450 likes | 828 Views
Infekcij a operativnog mesta Prof. dr Vesna Šuljagić Odeljenje za prevenciju i kontrolu bolničkih infekcija Vojnomedicinska akademija. Republička stručna komisija za nadzor nad bolničkim infekcijama Radna grupa za prevenciju infekcija operativnog mesta (2005. godina)
E N D
Infekcija operativnog mesta Prof. dr Vesna Šuljagić Odeljenje za prevenciju i kontrolu bolničkih infekcija Vojnomedicinska akademija
Republička stručna komisija za nadzor nad bolničkim infekcijama Radna grupa za prevenciju infekcija operativnog mesta (2005. godina) Abecednim redom: Doc. dr Dragoljub Bilanović Prof. dr Dragan Mandarić Prof. dr Ljiljana Marković-Denić Prof. dr Miroslav Milićević Doc. dr Vesna Šuljagić ( Guideline for prevention of surgical site infection) (CDC, 1999)
Infekcija operativnog mesta • na trećem mestu po učestalosti • javljanja BI (14-16%) • najučestalije BI kod hiruških • pacijenata (38%) • produžavaju lečenje 7.4 dana • koštaju po pacijentu dodatnih 3152$
Classification Infection occurs within 30 days after the operation if no implant is left in place or within 1 year if implant is in place and the infection appears to be related to the operation
Klasifikacija operativnog mesta prema • stepenu mikrobne kontaminacije • Čista: mesta operacije bez inflamacije i prodora u respiratorni, disgestivni, genitalni i urinarni sistem. Primarno zatvorena. • 2. Čisto-kontaminirana: prodor u respiratorni, disgestivni, genitalni i urinarni sistem pod kontrolom i bez veće (neuobičajene) kontaminacije • 3. Kontamininirana: otvorene, sveže akcidentalne rane sa velikim narušavanjem aseptične tehnike ili masivnim izlivanjem sadržaja iz digestivnog ili prodor u genitalni, urinarni ili bilijarni sitem uz prisustvo kontaminiranih urina i žuči • 4. Prljava i inficirana: stare traumatične rane sa devitalizovanim tkivom, stranim telima ili fekalnom kontaminacijom, kao i op mesta sa akutnom bakterijskom inflamacijom ili perfororanom utrobom
Stopa incidencije • ~ stepen kontaminacije operativnog mesta • Čisto - 1-3% • Čisto-kontaminirano - 3-4% • Kontaminirana i prljava operativna • mesta - 6%, 10%, pa čak i 30%
NAJČEŠĆI UZROČNICI Staphylococcus aureus Koagulaza negativan stafilokok Enteroccocus spp. Escherichia coli Pseudomonas aeruginosa Enetrobacter spp. Proteus mirabilis Klebsiella pneumoniae
Endogene IOM • Egzogene IOM
Faktori rizika za nastanak IOM • Uzrast i pol • Gojaznost • Skor ASA > 2 • Druge infekcije • Produžena preoperativna • hospitalizacija • Malnutricija • Diabetes mellitus • Pušenje • Malignitet • Imunosupresivna terapija • Preoperativno tuširanje • Preoperativno uklanjanje dlaka • Druga preoperativna priprema • Antmikrobna profilaksa • Intraoperativna kontaminacija • Traumatizacija tkiva • Multipli zahvati • Dužina operacije • Drenovi Domaćin Hirurški i faktori sredine Endogena flora i osobine mikroorganizma • Kliconoštvo (nos, koža) • Virulencija mikroorganizama • Sposobnost adherencije * Adaptirano prema: Roy MC et al, 1997 (..) i Smith ETM, Emmerson AM, 2000 (..)
PREOPERATIVNA PRIPREMA • MERE - INTRAOPERATIVNO • BRIGA O OPERATIVNOM MESTA • EPIDEMIOLOŠKI NADZOR
1. PREOPERATIVNA PRIPREMA • a) Pacijenta • b) Operativnog tima • c) Inficirani i kolonizovani članovi tima • d) Antimikrobna profilaksa
a) Preoperativna priprema pacijenta • Infekcije - dijagnoza i lečenje. • Preoperativni boravak skratiti • 2. Nivo šećera u krvi. • 3. Pušenje duvana. • 4. Kupanje antimikrobnim sapunom. • 5. Depilacija neposredno pred operaciju. • 6. Preoperativna priprema kože.
b) Priprema operativnog tima 1. Dijagnostičke i terapijske procedure kojima se kontaminiraju ruke 2. Nokti 3. Priprema ruku 4. Mantili, rukavice 5. Nakit 6. Maska, kapa 7. Obuća za rad
Mehanizam i spektar dejstava antiseptičnih agenasa koji se koriste za preoperativnu pripremu ruku i operativnog polja O - odlično; VD- vrlo dobro; D-dobro; L-loše; N- nepoznato; / - ne postoji PCMX- para-chloro-meta-xylenol
Inficirani i kolonizovani članovi operativnog tima • Simptomi i znakovi zaraznih bolesti • Oslobađanje od radnih obaveza • KO? KADA? KOLIKO DUGO? • 3. Kožne lezije koje cure – mikrobiološka dg • 4. Zdrave kliconoše – Staphylococcus • aureus i Streptococcus gr. A bez saveta • sa epidemiologom NE OSLOBAĐATI • rutinskih obaveza
Antimikrobna profilaksa - Multidisciplinarni tim u svakoj bolnici
2. MERE - INTRAOPERATIVNO a) Ventilacija b) Čišćenje i dezinfekcija OP sale c) Mikrobiološko uzorkovanje d) Sterilizacija e) Aseptične tehnike i operativne tehnike
a) Ventilacija u OP sali • Pozitivan pritisak • 15 izmena vazduha, 3 poslednje svežim vazduhom • Filtracija vazduha koji kruži • Ubacivanje- plafon, izbacivanje-pod • UV lampe – ne koristiti • Vrata zatvoriti • Ultrafiltracija (ortopedija, vaskularna i plastična hirurugija)
b) Dezinfekcija i čišćenje OP sale • Dezinfekciona sredstva koja postižu dezinfekciju srednjeg i niskog nivoa • 2. “Prljave hirurške procedure” – nepotrebno je izvoditi specijalne procedure i zatvarati OP sala • 3. Ne koristiti lepljive trake u obliku otirača na ulasku u OP salu
c) Mikrobiološko ispitivanje sredine Ne treba uzimati briseve radnih površina, briseve zidova, uzorke vazduha. Samo u slučaju sprovođenja epidemiološkog ispitivanja, epidemiolog daje indikacije za uzorkovanje materijala iz sredine
d) Sterilizacija – validiran proces • Metode kontrole sterilizacije (fizičke, hemijske, biološke) • 2. Metode brze sterilizacije ne smeju biti zamena za klasičnu sterilizaciju • 3. Formalinske tablete ??? • www.efhss.com
e) Aseptične tehnike i operativne tehnike • Plasiranje intravaskularnih katetera, urinarnih katetra, katetera za spinalnu i epiduralnu anesteziju, intravenozno davanje lekova • 2. Opertivne tehnike – doktrinarni stavovi • 3. Drenaža – zatvoreni sistemi, posebna incizija, brzo uklanjanje
3. BRIGA O OPERATIVNOM MESTU • Primarno zatvoreno sterilnim zavojem • 24-48h nakon intervencije • Dezinfekcija ruku pre i posle kontatakta • sa operativnim mestom • Pri previjanju koristiti aseptične tehnike • Obuka pacijenta i članova njegove • porodice
4. EPIDEMIOLOŠKI NADZOR • Definicija infekcije operativnog mesta • Prospektivno praćenje • Klasifikacija operativnog mesta prema stepenu mikrobne kontaminacije • Određivanje ASA skorova • Stope infekcija. Analiza. Zaključci. Sprečavanje i suzbijanje
Određivanje N N I S rizika Skor ASA 1 i 2 =0 3,4 i 5 =1 Dužina intervencije u odnosu na neku optimalnu dužinu: t sati (75 percentila distribucije dužine operacija) Dužina intervencije < P75 =0 Dužina intervencije > P75 =1 Klasa kontaminacije Klase 1 i 2 (čisto i čisto-kontaminirano operativno mesto) = 0 Klase 3 i 4 (kontaminirano i prljavo operativno mesto) =1 0, 1, 2, 3
Klasifikacija operativnog mesta prema • stepenu mikrobne kontaminacije • Čista: mesta operacije bez inflamacije i prodora u respiratorni, disgestivni, genitalni i urinarni sistem. Primarno zatvorena. • 2. Čisto-kontaminirana: prodor u respiratorni, disgestivni, genitalni i urinarni sistem pod kontrolom i bez veće (neuobičajene) kontaminacije • 3. Kontamininirana: otvorene, sveže akcidentalne rane sa velikim narušavanjem aseptične tehnike ili masivnim izlivanjem sadržaja iz digestivnog ili prodor u genitalni, urinarni ili bilijarni sitem uz prisustvo kontaminiranih urina i žuči • 4. Prljava i inficirana: stare traumatične rane sa devitalizovanim tkivom, stranim telima ili fekalnom kontaminacijom, kao i op mesta sa akutnom bakterijskom inflamacijom ili perfororanom utrobom