Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ da sigara ve nargile kullanımı

1. Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ da sigara ve nargile kullanımı Adel KHATTAB, Arshad JAVAID, Ghali IRAQUI, Ashraf ALZAABI , Ali BENKHEDER, Marie-Louise KONISKI, Naeem SHAHROUR, Samya TARIGHT, Magdi IDREES, Mehmet POLATLI, Nauman RASHID, Abdelkader EL HASNAOUI ve BREATHE Çalışma Grubu. Respiratory Medicine 2012;106:S16-S24

2. Sigara – Nargile Kullanımı Ülkeye göre sigara kullanma prevalansı Ülkeye göre nargile kullanma prevalansı 62086 olgu ile görüşme (TR: 14248) %76.1, 40-59 yaş arasında (TR: %69.1) %75.6 erkek (TR: %55.3)

3. Sigara Kullanma Prevalansı %60,0 %50,0 %40,0 %30,0 %20,0 %10,0 %00,0 Tek başına sigara Tek başına nargile Sigara ve Nargile Lübnan Türkiye Ürdün Suriye Mısır BAE S.Arabistan Tunus Pakistan Fas Toplam Ortadoğu’ da 13-15 yaş grubunda nargile kullanımı %6-34

4. Yaşa Göre Ayarlanmış Sigara Kullanma Prevalansı Tek başına sigara Tek başına nargile Sigara ve Nargile Kadın Erkek 23,5% 47,3% 16,7% 12,9% 5,9% 1,8% 7,4% 8,6% 2,3% 2,0% 1,4% 13,8% 61,0% 59% 58,6% 57,9% 53,5% 49,5% 38,7% 37,4% 35,9% 30,1% 29,7% 48,0% 4

5. Yaşa Göre Ayarlanmış Sigara Tüketimi Sigara kullanımı > 10 paket-yıl %100 %90 %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 Sigara kullanıcı oranı (10 yıl) S.Arabistan Lübnan Mısır Pakistan BAE Fas Suriye Ürdün Türkiye Tunus Toplam

6. Yaşa Göre Ayarlanmış Nargile Tüketimi Nargile kullanıcısı > 5 yıl %100 %90 %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 Nargile kullanıcı oranı (5 yıl) S.Arabistan Lübnan Mısır Pakistan BAE Fas Suriye Türkiye Tunus Toplam

7. Makalenin tartışması • Sigara içme, erkeklerde normal ve olağan görülmesine karşılık, kadınlarda uygunsuz ve utanç verici olarak değerlendirilmektedir. • Ancak, son yıllarda kadınlarda sigara tüketimi artış göstermiştir. Bunda, tütün endüstrisinin, medyanın ve gelişmiş ülkelerin izlenmesinin payı vardır. Sigara giderek kadının özgürlüğünün bir göstergesi olarak algılanmaktadır. • Bununla ilişkili olarak, sigara, kadınlarda daha yüksek eğitim ve çalışma düzeyi, erkeklerde daha düşük eğitim düzeyi ile ilişkili bulunmuştur.

8. Ortadoğu-Kuzey Afrika Bölgesinde KOAH konusunda Tutumlar ve İnançlar Abdullah SAYINER, Ashraf ALZAABI, Nathir M. OBEIDAT, Chakib Nejjari, Majed Beji, Esra Kunt Uzaslan, Salim Nafti, Javed Ahmed Khan, Mohamed A. Tageldin, Magdi Idrees, Nauman Rashid, Abdelkader El Hasnaoui ve BREATHE Çalışma Grubu. Respiratory Medicine 2012;106:S60-S74.

9. İçerik Ülkelere göre popülasyonun demografik özellikleri Ülkelere göre hastaların hastalıkla ilgili bilgileri Ülkelere göre tedaviye karşı tutumlar Bölge genelinde hastalığa ilişkin inançlar Ülkelere göre hasta memnuniyeti 9

10. Popülasyonun Demografik Özellikleri % Eğitim düzeyi n=1040 10

11. Popülasyonun Demografik Özellikleri % İş durumu n=1039 Tam zamanlı Emekli/Çalışmıyor Ev kadını 11

12. Bilgilerinize ve duyduklarınıza göre mevcut solunum rahatsızlığınıza neden olan nedir? Pozitif cevap oranı (%) Havayolu inflamasyonu Havayolunda kızarıklık/ödem Hava kirliliği Allerjiler Sigara İş kaynaklı maruziyet Havayolu kaslarının katılaşması Bronkokonstriksiyon Olguların %30’u hastalığın nedenini tam olarak bilmiyor. Sigaranın neden olduğunu belirtenlerin %47’si, belirtmeyenlerin %19’u en az bir kez bırakmayı denemiş.

13. Solunum rahatsızlığınız ve tedavisi hakkında kendinizi ne kadar bilgilendirilmiş hissediyorsunuz? Pozitif cevap oranı (%) Çok iyi bilgilendirilmiş Çok yetersiz bilgilendirilmiş Yeterince bilgilendirilmiş Yeterli olandan az bilgilendirilmiş Genel olarak, eğitim düzeyinin daha yüksek olduğu ülkelerde, olgular hastalıkla ilgili daha iyi bilgilendirilmiş olduklarını belirtiyorlar.

14. Solunum rahatsızlığınızı yönetmenin en iyi yollarını ne kadar iyi anladığınızı düşünüyorsunuz? Pozitif cevap oranı (%) Tamamen ila Çok Az ila Çok Az ila çok az Tamamen ila çok

15. Genel olarak, doktorunuzun solunum yolu rahatsızlığınızı yönetme ve tedavisinden ne kadar memnunsunuz? Oldukça hoşnutsuz Biraz hoşnutsuz Biraz hoşnut Oldukça hoşnut %92.6 %90.0 %83.2 %81.6 %78.3 %77.5 %86.3 %85.2 %85.1 %82.4 %82.1 %100 %90 %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 Doktor ve tedaviden duyulan genel memnuniyet (%) %18.4 %21.7 %22.5 %17.9 %17.6 %16.8 %14.9 %13.7 %14.9 %10.0 %7.4 Lübnan BAE Ürdün Suriye Türkiye Fas Pakistan Tunus Cezayir S.Arabistan Toplam 15

16. Doktorunuzun solunum yolu rahatsızlığının yönetilmesi ve tedavisi hakkındaki öğüdüne uyduğunuzu söyleyebilir misiniz? % 16

17. Tedaviye Karşı Tutumlar (1) İlaçlarını atlayan hastalar %90,0 %80,0 %70,0 %60,0 %50,0 %40,0 %30,0 %20,0 %10,0 %00,0 %85,7 %62,7 %61,0 %57,7 %53,7 %51,7 %49,0 %47,0 %43,8 Tedavilerini atlayan hasta oranı %17,9 %07,7 BAE Mısır Suriye Ürdün Türkiye S.Arabistan Lübnan Pakistan Fas Tunus Toplam Kendinizi iyi hissettiğinizde ve ihtiyacınız olmadığını düşündüğünüzde ilacınızı almadığınız oluyor mu? 17

18. Tedaviye Karşı Tutumlar (2) Reçetelenenden daha yüksek dozlar veya daha sık dozlar almak %100 %90 %80 %70 %60 %50 %40 %30 %20 %10 %0 Günlük veya hergün Haftada birçok kez Ayda birçok kez Nadiren Asla Tedavisini atlayan hasta oranı Ne sıklıkta ilacınızdan talimatlarda belirtilenden daha büyük veya daha sık dozlar alıyorsunuz? Türkiye Toplam 18

19. Hasta beklentisi - memnuniyeti • Olguların %86’ sı hekimlerinin uyguladığı tedaviden hoşnut olmakla birlikte,yalnızca %48’ i doktorlarının tedavi ve öğütlerinden yarar gördüğünü belirtiyor. • Sağlık sigortası kapsamı ile hastaların tedavi memnuniyeti arasında anlamlı bir ilişki yok. • Beklentileri yüksek değil ? • Kadercilik ?

20. Hastalığa ilişkin düşünceler genel olarak daha iyimser Katılıyor Katılmıyor 20

21. Hastaların %91’i doğru tedaviyle, çoğu hastanın aktif bir yaşam sürdürebileceğini düşünüyor. Buna karşılık, %57’ si kendi tedavilerinin aktif bir yaşam sağlamadığını belirtiyor. • Hastaların semptom ve yaşam kaliteleri yeterince sorgulanmıyor olabilir mi ? • Bu konuda CAT ve benzeri anketlerin hem hekimin bilgilenmesi, hem hastanın kendini değerlendirmesi açısından yararı olabilir mi ?

22. Rahatsızlığınız için en sık gördüğünüz doktorla tecrübenize göre aşağıdaki ifadelere katılıyor musunuz? 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 00,0% Doktorum bana gerçekten yardım etmek istiyor Doktorum bana yardımcı olma konusunda gerçekten endişeli Doktorum rahatsızlığımın benim suçum olduğunu düşünüyor Doktorum semptomlarımı gidermek için bir şeyler yapabileceğini düşünmüyor Doktorum rahatsızlığım ve tedavisi konusunda çok bilgili Doktorum rahatsızlığımdan muzdarip olmak nasıl bir şey olduğunu anlamıyor Doktorum tedavim ile ilgili kararlara beni gerçekten dahil ediyor 22

23. Tedaviden mutsuz Mutlu Bilgisiz Bilgili

24. Özet • Hastaların %59’u hastalık hakkında yeterince bilgi sahibi olduğunu belirtmektedir. • Hastaların %30’u, hastalığın ana sebebinin ne olduğu hakkında emin değildir. • Hastaların %50’si, sigara içmenin hastalığın potansiyel sebebi olduğunu kabul etmemektedir. Bu kişilerin sigara bırakma girişimleri çok daha düşük düzeyde kalmaktadır. • Hastaların %31’i, doktoruyla sigarayı bırakmayı konuşmamıştır.

25. Özet • Hastaların yaklaşık yarısının yaşam kalitesi yeterli düzeyde değildir, aktif bir yaşamları yoktur. • Genel olarak tedaviden tatmin olma, hastalık hakkında bilgi sahibi olma ve alevlenme geçirmeme ile ilişkilidir. • Hastaların büyük çoğunluğu hastalığın 5 yıl önceye göre daha iyi tedavi edildiğini ve iyi bir tedaviyle tam aktif bir yaşam sürdürülebileceğini düşünmektedir.