VARLIK BARIŞI

1. VARLIK BARIŞI

2. V A R L I K BARIŞI 17Ocak 2009 İSTANBUL

3. VARLIK BARIŞIKANUNU 5811 Sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun Resmi Gazete : 22 Kasım 2009

4. Kanunun Amacı gerçek ve tüzel kişilere ait olup • yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ekonomiye kazandırılması ve taşınmazların kayda alınması ile • yurt içinde bulunan ancak işletmelerin özkaynakları içinde yer almayan bu türden varlıkların sermaye olarak konulmak suretiyle işletmelerin sermaye yapılarının güçlendirilmesini sağlamaktır.

5. DAYANAK 5811 Sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanun 22 Kasım 2008 tarihli Resmi Gazete 5811 Sayılı Kanuna İlişkin 1 Seri Nolu Tebliğ 6 Aralık 2008 tarihli Resmi Gazete

6. Kanun Kapsamı Kapsama gerçek veya tüzel kişilertarafından; • YURT DIŞINDA sahip olunan varlıklar ile, • YURT İÇİNDE sahip olunan varlıklar girmektedir.

7. Varlık Tanımı İster Yurt İçinde İster Yurt Dışında Bulunsun • para • döviz • altın • menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları • hisse senetleri,tahviller, kar zarar ortaklığı belgeleri,varlığa dayalı menkul kıymetler,gayrımenkul sertifikaları,banka bonoları yada banka garantili bonolar, kıymetli maden bonoları,ipotek teminatlı menkul kıymetler vs. • gayrımenkuller

8. Kanunun İşleyişi Yurt dışında bulunan varlıkların yurda getirilmesi, yurt içinde bulunmakla birlikte işletme kayıtlarında bulunmayan varlıkların ise işletme kayıtlarına alınması gerekmektedir.

9. Varlıklar Üzerinden Ödenecek Vergi • Yurtdışı varlıklar için % 2 • Yurtiçi varlıklar için ise %5 Oranında vergi ödenecektir.

10. ÖRTÜLÜ VERGİ AFFI Beyan edilen ve üzerinden vergi ödenen bu varlıklar için, • Hiçbir şekilde vergi incelemesi yapılmayacaktır. • İleride başka bir nedenle vergi incelemesi yapılması halinde; bu varlıklar, bulunan matrah farkının açıklamasında kullanılacaktır.

11. ÖRTÜLÜ VERGİ AFFI Örneğin, Yurt dışında bulunan 1 milyon Doların yurda getirilmesi, karşılığı (bildirim ve beyan tarihinde kurun 1.50 TL olduğu varsayımı altında ) 1,5 milyon TL’nin beyan edilerek üzerinden %2 oranında yani 30.000- TL vergi ödenmesi halinde;

12. ÖRTÜLÜ VERGİ AFFI Örneğin, İleri de herhangi bir nedenle hakkımızda vergi incelemesi yapılması halinde; • Şirket için 1 milyon TL kazanç farkı tespit olunması yani matrah farkı bulunması durumunda • Beyan ettiğimiz varlıkların değeri 1,5 milyon TL olduğu için herhangi bir vergi tarhıyatı yapılmayacaktır.

13. YURTDIŞI VARLIKLAR I. BÖLÜM

14. YURTDIŞI VARLIKLAR İÇİN KANUNUN İŞLEYİŞİ 1/10/2008 tarihi itibarıyla gerçek veya tüzel kişilerce sahip olunan ve yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek ekonomiye kazandırılması ile taşınmazların kaydedilmesi.

15. 1 EKİM 2008 TARİHİNE DİKKAT EDİLMELİDİR • Bu varlıklar 1.10.2008 tarihi itibariyle yurt dışında bulunmalıdır. • Varlıklara, yine bu tarih yada öncesi itibariyle sahip olunmalıdır. • Örneğin 2 Ekim 2008 tarihinde yurt dışında açtırılmış bulunan bir hesaptaki dövizin Türkiye’ye getirilmesi halinde yasadan yararlanılamaz.

16. BELGELERLE İSPAT 1/10/2008 tarihi itibarıyla, • Taşınmazların yurt dışındaki varlığının, • Diğer varlıkların ise yurt dışında bulunduğunun ispatı zorunludur.

17. İSPAT EDİCİ BELGELER • devlet tarafından veya devlet güvencesinde tutulan kayıt ve siciller; • tapu kayıtları ile diğer sicilleri, • yasal yükümlülükler nedeniyle verilen beyannameler • bilgi değişiminde bulunulan yabancı ülkelerde yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik ya da konsoloslukları, yoksa mahallindeki Türk menfaatini koruyan ülkenin aynı nitelikteki temsilcileri tarafından tasdik olunan belgeler

18. İSPAT EDİCİ BELGELER • Bankalar ile bankerlerin yaptıkları işlemlerle ilgili kayıtlar ve düzenledikleri belgeler, • Aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, sigorta şirketleri ve benzeri mali kurumların kayıtları ve düzenledikleri belgeler, • Posta idaresi nezdindeki çek hesabı ve düzenlenen diğer belgeler, • Noter gibi kurum ve kuruluşların düzenledikleri senetler ve sözleşmeler ile diğer kayıt ve belgeler, • Defter tutan mükelleflerin kayıtları ile bu kayıtlarda yer alan ve Vergi Usul Kanununun ikinci kitabının üçüncü kısmında belirtilen belgeler ile muadili belgeler, • Şirketlerin ortaklık ve kooperatiflerin üyelik kayıtları

19. İSPAT EDİCİ BELGELER Örneğin, • İngiltere tapu siciline veya tapu sicili niteliğindeki diğer sicillere 1/10/2008 tarihi itibarıyla gerçek veya tüzel kişiler adına kayıtlı taşınmazların, başka herhangi bir işleme gerek olmaksızın bu tarih itibarıyla gerçek ve tüzel kişilerce İngilterede sahip olunduğu kabul edilecektir. • Yine İngilterede bulunan bankanın hesap cüzdanı da tevsik edici belge olacaktır.

20. YURTDIŞI VARLIKLAR İÇİNBİLDİRİM VE BEYAN yurt dışında sahip olunan ve kapsamagiren varlıklar için, Kanunun yürürlüğe girdiği 22/11/2008 tarihinden itibaren izleyen üçüncü ayın sonuna yani 2 Mart 2009 Pazartesi akşamınakadar Türk Lirası değerleriyle bildirimde bulunmak zorunludur. Bildirimde bulunulmaması halinde bu yasadan yararlanılamayacaktır.

21. YURTDIŞI VARLIKLAR İÇİNBİLDİRİM VE BEYAN Yurtdışı varlıkların tamamı2Mart 2009 Pazartesi akşamınakadar Türk Lirası değerleriyle • Ya bankalara dilekçe ile bildirilecek (Ek:1- Bildirim Formu ) • Yada bağlı bulunan vergi dairesine beyanname verilecektir. ( Ek:2-Beyanname) • Menkul kıymetler için aracı kurumlara bildirimde bulunmakta mümkündür. ( (Ek:4- Bildirim Formu)

22. YURTDIŞI VARLIKLARIN TÜRKİYE’YE TRANSFERİZORUNLUDUR Yurt dışında bulunduğu ve sahip olunduğu bildirilen veya beyan edilen para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının, beyan veya bildirim tarihinden itibaren bir ay içerisinde Türkiye’ye getirilmesi veya bu sürede Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi zorunludur.

23. YURTDIŞI VARLIKLARIN TÜRKİYE’YE TRANSFERİ 2 Mart2009 tarihinde vergi dairesine 1 milyon Dolar (karşılığı 1.5 milyon TL ) beyanda bulunulması halinde bu tarihden itibaren bir ay içerisinde yani en geç 2 Nisan 2009’a kadar paranın Türkiye’ye fiilen getirilmesi yani Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi zorunludur. Bu tarihe kadar transfer edilmemesi halinde yasa hükümlerinden yararlanılamayacaktır.

24. YURT DIŞI VARLIKLAR İÇİN VERGİNİN ÖDENMESİ • Bankalara Bildirim Halinde: Bankalara bildirilen varlıkların %2 vergisi bildirim tarihinde bankaya ödenir. Banka veya aracı kurumların, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak, varlıkların bildirim değerleri üzerinden % 2 oranında hesapladıkları vergiyi, bildirimi izleyen ayın onbeşinci günü akşamına kadar bağlı oldukları vergi dairelerine, beyanname ile bildirecek vetahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.

25. YURT DIŞI VARLIKLAR İÇİN VERGİNİN ÖDENMESİ • Vergi Dairesine Beyanname Verilmesi Halinde: Yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerini elektronik ortamda veren mükellefler, 2 nolu bu beyannamelerini de elektronik ortamda vermek zorundadırlar. Beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden, vergi dairesi tarafından %2 oranında vergi tarh edilecektir. Vergi tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir. Örneğin,beyanname 2 Mart 2009 tarihinde verilmiş ise vergi 30 Nisan 2009’a kadar ödenecektir.

26. YURT DIŞI VARLIKLARIN DEFTERLERE KAYDI • yurt dışında sahip olunan varlıklardan bildirilen veya beyan edilen varlıklar, Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükelleflerce, istenilmesi halinde, yasal defterlere kaydedilebilecektir. • banka veya aracı kurumlara bildirilen ya da vergi dairelerine beyan edilen varlıklarbeyan tarihi itibarıyla belirlenen TL karşılığı değerleriyle kaydedilebilecektir.

27. YURT DIŞI VARLIKLARIN DEFTERLERE KAYDI VE ÖZEL FON • Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu Kanun hükümleri uyarınca yasal defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açacaklardır. • Söz konusu bu fon hesabı sermayenin cüz’ü addolunacak ve sermayeye ilave dışında başka bir amaçlakullanılamayacaktır. • Fon hesabında tutulan bu tutarlar, işletmenin tasfiye edilmesi halinde vergilendirilmeyeceği gibi devir ve bölünme hallerinde de vergilendirilmeyecektir

28. YURT İÇİ VARLIKLARYASTIK ALTI II.BÖLÜM

29. KAPSAM Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak 1/10/2008 tarihi itibarıyla yasal defter kayıtlarında işletmelerin özkaynakları arasında yer almayan; • Para, altın, döviz • Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları • Taşınmazlar girmektedir.

30. BİLDİRİM VE BEYANNAME • Banka yada aracı kurumlara bildirim sözkonusu değildir. • Kanunun yürürlüğe girdiği 22 Kasım 2008 tarihinden itibaren izleyen üçüncü ayın sonuna yani 2 Mart 2009 Pazartesi akşamına kadar TL değeriyle, beyanname ile vergi dairelerine beyan edilecektir.( Ek:5-Beyanname)

31. BİLDİRİM VE BEYANNAME Yıllık beyannamelerini elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler, varlık barışı kapsamında verecekleri bu 5 nolu beyannameyi de elektronik ortamda vermek zorundadırlar.

32. ÖDENECEK VERGİ • Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değerleri üzerinden vergi dairelerince % 5 oranında vergi tarh edilecektir. Bu şekilde hesaplanan vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenecektir.

33. ÖDENECEK VERGİ • Örneğin 2 Mart 2009 tarihinde 1 milyon TL değerindeki gayrımenkulün vergi dairesine beyan edilmesi halinde, üzerinden hesaplanan %5 oranındaki 50.000-TL en geç 30 Nisan 2009 tarihine kadar ödenmek zorundadır.

34. YURT İÇİNDEKİ VARLIKLARIN DEFTERLERE KAYDEDİLMESİ • Varlıkların yasal defterlere kaydedilmesinde, bu varlıkların rayiç bedelinin TL karşılığı esas alınacaktır. • Rayiç bedel, söz konusu varlıkların sahiplerince bildirim veya beyan tarihi itibarıyla belirlenen alım-satım bedeli olup bu bedelin gerçek durumu yansıtması gerekmektedir. • Döviz ve döviz cinsinden varlıklarda T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru dikkate alınarak TL karşılığı beyan,bildirim ve kayıtlara konu edilecektir.

35. YURT İÇİNDEKİ VARLIKLARIN DEFTERLERE KAYDEDİLMESİ • Türkiye’de bulunan; ancak, 1/10/2008 tarihi itibarıyla gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince yasal defter kayıtlarında işletmelerin özkaynakları arasında yer almayan varlıklarda; Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutma yükümlülüğü bulunan mükelleflerin söz konusu varlıkları yasal defterlere kaydetmeleri zorunludur.

36. YURT İÇİNDEKİ VARLIKLARIN DEFTERLERE KAYDEDİLMESİ • Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin taşınmazlar dışındaki varlıklarını, öncelikle banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırmaları gerekmektedir. • Bu şekilde banka veya aracı kurumlara yatırılarak varlığı ispatlanan varlıkların, bu tutarlar üzerinden yasal defterlere kaydedilmesi mümkün olacaktır. • Vergi dairelerine beyan edilen taşınmazlar ise yasal defterlere, vergi dairelerine beyan edilen değeriyle kayıt edilecektir.

37. VARLIKLAR İÇİN ÖZEL FON HESABI VE SERMAYE ARTIRIMI Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, Kanun hükümlerine göre yasal defterlerine kaydettikleri varlıklar için; • Pasifte özel bir fon hesabı açacaklardır. • Bu fon hesabı, sermayenin cüz’ü addolunacaktır. • Fon,beyan tarihinden itibaren altı ay içinde sermayeye ilave edilecektir. Sermayeye ilave zorunluluktur.

38. ORTAKLAR CARİ HESABI İşletmelerin bilançolarında, ortaklar cari hesabında yer alan ortaklara borç tutarlarının; bankalara işletme adına yatırılması ve üzerinden %5 vergi ödenmesi koşuluyla; bahse konu borç tutarları bilanço pasifinde açılacak özel fon hesabına kaydedilebilecek ve süresinde sermayeye ilave edilebilecektir. beyan edilen bu tutarlar da, ileride yapılacak vergi incelemelerinde bulunacak matrah farklarından mahsup edilebilecektir.

39. ORTAK HÜKÜMLER III.BÖLÜM

40. VARLIKLARIN DEĞERİ GELİR YADA HASILAT YAZILMAZ Beyan edilerek defter kayıtlarına yazılan varlıkların değerleri, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında hasılat/gelir olarak dikkate alınmaz.

41. AMORTİSMAN MEVZUU • Bildirilerek veya beyan edilerek yasal defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında VUK’ta yer alan amortismanlara ilişkin hükümler uygulanmayacaktır. • Yani taşınmazlar için amortisman ayrılamaz.

42. ÖDENEN VERGİLER GİDER YAZILABİLİR Mİ? 5811 sayılı varlık barışı yasası kapsamında %2 ve %5 oranındaödenen vergiler; • hiçbir suretle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmaz • hiç bir vergiden mahsup edilemez ve indirilemez.

43. VARLIKLARIN SATILMASI VEYA ELDEN ÇIKARILMASI İşletmeye kaydedilen altın,döviz, menkul kıymet yada taşınmaz varlıkların, daha sonra elden çıkarılmasında zarar doğması halinde; • gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından, bu zarar, gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.

44. Şirketlerin Kanuni Temsilcileri Ve OrtaklarıAdına Görünen Varlıkların Durumu Varlıklar ister yurt dışında ister yurt içinde bulunsun, şirketlerin; Kanuni temsilcileri veya ortakları adına görünüyor ise, bunlar şirketler adına beyan edilebilecektir.

45. Şirketlerin Veya Ortakların,Vekilleri Veya Temsilcileri Adına Görünen Varlıkların Durumu Varlıklar, şirketin veya ortaklarının yetkili kıldığı; Vekiller veya Temsilciler adına görünebilir. Bu kişiler adına görünen varlıklar da şirket adına beyan edilerek yasal defterlere kaydedilebilecektir. Ancak bu durumda, bu kişilerin vekil yada temsilci olduğuna dair ya vekaletname yada temsil belgesi bulunmalıdır. Bu belgelerin ise mutlaka 1 Ekim 2008 tarihinden önce düzenlenmiş olması gerekmektedir.

46. 3. Kişilerce Tasarruf Edilen Varlıkların Durumu Varlıklar, Kanuni temsilci Ortak Vekil Temsilci adına değil 3. bir şahıs adına görünmektedir. Bu durumda yine şirket adına beyan edilip defterlere kaydedilebilir. Ancak, bu varlıkların şirkete/ortağa ait olduğu ispatlanmak zorundadır.

47. 5811 SAYILI VARLIK BARIŞI KANUNU VERGİ İNCELEMELERİ KARŞISINDAKİ DURUM

48. VERGİ İNCELEMELERİ • Bildirilen, beyan edilen ve defter kayıtlarına alınan bu varlıklar için, salt bu varlıklara dayanılarak yada salt bu varlıklardan yola çıkılarak vergi incelemesi yapılamaz. • Bu varlıklar başlı başına vergi incelemesine konu edilemez.

49. 1.1.2008 TARİHİNDEN ÖNCEKİ DÖNEMLER İÇİN YAPILACAK VERGİ İNCELEMELERİ • Kanun kapsamında bildirim veya beyan dışındaki herhangi bir nedenle, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak vergi incelemesi yapılması halinde, bu incelemeler sonucu gelir, kurumlar ve katma değer vergisi yönünden tespit edilen matrah farklarından, Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar mahsup edilecektir. • Dolayısıyla, inceleme esnasında vergi incelemesine yetkili olanlar, bu Kanun kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarları mahsup etmek suretiyle vergi inceleme raporlarını tanzim edeceklerdir.

50. VERGİ İNCELEMELERİ Tespit Edilen Matrah Farklarından, Varlıklara İlişkin Beyan Edilen Tutarların Mahsup Edilmesi