De Fontys-minor Innovatief Beroepsonderwijs

1. De Fontys-minor Innovatief Beroepsonderwijs Een krachtige leeromgeving voor studenten, opleiders, docenten en onderzoekers Fontys Lerarenopleiding Tilburg Fontys Pedagogisch Technische Hogeschool Fontys Lerarenopleiding Sittard Fontys Hogescholen

2. Opbouw van de presentatie • Achtergrondinformatie: • Context • Doelen • Werkwijze: • Thematische kenniskringen • Onderzoek en ontwikkeling bij innovatieve projecten • De minor als good practice • Stellingen / discussie • Vragen Fontys Hogescholen

3. Context: waarom deze minor? • (major-minor model) • Innovaties in het (v)mbo: • Competentiegericht onderwijs • Krachtige leeromgevingen • Loobaan van leerlingen centraal • Leerlingen: actief en zelfgestuurd leren • Docent: • Ontwerper onderwijs • Begeleider leerlingen Wat is de rol van de lerarenopleiding hierbij? Welke rol zou onderzoek hierin moeten spelen? Fontys Hogescholen

4. Het SOOP-principeVan der Sanden, 2004 Schoolontwikkeling Opleiding van docenten SOOP Onderzoek Professionalisering Fontys Hogescholen

5. Doelen van de minor • De student is in staat vanuit zijn eigen professie: 1. zelfstandig en in samenwerking met opleiders, onderzoekers, bedrijfsleven en leerlingen/deelnemers op planmatige wijze een bijdrage te leveren aan het ontwikkelen van antwoorden op vraagstukken m.b.t. het beroepsonderwijs. 2. goed georganiseerde en toegankelijke kennis op te bouwen aan de hand van recente inzichten over en ‘good practices’ uit het beroepsonderwijs en deze kennis in te zetten in innovaties in het beroepsonderwijs. 3. een functionele bijdrage te leveren aan innovatieve leerarrangementen in het beroepsonderwijs. Fontys Hogescholen

6. Thematische kenniskringen • Ontwikkelingen in het beroepsonderwijs kunnen gekoppeld worden aan 7 thema’s: • Het leren in en ontwerpen van competentiegerichte leeromgevingen • Competentiegericht toetsen • Algemene pedagogische aspecten • Leerlingen met speciale hulpvragen • De loopbaan centraal • De school als lerende organisatie • Internationalisering • Elk thema heeft een kenniskring ---> kennisontwikkeling/kenniscirculatie • Kenniskring bestaat uit themacoordinator, opleiders, docent(en), studenten, … Fontys Hogescholen

7. Opbouw van de minor – 3 fasen • Introductiemodule • Werkplekleren / Participeren in kenniskring • Afronding en presentatie Fontys Hogescholen

8. Introductiemodule • Kennisbasis -> toetsing • Introductie van de thema’s • Opstellen van een PAP • Keuze van een project Fontys Hogescholen

9. Werkplekleren/participeren in kenniskring • Werkplekleren: een bijdrage leveren aan een innovatief project • Ontwikkelen • Onderzoeken => resulteert in een produkt • Participeren in kenniskring • Kennisontwikkeling • Kenniscirculatie => produkt is bijdrage Fontys Hogescholen

10. Afronding en presentatie • Afronden produkt • Presentatie van het produkt: • Voor opdrachtgever • Voor kenniskring • Terugkoppeling naar PAP -> reflectie Fontys Hogescholen

11. Kenniskring thema A – ontwikkelen van lesmateriaal voor competentiegericht vmboGood practice – voorbeeld 1 • Opdrachtgever: TOP-3C school • Opdracht/produkt: ontwerp een project + bijbehorend lesmateriaal (PGO) • Contextrijk • Integratie avo-beroepsgericht • Onwikkelen in docentenwerkplaats • Koppeling met onderzoek naar effect project op leergedrag en leerresultaat • Bijdrage kenniskring: • Hoe ontwikkel je een goed project? Wat is krachtig? • Hoe leren leerlingen in deze leeromgeving? Fontys Hogescholen

12. Kenniskring thema A – ontwikkelen onderwijskundigkader voor een ICT-opleidingGood practice – voorbeeld 2 • Opdrachtgever: ICT-opleiding MBO niveau 2 • Opdracht/produkt: onderzoek het onderwijskundig kader van docenten • Theoretisch kader: model meervoudige verantwoording -> belanghebbenden betrekken bij ontwikkelingen • Onderzoek opgezet samen met themacoördinator • Good practice: • verantwoordelijkheid ligt bij student Fontys Hogescholen

13. Kenniskring thema B – praktijkexamens voor vmboGood practice – voorbeeld 3 • Opdrachtgever: vmbo-school • Opdracht/produkt: ontwikkel praktijkexamens voor vmbo en ondersteun bij het afnemen ervan • Bijdrage kenniskring: • Kennis over competentiegericht toetsen • Good practice: • School vraagt opnieuw expertise studenten op het gebied van innovatief beroepsonderwijs Fontys Hogescholen

14. Conclusie • Thematische kenniskringen als professionele leergemeenschappen voor studenten, docenten, opleiders en onderzoekers • Een bijdrage van de lerarenopleiding bij innovaties in het beroepsonderwijs samen ‘innoleren’ Fontys Hogescholen

15. Stellingen • 2e/3e-jaars studenten van de lerarenopleiding zijn heel goed in staat om een bijdrage te leveren aan innovatieve projecten • Het is wenselijk dat de lerarenopleiding een grotere rol speelt bij ontwikkelingen in het (v)mbo – de minor kan daarbij helpen • Samen leren en innoveren in kenniskringen is goed voor studenten, maar ook voor opleiders, docenten, onderzoekers en het beroepsveld Fontys Hogescholen

16. Nog vragen? • Maaike Koopman: • m.koopman@fontys.nl • Tel. 0877-876439 • Rutger van de Sande: • rutger.vandesande@fontys.nl (penvoerder minor; mailen voor paper) Fontys Hogescholen