680 likes | 917 Views
TARSUS’A GÜÇ VERENLER. 14/08/2013 TARSUS TİCARET BORSASI.
E N D
TARSUS’A GÜÇ VERENLER 14/08/2013 TARSUS TİCARET BORSASI
Küreselleşmenin etkisiyle teknolojik yenilikler çabuk eskimektedir. Dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan bir yenilik çabuk taklit edilebilmektedir. Bu nedenle firmaların rekabet üstünlüğü sağlayabilmelerinin bir koşulu da sürekli yeni ürün ve hizmetleri piyasa sunmalarıdır.
Rakiplerin başarı nedenlerini araştırmak hem pazara giriş olanaklarına hem de giriş stratejilerine ışık tutacaktır. Başarı örneği olarak sadece en büyük kuruluşlar değil, aynı zamanda ufak pazar bölümlerini karlı bir şekilde değerlendirebilen küçük firmalar da incelenmelidir. Genellikle başarı nedenleri arasında şu koşullardan bazıları bulunabilir.
Üstün ürün ve/veya servis kalitesi • Fiyat avantajı • Maliyet avantajı • Üretim yerinin ve taşıma uzaklıklarının getirdiği avantajlar
TİCARETTTE SÜREKLİLİĞİ VE GÜVENİ SAĞLAMAK İÇİN ; • Ürünler standartlaştırılarak, belirli bir standarda göre, bir örneklik, beraberlik sağlanmış olur. Bir işletmeci kendi mallarına özgün standartlar belirleyebilebilir. • Bu ürünlerin kalitesi ve uygunluğunda belirsizlik olmasından daha iyidir.
Uluslararası Hububat Konseyi’nin (IGC) 14/ 12 / 2012 tarihinde yayınladığı 2017/18 için beş yıllık küresel arz ve talep projeksiyonları incelendiğinde Buğday , Mısır ve Soya ürünlerinde ortalama yıllık büyüme oranları görülmektedir.
TÜRKİYE'DE MISIR ÜRETİM, TÜKETİM, İTHALAT, İHRACAT, STOK VE FİYAT • Mısır dünyada en çok ekilen bitki türlerindendir. Son yıllara kadar üretim bakımından buğday ve çeltikten sonra üçüncü sırada yer alırken, son yıllarda en çok üretilen tahıl konumundadır. 2011 yılında dünyada yaklaşık 160 milyon ha alanda 876 milyon ton (IGC). • Gelişmiş ülkelerde tüketilen mısırların büyük bir kısmı (yaklaşık % 60-70) hayvan yemi olarak kullanılırken, az gelişmiş ve geri kalmış ülkelerde çok büyük bir kısmı insan beslenmesinde kullanılmaktadır. ABD’de mısırın önemli bir kısmı (%23) etanol üretiminde kullanılmaktadır. Son yıllarda hem artan üretimi hem de ekim alanlarındaki coğrafi değişim, pamuk ile olan rekabeti ve "Yem Katkı Maddesi Damıtık Tahıllar, Kurutulmuş Damıtma Çözünürlü Daneler (DDGS)", "Biyoyakıt" gibi ürünlerin artan kullanımları ile birlikte mısırın önemi daha da artmıştır (Taşdan ve ark. 2011; IGC 2011). • Türkiye'de tahıllar içinde buğday ve arpadan sonra en geniş ekim alanına sahiptir. Türkiye'de mısır ekim alanlarının en fazla olduğu bölge Akdeniz Bölgesi olup, bunu Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz Bölgeleri takip etmektedir.
Ülkede mısır üretimi yaygın olarak yapılmakla birlikte, yoğun olarak Adana, Mardin, Şanlıurfa, Sakarya, Osmaniye, Manisa, Mersin, Kahramanmaraş, Konya, Bursa, Aydın, İzmir, Samsun, Diyarbakır ve Hatay illerinde yapılmaktadır. Özellikle GAP projesinin sulanabilir tarım alanlarını arttırmasıyla birlikte Güneydoğu Anadolu Bölgesi mısır üretiminde büyük bir potansiyele sahip olmuştur. 1980 yılında 1,24 milyon ton olan Türkiye mısır üretimi, 2010 yılında yaklaşık 3,5 kat artarak 4,31 milyon tona ulaşmıştır.2013 yılı beklentileri 5,25 – 5,75 milyon ton arasındadır. • Ülkemizdeki mısır ekiminin % 68’ini tanelik , % 32’sini ise silajlık mısır oluşturmaktadır (Şekil 4). Ülkemizde 2.845.554 dekarlık silaj mısır ekim alanının % 33’ü Marmara, % 31’i Ege, % 13’ü Karadeniz, % 10’u İç Anadolu, % 8’i Akdeniz, % 3’ü Güney Doğu Anadolu, % 2’si Doğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır.2000-2010 yılları dikkate alındığında Türkiye’de mısır alım fiyatlarının dünya fiyatlarının oldukça üzerinde gerçekleştiği görülmektedir • Mısır politikasının 4 bileşeni vardır. Bunlar; TMO alımları, prim, girdi destekleri, dış ticaret uygulamalarıdır. TMO alımını yaptığı ürünlerde en önemli piyasa yapıcıdır ve fiyatları da diğer tahıllarda olduğu gibi piyasada referans niteliğindedir.Üretimin fazla olduğu yıllarda DİİB kapsamında ithal edilecek mısır yerine TMO depolarına stok alınarak ülkemizin tarımsal cari giderleri azaltılmış olacaktır.
Seçilmiş tahıl ve yağlı tohumlar için orta vadede arz ve talep özet (Üretim, tüketim , ticaret,stok) (MİLYON TON)
Görüldüğü üzere, ülkemizde tanelik mısır ekim alanında % 31 ile Akdeniz Bölgesi ilk sırada yer alırken, bunu % 22 ile Güney Doğu Anadolu Bölgesi, % 17 ile Karadeniz Bölgesi, % 13 ile Marmara ve Ege Bölgeleri, % 4 ile İç Anadolu Bölgesi takip ederken, Doğu Anadolu Bölgesinin payı % 1’in altında olmuştur.Ülkemizde silajlık ekim alanının Bölgelere göre dağılımı tanelik mısırdan farklılık göstermektedir. Silaj mısır ekim alanının % 33’ü Marmara, % 31’i Ege, % 13’ü Karadeniz, % 10’u İç Anadolu, % 8’i Akdeniz, % 3’ü G.Doğu Anadolu, % 2’si Doğu Anadolu Bölgesinde yer almaktadır.
ÜLKEMİZDE BÖLGESEL MISIR ÜRETİM DESENİ VE MİKTARLARI İLE 100 BİN TON ÜSTÜ ÜRETİM YAPAN İLLER • 2010 YILI • 2011 YILI • 2012 YILI • Kaynak TUİK • 2013 YILI BEKLENEN ÜRETİM 2012 YILI EKİLİ ALAN MİKTARI 916 KĞ ORT. IGC VERİLERİ İLE TAHMİNİ 5,75 MİLYON TON • TMO VERİLERİNE GÖRE 2013 MISIR TAHMİNİ REKOLTESİ 4.96 MİLYON TON • DİİB KAPSAMINDA 2013 YILINDA GELEN BUĞDAY 1.560.500 TON OLUP, HALEN HAZIR BELGE 3.133.619 TONDUR. • DİİB KAPSAMINDA 2013 YILINDA GELEN MISIR 1.141.300 TON OLUP, HALEN HAZIR BELGE 776.785 TONDUR
2013 YILI TUİK – GIDA TARIM BAKANLIĞI ORTALAMA MISIR VERİLERİNE İSTİNADEN 2012 YILI EKİLEN ALAN BAZINDA 2013 YILI MISIR REKOLTESİ
ÜLKEMİZDE ÜRÜNLERE VERİLEN DESTEK MİKTARLARIGıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından ödenen kg başına prim ve girdi destekleri incelendiğinde mısırda prim miktarının 2005'e göre gerilediği, son 3 yılda da değişmediği görülmektedir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yıllara göre mısıra ödenen primler aşağıdaki gibidir.
2010- 0,47 TL/KĞ 2011-0,63 TL/KĞ2012 YILI MISIR FİYATI TÜRKİYE ORTALAMASI
SOYA FASULYESİ • Soya üretimi Türkiye’de Trakya, Marmara, Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinde ana ürün olarak, Ege, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz Bölgelerinin sulanır tarım alanlarında ise ikinci ürün olarak Yapılmaktadır.
Soya ekiminin % 91’i Adana, Osmaniye, Hatay, Mersin, K.Maraş illerini kapsayan Akdeniz bölgesinde, % 8’i Karadeniz Bölgesinde Ordu ve Samsun civarı ile % 1’i Ege bölgesinde gerçekleşmektedir. Yıllara göre değişmekle birlikte ortalama 20.000 hektarda soya ekimi yapılmaktadır. • Ülkemizdeki soya üretimi genel olarak istikrarlı olmamakla birlikte, tarım politikalarına bağlı olarak dönemsel artış ve azalışlar ile dalgalı bir seyir izlemektedir.
SOYA FASULYESİ İÇ VE DIŞ TİCARET • Ülkemizde dış ticarete konu olan soya ürünleri soya fasulyesi, soya yağı ve fraksiyonları, soya fasulyesi yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar, soya sosu ile soya fasulyesi unu ve küspeleridir.
SOYA ALIMI YAPAN BİRLİKLERTarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin ürün alım miktarlarında finasman sorunları nedeniyle önemli oranda düşüşler görülmektedir.
Ülkemizin soya ürünleri toplam ithalatı yıllara göre (KĞ) Kaynak TUİK
Ülkemizin soya ürünleri toplam ihracatı yıllara göre (KĞ) Kaynak TUİK
2010- 0,86 TL/KĞ 2011-0,92 TL/KĞ2012 YILI SOYA FASULYESİ FİYATI TÜRKİYE ORTALAMASI
PAMUK • Pamuk üretiminde yüksek girdi maliyeti, üreticinin rekabet gücünü olumsuz etkileyen temel faktörlerden biridir. Pamukta girdi/ürün fiyatı paritesi girdiler aleyhine artmasının yanı sıra sübvansiyonlu ithalatın da etkisi ile “ortalama iç piyasa fiyatı” maliyeti karşılama konusunda yetersizdir. Bu nedenle devlet destekleri ile aradaki fark dengelenmeye çalışılmaktadır.
Ülkemizde pamuk üretim maliyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerine göre yukarıdaki gibidir. Tabloda görüldüğü üzere yıllar itibariyle fazla bir artış göstermeyip, kilogram başına son beş yıl ortalaması 0,850 TL’dir.