320 likes | 1.19k Views
UÇAK TEKNOLOJİSİNDE KULLANILAN KOMPOZİT MALZEMELER. -FACESHEET-. FACESHEET NEDİR?.
E N D
UÇAK TEKNOLOJİSİNDE KULLANILAN KOMPOZİT MALZEMELER -FACESHEET-
FACESHEET NEDİR? • FACESHEET;uçak yapılarında yaygın kullanım alanı olan sandwich yapılı kompozit malzemelerde,pvc köpük,balsa,honeycomb gibi yük taşımayarak sadece izolasyon özelliğine sahip olan düşük yoğunluklu çekirdek(core) malzemelerin alt ve üst yüzeylerine uygun bağlayıcılarla yapıştırılan mukavemetli LEVHALARDIR.
UÇAKTA FACESHEET UYGULAMALARI • CFM56-3C motorunda 12 adet bulunan Fwd Acst.Panelgörüntüsü.Facesheet’le çekirdek arasındaki bağlanmada; hazırlanmış EA934NA yapıştırıcı yapışma yüzeylerine 0,010’’ kalınlığında sürülür.
UÇAKTA FACESHEET UYGULAMALARI • Yapıştırıcı sürülen iki yüzey üst üste konumlandırılıp yerleştirildikten sonra işkencelerle sıkılıp kurutulur. • Yandaki üst fotoğrafta 6 saat oda sıcaklığında kurutulmuş bir panel görülmektedir. • Alttaki fotoğrafta ise Boeing 757’nin motor kapağına ait aşınmış facesheet’in tamir aşamasındaki hali görülmektedir.
ÖZEL BİR UYGULAMAYA AİT FACESHEET,ÇEKİRDEK(HONEYCOMB) VE YÜZEY YAPIŞTIRICISININ GENEL ÖZELLİKLERİ
FACESHEET VE ÇEKİRDEK ARAYÜZEYİ DAYANIMINI BELİRLEYEN DÜZLEMSEL GERİLME TESTİNE(FWT) AİT ÇEŞİTLİ UYGULAMA GÖRÜNTÜLERİ
ARAYÜZEY DAYANIMINI BELİRLEYEN BİR DİĞER TEST ÖRNEĞİ-BU SİSTEMDE FWT’DEN FARKLI OLARAK FACESHEET’IN ÇEKİRDEKTEN AYRILMASI SIRASINDA OLUŞAN ÇATLAKLARIN UZUNLUĞU YÜZEYDE MİKROSKOP GEZDİRİLEREK ÖLÇÜLMEKTEDİR-
Boeing uçaklarında kullanılan toplam 6 ton kompozit malzemelerden bazıları: Düşey Dümen(rudder) ;Boeing 757 ve 767’de grafit/epoksi sandwich panel kullanılmaktadır. Kullanım Alanlarına Örnekler:
Kullanım Alanlarına Örnekler: • Elevator(kaldırıcı);her iki uçak türünde de grafit epoksi panel yapı kullanılmaktadır. • Flaplar;Boeing 757’de üst ve alt flap yuzeyleri alüminyum panel ile kaplıdır.Flap burun kenarı kevlar epoksi sandwich konstrüksiyondur.
BİR DİĞER UYGULAMA;AŞAĞIDA GÖRÜLEN JAGUAR MOTOR KILIFINDA GRAFİT/EPOKSİ FACESHEET VE CAM/ EPOKSİ PETEK DOLGUDAN OLUŞMUŞ SANDWICH YAPI KULLANILMIŞTIR.
KULLANIM ALANLARINA BİR DİĞER ÖRNEK; AIRBUS 310 HAVA KOŞULLANDIRMA BAĞLANTILARINDA,KEVLAR/EPOKSİ FACESHEET’LER ARASINDA HONEYCOMB DOLGU KULLANILMIŞ VE BU KOMPOZİT MALZEME KULLANIMIYLA ELDE EDİLEN AĞIRLIK KAZANÇLARI AŞAĞIDAKİ TABLODA VERİLMİŞTİR.
Kullanım Alanlarına Örnekler • Sandwich yapılardaki kullanımlara ilave olarak bu tür kompozitler enerji sönümleme,hava akımı doğrultucusu gibi,radyo dalgası kalkanı gibi yaygın kullanım alanına sahiptir.
BAŞKA BİR UYGULAMA;GAZ TİRBÜNLERİNDE SES İZOLASYONUNU SAĞLAMAK İÇİN TİRBÜN CİDARLARINDA POROZ ALÜMİNYUM FACESHEET,DESTEK PLAKASI VE HONEYCOMB DOLGU KULLANIMI
Gaz tirbününe giren hava sırasıyla kompresörde sıkıştırılıp,yanma odasında yakılarak basınç ve sıcaklığı yükseldikten sonra karıştırıcıya geldiğinde,nozzle’dan çıkıp atmosfere karışırken kesme kuvvetlerinin etkisiyle yüksek frekanslı gürültüye sebep olur.
Gaz Tirbünlerinde Facesheet • Bu gürültünün azaltılabilmesi için;türbülans seviyelerinin minimize edilmesi,döner blade’lerle sabit kanatçıklar arasındaki etkileşim kuvvetlerinin azaltılması veya ses absorplayıcı astarların kullanımıyla optimize edilmesi gibi durumlar söz konusudur.İşte ses enerjisini ısıya çeviren bu ses absorblayıcı malzemeler,honeycomb dolguyla desteklenmiş poroz yapıdaki facesheet ile motor kanalı arasına yerleşir ve ayırımı sağlar.Bu ses emicilerin en büyük dezavantajı ağırlıkta az miktarda artmaya sebep olmasıdır.
ÖZETLEYECEK OLURSAK; • Görülebileceği gibi, facesheet’lerden sandwich kompozitlerin kullanıldığı tüm uygulamalarda söz edilebilir ki sandwich panellere ait genel özellikler şunlardır; • Diğer yapı malzemeleri ile birlikte kullanıma uygun olduğundan dizayn kolaylığı sağlar. • Uzun ömürlüdür. Yangına dayanıklı seçenekleri vardır(nomex bal peteği yapılar). • Yalıtımlıdır, enerji sarfiyatından tasarruf sağlar. • Akustik ve ses kontrol özelliği olan tipleri vardır. • Hafif olduklarından taşıtıcı sistem ve temel maliyetinde tasarruf sağlanır.