Voedseloverschotten in de handel: initiatieven en belemmeringen

1. Voedseloverschotten in de handel: initiatieven en belemmeringen Studienamiddag voedselverlies voor beleidsmakers, ketenactoren, onderzoekers en stakeholders Claire Collin, adviseur duurzame handel 15102012

2. Context • Handel in Vlaanderen= 43.000 winkels, 237.500 jobs • Zeer competitief • Grote zichtbaarheid, alhoewel ‘beperkte’ bijdrage van de handel in voedselverspilling (2,5%) (verslag ‘Verlies en verspilling in de voedselketen’) • Handel moet economisch verantwoord optreden: voedselverlies = puur verlies  Optimalisatie interne organisatie, logistiek, bevoorrading om verlies te vermijden

3. Handel en voedseloverschotten • Enquête (zomer 2012): food leden (+ Bemora) • Deelnemingsgraad: 50% • Scope: aard en samenstelling van onverkochte producten, valorisatiestromen, belemmeringen, genomen initiatieven • Toepassingsgebied: • 43% eigen winkels van de keten + inkoopcentrale • 29% eigen winkels van de keten • 14% eigen winkels van de keten + restaurants • 14% inkoopcentrale

4. Preventie • Genomen (preventie)maatregelen om voedseloverschot te beperken: • Voorraadbeheer (optimalisering) • Optimalisering van de verpakking (individuele porties, enz) • Snelverkoop • Andere: beheer van de bestellingen

5. 2. Onverkochte producten • Aandeel bedorven producten >< onverkoopbare producten : • 62% bedorven • 38% onverkoopbaar (beschadigd) ! Schatting op basis van de aankoopprijs ! Schatting onmogelijk voor enkele ketens • Samenstelling van onverkochte producten • Groenten en fruit • Vis • Vlees/gevogelte • Bereide gerechten • Charcuterie

6. 3. Valorisatie • Valorisatiestromen • Biomethanisatie (+/- 50%) • Schenkingen (+/- 15 %) • Compostering (+/- 15%) (biomethanisatie – compostering kunnen niet altijd gescheiden worden) • Andere (dierenvoeding, schenking aan medewerkers, verbranding met terugwinning, enz.) ! berekening op basis van het gewicht ! Schatting niet mogelijk voor 1 keten

7. 4. Belemmeringen • Sterk-matig beperkende factor : • Voedselveiligheid: • traceerbaarheid van producten (100%) • aansprakelijkheid bij incidenten (100%) • Autocontrolesysteem (100%) • imago: oneerlijke verkoop van de gegeven producten (70%) • uiterste consumptiedatum (TGT: te gebruiken tot) (70%) • wetgeving mbt diervoeder (70%) • Fiscaliteit (BTW) (60%) • Minimale houdbaarheidsdatum (THT: tenminste houdbaar tot) (60%) • Opleiding v/h personeel van voedselbanken (wetgeving, koudeketen, TGT, enz.) (60%)

8. 4. Belemmeringen • Afstemming vraag en aanbod (voedselbanken en andere organisaties) (40%) • Starheid v/d procedures in geval van schenkingen (afstand ophaalpunten, uren voor ophaling, enz.) (40%)

9. 5. Genomen initiatieven • Individueel: • Bevoorrading • Organisatie, op eigen initiatief, van ophalingsacties voor verenigingen • Optimalisatie verpakkingen • Sensibilisatie van de consumenten • Sectoraal: • Brochure 2009 (Wallonië) : Comeos-Fevia-Voedselbanken- Minister Lutgen • Brochure 2012 (heel België) : Comeos-Fevia-Voedselbanken met steun van FAVV en Ministers Laruelle, Lieten, Schauvliege, Peeters, Huytebroeck en Tillieux (elektronische en papieren versie).

10. 5. Genomen initiatieven Brochure 2012 : • Met modelovereenkomst handelaar-voedselbank • Te verspreiden bij winkelverantwoordelijken met oog op schenking van voedseloverschotten aan voedselbanken/andere verenigingen met sociaal oogmerk

11. Conclusie • Pro activiteit via een partnership tussen handel, voedingsindustrie, voedselbanken en andere verenigingen • Aanmoediging nodig ivm: • Vereenvoudiging van de procedures • Fiscaliteit (aftrekbaarheid BTW, vennootschapsbelasting) • Ondersteuning voor gecentraliseerde netwerk voor ophaling • Verspreiding van de brochure • Communicatie naar de consumenten

12. Dank u voor jullie aandacht !