1 / 31

Instituti kombetar ë i sh ë ndet ë sis ë publike

Instituti kombetar ë i sh ë ndet ë sis ë publike. CILËSIA E UJIT PËR PIJE – KOSOVË 2007 KOMUNIKIMI ME KONSUMATORË Burbuqe Nushi-Latifi. Prishtinë,09.korik 2008. Përmbajtja. IKSHPK Regulloret per uje Cilesia e ujit Pergjegjesit dhe obligimet Emergjenca-uji per pije. SHËNDETI MJEDISOR

ahanu
Download Presentation

Instituti kombetar ë i sh ë ndet ë sis ë publike

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Instituti kombetarë i shëndetësisë publike CILËSIA E UJIT PËR PIJE – KOSOVË 2007 KOMUNIKIMI ME KONSUMATORË Burbuqe Nushi-Latifi Prishtinë,09.korik 2008

  2. Përmbajtja • IKSHPK • Regulloret per uje • Cilesia e ujit • Pergjegjesit dhe obligimet • Emergjenca-uji per pije

  3. SHËNDETI MJEDISOR “KONTROLLI I TË GJITHË FAKTORËVE NË MJEDISIN FIZIK TË NJERIUT TË CILËT USHTROJNË OSE MUND TË USHTROJNË NJË EFEKT NEGATIV NË ZHVILLIMIN E TIJ FIZIK,SHËNDETIN OSE KUSHTET JETËSORE” SHËNDETI: Mirëqenje fizike,mendore dhe sociale SHENDETI PUBLIK: SHKENCA DHE ARTI I PREVENIMIT TË SËMUNDJEVE,ZGJATJES SË JETËS DHE PROMOVIMIT TË SHËNDETIT PËRMES PROGRAMEVE DHE STRATEGJIVE TË ORGANIZUARA NGA SHTETI DHE KOMUNITETI

  4. IKSHPK • IKSHPK- misioni: …mbrojtja dhe përmirësimi i shëndetit të popullatës… • monitorimi i indikatorve • parandalimi i paraqitjes se semundjeve • promovimi i shendetit • institucioni më i lartë shëndetësor, profesional dhe shkencor i Kosovës që punën e vet e realizon përmes 7 njësive. • Përgatit dhe zbaton strategjinë e shëndetësisë publike. • Zhvillon punën hulumtuese shkencore • Është bazë arsimore e Fakultetit të Mjekësisë

  5. IKSHPK • Struktura organizative e IKSHPK 5 Departamente: • Ekologjia Humane • Epidemiologjia • Mikrobiologjia • Mjekësia Sociale • SISH • Shkolla Kosovare e Shëndetësisë Publike

  6. IKSHPK • Kontrolli i kualitetit dhe sigurisë së ujit për pije: • Departamentin e Ekologjisë Humane dhe • Departamentin e Mikrobiologjisë

  7. Legjistlacioni • Instrukcioni Administrativ IA 2/99-UNMIK(shëndetësi) “Testimi dhe zbatimi i standardeve minimale per kualitetin e ujit per pije” I përpiluar nga Instituti i Shëndetit Publik, në bashkëpunim me Organizatën Botërore të Shëndetësisë dhe organizatat tjera. Instituti i Shëndetit Publik është i autorizuar prej Administratës Civile te KB ne Kosovë,që të jetë organ rregullues që të monitorojë dhe zbatoj standardet e ujit të pijshëm.

  8. Legjistlacioni • Shenimet informuese(1-9) • 1.Mostrimi i ujit per pije • 3.Frekuenca dhe pikat e mostrimit • 7.Pergjegjesit dhe obligimet e ofruesve te sherbimeve… • 5.Diagrami i kontrollit rutinor

  9. Legjistlacioni • Në përkrahje dhe bashkpunim me konsulentët e DIFID: • Përpilimi i draft rregullorës për ujin e pijshëm Kjo rregullore është e akorduar me Direktivën Europoiane për ujin e pijëshëm, COUNCIL DIRECTIVE 98/83/EC of 3 November 1998 on the quality of water intended for human consumption

  10. Legjistlacioni Neni 1- objektivi- direktiva98/83 • 1. Kjo Direktivë ka të bëjë me cilësinë e ujit, të paraparë për konsumim nga njerëzit. • 2. Objektivi i kësaj Direktive do të jetë të mbrojë shëndetin e njeriut nga efektet anësore të kontaminimit të ujit, të paraparë të konsumohet nga njerëzit, duke siguruar që ai të jetë i shëndetshëm dhe i pastër.

  11. IA 2/99 Shenim Informativ Numër 7 Bazuar në: • - Rregullat dhe Rregulloren për shërbimet e siguruara nga ofruesit e shërbimeve komunale të ujit në Kosovë, të nxjerra nga Departamenti Administrativ i Shërbimeve Komunale: neni R.2000/49-104, • - Instruksionin Administrativ (Shëndetësi) 2/1999 mbi Kontrollin e Ujit dhe Zbatimin e Standardeve Minimale të Kualitetit të Ujit të Pijshëm, i nxjerrë nga Departamenti i Shëndetësisë dhe Mirëqenies Sociale Ofruesit e Shërbimeve Publike Komunale kanë obligim të furnizojnë ujë të sigurt për shfrytëzuesit.

  12. IA 2/99 Shenim Informativ Numër 7 Janë përshkruar këto pjesë: • Standardet Minimle për dezinfektimin e ujit të pijshëm – Klorinimi i Ujit, • Standardet Minimle për rezervuarët shpërndarës (cisternat e ujit) – Mirëmbajtjen e hapësirave për grumbullimin e ujit (rezervuarët), • Standardet Minimle për rrjetin e ujësjellësit – Mirëmbajtjen e sistemit për furnizim me ujë.

  13. Diagrami - Kotrolli rutinor i kulitetit të ujit Kotrolli rutinor i kulitetit të ujit Dita 1 Mostruesi i ISHP-së regjionale Marrja e mostrave në terren Klori i lirë rezidual , pH, Temperatura Mirret mostra per analize bakteriologjike dhe kimike Nëse ka probleme: shkruani rekomandimet dhe caktonii afatin për ndërmarrjen e masave kompanisë së ujit. Dërgoni nga një kopje: autoriteteve komunale shëndetësore , ISHP-së regjionale Mostruesi I ISHP:Informon Inspektorin Sanitar Komunal Informon kompaninë e ujit JoPo Nuk ndërmeret ndonjë akcion IS: kontrollon sistemin për kloriznim Dita 2-Rezultatet bakteriologjike Raportimi normal: ISHP raporton ujesjellesit, ISHP qendror,autoritetit shendetesor komunal dhe sherbimit teknik komunal Kontaminim fekal IS të ndërmarrë një hulumtim së bashku me ISHP-në regjionale. Shkruani rekomandimet dhe caktoni kompanisë së ujit afatin për marrjen e masave (3 ditë) . Nga një kopje t’u dërgohen: autoriteteve shëndetësore komunale,sherbimit teknik komunal, ISHP-së Qendrore. Nëse ka ndotje serioze, ISHP-ja Qendrore do të informojë Ministrinë e Shëndetësisë dhe UNMIK-un. ISHP-ja i dërgon raportin kompanisë së ujit, ISHP-së Qendrore, autoriteteve shëndetësore komunale, sherbimit teknik komunal,IS dhe UNMIK-un Regjional

  14. Diagrami - Kotrolli rutinor i kulitetit të ujit Dita 5-Mostruesi i ISHP-së Regjionale + Inspektori Sanitar + Kompania e ujit Marrja e mostrës në terren Klor i lirë rezidual, pH, Temperatura Mirret mostra per analize bakteriologjike dhe kimike Nëse ka probleme: shkruani rekomandimet dhe caktonii afatin për ndërmarrjen e masave kompanisë së ujit. Dërgoni nga një kopje: autoriteteve komunale shëndetësore , ISHP-së regjionale Raporti i dërgohet autoriteteve shëndetësore komunale,sherbimit teknik komunal, ISHP-së Qendrore ISHP-ja Qendrore informon Departamentin e sherbimeve publike dhe administrim civil te UNMIK-ut në Prishtinë , Ministrinë e Shëndetësisë nëse kjo është e nevojshme. Dita 6-Rezultatet e analizës bakteriologjike ISHP i raporton kompanisë së ujit, ISHP-ja Qendrore, autoriteteve shëndetësore komunale,sherbimit teknik komunal S’ka kontaminim situata prap normale Kontaminim fekal-ISHP-ja i raporton IS, kompanisë së ujit, ISHP-së Qendrore, autoriteteve shëndetësore komunale ,sherbimit teknik komunal dhe UNMIK-ut Regjional IS bën hulumtime së bashku me ISHP-në Qendrore. ISHP-ja Qenrore informon Administratorin Komunal, UNMIK-un në Prishtinë, Ministrinë e Shëndetësisë. Masat e sigurisë mund të ndërmerren në bashkëveprim me Departamentin Shëndetësor të komunës,, administratorin komunal, ISHP-në : vlim i ujit, ndërprerje e një pjese të sistemit të furnizimit, etj. Sanksione

  15. Gjendja e mirë shëndetësore e popullit varet nga 4 grupe faktorësh: Faktorët gjenetik dhe biologjik (27:7.9) Faktorët e ambientit (ajri, uji, toka, zhurma, (19:1.6) Faktorët të lidhur me stilin e jetës (ushqimi, duhani, alkooli,etj) (43:0.5) Faktorët që kanë të bëjnë me sistemit e kujdesit (11:90)

  16. Uji dhe shëndeti Uji-rrugë e perhapjes së sëmundjeve >200 SEMUNDJEKolera,Tifoja,Malaria,Hepatiti A,C…

  17. DISA SËMUNDJE HIDRIKE: • KOLERA TIFOJA ABDOMINALE • HEPATITI A,E PARATIFOJA • ENTEROVIROZAT ADENOVIROZAT • MALARIA TRAHOMA • SHISTOSOMIAZA LEPTOSPIROZAT • ETHET DENGUE SCABIESI • PARAZITOZAT (Askariaza,gjardiaza) • CYANOBACTERIA, • “ALZHENMAJER”I • “MINAMATA” > MERKURI • FLUOROZA, • ARSENIKOZA, • HELMIMI ME PLUMB

  18. SITUATA EPIDEMIOLOGJIKE: 46% e të gjitha sëmundjeve ngjitëse i takojnë sindromit diareal, ku uji, ushqimi, sanitacioni dhe higjiena personale janë shkaktarë kryesorë

  19. Cilësia e ujit pëpije Ujësjellësit-Kosovë / 2001 Papërshtatëshmëria bakterore

  20. Papershtatesheria bakterore dhe vlerat e Clorit rezidual ujit per pije nga sistemet qendrore te furnizimit ne Kosovë- 2006 *Per komunen e Artanes nuk ka te dhena

  21. Papershtatesheria bakterore dhe vlerat e Clorit rezidual ujit per pije nga sistemet qendrore te furnizimit ne Kosovë- 2007

  22. Krahasim, 2007-2001

  23. Cilësia e ujit për pije ASNJE RESURS UJOR NUK KA ZONAT MBROJTESE SANITARE! IMPIANTE TË PËRPUNIMIT TË UJËRAVE ‘’TË ZEZA ’’ – ASNJË! OBSH REKOMANDON; 50.000 BANORË/IMPIANT! PRISHTINA; I VETMI KRYEQYTET NË EUROPË PA UJË TË PIJSHËM 24 ORË! PRIORITET: FABRIKA E PERPUNIMIT TE UJIT! RECIKLIMI-INSUFICIENT!

  24. •3.4 milion njerëz, kryesisht fëmij<5vj vdesin çdo vit nga sëmundjet hidrike. Sëmundjet me diare, ku hynë cholera, shkaktojnë 2.2 milion vdekje/vit . • 2.4 miliard njerëz - pa çasje në sanitacion.

  25. Mostrimi sipas IA2/99 Nr. i mostrave gjate vitit 2007 Prishtina:3776;Peja:1383;Prizreni:1395; Gjilan:1462(Gjilani-697+Ferizaji-765);Gjakovë:697;Mitrovica:1128

  26. Aplikimi i klorizimit

  27. Situatat emergjente • Plani strategjik i veprimit ne situata emergjente • Vlerësimi i gjendjes aktuale-vleresimi i rrezikut • anliza dhe propozimet për zvogëlimine rrezikut afatshkurtër dhe afatgjatë • Vendgrumbullimet e ujit dhe burimet e ujit për pije • Sistemi i distribuimit te ujit për pije • Ndotësit e mundshëm të ujërave sipërfaqësor dhe nëntokësor

  28. “Nuk mund ta luftojmë AIDS, Tuberkulozën, Malarian,ose cilëndo sëmundje tjetër, derisa mos ta fitojmë betejën për siguri të ujit të pijshëm , sanitacion adekuat dhe kujdesin shëndetesor primar” Kofi Annan, Sekretari-Gjeneral OKB

  29. Rene Dubos:Njeriut i kërcënohet diçka më e keqe se zhdukja e tij e kjo është degradimi permanent i kualitetit të kushteve të jetesës.

  30. Kontaminimi më i madh është INJORANCA DHE MOSDIJA INDIRA GANDHI

More Related