1 / 12

KRYTYKA DEMOKRACJI

ZAJĘCIA II – dr I. Barwicka-Tylek. KRYTYKA DEMOKRACJI. Platon (427-347 pne). Arystoteles (384-322 pne). „MANKAMENTY” DEMOKRACJI. brak odniesienia do prawdy (Sokrates); oparcie rządów na namiętnościach, a nie sprawiedliwości; zmienność;

avon
Download Presentation

KRYTYKA DEMOKRACJI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. ZAJĘCIA II – dr I. Barwicka-Tylek KRYTYKA DEMOKRACJI Platon (427-347 pne). Arystoteles (384-322 pne).

  2. „MANKAMENTY” DEMOKRACJI • brak odniesienia do prawdy (Sokrates); • oparcie rządów na namiętnościach, a nie sprawiedliwości; • zmienność; • zastąpienie kryterium jakościowego w dostępie do władzy (cnota) kryterium ilościowym (większość).

  3. PLATON – założenia filozoficzne • idealizmobiektywny; • wieczny i niezmienny świat ideicontra podlegająca zniszczeniu (materialna), niesamodzielna „jaskinia” rzeczywistości (istnienie niedostępnej zmysłom idei krzesłowatości bardziej pewne niż istnienie krzeseł na których siedzimy); • rozum i anamneza – sposoby dotarcia do prawdy „z zamkniętymi oczami”; • trwałość i niezmienność jako kryteria oceny rzeczy (w tym konkretnych państw).

  4. PLATON – polis idealna(dialog Państwo) • cel państwa: sprawiedliwość; • hierarchiczna struktura społeczna gwarancją stabilności (analogia budowy duszy ludzkiej): • mędrcy (rozum) – rządzący; • wojownicy (odwaga) – broniący; • „zarobnicy” (umiar) – pracujący (rzemieślnicy, chłopi).

  5. PLATON – „problem” mędrców • dylemat elitaryzmu: jak sprawić, by mędrcami (rządzącymi) zostawali prawdziwi mędrcy, skoro reszta społeczeństwa niezdolna oceniać ich decyzji? • rozwiązania instytucjonalne „odstraszające” fałszywych kandydatów (brak więzi rodzinnych; brak indywidualnej własności; długi proces kształcenia; „tłumaczenie”, a nie „stanowienie” prawa); • eksperyment z Syrakuz – ustrój „drugi co do dobroci” (Polityk, Prawa): prawo w miejsce mędrców – idea rządów prawa.

  6. monarchia/arystokracja timokracja oligarchia tyrania anarchia demokracja PLATON - historiozofia • historiozofia = filozoficzna interpretacja procesu dziejowego; • degeneracja ustrojowa poleis:

  7. ARYSTOTELES – założenia filozoficzne • główne dzieła: Etyka nikomachejska, Polityka; • dowartościowanie świata („jaskini”) – rzecz jest złożeniem materii i formy (nie istnieje próżnia); • teleologizm – wszystko, co istnieje, ma jakiś cel (nie ma rzeczy, w tym studentów,niepotrzebnych ); • zmysły (empiryzm) i rozum – narzędzia poznawania świata; • umiar i zasada „złotego środka”.

  8. ARYSTOTELES – kwestie ustrojowe • trzeba opracować ustrój możliwy, a nie tylko najlepszy (różna „materia” państwa – warunki geopolityczne, cechy obywateli, ich liczba itd.); • polis tworem natury (poszerzanie i wzbogacanie więzi interpersonalnych: rodzina  gmina  państwo); • cecha państwa: samowystarczalność – doskonałość w sensie etycznym.

  9. tyrania oligarchia demokracja Najczęstsze – co dowodzi, że w świecie wolność i majątek bardziej pożądane od mądrości… Kryterium ilościowe i majątkowe – rządy biednej mniejszości to ciągle demokracja! monarchia arystokracja politea USTRÓJ MIESZANY! ARYSTOTELES – kwestie ustrojowe c.d. • typologia ustrojów (por. Zajęcia I): • rządzący działają w swoim interesie („złe”): • rządzący działają w interesie ogółu („dobre”):

  10. ARYSTOTELES – koncepcja politei • politea – ustrój mieszany (umiarkowany – najlepszy w większości przypadków); • synteza 2 zasad ustrojowych: wolności (demokracja) i majątku (oligarchia); • najbardziej istotne (sprzyjające lub dezintegrujące państwo) są majątkowe różnice między obywatelami; • podstawą politeistanśredni (umiar!);

  11. sprawiedliwość jako najwyższa cnota (idea) sprawiedliwość jako najwyższa cnota (idea) mądrość mądrość odwaga odwaga ….. ….. sprawiedliwość(prawo + słuszność) sprawiedliwość(prawo + słuszność) wyrównująca (komutatywna) rozdzielcza (dystrybutywna) relacje obywatel-wspólnota (np. przyznawanie ocen na egzaminie z historii doktryn na podstawie wiedzy przyswojonej z posiadanych notatek) ARYSTOTELES – koncepcja sprawiedliwości cnoty poszczególne cnoty poszczególne relacje między równymi jednostkami (np. Wolnorynkowy handel notatkami z historii doktryn) relacje między równymi jednostkami (np. Wolnorynkowy handel notatkami z historii doktryn) wyrównująca (komutatywna) rozdzielcza (dystrybutywna) relacje obywatel-wspólnota (np. przyznawanie ocen na egzaminie z historii doktryn na podstawie wiedzy przyswojonej z posiadanych notatek)

  12. PYTANIA POD ROZWAGĘ  • Które z zarzutów wobec demokracji podnoszone są także i dzisiaj? Jak próbujemy sobie z nimi radzić? • Jak oceniliby opisywani filozofowie istnienie Unii Europejskiej? • Wolność jednostki uważana jest dzisiaj za wartość uniwersalną niemal w sensie platońskiej idei. Przyjmując prawdziwość tego założenia zastanów się, co powiedziałby Platon, a co Arystoteles o popieraniu działań mających na celu jej realizację w państwach takich jak np. Irak.

More Related