prof. dr hab. Juliusz Gardawski Dialog społeczny a rozwój gospodarczy Warszawa 13 marca 2012 r.

1. prof. dr hab. Juliusz Gardawski Dialog społeczny a rozwój gospodarczy Warszawa 13 marca 2012 r.

2. Definicja korporatyzmu Korporatyzm jest definiowany jako „forma organizacji społecznej, w której kluczowe decyzje ekonomiczne, polityczne i społeczne podejmowane są przez grupy korporacyjne lub przez te grupy wespół z państwem. Jednostki mogą wywierać wpływ jedynie dzięki swojemu uczestnictwu w ciałach korporacyjnych. Są nimi związki zawodowe, stowarzyszenia profesjonalne, korporacje biznesowe, polityczne grupy nacisku lub grupy lobbistyczne i stowarzyszenia dobrowolne” 2

3. Partnerstwo społeczne oraz dialog społeczny w Europie • Szkic historyczny: • Początki korporatyzmu w Europie • Dialog społeczny okresu boomu po II wojnie światowej i fordyzmu (lata 40. – lata 70.) • Postfordyzm a dialog społeczny 3

4. Dialog społeczny w III Rzeczypospolitej • Pierwszy okres polskiego dialogu społecznego (do 2001) 2. Drugi okres dialogu (2001-2010) • Trójstronna Komisja pod kierownictwem Jerzego Hausnera, Plan Hausnera • Dialog w okresie rządów PiS • Dialog w okresie rządów PO-PSL 4

5. Funkcje Trójstronnej Komisji (1) • Wpływ na prawodawstwo i możliwość występowania do Trybunału Konstytucyjnego • Łatwe docieranie do kręgów decyzyjnych. • Status organizacji reprezentatywnej, uczestniczącej w TK pozwala budować pozycję w Unii Europejskiej, daje uczestnictwo w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym; • Otwiera możliwość dialogu z drugą stroną stosunków pracy, możliwość „odczytywania nastrojów”. 5

6. Funkcje Trójstronnej Komisji (2) • Status organizacji reprezentatywnej daje udział w szeregu ważnych instytucjach rządowych (Rada Pracy itd.) • TK chroni, do pewnego stopnia, stosunki pracy przed otwartymi konfliktami. Dzięki TK nauczono się, chociaż w ograniczonym zakresie, rozwiązywać doraźne problemy; • Uczestnictwo w TK daje także środki finansowe, co jest szczególnie ważne dla związków zawodowych. Środki te są głównie przeznaczane na szkolenia, ekspertyzy, zlecenia dla kancelarii prawniczych; • W końcu podkreślano, że pozostanie poza TK groziłoby danej organizacji marginalizacją. 6

7. Ocena dialogu społecznego w Polsce • Strona rządowa dominuje nad partnerami społecznymi, zwłaszcza nad związkami zawodowymi, w długim okresie nie ma mowy o względnej nawet równowadze stron. • Związki zawodowe mają niewielką siłę odstraszania czy władzę negatywną • Potwierdziła się teza o wpływie kryzysu na dialog społeczny. • Kultura kompromisu wzrosła w niewielkim stopniu. • Dialog społeczny zinstytucjonalizował się i pełni istotne funkcje z punktu widzenia interesów stron zaangażowanych oraz rządu 7 7 7

8. Dziękuję za uwagę