Bizans, sülaleler halinde yönetilmiştir. İmparatorluk babadan oğula geçmiştir.

1. Bizans, sülaleler halinde yönetilmiştir. İmparatorluk babadan oğula geçmiştir. İmparator;başkomutan, başyargıç ve yasa koyucudur. Bizans, Ortodoks mezhebini benimsemiş ve Hristiyanlar'ın koruyuculuğunu üstlenmiştir. Bizans'ın kültürü Hellenizm kültürünü örnek almıştır.Bizans döneminde İstanbul önemli bir kültür ve sanat merkezi haline gelmiştir.Bizanslılardan günümüze kalan eserler şunlardır: İstanbul'da; Ayasofya Kilisesi, Aya İrini Kilisesi, Hora Kilise (Kariye Camii), Sergîos ve Baküs Kiliseleri, Binbirdirek veYere batan Sarnıçları,Fethiye'de; Fethiye Camii, Efeste; Sain Sohn Bazilikası,Güneydoğu Anadolu'da; Alahan Manastırı.

2. (1995 - ÖSS) Bizans'ta sanatçılar dinin ve imparatorluğun emrinde çalışmışlardır. Buna göre Bizans'ta sanatçıların aşağıdakilerin hangisi bakımından engellendiği savunulabilir? A) Anadolu topraklarında var olmuş çeşitli uygarlıklardan yararlanmaları B) Siyasi otoriteyi artırmada yardımcı olmaları C) Süslemeye dayalı eserler yapmaları D) Yönetimden maddi destek almaları E) isleyecekleri konuları özgürce seçmeleri

3. TÜRK TARİHİ İSLAMİYETTENÖNCEKİ TÜRK TARİHİ

4. A) TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI 1) Türk Adının Anlamı "Türk" kelimesi ilk kez M.Ö.V.yüzyılda Bizans kaynaklarında kullanılmıştır. Türk kelimesinin anlamı; güçlü, kudretli, olgun,türeyen, çoğalan anlamlarına gelir. Türk kelimesini devlet adı olarak ilk kez Göktürk Devleti kullanmıştır. 2)Türkler'in Anayurdu Türklerin ilk anayurdu Orta Asya'dır.Orta Asya; Doğuda ;Kingan Dağları, Batıda ;Hazar Denizi, Altay Dağları ve Baykal Gölü, Güneyde ; Hindukuş ve Karanlık Dağlararasındaki bölgedir. Türkler madeni diğer medeniyetlerden önce işlemişlerdir. Türkler tekerleği icat etmiş, araba kullanmışlardır. Türkler, hayvanları evcilleştirmişlerdir. Türkler Orta Asya'dan M.Ö.II.binde göç etmeyebaşlamıştır.

5. 3)Göçlerin Nedenleri: • İklim şartları ve kuraklık, açlık, • Üretimin azalması, nüfus artışı ve açlık, • Otlakların azalması, • Salgın hayvan hastalıkları, • Boylar arası mücadeleler, • Çin baskısı. 4)Göçlerin Sonuçları 1-Maden işlemeciliği göç edilen yerlere yayılmıştır. 2-Göç yapılan yerlerde taş devrini yaşayan toplumlar, Türkler'den hayvan evcilleştirmeyi,toprağı ekip-biçmeyi öğrenmişlerdir. 3-Orta Asya kültür ve medeniyeti dünyanın değişik yerlerine yayılmıştır. 4-Orta Asya'da kalan boylar Hun Devleti‘ni kurmuştur.

6. 4)Göç Yönleri • Kuzeye Gidenler; Sibirya'ya • Doğuya Gidenler; Çin ve Uzakdoğu ülkelerine • Güneye Gidenler; Hindistan, Afganistan ve Çin'e • Batıya Gidenler; İki yol izlememişlerdir. Bir kısmı Hazar Denizinin kuzeyinden Karadeniz'in kuzeyine ve Avrupa'ya.Diğer kısmı ise Hazar Denizinin güneyinden İran, Irak, Suriye, Mısır ve Anadolu'ya göç etmişlerdir.

7. İskitler (Sakalar) -Tarihte önemli rol oynayan ilk Türk topluluğu Sakalardır. -Sakalar önceden Hazar Denizi ile Tanrı Dağları arasındaki geniş topraklarda yaşıyorlardı. M.Ö. 7. yy de Ural Dağları’nı aşarak Tuna Nehri’ne kadar uzanan bölgeleri de ele geçirdiler. Daha sonra Kafkas sınırlarını aşıp Hindistan sınırlarına kadar bütün İran’ı istila ettiler. Böylece Tuna’dan Orta Asya içlerine kadar uzanan büyük bir devlet kurdular. -Bunların Türkçe adı Saka olup Yunanlılar İskitler adını vermişlerdir. -Devletin yönetici zümresinde bir çok İran boyu da olduğundan devlet büyük bir boylar federasyonu görünümdeydi. -Sakalar M.Ö. 2. yy sonlarına doğru zayıflayarak Hunlar’ın ve diğer toplulukların arasına karıştılar. Bunların çok az bir kısmı Yakut Türkleri olarak günümüze kadar kalmıştır. Bunlar Moğol istilasında Yakutistana kadar göç etmişlerdir.

10. I-ASYA HUN DEVLETİ (BÜYÜK HUN DEVLETİ) (MÖ. 220-M.S.216) Tarihte bilinen ilk Türk devleti Büyük Hun Devleti'dir. Hun Devleti'nin ne zaman kurulduğu kesin belli değildir. Hunlar'la ilgili İlk belge M.Ö.31S yılına aittir. Bu belge Hunlar İle Çinliler arasında yapılan bir antlaşmadır. NOT:Hunlar'ın bilinen ilk hükümdarı Teoman'dır(Tuman) (M.Ö.220-M.Ö.209). Çinliler Hun akınlarından korunmak için Çin Seddi'ni inşaa etmişlerdir.M.Ö.214). Teoman, Tunguz ve Yüeçilerle savaşmış ve oğlu Mete'yi (Motun)Yüeçiler'e rehin vermiştir. Mete babası Teomanı öldürmüş yerine kendi geçmiştir (M.Ö.209-M.Ö.174). Mete; Tunguzlar, Yüecîler'in,Çinlileri ve Vasunları mağlup etmiştir. Savaş sonunda Hunlar ile Çinliler arasında bir antlaşma yapılmıştır (M.Ö.200). Bu antlaşmaya göre: -İpek Yolu kontrol altına alınmış -Çin vergiye bağlanmıştır NOT: Tarihte ilk defa bütün Türkleri tek bayrak altında toplayan Türk Devleti Asya Hun devletidir.

12. (1994 - ÖSS) Genel olarak Türklerde sanat Uygurlara kadar taşınabilir malzemeden deri, ahşap, metal ve taş işçiliğine dayalıdır. Uygurlarda ise sanat manastır, saray yapımı ve bunların iç donanımı biçiminde gelişme göstermiştir. Türklerde sanatta görülen bu gelişme, aşağıdakilerden hangisinin bir"'göstergesidir? A) Göçebe hayattan yerleşik hayata geçildiğinin B) Ülkenin sınırlarının genişlediğinin C) Komşu devletlerle ilişkilerin zayıfladığının D) Ticaret anlayışının değiştiğinin E) Ülkenin istilalardan korunduğunun

14. Hun Devleti'nin en parlak dönemi mete zamanı olmuştur. Devlet en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Dünyada orduda onluk sistemi ilk kez uygulayan Mete Han olmuştur. Mete'nin ölümünden sonra Çin'in kışkırtıcı politakalan sonucu Hun Devleti zayıflamış ve İpekYolu Çin'in eline geçmiştir. Hun hükümdarı Ho-Hanyeh Çin'in himayesine girmiştir. Ho-Hanyeh'in kardeşi Çi-Çi Çin egemenliğini kabul etmemiş, bunun sonucunda Hun Devleti; Doğu ve Batı Hunları diye ikiye ayrılmış (M.Ö.58). Batı Hunları:Çinliler tarafından yıkılmıştır (M.Ö.36). Doğu Hunları:zamanla zayıflamış; Kuzey ve Güney Hunları diye ikiye ayrılmıştır (M.S.48). Kuzey Hunları:Sien-Piler'in saldırıları ile zayıflamış, Çin saldırıları ile yıkılmış(M.S.150) ve batıya göç etmişlerdir. Kuzey Hunları Kavimler Göçü'ne neden olmuşlardır (M.S.375). Güney Hunlarıda yine Çinliler tarafından yıkılmıştır (M.S.216).

15. TÜRKLERDE VERASET SİSTEMİ NASILDI? Türklerde devlet hükümdar ailesinin ortak malı sayılırdı. Ve ülke hükümdarın sağlığında oğulları arasında paylaştırılırdı. Her prensin(TEKİN) hükümdar olma hakkı vardı. NOT: Bu anlayış Türk devletlerinde sık sık taht kavgalarının çıkmasına ve Türk devletlerinin parçalanmasına sebep olmuştur. TÜRKLERE KARŞI ÇİN SİYASETİ(POLİTİKASI) NASILDI? Çin bozkır göçebe hayatı yaşayan ve savaşçılıkları gelişmiş olan Türk Ordusu karşısında çaresiz kalıyordu. Hatta Türk Akınlarını durdurmak için ÇİN SEDDİ'ni yaptırmıştı. Buna rağmen Türkleri durduramamıştı. Bu durum karşısında çaresiz kalan Çin şu siyaseti takip etti: 1- Çin prenslerini Hun Hakanlarıyla evlendirerek, prensesin yanında Hun sarayına çok sayıda hizmetkar gönderdiler. Bu hizmetkarlar casusluk faaliyetinde bulunarak,Türkler hakkında bilgi topladılar. 2- Türk Beylerine hediyeler göndererek, onları kendilerine bağlamaya ve ekonomik olarak Çin'e bağımlı yaşamaya alıştırdılar.

16. ÖRNEK: Bu konuda en iyi örneklerden biri, Asya Hun Devleti'nin Batı ve Doğu Hun Devleti diye ikiye ayrılması olayıdır. Bu dönemde Hun Devletinin başına geçen HUANYEH, Çin'in ekonomik yardımları kesmesi üzerine, kurultayı toplayarak, Çin'e bağlanmayı teklif etti. Ancak kardeşi ÇİÇİ "Bağımsızlığımız herşeyden önce gelir." diyerek, Huanyeh'e karşı çıktı. Böylece Hunlar ikiye ayrıldı. Çin ile birleşen Huanyeh, kardeşi Batı Hun Hakanı Çiçi üzerine giderek, Batı Hun Devletini ortadan kaldırdı. Batı Hun Halkı Aral gölü çevresine göç etmek zorunda kaldı. 3- Hediyeleri ve ekonomik yardımları birden keserek, Türkleri itaat altına almaya çalıştılar. 4- Türk Beylerini birbirlerine karşı kışkırtarak, Türk devletinin parçalanmasını sağladılar. KAVİMLER GÖÇÜNÜN SONUÇLARI 1)Roma İmparatorluğu; Doğu ve Batı Roma İmparatorluğu olmak üzere ikiye ayrıldı.(395). Batı Roma İmparatorluğu 476 yılında bu Germen kavimleri tarafından yıkıldı. 2)Avrupa'nın ETNİK yapısı değişti. (Germen kavimlerinin Avrupa'daki yerli kavimlerle karışması sonucu yeni milletler ortaya çıktı.) 3) Türkler Avrupa'da BATI HUN DEVLETİ'ni(AVRUPA HUN) kurdular. 4)İngiltere, Fransa gibi Avrupa devletlerinin temeli atıldı. 5) Avrupa'da FEODALİTE (DEREBEYLİK) rejimi ortaya çıktı. 6) İlk çağ kapandı, Ortaçağ başladı.

19. AVRUPA HUN DEVLETİ Kavimler göçünü başlatan Batı Hunları tarafından kurulmuştur. İlk hükümdarları BALAMİR, en önemli hükümdarları ATTİLA'dır. NOT:Anadolu'ya ilk Türk akınları Avrupa Hunları tarafından yapılmıştır. ULDIZ'IN ROMA SİYASETİ Balamirden sonra Batı Hunlarının başına geçen Uldız, Roma İmparatorluğuna karşı akılcı bir siyaset izlemiştir. Hunların düşmanları Germen Kavimleri ile savaştığından, Batı Roma İmparatorluğu ile iyi geçinmiş, Doğu Roma'yı(Bizans) ise baskı altına almaya çalışmıştır ATİLLA DÖNEM Attila başlangıçta ULDIZ'ın siyasetini takip etmiş ve Bizans'ı baskı altına almak üzere Balkan seferleri düzenlemiştir. Bizans'ı MARGUS ve ANATOLYUS antlaşmaları ile ağır ve vergilere bağlamıştır. Bizans'ı dize getiren Atilla daha sonra Batı Roma üzerine yönelmiştir.ATTİLLA'NIN BATI ROMA SEFERLERİ: 1)- Galya Seferi: Batı Roma Ordusuyla KATALON savaşını yaptı. Kesin sonuç alınamadı.(451) 2)- İtalya Seferi: Bir yıl sonra 452'de Attila ikinci sefere çıktı. Bu defa Roma ordusu Attila'nın karşısına çıkmaya cesaret edemedi. Romalılar Papayı Attila'ya elçi olarak gönderdiler. Papayla görüşen Attila Roma'ya girmekten vazgeçerek geri döndü. Attila'nın ölümünden sonra Avrupa Hun Devleti eski gücünü koruyamayarak dağıldı.