2/Stichting Pro Romi Nederland

2. 2/Stichting ProRomi Nederland Effectieve benadering voor ontwikkeling van Roma gemeenschappen CPOE startconferentie 29-09-2012 Sjaak Monster

3. 3/Stichting ProRomi Nederland • Hoe het begon • Wat zijn Roma niet / wel • Roemeense Roma • Zigeuners buiten Roemenië • Zigeuners in Finland • Vlach in Slowakije • Zigeuners in India • Kenmerken van Roma

4. 4/Stichting ProRomi Nederland • Hoe denken en doen Roma • Enkele van mijn leerervaringen • Literatuur + Dvd's • Huidige situatie van de Roma • Wat doet ProRomi / ProRroma • Verschuivende patronen • Effectieve benadering

5. 5/Stichting ProRomi Nederland • Hoe het begon en wat wij ons doorgaans niet realiseerden • Vele onbekende culturen binnen een onbekende cultuur • Wat zijn Roma wel / niet?

6. 6/Roemeense Roma • Argintarii Zilversmeden • Aurarii Goudsmeden • Caldararii Koperslagers • Cortorarii Degenen die in tenten wonen • Gabor Maken daken en dakgoten • Gunoierii Afvalverzamelaars • Lautarii Muzikanten • Lingurarii Maken houten lepels • Lovara Paardenhandelaren • Maturarii Bezemmakers • Rudarii / Kastale Metaalbewerkers • Rromi Romanizatii Geroemeniseerde Roma • Spoitorii Stucadoors • Ursarii Berenleiders • Vatrarii Kachelmakers • Zidarii Metselaars • Fierarii Smits • En velen meer die ik niet ken.

7. 7/Zigeuners buiten Roemenië • Roma en Sinti in Nederland (Rosenberg Trio zijn Sinti) • Westhiners in Guatemala • Gitanos in Spanje • Gitans Catalans in Frankrijk • Rumingri / Ungrika in Hongarije (mandenmakers / muzikanten) • Boyash in Hongarije (maken houten voorwerpen of vaste stenen) • Lotfika Roma (Chuni) in Rusland (uit Duitsland en Polen) • Ruska Roma in Rusland • Servi / Kirimitika Roma (van de Balkan / moslims) • Kotliary (Kaldarasha) in Rusland (Vlach Roma uit Wallachie) • Magyar ciganyok in Rusland (Hongaarse Roma van de Karpaten) • Luli / Mugat in Rusland (uit Oezbekistan en Tadzjikistan)

8. 8/Zigeuners in Finland • Kaale (van kaalo, Romani voor zwart) • Karelian Roma • Evakko Roma • Laulukalllaiset • Hiitolaiset

9. 9/Vlach in Slowakije • Vlach in Slowakije (weer opgedeeld in) • Vlasika Rom en Rumingri • Ferkosti (de waardigste onder hen) • Ribesti (zangers, dansers en leiders) • Rantasa – Barabasa (handelaars) • Jozesti (opgewekt, zangers en dansers) • Borgranjake (voorzitters van de kris) • Kurkesti (gewoonte om te stelen) • Jivosti (het oudste geslacht / verstandige en goede handelaars)

10. 10/Zigeuners in India • India • Nats (acrobaten) • Gaduliya Lohars (rondreizende Smits) • Banjara (rondreizende handelaars) • Sapera (slangenbezweerders) • Manganiars (muzikanten) • Bhat (marionettenspelers en geslachtskundigen) • Mewari Kalbelia (ketellappers) • Madari (moslim acrobaten) • Kanjars en Sansis (geslachtskundigen, touwmakers, handelaars en muzikanten)

11. 11/Kenmerken van Roma • Van oorsprong nomadisch • De Rom bestaat niet (grote diversiteit) • Binnen / buitenwereld (Gadjo / Kumpania) • Eer (padziv) • Verwervingscultuur • Groot vermogen tot aanpassing • Opdeling in beroepsgroepen • Leven bij de dag

12. 12/Hoe denken en doen Roma • Plaats van de man / vrouw • Roma en arbeid • Roma en onderwijs • Roma en godsdienst • Roma en waarzeggerij • De rechtspraak (Cris) • Vervloekingen

13. 13/Enkele van mijn leerervaringen • Het geitenproject • De golfplaten daken • De latrines • Hardhouten douches • De diefstal • De relaties • De samenkomsten • De bewondering • De ontdekkingen • Wat werkt wel/niet

14. 14/Verdiepen in de Roma cultuur Literatuur Dvd's (o.a. Tony Gatlif) Exils Gadjo Dilo Lacho drom Swing Vengo T’aves Bachtalo Jimmy Rosenberg / The father, the son & the talent • Wij Zigeuners / The Gypsies (Jan Yoors) • De stilte voor het vuur (Mariet Meester) • Sla een spijker in mijn hart (Mariet Meester) • Roma-zigeuners Overleven in een industriële samenleving (Maurits Eycken)

15. 15/Huidige situatie van de Roma • Amnesty International indicates that around 80 percent of the estimated 2 million Roma in Romania live in poverty (5 May 2012 - by ClaudiuPadurean, Radio France International) • Rights for Romani people is an issue Romania cannot escape, with one of the largest Roma populations in Europe, and one of the highest percentages of population of Roma ethnicity, the challenges faced by Romania are bigger and more pertinent than elsewhere.

16. 16/Huidige situatie van de Roma • Timed to coincide with International Romani Day on April 8, human rights campaign group Amnesty International has produced a report on Roma rights across the EU. The results are depressingly familiar. Figures for health, employment, education, income, housing, all point in the same direction – life in 2012 for Europe’s Roma populations is still characterized by poverty, discrimination and marginalization.

17. 17/Huidige situatie van de Roma • According to Amnesty International, Europe’s between 10 and 12 million Roma people “have lower incomes, worse health, poorer housing, lower literacy rates and higher levels of unemployment than the rest of the population.” The problem is Europe wide, and the blame lies with everyone. “These are not simply consequences of poverty; they are the result of widespread, often systematic, discrimination and other human rights violations,” reads Amnesty’s report.

18. 18/Wat doet ProRomi / ProRroma • ProRroma-kleuterschool Hetea (+ boerderij) • ProRroma-kleuterschool Cluj Napoca • ProRroma-kantoor en depot Cluj Napoca • ProRroma-kleuterschool Tinca • ProRroma-basisschool Tinca • Prefab-huisjes Cluj Napoca (+ omgeving) • Medisch project Cluj Napoca • Kerkgebouwen Iaras + Hetea • Transporten, hulpgoederen, werkgelegenheid

19. 19/Waarom ProRroma-scholen

20. 20/ProRroma-kleuterschool Hetea

21. 21/ProRroma-kleuterschool Cluj Napoca

22. 22/Het nieuwe Multi Functionele Centrum

23. 23/ProRroma-kleuterschool Tinca

24. 24/ProRroma-basisschool Tinca

25. 25/ProRroma-basisschool Tinca

26. 26/Prefab-huisjes Cluj Napoca

27. 27/Medisch project Cluj Napoca

28. 28/Kerkgebouwen Iaras + Hetea

29. 29/Het vakantiekamp in Praid

30. 30/ProRomi / ProRroma Samenwerking ProRomi - ProRroma

31. 31/Het Kinder Studie Sponsor Plan • Gestart 1 mei 2008 • Inmiddels > 100 kinderen gesponsord van de 200 kinderen op onze 4 scholen • € 25,00 per maand

32. 32/Lingurar Rodica – Aurora – 5 jaar

33. 33/Nieuwsbrieven en websites • ProRomi nieuwsbrief (4 x per jaar) • ProRomi digitale nieuwsbrief (4 x per jaar) • www.proromi.nl • www.prorroma.org • Voorlichting • Persberichten

34. 34/Verschuivende patronen • Van eenzijdige hulp naar samenspraak en samenwerking (wie wordt eigenaar van het project?) • Van gedreven (vaak korte termijn) interventies naar oplossingen voor de toekomst • Van “ieder voor zich” naar samen met andere NGO’s en kerken en organisaties

35. 35/Effectieve benadering • Nog niets doen / op uw handen zitten • Bestudeer eerst de doelgroep / samenspraak • Realiseer u dat er conflicterende belangen zijn • Stel u op de hoogte van de w.s. (verborgen) agenda van de doelgroep • Anticipeer op de agenda van de doelgroep en niet op die van uzelf (wordt het hun project?) • De noodzaak van integere en geaccepteerde leiders in/rond de Roma-gemeenschap

36. 36/Effectieve benadering • Respect en liefdevolle duidelijkheid • Oriënteer u op andere organisaties in het veld met ervaring / niet het wiel willen uitvinden • Lange termijn versus korte termijn strategie • De vier pijlers van de Europese Commissie • Bent u de aangewezen partij om de klus te klaren? • Zo ja, ga dan pas aan de slag

37. 37/Tenslotte • Dank en heel veel zegen, wijsheid en voorspoed toegewenst met uw projecten