380 likes | 1.07k Views
VERİ MODELLEME. Veri Modeli Operasyonu. Çevrim-içi Hareket İşleme (ÇİHİ). Veritabanı Anlık Durumu. Tablo. Veri Modelleme. Veri Modeli. Kayıt. Veritabanı Şeması Liste. Nitelik. VERİ MODELLEME NEDİR.
E N D
Veri ModeliOperasyonu Çevrim-içi Hareket İşleme(ÇİHİ) VeritabanıAnlık Durumu Tablo Veri Modelleme Veri Modeli Kayıt Veritabanı Şeması Liste Nitelik
VERİ MODELLEME NEDİR Veri modeli, sistemde ne tür verilerin ne şekilde tutulacağını tasarlayarak bilgi isteminden elde edilebilecek çıktıları, başka bir deyişle bilgi sisteminin hareket kabiliyetini belirler.
Sunucu VERİ MODELLEME NEDİR 1.AşamaGereksinimlerin Belirlenmesi 2.AşamaKavramsalModel 3.AşamaMantıksalModel 4.AşamaFizikselModel Varlık Bağıntı Çizeneği İlişkisel Modele Dönüşüm Fiziksel Yapı Tablolar Üçlü şema mimarisinde görülen yapıların, kullanıcı gereksinimlerinden yola çıkılarak aşamalı bir şekilde fiziksel olarak gerçekleştirilmesidir.
1-GEREKSİNİMLERİN BELİRLENMESİ 1-Veri tipleri 2-Veri grupları 3- Veriler ile ilgili kurallar 4- Veriler üzerinde yapılması gereken işlemler
2- KAVRAMSAL MODEL Kullanıcıdan elde edilecek gereksinimler ile ilgili bir analiz çalışmasının yapılması ve birbiriyle bağlantılı verilerin gruplanarak bir düzenleme içinde modellenmesi gerekmektedir. Bu modeli grafiksel olarak varlık bağıntı çizenekleri ile gösteririz.
3- MANTIKSAL MODEL Veri tabanı tasarımlarımızın ilişkisel veritabanı modelinde tablolar ile ifade edilebilmesi için yapılması gereken dönüşümü içerir.
4- FİZİKSEL MODEL Fiziksel olarak sistemin kurulması sağlanır. Kullanılacak vtys ile ilgili ilk temas burada kurulur.
ÇEVRİM İÇİ HAREKET İŞLEME Sisteme yeni bilgilerin eklenmesi, var olan bilgilerin değiştirilmesi ya da silinmesi gibi işlemler ile sürekli olarak güncellenen ve bir değişim içindeki verilerden oluşan sistemlere özgü işlemleri kapsar.
VERİ MODELLEME OPERASYONLARI Veritabanından veri çekmeyi ve veriler üzerinde güncellemeler yapmayı sağlayan operasyonlardır. Bu işlemler; 1- Yeni veri giriş2- Verilerin silinmesi3- Veriler üzerinde değişikliklerin yapılması4- Verilerin sorgulanarak listelenmesi
VERİTABANI ANLIK DURUMU Belirli bir anda, veritabanında bulunan tablolardaki, verilerin durumunu gösterir.
TABLO İlişkisel veritabanı sistemlerinde aynı özelliklere sahip veri kümelerinin saklandığı yapılar tablo olarak isimlendirilir. KAYIT Veritabanı sistemi içinde bulunan tablolardaki her bir satırdaki bilgiye kayıt denir.
NİTELİK Veritabanında tablolara yerleştirilen her kayıt tanımlanmış olan her bir veri alanı nitelik olarak adlandırılır. Veritabanı tablosundaki bir nitelik, tabloya ait bir sütundaki verileri kapsar. Nitelikler türlerine göre 6 ya ayrılır bunlar; 1- Anahtar nitelik 2- Birleşik anahtar nitelik 3- Süper anahtar nitelik 4- Aday anahtar nitelik 5- Birincil anahtar nitelik6- Yabancıl anahtar nitelik
1-ANAHTARNİTELİK Tablo içindeki her kaydı tek olarak tanımlamaya yarayan anahtar niteliktir. 2- BİRLEŞİK ANAHTARNİTELİK Tek bir nitelikten değil, birden fazla niteliğin bir araya gelmesinden sonucu oluşan anahtarlardır.
1- SÜPER ANAHTARNİTELİK Bir tabloya ait kayıtların tek olarak tanımlanmasını sağlayan her bir nitelik grubu bir süper anahtar olarak tanımlanır. Bir tabloya ait birçok süper anahtar seti bulunabilir ve birden fazla nitelikten oluşabilir. s.a tanımlamak için; SA={{kod,ad}, {kod}, {ad,tarih,yer}, {tarih,yer},…}
Süper anahtar nitelik kümesinin bir alt kümesidir. Süper nitelikten farkı, süper nitelik içerisindeki minimal elemanlardan oluşmasıdır. 4-ADAY ANAHTAR NİTELİK 5-BİRİNCİL ANAHTAR Bir yada daha fazla niteliğin bir araya gelmesi ile tanımlanır. Tablo içindeki her kayıtın sadece bir kez tanımlanmasını garanti etmek için kullanılır. Aday anahtar kümesi içinde bulunan elemanlar içinde seçilen en uygun anahtardır. 6-YABANCIL ANAHTAR İlişkisel veritabanı sistemlerinde, farklı tablolarda tutulan verilerin birbirleri ile, birincil ve yabancıl anahtarlar yardımı ile ilişkilendirilir. Bir yabancıl anahtar veri tabanı tablosunda bulunan bir niteliktir.
VERİ TABANI ŞEMASI – LİSTE Veritabanında tutulan tabloların ve bu tablolardaki veriler ile ilgili diğer bilgilerin tanımladığı yapıları gösterir. Veritabanı şeması, veritabanı tasarımı aşamasında hazırlanır ve genelde çok sıklıkla değişmesi beklenmeyen bir yapıdır.
kod ad tarih yer açıklama süre VERİ TABANI ŞEMASI – ŞEMA sınavlar hazırlayanlar öğretmenKodusınavKodu tarih
GEREKSİNİMLER TOPLANMASI ANALİZİ GEREKSİNİMLER ÖRNEK ÇALIŞMA
GEREKSİNİM: Bir sistemin beklenen bir işlevleri yerine getirebilmesi için sahip olması gereken özelliklerdir.Gereksinimlerin belirlenmesi çalışmaları, gereksinim toplanması, gereksinim analizi ve örnek çalımlar sonucu gerçekleşir.
Kullanıcı kitlesinin mevcut sistemde yaşadığı sorunların ve sıkıntıların belirlenmesi gerekir. Kullanıcıların gereksinimler belirlenir, ardından analizi ve olası çözümleri tartışılır.Sonucunda veri gereksinimleri ve işlevsel gereksinimler uzman kişilerce değerlendirilir.
1-GEREKSİNİMLERİN TOPLANMASI:Başlangıçta gereksinimler çok belirgin kesin olmadığından tasarım sürecinde değişiklik yapılması gerekir. Geliştirme süreci başladığında değişiklik yapmak zorlaşır ve maliyeti artar.Bu yüzden tasarım aşamasında esnek bir yapı kurulmalı ve detaylı gereksinim çalışması yapılmalıdır. Gereksinim toplama metotları:
Geleneksel yöntem: anketler, açık uçlu görüşmeler, mevcut doküman analizi yapılır. Doğru sorular sorulmalı, saklı ve unutulmuş gereksinimleri ortaya çıkartmalıdır. Anketler: kullanıcı sayısının fazla olduğu durumlarda eğilimleri ve davranışları belirlemek için kullanılır.
Evet/hayır, kesin cevaplı ya da basamaklı olabilir. Likert ölçeği kullanılır.5, 7 veya 10 farklı aralıklara bölünür.
Grupsal Yöntemler: beyin fırtınası, hızlı uygulama geliştirme, toplu uygulama tasarımı, kalite fonksiyon yayılımı, prototipleme gibi yöntemler vardır.
2-GEREKSİNİM ANALİZİ: Kullanıcı kitlesinden elde edilen gereksinimlerin özelliklerine göre gruplanarak, sistem tasarımına hazır hale getirilmesi amacıyla yapılan çalışmalardır. Veri akış çizeneği, bağlam çizeneği, çerçeve çizeneği, olay senaryoları, bakış-açısı analizi gibi araçlar kullanılır. Gereksinimler 2’ ye ayrılır:
İşlevsel gereksinimler: sistemin çevresindeki elemanlarla iletişimini belirleyen davranışsal özelliklerdir. Örneğin depodaki miktar 100 adetin altına düştüğünde sistem sinyal verecektir. İşlevsel olmayan gereksinimler: sistemin kısıtlarını tanımlar. Örneğin yazılım geliştirme teknolojisi işlevsel olmayan bir gereksinimdir.
3-ÖRNEK ÇALIŞMA: VERİ GEREKSİNİMLERİ İŞLEVSEL GEREKSİNİMLER
ÜST SEVİYE VERİ AKIŞ ÇİZENEĞİ ÖĞRETMEN ÖĞRENCİ PAROLA-KULANICI ADI PAROLA-KULANICI ADI SINAV SİSTEMİ
SEVİYE 1 VERİ AKIŞ ÇİZENEĞİ SINAVLARIN HAZIRLANMASI SINAVLARIN ALINMASI PAROLA-SINAV-CEVAP VERİTABANI SORU-CEVAP-SINAV
SEVİYE 2 VERİ AKIŞ ÇİZENEĞİ OKUMALARIN HAZIRLANMASI SORULARIN HAZIRLANMASI OKUMALAR SORULAR VERİTABANI SORU SEÇİMİ SINAV OLUŞTURMA
OKUMASEÇ SORUSEÇ SINAVOLUŞTUR OKUMALAR SORULAR SEVİYE 3 VERİ AKIŞ ÇİZENEĞİ