Rosja i jej surowce strategiczne

1. Rosja i jej surowce strategiczne

2. Główne kierunki eksportu Rosja jest jednym z największych eksporterów surowców naturalnych na świecie, co daje jej mocną pozycję w międzynarodowych kontaktach gospodarczych i politycznych. Większość państw świata importuje pewne surowce z Rosji, ale największe znaczenie dla tego kraju mają dwa kierunki eksportu: Unia Europejska i Chiny. W obu przypadkach kluczowymi towarami są gaz ziemny i ropa naftowa. Oba surowce są przesyłane do odbiorców siecią ropociągów i gazociągów. Najważniejsze z nich to „Przyjaźń” i Gazociąg Jamalski. Ponadto, w budowie są Gazociąg Północny i Południowy, a także sieć połączeń z Chinami. Mapa Gazociągu Jamalskiego

3. Gaz ziemny Gaz ziemny jest najważniejszym surowcem eksportowym Rosji, obok ropy naftowej. Jest o transportowany siecią gazociągów. Głównymi odbiorcami rosyjskiego gazu są Chiny, Unia Europejska, Mongolia i część państw Azji Środkowej. W przypadku niektórych odbiorców, jak np. Słowacja, Litwa, Bułgaria, Mołdawia, czy Estonia całość importowanego gazu pochodzi z Rosji, co daje Rosji mocną pozycję na arenie międzynarodowej, a przedsiębiorstwu Gazprom pozwala dyktować ceny, jako monopoliście. Nawet w przypadku państw, w których część dostaw pochodzi z innych źródeł( jak Polska i Niemcy), uzależnienie od rosyjskich dostaw jest znaczne. Rosyjskie zasoby tego surowca są szacowane na 47 544mld m³. Złoża te znajdują się głównie na Półwyspie Jamał, Górach Ural, nad Morzem Kaspijskim i Półwyspie Gydańskim. Jeden z gazociągów Dmitrij Miedwiediew otwiera nowy gazociąg

4. Ropa naftowa Ropa naftowa jest drugim po gazie ziemnym najważniejszym surowcem eksportowym Rosji. Ona również pełni, obok źródła znaczących dochodów, rolę środka do wywierania presji na państwa ościenne. Stanowi źródło oparcia dla rosyjskiego państwa. Według obliczeń ekonomistów, rosyjska gospodarka załamałaby się, gdyby cena ropy spadła poniżej 70USD za baryłkę. Wydobycie ropy naftowej w Rosji sięga 9934tys. baryłek dziennie. Największe jej złoża znajduję się w Zagłębiu Wołżańsko-Uralskim, Zagłębiu Zachodniosyberyjskim i na półwyspie Jamał. Głównymi producentami ropy w Rosji są Gazprom i Łukoil, a do niedawna, zlikwidowany przez Putina w ramach walki z przeciwnikami politycznymi, Jukos. Stacja Łukoilu w USA

5. Metale szlachetne Rosja należy do największych na świecie producentów metali szlachetnych. Do najczęściej występujących na terenie tego kraju zaliczają się platyna i złoto, a także srebro. Większość ich zasobów znajduje się w azjatyckiej części Rosji, na Syberii. Wydobycie na dużą skalę, wręcz rabunkowe, połączone z wysoką ceną rynkową, powoduje, że jest to źródło dużych, aczkolwiek niepewnych w przyszłości dochodów dla Rosji. Bryłki złota

6. Rudy metali nieszlachetnych i inne surowce Poza metalami szlachetnymi, Rosja posiada ogromne zasoby metali nieszlachetnych, jak np. żelazo, miedź, nikiel, ołów, cynk itd., a także innych surowców, jak węgiel brunatny i kamienny, sole potasowe, siarka itp.. Dzięki temu Rosja jest jednym z nielicznych państw, posiadających na swoim terytorium wszystkie możliwe surowce kopalne. Korzystając wyłącznie z własnych zasobów, Rosja jest w stanie zapewnić sobie wszystkie możliwe surowce mineralne( nie dotyczy to jednak żywności, gdyż tutaj Rosja jest całkowicie uzależniona od importu, głównie z Egiptu). Jednakże posiadanie olbrzymiej bazy surowcowej jest w stanie zrekompensować te nidostatki.Zapewnia to Rosji dużą niezależność od innych państw, a co za tym idzie, prowadzenie bardziej odważnej i niezależnej polityki międzynarodowej.

7. Diamenty Rosja jest także jednym z największych( obok Australii i RPA) producentów diamentów. Kraj ten posiada ich liczne złoża, zwłaszcza w Jakucji, na Syberii. Mimo, iż surowiec ten nie stanowi podstawy dla rosyjskiej gospodarki, jest on dość istotny, zwłaszcza ze względu na jego olbrzymie złoża i wysoką cenę rynkową. Dzięki temu, kopalnie stanowią podstawę zatrudnienia w słabo zaludnionych i biednych regionach Rosji. Oszlifowane diamenty Jedna z największych kopalni odkrywkowych- Mirnyj na Syberii

8. Wpływ surowców na politykę Olbrzymie rezerwy surowcowe sprawiają, że Rosja może sobie pozwolić na prowadzenie mocarstwowej polityki, a nawet na aspirowanie do rangi mocarstwa światowego, którą utraciła po rozpadzie ZSRR. Eksport bogactw naturalnych jest podstawą gospodarki i w ogóle funkcjonowania państwa rosyjskiego. Dlatego eksport surowców, głównie energetycznych, definiuje większość zagadnień rosyjskiej polityki zagranicznej. Najbardziej znanym i wpływowym przykładem rosyjskiego łączenia polityki z biznesem jest Gazprom- największy producent i eksporter gazu ziemnego. Bywa on nawet określany jako „państwo w państwie”, gdyż posiada własne paszporty, prężnie działające struktury, paramilitarne quasi- siły zbrojne i własne linie lotnicze. To i inne przedsiębiorstwa eksportowe budują niemalże od podstaw rosyjską pozycję i system kleptokratycznych powiązań w polityce wewnętrznej. Siedziba Gazpromu w Moskwie

9. Pozycja Rosji w świecie, a jej bogactwa Silną pozycję na arenie międzynarodowej Rosja zawdzięcza dwóm czynnikom: swojej broni atomowej i ogromny zasobom surowców naturalnych. To właśnie ten drugi czynnik sprawia, ze Rosja, mimo, że nie należy do najbardziej zaawansowanych państw, jest potęgą gospodarczą i jednym z największych eksporterów na świecie. Właśnie temu zawdzięcza swą uprzywilejowana pozycję, w tym np. członkostwo w G8. Eksport surowców sprawia, że dla Rosji inne państwa dzielą się na dwie kategorie: dużych partnerów handlowych, którzy są traktowani na równi z Rosją( np. USA, Chiny, Francja, Brazylia) i słabsze państwa, co do których Rosja zachowuje się protekcjonalnie i agresywnie( np. Polska, Gruzja, Czechy, Rumunia). Spotkanie ministrów spraw zagranicznych Rosji i Chin( z lewej Siergiej Ławrow)

10. Rosyjska polityka surowcowa, a Polska W Polsce silne jest uzależnienie od importu surowców energetycznych z Rosji, zwłaszcza gazu ziemnego. Jako, że rodzime złoża są w stanie zaspokoić tylko ok. 18% zapotrzebowania, ponad 65% gazu jest importowane z Rosji. Poza tym, sprowadzana jest także ropa naftowa. Ta zależność od dostaw rosyjskich surowców prowadzi do protekcjonalnego traktowania Polski( podobnie jak większości niewielkich odbiorów) przez Rosję. Nie od dziś znana jest strategia Władimira Putina, polegająca na straszeniu odcięcia dostaw gazu. Dlatego też prowadzone są rozmaite próby uniezależnienia się od rosyjskiego monopolu, poprzez sprowadzanie gazu z Kataru i przygotowywanie do eksploatacji na dużą skalę rodzimych złóż gazu łupkowego. Kurek z gazem- czołowy argument w relacjach Rosji z Polską

11. Najbliższa przyszłość Prognozy dotyczące najbliższej przyszłości rosyjskiej polityki surowcowej są zarówno korzystne, jak i niepokojące dla Rosji. Nadzieją dla rosyjskiej gospodarki, a co za tym idzie jej pozycji w świecie są olbrzymie zasoby Rosji, a także spora ilość złóż jeszcze nie odkrytych, nieoszacowanych lub nie eksploatowanych. Szansą dla rozwoju gospodarczego jest też intensywna współpraca gospodarcza z Chinami. Głównymi zagrożeniami dla międzynarodowej pozycji Rosji są, przede wszystkim możliwość wyczerpania się zasobów, spowodowana ich rabunkową eksploatacją, a także brak inwestycji w zakresie budowy nowych odwiertów, np. na Syberii. Poważnym problemem są też kaukascy terroryści, którzy skutecznie odstraszają niektórych zagranicznych inwestorów, a gospodarka Rosji i wydobycie wszelkich bogactw naturalnych jest uzależnione od napływu obcego kapitału, gdyż krajowe zasoby finansowe są niewystarczające. Powodem tej sytuacji jest słaba pozycja rosyjskiej waluty, rubla i brak zaufania do rosyjskiej gospodarki na świecie.

12. Bibliografia • http://pl.wikipedia.org/ • „Następne 100 lat”, George Friedman, wyd.AMF, Warszawa 2009 • „Schyłek Rosji” Tadeusz A. Kisielewski, wyd.Rebis, Poznań 2007 • „Atlas Współczesnego Świata” wyd.Demart, Warszawa 2007

13. KONIEC Wykonał Marcin Mączyński kl. IIIb