanej na poprawę warunków korzystania z samochodów • Kłaść nacisk na wyzwania nowoczesnego miasta– rozwój mobilności aktywnej to narzędzie, a nie cel samw sobie • Rozwijać zdolność do partnerskiej współpracyi zdolność do zarządzania partnerstwami • Sprzedawać sukcesy politykom

39. PODSUMOWANIE I WNIOSKI 2/2 • Nie zwalczać rutyzmu– dedykowane drogi /ciągi pieszo- rowerowe wzdłuż głównych arterii oraz atrakcyjnych water frontów są O.K. • Edukacja i promocja tak samo ważne jak tworzenie (widzialnej i niewidzialnej) infrastruktury dla pieszych i cyklistek • MAŁE I WOLNE JEST PIĘKNE. Adresować przekaz do rodzin, kobiet i dzieci jako ważnych grup docelowych

40. RUCH ROWEROWY NABIERA METROPOLITALNEGO CHARAKTERU źródło : http://wpr2011.pl

41. WYBÓR NALEŻY DO NAS źródło : materiały własne PSWE oraz Barbara Pujdak BRG (prezentacja na III Kongresie Mobilności Aktywnej w Gdańsku

42. SUN TZU & PARIS HILTON źródło : http://kerdipanbintang.files.wordpress.com/2008/05/paris-hilton-reading-the-art-of-war-by-sun-tzu2.jpg

43. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 

44. TELEFON: E-MAIL: JAKUB OPOCZYŃSKI Dr PIOTR KUROPATWIŃSKI +48 502 744 835 +48 501 069 616 jopoczynski@pswe.org pkuropatwinski@pswe.org PREZENTACJA ZOSTAŁA PRZYGOTOWANA PRZEZ ZESPÓŁ W SKŁADZIE: