500 likes | 1.04k Views
UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANĒS FAKULETI I GJEOLOGJISĒ DHE MINIERAVE. KONTROLLI DHE MONITORIMI IN-SITU I DIGAVE ME METODA GJEOFIZIKE Leksion i hapur Prof. Dr. Alfred FRASHERI Tiranē, tetor 2013. Hyrje.
E N D
UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANĒS FAKULETI I GJEOLOGJISĒ DHE MINIERAVE KONTROLLI DHE MONITORIMI IN-SITU I DIGAVE ME METODA GJEOFIZIKE Leksion i hapur Prof. Dr. Alfred FRASHERI Tiranē, tetor 2013
Hyrje Metodat komplekse të gjeofizikës inxhinjerike dhe mjedisore si elementë të rëndësishëm të studimit të gjeomjedisit dhe monitorimit të gjendjes teknike të ndërtimeve janë objekt i analizës së më poshtme. Analiza kryhet mbi bazën e shembujve të disa studimeve të kryera në Shqipëri: 1. Studimi i Shtrate lumenjsh ku do të ndërtohen diga
. • 2. Kontrolli dhe monitorimi in-situ i gjendjes teknike të veprave në ndertim dhe atyre ekzistuese: 2.1. Studimi i strukturës dhe vlerësimi i vetive fiziko- mekanike të betoneve të digave. 2.2. Kontrolli i vetive fiziko-mekanike i digave të ndërtuara me materiale të vendit 3. Vetitë fiziko-mekanike të materialeve në ndërtimit në objekte të tjera 4. Studimi i zonave karstike.
METODAT KOMPLEKSE GJEOLOGO-GJEOFIZIKE INXHINJERIKE DHE TE MJEDISIT 1.1. Rilevimi gjeologjik 1.2. Rilevimi gjeomorfologjik 1.3. Rilevimi hidrogjeologjik 1.4. Rilevimi gjeologo-inxhinjerik, 1.5 .Rilevimi agrogjeologjik 1.6. Vrojtimet, kontrollet dhe monitorimi gjeofizik - Gravimetria, - Magnetometria, - Elektrometria, - Sizmika, - Radiometria, - Gjeotermia dhe - Gjeofizika bërthamore.
. Metodat kryesore që zbaton gjeofizika inxhinjerike dhe mjedisore janë: - Sizmika e cekët, e frekuencës së lartë: me metoden e valëve të reflektuara dhe të valeve te thyera. Përdoret tomografia sizmike dy dhe tri permasore, Me rezultatet e vrojtimit ndërtohen prerjet sizmike dhe hartat strukturore. Nga të dhënat e vrojtimit përllogaritet shpejtësia e valëve sizmike gjatësore Vp dhe atyre tërthore Vs, Sipas këtyre të dhënave llogariten parametra të vetite fiziko - mekanike të dherave, shkëmbinjve dhe të materialeve të ndërtimit: Koeficienti i Puasonit, Moduli dinamik i elasticitetit, Moduli statik i elasticitetit, Moduli i Bulkut, Moduli i rigjiditetit. Shtypja vëllimore: Qëndrueshmëria: -
Sondimet dhe profilimet elektrike, tomografia gjeoelektrike, - -Vrojtimi i fushës elektrike natyrore - -Metoda e trupit të ngarkuar, -Radari gjeoelektromagnetik i penetrimit të truallit, -Mikrorilevimet magnetometrike, -Mikrorilevimet gravimetrike, -Rilevimet dhe përcaktimet e rrezatimeve radioaktive (gama rrezatimi dhe emanacioni i radonit dhe toronit), -Metal kërkuesit, -Studimi gjeofizik i shpimeve (karotazhet).
. 1.7. Përcaktimet laboratorike: Në kampione të paprishura dhe të prishura përcaktohen vetitë fiziko-mekanike të shkëmbinjve dhe të dherave, përbërja mineralogjike - kimike dhe pertografike e tyre: - Përbërja granulometrike - Plasticiteti - Lagështia natyrore - Pesha vëllimore - Pesha vëllimore e skeletit - Pesha specifike - Koeficienti i porozitetit - Treguesi i konsistencës - Këndi i fërkimit të brëndëshëm - Kohezioni - Moduli i kompresionit - Ngarkesa e lejuar.
. Të dhënat e këtyre studimeve komplekse gjeologo-gjeofizike dhe gjeoteknike paraqiten në hartat e vrojtimeve të veçanta si edhe sintetizohen në Hartën Gjeoteknike dha atë Gjeomjedisore. Në këto harta komplese bëhet vlerësimi i përshtatshmërisë së zonës për ndërtim dhe veçohen grup-dukuritë: - Kushtet gjeomorfologjike të zonës, - Homogjeniteti horizontal dhe vertikal i dherave dhe i shkëmbinjve, - Përbërja e tyre mineralogjike dhe petrografike, - Granulometria e dherave dhe e shkëmbinjve, - Parametrat makrostrukturore të tyre, - Vetite fiziko-mekanike të dherave dhe shkëmbinjve, - Kushtet tektonike dhe neotektonike të zonës, - Qëndrueshmëria sipërfaqësore, - Prania e vendburimeve të mineraleve të dobishme, - Kushtet hidrogjeologjike, -
. Radioaktiviteti i dherave dhe i shkëmbinjve, - Prania e objekteve metalore, kablove etj. në sheshin e ndërtimit. - Të dhënat mbi tërmetet, që jepen nga rajonizimi simologjik i vendit dhe nga zonimi sizmologo-inxhinjerik i qyteteve dhe i shesheve të veçanta. Në veçanti ndërtohet Harta e Rrezikut Gjeologjik.
1. Shtrate lumenjsh ku do të ndërtohen diga Shtrati i lumit ku do të ndërtohet diga, si edhe shpatet e tij ku mbështeten shpatullat e digës, studiohen me anën e metodave komplekse gjeofizike, për të zgjidhur disa detyra gjeologjike e gjeoteknike: - Hartografohet relievi i dyshemesë së shtratit të lumit, përfshirë edhe të terracave në të dy anët e lumit, nëse ekzistojnë. - Studiohen depozitimet e shtratit të lumit në zonën ku do të ndërtohet diga dhe veprat e tjera të artit në vepër. - Studiohen shkëmbinjtë rrënjësorë nën shtratin e lumit, deri në nivelet ku do të ccimentohet perdja, si edhe në të dy shpatet e tij, ku mbështeten shpatullat e digës. -
. Përcaktohen vetitë fiziko-mekanike të depozitimeve lumore dhe shkëmbinjve rrënjësorë. - Studiohet veprimtaria karstike e shkëmbinjve rrënjësorë karbonatikë. - Studiohet zona ku do të merret materiali mbushës i digës, si edhe vetitë fiziko-mekanike të tij. Më poshtë po paraqiten rezultatet e studimit gjeofizik në dy objekte të ndryshme.
QYRSAQ …..
2. KONTROLLI DHE MONITORIMI IN-SITU I GJENDJES TEKNIKE TË VEPRAVE NË NDERTIM DHE ATYRE EKZISTUESE2.1. Studimi i strukturës dhe vlerësimi i vetive fiziko-mekanike të betoneve të digave. DIGA E FIERZES
2. KONTROLLI DHE MONITORIMI IN-SITU I GJENDJES TEKNIKE TË VEPRAVE NË NDERTIM DHE ATYRE EKZISTUESE 2.2. Studimi i strukturës dhe vlerësimi i vetive fiziko-mekanike të betoneve të digave. DIGA E KOMANIT
. DIGA E KOMANIT .
. …….
PJESA PREJ BETONI – DIGA E QYRSAQIT THELLESIA 2 M
PJESA PREJ BETONI – DIGA E QYRSAQIT THELLESIA 0.5 m
DIGA E ULZES Kontrolli sizmik in-situ Ne galerine e diges Filtrime ne trupin e diges
2.5. Kontrolli i vetive fiziko-mekanike i digave të ndërtuara me materiale të vendit 2.5.1. Diga me material vendi e Qyrsaqit në hidrocentralin e Vaut të Dejës Rezultatet e Sondimeve elektrike
. DIGA ME MATERIAL VENDI- QYRSAQ .
. . .
. 2.5.2. Diga e RAGAMIT
FILTRIMET NGA DIGA E RAGAMIT .
3. STUDIMI I ZONAVE KARSTIKE Ujembledhesi i Gruemires Shkoder
Varesia e a,plitudes se anomalise nga gjatesia e skemes elektrometrike (thellesia e kerkimit)
. Anomalite e Forces se Gravitacionit Ujembledhesi I Vunoit KERKIMI IZGAVRAVE KARSTIKE
. PERCAKTIMI I VENDEVE TE FILTRIMIT NE ZONAT KARSTIKE HARTAT E POTENCIALIT TE FUSHES ELEKTRIKE NATYRORE
4. K0NTROLLI SIZMIK IN-SITU I CILESISE SE MATERIALEVE TE NDERTIMIT CILESIA E BETONIT NE GODINA
Perfundime Nga shembuj e analizuar më lart, argumentohet se njohja e: parametrave fiziko- mekanike të materialeve të ndërtimit, si edhe e trojeve ku ngrihen objektet, me anën e metodave komplekse moderne, midis ë cilave ato gjeofizike zënë sot një vend kryesor, është e rëndësishme, pasi siç dihet, këto të dhëna vihen në themel të: - projektimit të konstruksionit të veprave me metodat e ditëve tona për projektimet e mbështetura në vetitë dinamike të truallit ku ngrihet vepra, si edhe për rivleresimet e qëndrueshmërisë së objekteve kapitale të ndërtuar shumë vjet më parë, për kushtet aktuale të gjendjes së tyre, për të qënë më cilësor vlerësimi i rrezikut dhe sigurisë.
. Sot, kontrollet in-situ gjeofizike kanë marë rëndësi shumë të madhë, pasi janë metodat e vetme që japin të dhëna për gjëndjen e materialeve të ndërtimit siç ndodhen në natyrë dhe jo për një vëllim të vogël të tyre, siç është vetëm prova e marrë për përcaktimet laboratorike. Gjatë provave in-situ me metoda gjeofizike inxhinjerike, vetitë fiziko - mekanike të materialeve të ndërtimit vlerësohen për një vëllim të madh dhe, në këtë mënyrë, ato janë më përfaqesuese, për rrjedhojë edhe vlerësimet bëhen me të sakta e më të besueshme. Natyrisht, kjo nuk do të thotë që nuk janë të nevojshme provat laboratorike. Ato janë të domosdoshme, vetëm në atë sasi, aq sa duhen për të përcaktuar varësitë midis vetive fizike dhe atyre mekanike të materialeve të ndërtimit dhe të trojeve.
. FALEMINDERIT PER VEMENDJEN