Download
1 / 59
590 likes | 791 Views
De Stichting Europese Fiscale Studies Heet u van harte welkom Bij het slotseminar van de Post-Master Douane 2011-2012 en de Post-Master Indirecte Belastingen 2011-2012, getiteld “ Strafrechtelijke aspecten van btw en douanerechten bij invoer ”
E N D
De StichtingEuropeseFiscale Studies Heet u van hartewelkom Bij het slotseminar van de Post-Master Douane 2011-2012 en de Post-Master IndirecteBelastingen 2011-2012, getiteld “Strafrechtelijkeaspecten van btw en douanerechtenbijinvoer” dagvoorzitter: Prof. mr. G.J.M.E. de Bont www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied door Fred Kaijser Landelijk kantoor Douane, Vaktechniek & Internationaal, Cluster Formeel recht De strafbeschikking op douanegebied www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied Onderwerpen • 1. Douane – sancties in het algemeen • 2. Aanleiding strafbeschikking • 3. Transactie versus Fiscale Strafbeschikking (FSB) • 4. FSB versus OM-strafbeschikking (VGEM) • 5. Procedure en waarborgen • 6. Overige onderwerpen • 7. Stellingen www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied • Douane - sancties in het algemeen - Bestuurlijke boeten zijn zeldzaam - Fiscaal strafrecht is hoofdregel - VGEM feiten eveneens strafrecht In 2011 ongeveer 2.900 BOA’s bij de Douane tegen ongeveer 150 bij ‘blauw’ Douane heeft te maken met ADW en AWR (Wet op de accijns) www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 2. Aanleiding Waarom de Wet OM-afdoening? • Nederland veiliger maken • Efficiëntere rechtshandhaving • Strafrechter ‘reserveren’ voor grote, complexe zaken • Meer zaken afdoen buiten de strafrechter om Wat regelt de Wet OM-afdoening? • Een ‘omvorming’ van de algehele transactiemodaliteit naar 3 ‘smaken’: • - de OM-strafbeschikking (artikel 257a Sv) • - de Bestuurlijke strafbeschikking (artikel 257ba Sv) • - de Fiscale strafbeschikking (artikel 76 AWR, artikel 10:15 ADW) www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 3. Transactie versus Fiscale strafbeschikking • Transactie: • afkoop strafvervolging, geen bestraffing • publiekrechtelijke overeenkomst • niet openbaar • geen rechtsmiddel • initiatief voor strafrecht toets bij overheid • geen ‘strafblad’ • Fiscale strafbeschikking: • daad van vervolging én bestraffing • strafrechtelijk ‘vonnis’ • openbaar • verzet bij OvJ • initiatief voor strafrecht toets bij ‘veroordeelde’ • wel ‘strafblad’ bij misdrijven www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 4. FSB versus OM-strafbeschikking • Fiscale strafbeschikking: • - geen taakstraf mogelijk • - horen hoeft niet in aanwezigheid van raadsman vereist aanwezig • - inning door ontvanger (Invorderingswet van toepassing) • - geen vervangende hechtenis • OM-strafbeschikking: • - wel taakstraf mogelijk (max. 180 uur) • - horen moet in bijzijn van raadsman • - inning door CJIB (op basis van Sv) • - wel vervangende hechtenis www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 5. Procedure en waarborgen (horen) Horen: • bij FSB vanaf € 2.000 (verruiming bij ondernemingen!) • verplichting tot horen voordat FSB wordt uitgevaardigd • bij OM-strafbeschikking moet worden gehoord in bijzijn van raadsman dus niet bij FSB • horen is vormvrij • telefonisch horen kan, na instemming door verdachte • geen verhoor = geen strafbeschikking? www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 5. Procedure en waarborgen (verzet) Verzet: • Tegen een strafbeschikking is verzet mogelijk • Binnen 14 dagen na uitreiking • Verzet bij parket genoemd in de strafbeschikking De Officier van Justitie kan in de verzetsprocedure: • De strafbeschikking intrekken • De strafbeschikking wijzigen • De zaak alsnog aanbrengen op zitting -> de strafbeschikking wordt vernietigd Door verzet wordt tenuitvoerlegging van de strafbeschikking opgeschort (verzetsignaal van OM naar BD i.v.m. stuiting invordering) www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied 6. Overige onderwerpen • verstrekking (geanonimiseerd) afschrift aan derden (artikel 76, lid 5 AWR) • klaagschriftprocedure (artikel 76, lid 6 AWR) • justitiële gegevens (‘strafblad’) • una-via (artikel 5:44, lid 1 Awb, artikel 243 Sv) • inwerkingtreding, legaliteitsbeginsel • FSB bij AEO of HT(D) • Toekomst: Is het eind van de FSB nabij? www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied Stelling 1 De fiscale strafbeschikking: • Oude wijn in nieuwe zakken • of • Nieuwe wijn in oude zakken? www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied Eén van de redenen voor de invoering van de strafbeschikking was de ontlasting van het rechterlijk apparaat. Dit wordt niet bereikt door de transactiemogelijkheid door de fiscale strafbeschikking te vervangen. www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied De strafbeschikking voegt weinig toe in het kader van nieuw toezicht. Als je het handhavingspalet wilt uitbreiden zou je meer moeten denken aan optreden in de toezichtsfeer. Denk aan: -bestuurlijke boete bij valsheid; -mogelijkheden om boeten aan gemachtigden op te leggen vergroten; -mogelijkheden toepassen tuchtrecht vergroten; -tijdelijk verlies van faciliteiten. www.europesefiscalestudies.nl
De strafbeschikking op douanegebied Vragen ? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking De (fiscale) strafbeschikking: perspectief van de verdediging Peter van Hagen Hertoghs advocaten-belastingkundigen EFS 31 januari 2012 www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking De (fiscale) strafbeschikking Doelmatigheid versus Rechtsbescherming? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Hoe was (is) de praktijk? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Wie is bevoegd? Bestuur (art. 76, lid 1 AWR) Inspecteur (art. 10:15 ADW) Officier van justitie www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Art. 76, lid 1 AWR Ten aanzien van de bij de belastingwet strafbaar gestelde feiten met betrekking tot welke het proces-verbaal niet overeenkomstig artikel 80, tweede lid, in handen van de officier van justitie is gesteld, kan, in afwijking van de artikelen 257a, 257b en 257ba van het wetboek van Strafvordering, uitsluitend het bestuur van ’s Rijks belas-tingen een strafbeschikking uitvaardigen. Bij ministeriële re-geling kunnen functionarissen worden aangewezen die deze bevoegdheid namens dat bestuur kunnen uitoefenen. www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Wie is bevoegd? “Revival of” art. 80, lid 2 AWR? Hoge Raad 24 juni 1997, NJ 1997, 724 www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Straffen, maatregelen en aanwijzingen officier van justitie Straffen Geldboete Taakstraf (max.180 uur) www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Straffen, maatregelen en aanwijzingen officier van justitie Maatregelen Art. 257a, lid 2, sub c, d en e Sv Art. 257a, lid 2, sub d Sv: som gelds voor ‘slachtoffer’: Belastingdienst? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Straffen, maatregelen en aanwijzingen officier van justitie Aanwijzingen Art. 257a, lid 3, aanhef sub a, b, c, d en e Sv Sub c: ontnemingsvoordeel www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Straffen en aanwijzingen Belastingdienst Straffen Geldboete Aanwijzingen Art 76, lid 2, aanhef, sub a, b, c en d Sub d: het alsnog voldoen aan een bij de Belastingwet gestelde verplichting Art. 47 AWR (nemo tenetur) www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Verschil tussen bestuurlijke boete en geldboete? Verschil in opzet (pleitbaar standpunt)? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Art. 257c, lid 1 en 2 Sv: hoorplicht, bijstand raadsman Art. 76, lid 3 AWR: hoorplicht www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking ProcedureWaarom een hoorplicht? Wetgever Zorgvuldigheid vaststellen schuld Wijzen op gevolgen straf Aanvaardbaarheid straf Horen mag ook telefonisch www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking ProcedureHoren of verhoren? Cautie www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Bijstand raadsman Niet bij fiscale strafbeschikking Waarom niet? www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Verzet bij officier van justitie (art. 257e en 257f) Binnen 14 dagen na uitreiking afschrift in persoon dan wel indien zich anderszins een omstandigheid heeft voorgedaan waaruit voortvloeit dat strafbeschikking bekend was. www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Verzet: Hoe? In persoon bij parket door verdachte, advocaat of bijzonder gevolmachtigde Schriftelijk door verdachte of advocaat Doorzendplicht (art. 257e Sv) www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Geen verzet Overschrijding termijn Vrijwillige voldoening beschikking Schriftelijk afstand, bijstand raadsman Verzet kan uiterlijk tot aanvang terechtzitting worden ingetrokken www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Procedure Na verzet Officier van justitie intrekken wijzigen: zaak naar strafrechter zaak naar strafrechter Belastingdienst: - Verzet wordt behandeld door officier van justitie www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Tenuitvoerlegging Officier van justitie Betalingsregeling Gijzeling maximaal 1 week Belastingdienst Invordering door ontvanger Gijzeling maximaal 1 jaar Verrekening Verzetprocedure ex. art. 17 IW Verzet tegen fiscale strafbeschikking schorst ook www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Openbaarmaking Op verzoek afschrift aan derden Tenzij: bescherming belangen verdachten (geanonimiseerd) Verschil transactie art. 74 Sr > € 50.000,- (persbericht) www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Justitiële documentatie Strafbeschikking wordt geregistreerd als justitieel gegeven Bewaartermijn: 30 jaar Verklaring omtrent gedrag Preventief toezicht op rechtspersonen Transactie ex art. 76 AWR (oud): geen documentatie www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking Rechtsbescherming Art. 6 EVRM Sopropé (HvJ 18 december 2008) Art. 41 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie www.europesefiscalestudies.nl
De (fiscale) strafbeschikking RechtsbeschermingDe uitdaging • Sopropé, wat kun (moet) je er mee? • Het recht van de verdediging vereist dat een ieder tegen wie een bezwarend besluit dreigt te worden genomen naar behoren de gelegenheid krijgt zijn standpunt kenbaar te maken over de elementen waarop de administratie haar besluit wil baseren. www.europesefiscalestudies.nl
Wim Bollen, Officier van justitie Functioneel Parket Zwolle Strafvervolgingbijfiscalefraude
Administratieveboete of fiscaalstrafrecht? • Verplichte keuze: • Una via • AAFD richtlijnen
Una Via • EHRM 10 februari 2009 (Zolothukin), LJN BK9785: ne bis in idem geldt tav hetzelfde feitencomplex voor bestuursrechtelijke of strafrechtelijke aanpak. • dus na verzuim- of vergrijpboete: art 243 lid 2 Sv, tenzij “nieuwe bezwaren” in zin van 255 Sv en opening GVO. • Samenloop commune delicten; zelfde feitencomplex en minder juridische kwalificatie. Niet doen van aangifte (69 lid 1) is niet hetzelfde feit als onjuist aangifte doen (69 lid 2 AWR). • Knippen in jaren • Knippen in middelen
AAFD richtlijn: spelers • Belastingdienst: Boete-fraude coördinator (BFC) • Selectie overleg • Contactambtenaar = bestuur van ‘s Rijksbelastingen • TPO • FIOD • OM: Functioneel Parket
Het OM alsorganisatie Minister van Justitie College van procureurs-generaal Parketten 19 arrondissementsparketten (= 10 regioparketten) 5 ressortparketten (= organisatorisch LRO) • Bureaus en Landelijke Voorzieningen • BVOM, BOOM, CVOM • Landelijk Parket • Functioneel Parket • Rijksrecherche
Functioneelparket Oprichting 1 januari 2003 Bestrijding van criminaliteit op het gebied van milieu, economie en fraude. Milieu sinds 1 oktober 2005 Uitbreiding milieutaken die tot dat moment waren ondergebracht bij arrondissementsparketten.
Taken FunctioneelParket Aansturing (zie art 9 Sv): Bijzondere Opsporingsdiensten - FIOD - VROM-IOD - SIOD - AID Regionale politiekorpsen Milieuboa’s van gemeenten, provincies, waterschappen, rijksinspecties/diensten en particuliere terreinbeheerders
Zwolle Amsterdam Den Haag Rotterdam Den Bosch Organisatiefunctioneelparket 250 medewerkers 50 officieren van justitie Samenwerken 19 rechtbanken en 25 politiekorpsen Vijf locaties
AAFD Richtlijn • drempel: nadeel > €10.000 particulieren; €15.000 ondernemers • Cat I: tot € 125.000 • Cat II: < € 125.000 • I: indien aspecten • II: opsporing tenzij • Ontvankelijkheid OM: opzet gericht op nadeel groter dan drempel, te beoordelen door BFC bij ontstaan verdenking.
AAFD Aspecten • Status verdachte /voorbeeldfunctie • Recidive • Verhaal onmogelijk • Combinatie commune delicten • medewerking adviseur/deskundige derde • Evenwichtige rechtshandhaving • Geen bestuurlijke boete mogelijk • Waarheidsvinding • slagvaardigheid
Handhavings- arrangement 2011 Belastingdienst en Openbaar Ministerie: • inzet strafrecht als schaars en duur middel om te worden ingezet, naast in gevallen van flagrante schending van de rechtsorde (de “betekenisvolle zaken”), ter ondersteuning toezicht, stimulering rechtshandhaving en bevordering compliance. • inzet capaciteit op thema’s, speerpunten, o.a.: systeemfraude (BTW- en VT fraude); vast goed; witwassen en faillissementsfraude.
Nemotenetur / sfeerovergang • Zwijgrecht art 6 EVRM: • Funke: Saunders: • Geldt niet voor materiaal dat onder dwang van verdachte wordt verkregen, maar die bestaan onafhankelijk van de wil van betrokkene, zoals geschriften, ademlucht; bloed, dna. • JB vs Zwitserland: kennis van bestaan gegevens bij autoriteiten ook los van wil belanghebbende. • HR 27-2-2004, LJN: AF5556 (Clickfonds): omstandigheid dat strafvervolging is ingesteld ontheft niet van de verplichting ex 47 AWR.
