240 likes | 499 Views
Dyslexie op ‘alle leeftijden’. Judith Bekebrede Promotor: Aryan van der Leij Universiteit van Amsterdam. In vogelvlucht. aio traject 2005-2008 Theorie 3 studies Resultaten Ontwikkeling IDAA. Dyslexie.
E N D
Dyslexie op ‘alle leeftijden’ Judith Bekebrede Promotor: Aryan van der Leij Universiteit van Amsterdam
In vogelvlucht aio traject 2005-2008 • Theorie • 3 studies • Resultaten • Ontwikkeling IDAA Alumnidag
Dyslexie • "Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en/of vlot toepassen van het lezen en/of het spellen op woordniveau."(stichting Dyslexie Nederland, 2003) Alumnidag
Theorie • Kernprobleem: fonologisch tekort • Fonologisch bewustzijn • Snel benoemen (RAN) • Fonologisch decoderen Alumnidag
Heterogeniteit • Subtypen • Belangrijke rol voor orthografie Alumnidag
Orthografische competentie • Verklaart unieke variantie in woord lezen • Bijv. Cunningham, Perry & Stanovich (2001) • Grotere variabiliteit binnen dyslectici • Zweeds onderzoek: Miller-Guron & Lundberg (2000) • Nederlands onderzoek: Van der Leij & Morfidi (2006) Alumnidag
Fonologische kern, variabele verschillen in orthografie • Fonologisch kern tekort • Alle dyslectici verschillen van controle • Variabele orthografische verschillen • Meer variabiliteit in dyslectici Alumnidag
Drie Studies • 113 volwassenen (gem. 37 jaar) • 57 controle en 56 dyslectici • 72 middelbare scholieren (gem. 16 jaar) • 35 controle en 37 dyslectici • 140 groep 4, 5, 6 leerlingen • Longitudinaal • 34 zwakke, 70 gemiddelde en 36 goede lezers Alumnidag
Instrumenten • Fonologie • Fonologisch bewustzijn (Woordomkeringen) • Fonologisch decoderen (pseudowoord lezen) • Snel benoemen (RAN-cijfers) • Orthografie • Orthografische keuze • Flitslezen • Vaardigheden lezen en spellen • Technisch lezen • Flitstypen woorden Alumnidag
Leesvaardigheid ‘Een Minuut Test’ Alumnidag
Fonologisch decoderen‘Klepel’ Alumnidag
RAN ‘cijfers’ Alumnidag
Fonologisch bewustzijn‘woordomkeringen’ Alumnidag
Orthografische competentie‘flitslezen’ Alumnidag
Flitstypen woorden Alumnidag
Flitstypen pseudowoorden Alumnidag
Samenvatting • Ontwikkeling • ‘Stabiliseren’ van VO naar volw. • Verder kijken naar variabele verschillen in orthografie • Dyslectici verdeeld in twee groepen • Volw. verschil in fonologisch bewustzijn • VO en volw. verschil op EMT • Vooral profijt van flitstaken Alumnidag
Test-ontwikkeling • Experimentele versie IDT • proefschrift • Muiswerk Educatief Alumnidag
Toepassing Interactieve Dyslexie test Amsterdam-Antwerpen IDAA Alumnidag
IDAA • Geautomatiseerde woordherkenning • Fonologie • Orthografische competentie Alumnidag
IDAA subtesten • Kennis maken • Bommetjes • Woordomkeringen • Flitslezen • Flitstypen Woorden • Flitstypen Pseudowoorden • Flitstypen Engelse woorden • Visuele aandacht Alumnidag
IDAA – onderzoek • Normeringsonderzoek • Nederland • vmbo-t, havo, vwo; ruim 1200 leerlingen • Vlaanderen • aso, bso, tso; 1200 leerlingen • Valideringsonderzoek • Lezen en spellen • Fonologische vaardigheden • Orthografische competentie • Cognitief profiel Alumnidag
Vragen / opmerkingen Bedankt voor jullie aandacht Voor meer informatie: Judith Bekebrede: Kamer G0.12 Email: J.I.Bekebrede@uva.nl Alumnidag