270 likes | 539 Views
WPŁYW ŻYWNOŚCI NA nieswoiste zapalenia jelita. 7.02.2008r Mgr inż. Urszula Grochowska. NIESWOISTE ZAPALENIA JELIT. Choroba Leśniewskiego Crohna Wrzodziejące zapalenie jelita grubego. CHOROBA LEŚNIEWSKIEGO - CROHNA.
E N D
WPŁYW ŻYWNOŚCI NA nieswoiste zapalenia jelita. 7.02.2008r Mgr inż. Urszula Grochowska
NIESWOISTE ZAPALENIA JELIT. • Choroba Leśniewskiego Crohna • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
CHOROBA LEŚNIEWSKIEGO - CROHNA to zmiany zapalne w postaci owrzodzeń wnikających głęboko w ścianę jelita, obejmujące głównie końcowy odcinek jelitacienkiego i jelito grube. Zmiany te, choć rzadko, mogą również występować we wszystkich odcinkach przewodu pokarmowego.
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis Ulcerosa) to przewlekłe zapalenie jelita grubego, występujące najczęściej w odbytnicy, mogące się szerzyć na odcinki proksymalne. Stan zapalny obejmuje z reguły tylko błonę śluzową. Choroba charakteryzuje się okresami zaostrzeń i remisji.
Wybrane objawy choroby • Biegunka • Bóle brzucha nasilające się po jedzeniu i defekacji • Krwawienia z odbytu • Zaburzenia łaknienia • Niedożywienie z narastającymi niedoborami pokarmowymi • Zmniejszona mineralizacja kości • Niedokrwistość
Leczenie żywieniowe. • Pozajelitowe (dożylne) • Enteralne * oparte na specjalnie zbilansowanych gotowych preparatach przeznaczonych do żywienia drogą przewodu pokarmow. * dieta • Mieszane
DZIAŁANIE ŻYWNOŚCI. • Wzdymające • Gazotwórcze • Pobudzające / obniżające perystaltykę jelit • Wywołujące procesy fermentacyjne • Upośledzające / wspomagające wchłanianie wybranych składników pokarmowych • Osłaniające • Wpływające na skład i ilość mikroflory jelitowej • Wzbogacające dietę w energię i składniki pokarmowe
Produkty wzdymające. • Ciemne pieczywo (razowe, graham) • Grube kasze (gryczana, jęczmienna pęczak) • Otręby • Warzywa cebulowe (cebula, por, czosnek) • Kapusty (biała, czerwona, kiszona, brukselka) • Gruszki, śliwki, czereśnie, owoce suszone • Kalafior • Grzyby • Potrawy smażone Tych produktów unikamy w diecie lub podajemy je z dużą ostrożnością.
Produkty gazotwórcze. • Kapusty, kalafior, brokuły • Szparagi, soja • Suche nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, bób, soczewica) • Cebula, por, seler, rzepa • Jabłka, banany • Mleko i produkty mleczne • Cukier i słodycze • Piwo • Napoje gazowane Tych produktów unikamy lub ograniczamy ich spożycie w nieswoistych zapaleniach jelit.
Co przeciwdziała Wzdęciom i gazom ? • Bazylia • Cynamon • Cząber • Goździki • Imbir • Kardamon Ziół używamy działają drażniąco na • Kminek • Koper włoski • Ziele angielskie • Oregano • Majeranek z umiarem, przewód pokarmowy.
Żywność pobudzająca perystaltykę jelit. • Produkty bogate w błonnik (ciemne pieczywo, grube kasze, płatki owsiane, płatki śniadaniowe typu „light”, musli, otręby) • Buraki • Potrawy ostro przyprawione • Kwaśne owoce • Owoce drobnopestkowe • Owoce suszone (w szczególności śliwki i figi) • Sok jabłkowy, winogronowy, gruszkowy (najmniej sok pomarańczowy) • Surowe warzywa i owoce
Żywność pobudzająca perystaltykę jelit (c.d.) • Kawa naturalna • Zimne napoje • Fermentowane przetwory mleczne • Miód, słodycze zawierające sorbitol Produkty te działają rozwalniająco, wykluczamy je z diety w czasie biegunek, wykorzystujemy podczas zaparć.
Co obniża ruchy jelit ? • Ryż • Gotowana marchew • Banany • Gotowane jabłka • Suszone jagody • Sok z marchwi • Dynia • Cynamon, imbir • 1 – dniowy kefir Produkty te wskazane są w szczególności w czasie biegunek.
Żywność a procesy fermentacyjne. • Cukier rafinowany (cukier i słodycze) • Sorbitol (sok jabłkowy, winogronowy, gruszkowy, guma do żucia, galaretowate słodycze) • Fruktoza (owoce, miód, niskosłodzone dżemy, sok jabłkowy) • Świeże i suszone śliwki, gruszki, brzoskwinie, wiśnie • Rafinoza (warzywa strączkowe i cebulowe) • Laktoza (mleko słodkie) • Drożdże • Błonnik Produktów tych unikamy przy biegunce oraz w okresie zaostrzenia choroby.
Produkty bogate w wapń. • Mleko i przetwory mleczne (szczególnie żółte sery) • Żółtka jaj • Sardynki • Chleb pełnoziarnisty, pieczywo tostowe • Boćwina, brokuły, brukselka, kapusta biała i czerwona • Natka pietruszki • Suche nasiona roślin strączkowych • Maliny, czarne porzeczki, pomarańcze, mandarynki • Suszone owoce (szczególnie figi i morele) • Orzechy (zwłaszcza laskowe i pistacjowe), migdały • Kakao
CO WPŁYWA NA WCHŁANIANIE WAPNIA? Upośledza: • Szczawiany (szpinak, szczaw, rabarbar) • Fityniany (otręby, ciemne pieczywo) • Błonnik ? • Żelazo ? • Teina, kofeina (czarna herbata, kawa) • Tłuszcz Wspomaga: • Laktoza • Witamina D • Białko
Produkty bogate W żelazo. • Mięso (szczególnie wołowina, wątroba zwłaszcza wieprzowa,) • Kaszanka, pasztety • Sardynki, śledzie • Żółtka jaj • Kasza jaglana, gryczana, jęczmienna, • Płatki owsiane i pszenne, makaron jajeczny • Pieczywo gruboziarniste • Boćwina, buraki, natka pietruszki • Groch, fasola, soczewica, soja • Porzeczki, sok z czarnej porzeczki i aronii • Owoce suszone (szczególnie morele) • Orzechy (szczególnie pistacjowe), słonecznik Szpinak ?
Co wpływa na wchłanianie żelaza ? Upośledza: • Szczawiany (szpinak, szczaw, rabarbar) • Fityniany (otręby, ciemne pieczywo) • Błonnik ? • Teina, kofeina (czarna herbata, kawa) • Wapń ? Wspomaga: • Witamina C • Czynnik mięsny
ROLA MIKROFLORY JELITOWEJ. • Degradacja nie strawionych resztek pokarmowych • Biosynteza witamin (B1, B6, B12, PP, K, kwas foliowy) • Ochrona przed bakteriami chorobotwórczymi
Jak wpłynąć żywnością na mikroflorę jelitową ? • Fermentowane przetwory mleczne ( zawierają łatwo przyswajalne białko, bakterie Lactobacillus, Streptococcus, drożdże – hamują rozwój bakterii patogennych, nasilają procesy odpornościowe) • Błonnik • Probiotyki (regulują skład mikroflory jelitowej)
Co wzbogaca dietę w energię i składniki pokarmowe ? • Clinutren Junior • Peptamen Junior • Nutridrinki • Nutrini • Nutrison • Sinlac • Renilon 7,5
CO OSŁANIA JELITA? Siemię lniane. • Śluzy i pęczniejące włókna rozmiękczają treść pokarmową, delikatnie drażnią ścianki jelit, ułatwiając tym wypróżnienia. • Śluzy osłaniają przewód pokarmowy przed substancjami toksycznymi i drażniącymi. • Nasiona lnu zawierają wartościowe i lekkostrawne białko (ok. 25%). Rodzaje siemienia: ziarna, płatki, mielone, smakowe (owocowe), len plus (30% więcej substancji śluzowych).
A co z probiotykami i prebiotykami ? Prebiotyki to substancje nie ulegające trawieniu, ale pobudzające wzrost i/lub aktywność mikroflory jelitowej Probiotyki to żywe mikroorganizmy obecne w pożywieniu, które po spożyciu w odpowiedniej ilości poprawiają równowagę mikroflory jelitowej • Lactabacillus • Bifidobacterium • Enterococcus • Saccharomyces
A co z probiotykami i prebiotykami ? (c.d.) • Poprawiają odporność organizmu przed infekcjami przewodu pokarmowego • Wpływają na zmianę profilu kwasów tłuszczowych w jelicie grubym • Działają antagonistycznie w stosunku do bakterii chorobotwórczych • Korzystne działanie w przyswajaniu Ca, Fe, Mg, Zn. Jak dotąd nie ma podstaw naukowych do stosowania probiotyków i prebiotyków w leczeniu nieswoistych zapaleń jelit.