Download
1 / 64
780 likes | 2.07k Views
Krajobraz wysokogórski Tatr. Spis treści. Wstęp. Granit. Tatrzańskie szczyty. Grzbiet górski . Grań. Cyrk lodowcowy. Jeziora cyrkowe. Doliny. Jaskinie. Żleb. Stożki piargowe. Wodospady. Przełęcze. Położenie Tatr. Mapa topograficzna Tatr.
E N D
Spis treści • Wstęp. • Granit. • Tatrzańskie szczyty. • Grzbiet górski. • Grań. • Cyrk lodowcowy. • Jeziora cyrkowe. • Doliny. • Jaskinie. • Żleb. • Stożki piargowe. • Wodospady. • Przełęcze.
Mapa topograficzna Tatr Tatry na przedwojennej mapie topograficznej Wojskowego Instytutu Geograficznego. Skala 1:100.000.
Tatry– najwyższe pasmo w łańcuchu Karpat (Karpaty Zachodnie). • Powierzchnia Tatr wynosi 785 km², z tego 175 km² (ok. 25%) leży w granicach Polski, ok. 610 km² (75%) na terytorium Słowacji. Długość Tatr wynosi w linii prostej 53 km, a ściśle wzdłuż grani 80 km. • Tatry są objęte ochroną przez ustanowienie na ich obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego. • Tatry dzielimy na: • Tatry Zachodnie – Grześ, Kasprowy Wierch, Czerwone Wierchy, Ornak. • Tatry Wschodnie: • Tatry Wysokie – Gerlach (2655 m n.p.m.), Rysy (2499 m n.p.m.; po stronie słowackiej 2503 m n.p.m.), Świnica, Kościelec, Mnich, Granaty, Kozi Wierch • Tatry Bielskie – Hawrań, Płaczliwa Skała, Murań (Słowacja).
Tatry zbudowane są z granitu. • Granit to często spotykana, lita, kwaśna skała magmowa. • W Polsce granity występują na powierzchni ziemi na Dolnym Śląsku oraz w Tatrach. • Granit przybiera różne barwy, takie jak szara, białoróżowa, zielona, czerwona i inne. Ze względu na łatwość otrzymania dużych bloków, cięcia i polerowania oraz bogatą i piękną kolorystykę używany jest w budownictwie jako kamień budowlany i dekoracyjny.
Gerlach- 2655 m n.p.m. Najwyższy szczyt Tatr, położony na Słowacji.
Rysy - 2499 m.n.p.m. Rysy - najwyższy szczyt Tatr polskich i równocześnie najwyższy szczyt Polski.
Kominiarski Wierch -1829 m n.p.m. Masyw górski dawniej nazywany Kominami Tylkowymi.
Mięguszowiecki Szczyt2438 m n.p.m. Jest to drugi, co do wysokości szczyt w Polsce.
Kościelec - 2155 m n.p.m. Szczyt w Tatrach Wysokich.
Mnich 2068 m n.p.m. Północno-wschodnia ściana Mnicha. Samotna turnia Turnia - rodzaj skalistego, ostrego szczytu lub skałki o stromych lub nawet pionowych ścianach.
Kasprowy Wierch - 1987 m n.p.m. Obserwatorium meteorologiczne.
Giewont Masyw górski w Tatrach Zachodnich o długości 2,7 km. Złożony jest z trzech części: • Wielkiego Giewontu (1894 m n.p.m.) • Małego Giewontu (1728 m n.p.m.) • Długiego Giewontu (1867 m n.p.m.).
„Śpiący rycerz” Widok od strony północnej.
Krzyż na Giewoncie Na Wielkim Giewoncie znajduje się 15-metrowy żelazny krzyż, obiekt pielgrzymek religijnych, ale również niezwykle niebezpieczne miejsce. W czasie burzy. 15 sierpnia 1937, podczas procesji w Święto Wniebowzięcia NMP zginęły tam, porażone piorunem 4 osoby, 13 zostało ciężko rannych. Oficjalnie na Giewoncie w ciągu ostatnich 95 lat zginęło 76 osób.
Krzyż na Giewoncie
Grześ- 1653 m n.p.m. Szczyt w Tatrach Zachodnich.
Czerwone Wierchy Zespół czterech szczytów znajdujących się w ciągu głównego grzbietu Tatr. Biegnie po nich granica słowacko-polska.
Ornak– grzbiet górski o wysokości 1854 m n.p.m. Grzbiet górski - obszar położony wzdłuż linii grzbietowej łączący znaczące szczyty danego pasma górskiego.
Grań - stromy i ostry grzbiet górski. Ostra krawędź utworzona przez stykające się zbocza.
Cyrk lodowcowy Cyrk lodowcowy - półkoliste lub owalne zagłębienie otoczone z trzech stron stromymi stokami (ścianami), a z czwartej ryglem skalnym /wał z litej skały/. Cyrk lodowcowy po rezygnacji lodowca ma najczęściej kształt misy i często zostaje zajęty przez jezioro cyrkowe.
Jezioro cyrkowe Jezioro cyrkowe - rodzaj jeziora polodowcowego, powstałego w obrębie kotła lodowcowego po ustąpieniu lodowca. Powstają z wytopionych brył martwego lodu. Mają małą powierzchnię, owalny kształt i strome brzegi. Stawy tatrzańskie, z jednym wyjątkiem (Kras Cichy Stawek), są pochodzenia polodowcowego. Jeziora polskich Tatr zwane są tradycyjnie stawami. W Tatrach występuje blisko 200 różnej wielkości stawów, począwszy od największego, Morskiego Oka (34,54 ha), poprzez porównywalnie duży Wielki Staw Polski, do zupełnie maleńkich, jak Zadni Mnichowy Stawek (0,04 ha).
Morskie Oko Morskie Oko jest położone w Dolinie Rybiego Potoku na wysokości 1395 m n.p.m. Widok z Czarnego Stawu.
Wielki Staw i Mały Staw Na pierwszym planie - Wielki Staw, za nim (po lewej) na zboczu Wyżnej Kopy – strażnicówka TPN nad Małym Stawem, dalej Przedni Staw i schronisko turystyczne, Niżna Kopa. • Powierzchnia jeziora wynosi 34,1 ha głębokość 79,3 m. • Jest to najgłębsze i najdłuższe (998 m) jezioro w Tatrach.
Czarny Staw To tatrzańskie jezioro położone jest w kotle polodowcowym na wysokości 1581 m n.p.m.
Czarny Staw Widok ze szlaku na Rysy.
Trośniak Zwany także Żabim Stawkiem. Nad nim szczyty zamykające Dolinę Gąsienicową: Świnica, Pośrednia Turnia, Skrajna Turnia. W stawkach tych występują traszki: górska i karpacka oraz żaba trawna.
Dolina Dolina – wklęsła forma terenu o wydłużonym kształcie otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami i wyraźnie wykształconym dnie, najczęściej powstała w wyniku działalności rzek lub lodowców.
Dolina Jaworzynka Zniszczone erozją zbocza Skupniowego Upłazu znacznie już pokryły się roślinnością.
Pusta Dolinka Mała, boczna dolinka zawieszona nad Doliną Pięciu Stawów w Tatrach Wysokich. Utworzona została przez kocioł polodowcowy.
Jaskinia Jaskinia to naturalna pusta przestrzeń w skale o rozmiarach umożliwiających jej penetrację przez człowieka.
Jaskinia Wielka Śnieżna Najgłębsza jaskinia w Polsce, głębokość 824 m i najdłuższa jaskinia w Polsce długość 22 km.
Zbójnickie Okna Dwie jaskinie w wapiennych ścianach.
Jaskinia Mroźna Jaskinia Mroźna – leży we wschodnim zboczu Doliny Kościeliskiej Całkowita długość jaskini ok. 480 m. Swoją nazwę zawdzięcza panującej wewnątrz stałej, niskiej temperaturze (6 stopni w skali Celsjusza).
Smocza Jama Jaskinia w Tatrach Zachodnich, właściwie krótki, stromy korytarz jaskiniowy przebijający skałę na wylot.
Żleb, rynna korazyjna Żleb wklęsła forma ukształtowania terenu górskiego. Powstaje na skutek działalności żłobiącej zsuwającego się materiału skalnego, wody opadowej i roztopowej, lawin kamienistych, a także lawin śnieżnych.
Żleb Żlebami często spływają z gór potoki, spadają kamienie, schodzą lawiny. W żlebach zwykle też najdłużej zalega śnieg.
ŻLEB Ślady po ski-alpinistach.
