Download
1 / 44
440 likes | 606 Views
Komputerowe wspomaganie podejmowania decyzji. Wykład dla V roku Geoinformacji rok akademicki 2007/2008 Alfred Stach Instytut Paleogeografii i Geoekologii UAM. Plan wykładu. Historia z 1953 i 1975 roku Co to jest wspomaganie procesu decyzyjnego ( Decision Support System – DSS)?
E N D
Komputerowe wspomaganie podejmowania decyzji Wykład dla V roku Geoinformacji rok akademicki 2007/2008 Alfred Stach Instytut Paleogeografii i Geoekologii UAM
Plan wykładu • Historia z 1953 i 1975 roku • Co to jest wspomaganie procesu decyzyjnego (Decision Support System – DSS)? • Rola GIS w DSS (Spatial DSS = SDSS) • Program wykładu • Literatura wymagana i zalecana • Źródła informacji o SDSS: czasopisma i internet
Powódź w 1953 roku W południe 31 stycznia Instytut Meteorologiczny ogłosił ostrzeżenie o wyjątkowo wysokim stanie wód. Po południu o godzinie 18:00 radio podało ostrzeżenie: „Sztorm na Morzu Północnym rozprzestrzenia się z północy i północnego-zachodu na południe i południowy wschód. Sztorm wzmaga się i potrwa przypuszczalnie całą noc. W związku z tym ostrzega się grupy Rotterdam, Willemstad (nad Hollandsch Diep) i Bergen op Zoom przed niebezpieczeństwem wysokich stanów wód”.
Powódź w 1953 roku Krótko po północy z 31 stycznia na 1 lutego odezwały się w południowo-zachodniej Holandii dzwony alarmowe. Nie wszyscy to usłyszeli, bo wicher i huk fal wszystko zagłuszały. Współdziałały tej nocy dwa elementy przyrody: silny sztorm z najgroźniejszego kierunku dla wybrzeży Holandii i wysoka woda pływu syzygijnego. Rozszalałe fale morskie przerwały w wielu miejscach tamy i groble, wtargnęły na teren Wysp Zelandzkich, sięgnęły aż po Rotterdam, Biesbosch oraz zachodnią Brabancję, dokonując ogromnych zniszczeń. Poziom wód powodziowych przekroczył o 60 cm najwyższe dotychczas notowane stany. Była to powódź największa od czasu St. Elisabeth Flood w 1421 roku.
Powódź w 1953 roku Wysokość spiętrzenia sztormowego o godzinie 2:00 pierwszego lutego 1953 roku Obszary depresji na terytorium Holandii
Average annual Net Primary Productivity of the Earth's major biomes. Ecosystem Type Net Primary Productivity (kcal/m2/y) Tropical Rain Forest 9000 Estuary 9000 Swamps and Marshes 9000 Savanna 3000 Deciduous Temperate Forest 6000 Boreal Forest 3500 Temperate Grassland 2000 Polar Tundra 600 Desert < 200 Ekosystem
Etapy analizy Wybór kryteriów dla przeglądu wariantów Przegląd i wstępna ocena wariantów Możliwe warianty rozwiązań Wybór analizowanych skutków Warianty obiecujące DECYZJA Założenia techniczne Opracowanie projektów Przewidywanie skutków projektów Porównanie projektów Podjęcie decyzji Przyjęte scenariusze Iteracyjna analiza wrażliwości
System ekologiczny estuariumSkaldy Wschodniej– elementy bilansu materii i energii Opady atmosferyczne + zanieczyszczenia Bilans energii Wiatr Wody powierzchniowe + zanieczyszczenia Wody powierzchniowe + zanieczyszczenia Woda słona Woda słodka Parowanie Woda słonawa Morze Północne Ren Wody gruntowe + zanieczyszczenia estuarium
Elementy oceny wpływu inwestycji na ekosystem Skaldy Wschodniej • Czynniki brane pod uwagę: • Różną wielkość otwarcia zapory przeciwsztormowej (która decyduje o wielkości przepływu wody). • Różne ładunki dopływu nutrientów. • Różne wielkości odłowów. • Różne wielkości Basenu Zachodniego. • Wynik – zależny od wymienionych wyżej czynników: • Prognoza zmian długoterminowych średnich populacji 18 grup podobnych gatunków takich jak ostrygi i małże jadalne, ryby drapieżne i ptaki roślinożerne. Metoda uwzględnia takie zjawiska jak: fotosynteza, drapieżnictwo i co trzeba podkreślić szczególnie, także migracje.
Elementy oceny wpływu inwestycji na ekosystem Skaldy Wschodniej • Wykorzystano nowe w pierwszej połowie lat 70-tych XX wieku modele matematyczne ekosystemów. • Skupiono się na zmianach długoterminowych, a nie szybkich zmianach codziennych. • Wyniki modelu weryfikowano obserwacjami poczynionymi w innych estuariach, a zwłaszcza w sąsiednim Grevelingen. • Stwierdzono: • Najgorszym z punktu widzenia środowiska naturalnego jest wariant zamknięty (szczelna tama). • Względna przydatność pozostałych dwóch wariantów zależy od przyjętych założeń w odniesieniu do środowiska.
Elementy oceny wpływu inwestycji na ekosystem Skaldy Wschodniej • Jeżeli jako optymalny cel przyjmuje się jak najmniejszą zmianę ekosystemu (mierzoną ilością biomasy i proporcją populacji gatunków), to najkorzystniejszym wariantem będzie budowa wałów lub ruchomej zapory przeciwsztormowej o dużym otwarciu (20000 m2). • Jeśli natomiast za cel przyjmuje się maksymalizację ogólnej biomasy, godząc się na duże zmiany struktury ekosystemu, to najlepszy będzie przypadek zapory przeciwsztormowej o otwarciu w granicach od 6500 do 11500 m2. • Rozważania ekologiczne skłaniają do odrzucenia wariantu zamkniętego, ale nie dają zdecydowanych zaleceń w sprawie wyboru pomiędzy wariantem otwartym, a budową zapory przeciwsztormowej o otwarciu przekraczającym 6500 m2.
Elementy oceny wpływu inwestycji na ekosystem Skaldy Wschodniej • Poza zmianami długoterminowymi rozważano trzy przejściowe zaburzenia ekologii Skaldy Wschodniej: • Po zbudowaniu zapory nastąpi gwałtowne zniszczenie biomasy w rejonach, w których, na skutek ograniczonego przepływu, organizmy zostaną pozbawione wody lub woda stanie się zbyt słodka. • W okresie przejściowym woda w Basenie Wschodnim Skaldy Wschodniej zostanie pozbawiona tlenu w wyniku przekształcenia się jeziora słonawowodnego w jezioro słodkowodne. • Możliwy jest także w okresie przejściowym zakwit glonów i związane z nim wszystkie negatywne następstwa.
Tabela porównawcza kosztów (Wszystkie koszty podano w milionach guldenów)
Tabela porównawcza bezpieczeństwa (Wszystkie koszty podano w milionach guldenów)
Więcej informacji o planie ochrony Skaldy Wschodniej • Website of Deltawerken.Com / Delta Works .Orghttp://www.deltawerken.com/English/10.html?setlanguage=en • Website of het Keringhuis, information centre about the Maeslantkering (Maeslant Storm Surge Barrier) http://www.keringhuis.nl/engels/home_flash.html
