310 likes | 505 Views
Ideologia, krytyka ideologii. Feministyczne studia kulturowe zajęcia II. Pejoratywne ujęcie ideologii Nie-pejoratywne ujęcie ideologii Strategie ideologii Ideologia jako system kulturowy. Plan. Ideologia jako złudzenie. Co to jest ideologia?.
E N D
Ideologia, krytyka ideologii Feministyczne studia kulturowe zajęcia II
Pejoratywne ujęcie ideologii • Nie-pejoratywne ujęcie ideologii • Strategie ideologii • Ideologia jako system kulturowy Plan
„Myśli klasy panującej są w każdej epoce myślami panującymi, tzn. że ta klasa, która jest w społeczeństwie panującą siłą materialną, stanowi zarazem jego panującą siłę duchową”.
Alienacja wiedzy społecznej „(…) ludzie działający w historii i w społeczeństwie zasadniczo nie mogą osiągnąć jasnego i adekwatnego wejrzenia w rzeczywistą „substancję” swych działań ani w ogóle w swą własną pozycję w obrębie całościowego porządku społecznego danej epoki.”
Krytyka ideologii • W sensie epistemologicznym – demaskacja iluzji • W sensie społecznym – kontekstualizowanie wiedzy
Definicja m. Seligera „(…) zbiór idei, przez który człowiek zakłada, wyjaśnia i usprawiedliwia wyniki i służące do ich osiągnięcia środki zorganizowanego działania społecznego, niezależnie od tego, czy działanie to ma na celu zachowanie, poprawę czy zniesienie bądź przebudowę istniejącego porządku społecznego”.
myślenie działanie
„Sądownictwo to najgorsza patologia.” (S. Berlusconi) Zbiór sądów
„My jesteśmy tu gdzie wtedy, oni tam, gdzie stało ZOMO.” (J. Kaczyński) Zbiór Wyobrażeń, METAFOR, ALEGORII
„To Donald Tusk ponosi de facto polityczną odpowiedzialność za wszystko, co działo się po tragicznych wydarzeniach z 10 kwietnia.” Zbiór interpretacji
„Im bardziej równe w prawach są kobiety, tym bardziej sprawiedliwe, cywilizowane i tolerancyjne jest społeczeństwo.” (J. Luis Zapatero) Kształt zbiorowości
TerryEagleton: pożyteczna jest pejoratywna, jak i niepejoratywna definicja ideologii
Strategie ideologiczne PROMOWANIE PRZEKONAŃ I WARTOŚCI
Strategie ideologiczne N A T U R A L I Z A C J A „Kobieta przesiąka poglądami człowieka, z którym sypia. Ostatecznie (Natura czy Bóg – nie będziemy się spierać) nie po to tak skonstruował mężczyzn, by setki tysięcy plemników się marnowały; wnikają one w ciało kobiety i przerabiają ją na obraz i podobieństwo mężczyzny, do którego ona należy”.
Strategie ideologiczne DEWALUACJA PRZECIWNIKÓW, WYKLUCZANIE ALTERNATYW
Strategie ideologiczne „PRZESŁANIANIE” RZECZYWISTOŚCI, STEREOTYPIZACJA
Strategie ideologiczne „Nie za bardzo jest jasne, z czym tak bardzo chcą zrywać feministki. Mit matki Polki od dawna w Polsce nie funkcjonuje. Większość kobiet dokonuje takiego wyboru, by móc korzystać z zarówno z życia, robić karierę, jak i zaspokoić swoje pragnienia macierzyńskie (…).”. TŁUMIENIE KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH
Strategie ideologiczne RACJONALIZACJA
Ideologia i znaczenie • Ideologia jest związana ze znaczeniami i symbolami • Cechą konstytutywną ideologii jest cyrkularność i zmienność znaczeń
Walentin wołoszynow „(…) obszar ideologii pokrywa się z obszarem znaków. są sobie równe. gdziekolwiek znak jest obecny, tam też obecna jest ideologia. wszystko to, co ideologiczne bierze w posiadanie wartość semiotyczną."
Ideologia i cyrkularność znaczeń Każdy symbol może stać się potencjalnie ideologiczny, nabrać znaczenia ideologicznego
Multiakcentualność Uwaga i akcentowanie tych samych tematów zależy od interesów danej grupy, chęci przekształcenia bądź podtrzymania danego porządku; zmiana owych interesów będzie zarazem zmianą tematów i akcentów w porządku znaczeniowym.
Ideologiczne Znaczenia i kryzysy społeczne Obrońcy krzyża Kontestatorzy krzyża
Ideologia i podmiotowość Ideologia odgrywa kluczową rolą w konstruowaniu podmiotowości- INTERPELACJA
Co jeszcze jest ważne? • Relacyjny wymiar ideologii – instytucje, praktyki, zaplecze materialne. • Demokratyczny wymiar ideologii – ideologia jako praktyka pluralistyczna. • Ideologia jako „pierwszy poruszyciel” działań politycznych.