TI w nauczaniu języka polskiego

1. TI w nauczaniu języka polskiego Opracowanie: Teresa Kozioł, LSCDN Oddział w Chełmie

2. Polonistyka szkolna w nowej rzeczywistości • Język autoportretu w literaturze i malarstwie – wykład prof. dr hab. Aliny Kowalczykowej • Nowe tendencje w nauczaniu języka polskiego w szkole ponadgimnazjalnej w kontekście nowej podstawy programowej i projektowanych zmian – dr Piotr Marciszuk Przerwa kawowa • Technologia informacyjna w nauczaniu języka polskiego (w nawiązaniu do podstawy programowej) – mgr Teresa Kozioł – LSCDN • Praktyczne wykorzystanie programów multimedialnych – mgr Anna Hanszke – ZSO nr 6 Program konferencji :

3. Część wstępna podstawy programowej języka polskiego – • III i IV etap edukacyjny 2 Teresa Koziol

4. „Do najważniejszych umiejętności zdobywanych przez ucznia w trakcie kształcenia ogólnego na III i IV etapie edukacyjnym należą m.in. : ……………. • 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi; • 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji;” 3 Teresa Koziol

5. „Ważnym zadaniem szkoły na III i IV etapie edukacyjnym jest przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym. Nauczyciele powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, z zastosowaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, na zajęciach różnych przedmiotów. 4 Teresa Koziol

6. Realizację powyższych celów powinna wspomagać dobrze wyposażona biblioteka szkolna, dysponująca aktualnymi zbiorami, zarówno w postaci księgozbioru, jak i zasobów multimedialnych…. Ponieważ środki społecznego przekazu odgrywają coraz większą rolę, każdy nauczyciel powinien poświęcić dużo uwagi edukacji medialnej, czyli wychowaniu uczniów do właściwego odbioru i wykorzystania mediów.” 5 Teresa Koziol

7. W podstawie programowej przedmiotu język polski, dotyczącej III etapu edukacyjnego czytamy w poszczególnych działach: 6 Teresa Koziol

8. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Samokształcenie: • „Uczeń samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych, korzysta ze słownika: języka polskiego, poprawnej polszczyzny, frazeologicznego, wyrazów obcych, synonimów i antonimów oraz szkolnego słownika terminów literackich – w formie książkowej i elektronicznej”. 7 Teresa Koziol

9. Tworzenie wypowiedzi: • „Uczeń dokonuje starannej redakcji tekstu napisanego ręcznie i na komputerze ( umiejętnie formatuje tekst, dobiera rodzaj czcionki wg rozmiaru i kształtu, stosuje właściwe odstępy, wyznacza marginesy i justuje tekst, dokonuje jego korekty)”, • „przestrzega zasad etyki mowy w różnych sytuacjach komunikacyjnych, m.in. zna konsekwencje stosowania form charakterystycznych dla elektronicznych środków przekazywania informacji, takich jak SMS, e-mail, czat, blog”, • „świadomie, odpowiedzialnie, selektywnie korzysta (jako odbiorca i nadawca) z elektronicznych środków przekazywania informacji, w tym z Internetu”. 8 Teresa Koziol

10. W PP języka polskiego dla IV etapu edukacyjnego czytamy: • W dziale: Odbiór wypowiedzi i zawartych w nich informacji: 9 Teresa Koziol

11. „Uczeń porównuje tekst linearny i hipertekst”, • „ szuka literatury przydatnej do opracowania różnych zagadnień… korzysta z tradycyjnego księgozbioru, jak i zapisów multimedialnych i elektronicznych, w tym Internetu”, • „ tworzy przedmiotowe bazy danych”, • „ sporządza opis bibliograficzny zapisów elektronicznych”, • „dostrzega współczesne zmiany modelu komunikacji językowej, różnice miedzy tradycyjną komunikacją ustną lub pisaną a komunikacją przez Internet”. 10 Teresa Koziol

12. Znaczenie podstawy programowej… • Wykorzystując Internet możemy: 11 Teresa Koziol

13. I/ Przeglądać strony encyklopedyczne, biblioteki wirtualne, w tym książki, dokumenty ikonograficzne, muzykalia, rękopisy, słownikowe, portale polonistyczne, zbiory literackie, czasopisma literackie i metodyczne. II/ Zaaranżować wycieczki przedmiotowe polonistyczne, zwiedzać galerie malarskie, prowadzić wirtualną turystykę na lekcji z uwzględnieniem ekspozycji trójwymiarowych. III/ Tworzyć blogi - jako miejsca notatek polonistycznych lub dzielenia się wiedzą. IV/ Korzystać z poczty elektronicznej - jako narzędzia komunikacji i wymiany doświadczeń. V/ Tworzyć przedmiotowe bazy danych. oraz prowadzić zajęcia dydaktyczne w pracowni komputerowej. 12 Teresa Koziol

14. http://encyklopedia.pwn.pl/ • http://sjp.pwn.pl/ • http://leksykony.interia.pl/synonim Encyklopedie, słowniki

15. Biblioteki część zbiorów pokazują drogą wirtualną lub zakładane są cyfrowe biblioteki. • Często można oglądać różne zbiory, m.in. czasopisma, grafiki, rysunki, fotografie, muzykalia, rękopisy, stare druki, ulotki i odezwy. • Biblioteki i archiwa digitalizują - dokonują zapisów w formie elektronicznej wszelkich posiadanych materiałów. Biblioteki wirtualne

16. http://www.pbi.edu.pl/index.html • http://www.polona.pl/dlibra • http://www.pbi.edu.pl/inne_biblioteki.html • http://univ.gda.pl/~literat/indexx.htm • http://www.icdlbooks.org Biblioteki wirtualne

17. E-czasopisma zawierają materiały metodyczne, są narzędziem komunikacji. Zajmują się nowatorskimi rozwiązaniami z zakresu nauczania, pedagogiki oraz pracy z grupą. Można tam często zapisać się do grupy dyskusyjnej, pobrać materiały, pozyskać inspiracje. • Wśród czasopism ciekawą lekturę stanowią „Zeszyty Szkolne” • Edukacja humanistyczna. E-czasopisma

18. http://www.stentor.pl/strony/zeszyty-szkolne-czasopismo-metodycznehttp://www.stentor.pl/strony/zeszyty-szkolne-czasopismo-metodyczne • http://www.lscdn.pl/portal/pl/95/35/Czasopismo_quotAd_remquot.html • http://czytelnia.onet.pl/ • http://www.rynek-ksiazki.pl/magazyn_literacki_ksiazki/ • http://www.znak.com.pl/ • http://www.inspiruj.pl/ • http://www.oeiizk.edu.pl/ E-czasopisma, przykłady

19. www.wolnelektury.pl • http://www.gimnazjum.pl/ • http://www.liceum.pl/ • http://eduseek.interklasa.pl/ • http://www.profesor.pl/ • http://www.bryk.pl/ Strony popularne

20. Żadna pomoc nie dostarczy młodemu umysłowi tylu wrażeń i spostrzeżeń, co bezpośrednie obcowanie z dziełem sztuki czy zabytkiem historycznym. • Realizuje się różne rodzaje wycieczek polonistycznych, np. wycieczki do muzeum, do galerii sztuki, do teatru, na wystawę, szlakiem tradycji literackiej od średniowiecza do współczesności, czy śladami pisarzy i poetów. Wykorzystując Internet – możemy organizować tego typu wycieczki w pracowni, siedząc przed monitorem czy wykorzystując projektor. Wirtualne wycieczki polonistyczne

21. http://www.1944.wp.pl/index2.php#0 • http://www.muzeumliteratury.pl/panoramy.htm • http://www.muzeum.krakow.pl/index.php?id=603 • http://zamek.lublin.pl/index.php?r=404&l=pl • http://www.muzeummalarstwa.pl/zbiory.htm • http://www.zamek-lancut.pl/pl/ZamekDzisiaj/Ekspozycje Galerie malarskie

22. Blog jako poradnik, e-czasopismo, miejsce wymiany doświadczeń, zamieszczania prac uczniów, materiałów do wymiany, również ikonicznych, ciekawostek tematycznych, narzędzie komunikacji. • https://www.blogger.com/start Blog

23. Prace przy bazach danych mogą dotyczyć: • określania zbiorów informacji z zakresu języka polskiego, które mogą być gromadzone w określonych plikach czy katalogach na dysku, • przetwarzania, porządkowania wg określonych kryteriów, np. autorów, gatunków literackich, itp. • Np. tworząc bazę danych z zebranych w katalogu informacji z różnych źródeł, także z Internetu, na temat twórców romantyzmu, których dzieła młodzież poznaje w gimnazjum i liceum, można ją przetwarzać w zależności od określonych kryteriów wyboru. Jednym z kryteriów może być wyłonienie przedstawicieli malarstwa, muzyki czy literatury. Innym określony motyw literacki, gatunki czy ich cechy. Przedmiotowe bazy danych

24. Początek - zwykle wykład, który umożliwia przedstawienie czy omówienie zagadnień, pojęć, problemów, • prezentacja – jako uzupełnienie, zobrazowanie wykładu. • burza mózgów – zebranie pomysłów, • mapa mentalna, np. w celu podsumowania zagadnień, • pokaz – np. efektów pracy, • Dyskusja - wymiana poglądów, uzasadnienie stanowisk. W konspekcie lekcji multimedialnej na pewno też znajdą swoje miejsce ćwiczenia indywidualne: analityczne, redakcyjne, edytorskie, dotyczące wyszukiwania informacji, również ewaluacja. Metody i formy pracy na lekcjach z zastosowaniem komputera.

25. Tekst linearny – pisany linijka po linijce • Hipertekst – to nielinearna i niesekwencyjna organizacja danych - tekst rozbity na fragmenty, które na wiele sposobów połączone są ze sobą odsyłaczami, linkami. Można go czytać „nie po kolei” – w dowolnym porządku. • Najbardziej znanym systemem hipertekstowym jest sieć WWW. • Pojedynczy fragment tekstu w hipertekście nazywany jest polem pisma, leksją. Fragmenty tekstu połączone są ze sobą odnośnikami. Leksja zawierać może nie tylko tekst, ale obraz, dźwięk i video (teksty interaktywne). • Hipertekst literacki to utwór literacki zorganizowany w postaci hipertekstu. Korzenie hipertekstu tkwią nie tylko w historii komputerów, ale również w teorii literatury. Uczeń porównuje tekst linearny i hipertekst

26. Termin ten został podany w 1965 roku przez Teda Nelsona • Nelson formułuje pojęcie hipertekstu jako niesekwencyny proces pisania, który polega na rozbiciu ciągłości tekstu, ahierarchicznej znaczeniowo struktury wielu tekstów składowych ( tekst przekształca się w pewną strukturę tekstów, która jest jednocześnie jednym i wieloma tekstami). • Niektórzy sądzą, że od dawna istniały pewne rodzaje hipertekstów, np. Biblia, tomy poezji, aforyzmów, encyklopedie (skonstruowane w oparciu o sieć odsyłaczy pomiędzy poszczególnymi hasłami), słowniki, teksty, gdzie uwzględniono dygresje i powroty. Radosław Nowakowski „Koniec świata według Emeryka”. Hipertekst

27. Wprowadzenie możliwości dopuszczenia do użytku szkolnego podręcznika w formie elektronicznej (§ 9, § 10 ust. 10 i § 13 ust. 3 rozporządzenia). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów i podręczników…

28. Podręcznik w postaci cyfrowej wzbogacony o odsyłacze (pliki) multimedialne i proste struktury hipertekstowe staje się podręcznikiem multimedialnym. • Termin hiperksiążka odnosi się do książki elektronicznej o cechach hipertekstu z wszystkimi tego konsekwencjami – bogactwem i różnorodnością form linków nawigacyjnych i tematycznych. Z Uzasadnienia do zmian w zasadach dopuszczania do użytku podręczników

29. DZIĘKUJĘ