Deregulacja – krótka historia deregulacji 1 stycznia 2004

1. Deregulacja – krótka historia deregulacji 1 stycznia 2004

2. W latach 70-tych i w pierwszej połowie lat 80-tych władze amerykańskie zniosły lub osłabiły ograniczenia wejścia na rynki: paliwowy, telekomunikacji, transportu lotniczego, transportu drogowego, transportu kolejowego, rurociągów gazowych, wydobycia gazu naturalnego, usług finansowych, telewizji kablowej. W latach 80-ych pomysły te kopiują Wielka Brytania oraz Nowa Zelandia, a następnie EWG (Unia Europejska) W latach 90-ych deregulacja w USA skupia się na dostarczeniu wyborcom oraz władzom coraz lepszej informacji na temat kosztów i korzyści regulacji. Krótka historia deregulacji Deregulacja zapoczątkowana w USA w latach 70-tych. Polegała na zniesieniu barier wejścia i wyjścia na rynki oraz kontroli cen. W latach 90-tych USA skupia się na polepszeniu informacji n/t kosztów i korzyści regulacji.

3. Świat jest coraz bardziej zderegulowany i zróżnicowany Wszystkie kraje rozwinęte deregulują swoje gospodarki. Ale niektóre kraje deregulują szybciej i szerzej. • Zaczęło się w USA podczas kryzysu naftowego (żeby walczyć z inflacją!) • Trend ten jest szczególnie silny w USA, Wlk. Brytanii, Australii, Nowej Zelandii, oraz Kanadzie (z badań wynika, że przez common law). • Od lat 70-tych deregulacja i prywatyzacja objęły cały świat. Poszczególne gospodarki są coraz bardziej zderegulowane, oraz występuje coraz większe zróżnicowanie uciążliwości regulacji: Jak czytać wykres typu „box-plot”: linia poprzeczna w pudełku to mediana wskaźnika policzonego dla danej grupy krajów, górny idolny brzeg „pudełek” wyznaczają zasięg drugiego i trzeciego kwartyla, a „wąsy” obserwacja krańcowe, kółka to obserwacjeskrajne (tzw. outliers).

4. Krótka historia deregulacji w Polsce • Lata 80-te: ustawa o działalności gospodarczej z roku 1988 • Lata 90-te: coraz więcej ustaw i urzędników (bez względu na polityczny „kolor” aktualnie rządzącej koalicji). • Próby przeciwdziałania rosnącemu przeregulowaniu nie przynoszą skutków (np. tzw. komisja Balcerowicza ds. odbiurokratyzowania gospodarki zostaje przechwycona przez urzędników oraz lobbystów) • Wiek XXI. Wszyscy mówią o deregulacji. Ale poza skopiowaniem UE, która kopiuje USA, niewiele innych pomysłów. • Grozi nam że nasze regulację będą wypadkową bezmyślnie akceptowanych pomysłów UE oraz interesów rodzimych grup interesu. Polska gospodarka jest coraz bardziej przeregulowana.

5. Zatrudnienie w administracji rośnie Coraz więcej urzędników bez względu na polityczny „kolor” aktualnie rządzącej koalicji: Podwojono liczbę urzędników.

6. Tempo tworzenia prawa Roczny przyrost prawa (w kg) zwiększył się 10 krotnie! Bez oprawy

7. Polska jest przeregulowana • Nasze państwo jest większym ciężarem niż państwa wysoko rozwinięte oraz państwa naszych sąsiadów: Polska gospodarka odstaje nie tylko od gospodarek do których aspiruje, ale również od gospodarek sąsiadów. Źródło: „Summary indicators of product market regulation with an extension to employment protection legislation.”, OECD 2000

8. Wcale nie musimy wybierać pomiędzy UE a USA • Unia nie jest przeszkodą w deregulacji: • Tzw. model europejski to w rzeczywistości bardzo różne systemy gospodarcze. Tylko od nas zależy czy wybierzemy rozwiązania prorozwojowe, czy też etatystyczne. Jeżeli nie chcemy to Unia Europejska nie jest w stanie zmusić nas do zwiększenia skali i zakresu regulacji. Źródło: „Summary indicators of product market regulation with an extension to employment protection legislation.” OECD 2000