YÜZÜCÜLERDE SİNÜZİT & KULAK İNFEKSİYONLARI

1. YÜZÜCÜLERDE SİNÜZİT & KULAK İNFEKSİYONLARI

2. HazırlayanOkt. Dr. Armağan ONGUNEge Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu

3. GİRİŞ • Yüzme sporu hedeflenen sonuca ulaşmak için yaklaşık 11.5 ay su ortamında ağır egzersiz yapmayı gerektiren bir spor branşıdır. • Bu yoğun yüklenme maratonu, sporcunun organizamasında, normal insana göre üstün ve olumlu adaptasyonlar geliştirir.

4. GİRİŞ • Ancak unutulmamalıdır ki; egzersiz adı verilen antrenman uyaranı organizmaya yaşatılan bir travmadır ve organizmadan bu sistematik travmalara karşı adaptasyon geliştirmesi beklenmektedir. • Bu travma adaptasyonları genelde sporcunun bağışıklık sistemini normal insanlara göre daha güçlü hale getirse de, sporcunun savunmasının zayıfladığı kısa aralıklar da olabilir.

5. GİRİŞ • Yüzücünün bu zayıf anlarının bilincinde olmadığı ve kendine yeterince özen göstermediği durumlarda olumsuz sonuçlarla karşılaşılabilmektedir. • Bir yüzme antrenman seansının sona erdiği ilk 45 dakika bu anlardan en önemli olanıdır. • Yaşanan yoğun ruhsal ve bedensel yüklenme kendisi farkında olmasa da sporcuda her yönden yıpranma yaratmıştır.

6. GİRİŞ • Organizma süratle yıpranan dokularını tamir etmeye, eksilen ve yaşamsal faaliyetler için gerekli olan biyokimyasal maddeleri takviye etmeye çalışır. • Bağışıklık sistemi zayıflar ve gerek önceden vücutta var olan fakat bağışıklık sistemi tarafında pasifize edilmiş iç, gerekse dışarıdan gelecek saldırılara ve infeksiyonlara karşı belirli oranda savunmasız hale gelir. • Yüzücünün bu zaman sürecinde göstereceği bilinçli davranışlar, daha çabuk toparlanmasına, dolayısıyla daha istikrarlı ve yararlı bir yüzme sezonu geçirmelerine yardımcı olacaktır. • Yüzücülerin en çok maruz kaldıkları infeksiyonların başında sinüzit ve kulak infeksiyonları gelmektedir.

7. YÜZME ANTRENÖRÜ TAVSİYELERİ • Antrenörünüzün her konudaki uyarıları dikkate alınmalı. • Burnunuz tıkandıysa veya geniz akıntınız var ise hemen müdahale edilmeli. • Antrenman sırasında ve sonrasında mutlaka sıvı ve direnci yükseltecek uygun besin takviyesi alınmalı. • Sudan çıktıktan sonra havuzun hava ortamına göre gerekli ise korunma tedbiri alınmalı. • Kaslarınızı gevşetecek ve bir sonraki antrenmana hazır olmanızı sağlayacak sıcak duş alınmalı. • Bütün beden tamamen kurulanmalı. Mümkünse saç kurutma makinası kullanılmalı. • Metabolizma henüz yavaşlamadığından dolayı terleme halen devam etmektedir. Dolayısıyla mümkünse kalın giysiler giyilmeden önce normal sıcaklıktaki bir alanda zaman geçirip dinlenilmeli ve derideki fazla sıcaklığın atılması beklenmeli. • Özellikle kış aylarında kulak içindeki su kağıt peçete veya tuvalet kağıdıyla alınmalı. İçeride kalan su buharının çıkması için bir süre beklenmeli. • Eğer hemen dış ortama çıkmak gerekiyorsa, ısı kaybının en çok olduğu el, ayak ve baş bölgesi kapatılmalı. • Kulak yolunun soğuk hava ve rüzgar ile direkt temasını engellemek için peçete, pamuk veya koruyucu kulaklık kullanılmalı fakat özellikle trafikte çevreye normalin üstünde dikkat edilmeli. • Yüz , alın bölgelerinin soğuk hava ve rüzgar ile temasından korunması için şapka, bere türü giysiler kullanılmalı.

8. SİNÜSLER • Çok kullanıldığı için sinüslerin isimlerinin de bilinmesinde yarar vardır. • Maksiller sinüsler (üst çenede burnun her iki tarafında) • Frontal sinüs (alında kaşların üstü) • Etmoidal sinüs (burun kökü arka üst kısmında) • Sfenoid sinüs (kafatası tabanında)

10. SİNÜSLER • Sinüsler, burun boşluğu ile irtibatlı olup bu irtibatı sağlayan ostium adı verilen deliklerdir. Ostiumlar hem ventilasyon (hava akımı), hem de drenaj (boşalma) fonksiyonunu görürler. Bir ostiumun kapanması sonucu hava akımı ve drenaj bozulur böylece boşlukta salgı birikir, bu da bakteriler için uygun bir ortam olup bakterilerin üremesi sonucu iltihap gelişir.

11. SİNÜZİT • Alın, burnun arka kısmı ve burnun her iki tarafında bulunan kemik boşluklara yüz sinüsleri (paranazal sinüsler) adı verilir. Bu boşlukların ve iç yüzlerindeki mukozanın iltihabına da sinüzit denir.

12. SİNÜZİT • Sinüzitin en çok karşılaşılan nedeni, enfeksiyonun burun boşluğundan bir ya da birkaç sinüse yayılmasıdır. Basit bir soğuk algınlığı bile sinüslerde, mukozada enfeksiyona neden olur, ancak bu durum sıklıkla belirti vermez.

13. SİNÜZİT

14. SİNÜZİT • Yüzücü ve dalgıçlarda akut sinüzit daha sık görülür. Dalma sırasında mikro-organizmalar burun ve sinüslere itilirler. Yüzme havuzlarında klora bağlı irritasyon nedeni ile sinuzit gelişebilir . Mikro-organizmanın türü ve vücut bağışıklık sistemine bağlı olarak akıntılı veya cerahatli sinüzit gelişir.

15. SİNÜZİT

16. SİNÜZİT BelirtilerYüz ve baş ağrıları Bu ağrılar karakteristik olarak eğilme, ağır bir şey kaldırma, öksürme, başını sallama gibi hareketler sırasında sinüslerdeki basınç artışına bağlı olarak artar. Ağrılar kronik sinüzitte akut sinüzite oranla daha azdır, hatta hiç olmayabilir. Sinüzit ağrısının özellikleri kafada basınç hissi, özellikle kafatasının ön bölümünde zonklayıcı ağrı karakterindedir.

17. SİNÜZİT Belirtiler Yüzme yatay düzlemde yapılan bir spor branşı olması nedeniyle yüzücülerde; • Özellikle yüzüstü pozisyonda gerçekleştirilen kelebek,kurbağalama ve serbest yüzme sırasında, alın bölgesinde ağrı ve rahatsızlık, • Başın biraz da olsa suya dalması sonucunda yüksek sancılı ağrı ve basınç hissi oluşur.

18. SİNÜZİT TanıSinüzit düşünülen durumda hastaya paranazal sinüs grafisi çekilmesi uygun olur. Özel durumlarda sinüs kanallarında gelen akıntı bakteri araştırması için laboratuvara gönderilebilir. TedaviSinüzit tedavisinde sinüslerin havalanmasını kolaylaştıran tablet, süspansiyon ve burun damlası, bakterilere karşı antibiyotikler sıklıkla kullanılır.

19. DIŞ KULAK İNFEKSİYONU “external otit” • Dış kulak yolu iltihabı, dış kulağın ve dış kulak yolunun enflamasyonu, irritasyonu veya enfeksiyonunu ifade eder. Hastalık, yüzücü Kulağı - otitis externa olarak da bilinir.  • Yüzücü kulağı (External otitis) dış kulak kanalının ısrarlı biçimde tahriş olması ve iltihaplanması halidir. Kanalda cildin kat kat soyulması (egzama) gelişebilir. Egzamayı kaşırken cilt çatlar ve kulak kanalını bakteri ve mantar istila eder. Kirli suda yüzmek bu hastalığı kapmanın yollarından biridir. Kulak salgısı kanaldan temizlenmeye kalkışıldığında, cilt tahriş olur, kaşınır veya yırtılır. Dış otit bazen mantardan kaynaklanır. Aspergillus niger en sık görülen mantardır. Belirtileri, urukkulosisle aynıdır. Furunkulosis tekrar tekrar çıbanlar çıkması halidir ve kulak kanalındaki bir tüy kesesinin mikrop kapmasıyla başlar. Bu rahatsızlık sık sık tekrar eder.

20. DIŞ KULAK İNFEKSİYONU “external otit” • Kulak kirini, pamuklu çubuklarla veya küçük nesnelerle temizlemeye çalışmak kulak yolu derisinde tahrişe neden olabilir. Bu hasarlı dokuya mikroplar kolaylıkla yerleşerek, enfeksiyon oluşturur.  • Yüzücü kulağı, bazen orta kulak enfeksiyonu veya soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları sırasında da oluşabilir.  • Kulağın nemli olması,  sulu ortamı seven pseudomonas gibi bakterilerin enfeksiyon meydana getirmesine zemin hazırlar.

21. DIŞ KULAK İNFEKSİYONU “external otit” Dış kulak yolu iltihabının belirtileri şunlardır: • Dış kulakta kaşıntı, sarı, sarı-yeşil renkli ve kötü kokulu akıntı, iltihaplı veya kötü kokulu, ağrı, tıkanıklık gibi semptomlar iltihap belirtisidir. • Kulak ve kulak yolu kızarık ve şiş görünür. • Kulak derisi pullu ve döküntülü görülebilir. • Dış kulak yoluna dokunmak veya hareket ettirmek ağrıyı arttırır. • Teşhis sırasında, dış kulak yolundaki şişlikten dolayı kulak zarını gözlemlenmesi zorlaşabilir. • Doktor, dış kulak yolundaki akıntıdan örnek alarak herhangi bir bakteri veya mantarı tanımlamak için laboratuara gönderebilir. • Bulguların kötüleşmesi, tedaviye rağmen devam ederse veya ağrı, kafa tabanında kızarıklık veya devam eden ateş gibi yeni şikâyetler eklenirse doktorunuza başvurunuz 

22. DIŞ KULAK İNFEKSİYONU “external otit” • Teşhis:Eğer kulağınızda kaşınma,kulağınızın içinde pullanma ya da kulak kanalınızda ağrı varsa, bunlar dış kulak yolu iltihabının göstergesi olabilir. Çoğu kez kulaktan dışarı doğru sarımsı ya da sarımsı yeşil bir akıntı olur ve bazen bu akıntıdan sonra ağrı hafifler. Eğer iltihap ya da dokudaki şişme kulak kanalını tıkarsa duyma-da bir azalma olabilir.Doktorlar otoskop denen bir aletle kulak kanalına bakarak dış kulak yolu iltihabı tanısını koyarlar. Eğer iltihap varsa örnek alınarak laboratuvara gönderilebilir.Çoğu dış kulak yolu enfeksiyonu rahatsızlık duygusu yaratsa da, uygun tedavi edildiklerinde tehlikeli değildir.

23. DIŞ KULAK İNFEKSİYONU “external otit” Tedavi: • Eğer yüzücü kulağı rahatsızlığınız olduğundan şüphelenirseniz, doktora gitmeden önce sancıyı geçirecek bazı şeyler yapabilirsiniz. Kulağınızın üzerine ılık (sıcak değil) bir ufak yastık koymak faydalı olur. Aspirin veya başka bir ağrı kesici de sancıyı azaltır. • Teşhisten sonra doktorunuzun kulak kanalını bir emme aletiyle veya pamuklu çubukla temizlemesi beklenir. Bu tahrişin ve sancının geçmesini sağlayabilir. Doktor daha sonra çeşitli tedavi metodlarından birini önerebilir. Ekseriyetle kortikosteroidli (kaşıntıyı durdurmak ve iltihabı azaltmak için) bir kulak damlası ve bir antibiyotik (enfeksiyon kontrol etmek için) verilir. Bazen ağızdan alınan haplar da kullanılabilir. Şiddetli ağrı olduğundan ağrı kesici tavsiye edilir. İyileşme sırasında kulağa su kaçmamasına dikkat edilmelidir. • 3 veya 4 gün sonra eğer gözle görülür bir iyileşme olmazsa, doktorunuz ağızdan alınmak üzere antibiyotik verebilir. Enfeksiyona neden olan organizma laboratuvar testleriyle belirlenmişse, özellikle onu etkileyecek antibiyotik seçilir. Dış kulak iltihabı (yüzücü kulağı) mantardan kaynaklanıyorsa sülfanilamid tozu serpilerek urunkolisisden kaynaklanıyorsa, ağızdan alınan veya kulak damlası şeklinde verilen antibiyotikle tedavi edilir. • Özellikle neden mantar olduğunda sorun tekrarlayabilir.

24. ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI (Otitis Media) Akut Otitis Media: Genellikle bir üst solunum yolları infeksiyonunu takiben infeksiyonun orta kulağa ilerlemesi sonucu akut orta kulak infeksiyonu gelişir. Genel hastalık belirtilerinin yanında kulak ağrısı ve işitmede azalma bulunur. Sağlıklı orta kulak İnfekte Orta Kulak

25. ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI (Otitis Media) • Östaki tüpünün tam gelişmemesi sonucu çocuklarda daha sık görülen bu hastalık iyi tedavi edilmezse ilerler ve orta kulakta infeksiyon (iltihap) birikir. Daha ileri aşamada ise kulak zarı delinerek iltihaplı bir akıntı oluşur. Uygun bir tedaviyle tamamen iyileşebilen bu infeksiyon iyi tedavi edilmediğinde veya çok şiddetli bir infeksiyon varlığında kulak zarındaki bu delik kalıcı hale gelebilir. Böylece zaman zaman iltihaplı akıntı ile karakterize kronik orta kulak infeksiyonları (kronik otitis media)  gelişir. Akut orta kulak infeksiyonunda kulak zarının görünümü

26. ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI (Otitis Media)

27. KRONİK OTİTİS MEDİA • Kulak zarında delinme ve iltihaplı kulak akıntısı ile karakterize infeksiyonlar  yıllar sürebilir ve ilaç tedavilerine direnç gösterirler. İnfeksiyon ilerleyerek orta kulağın tamamına, kafa kemiklerine, boyuna, beyine ve yüz siniri gibi önemli sinirlere yayılabilir. Bu durumda yüz felci, menenjit ve beyin apseleri gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Kronik otitlerin kesin tedavisi cerrahidir. Yapılan ameliyatla infekte bölgeler temizlenir ve kulak zarındaki delik bir yama ile kapatılır. (timpanoplasti )

28. Kronik orta kulak infeksiyonunda zardaki perforasyon (delik).

29. EFÜZYONLU (Seröz*) ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI • Orta kulak içerisinde kulak kemikçikleri (örs, çekiç ve üzengi) olan hava ile dolu bir boşluktur. Bu kemikçiklerin sesi iletebilmesi için orta kulak boşluğunda sıvı olmamalı ve içerisindeki hava basıncının dengeli ve dış basınca uyumlu olması gerekir. Bu basınç ayarlamasını geniz ve orta kulak arasında bağlantıyı sağlayan Östaki tüpü yürütür. Östaki tüpünün bazı nedenlerle (genizeti ve infeksiyonlar gibi) işlevini görmemesi sonucu orta kulakta basınç bozularak kulak zarında çökme ve orta kulak boşluğunda sıvı birikmeye başlar. Bu sıvı zamanla koyulaşır ve yapışkan bir hale gelerek kemikçiklerin hareketini engeller. Böylece bir işitme kaybı ortaya çıkar. • * Seröz: “Seruma benzer salyamsı sıvı”

30. EFÜZYONLU (Seröz) ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI

31. EFÜZYONLU (Seröz) ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI Olumsuz Davranışlar • Habitüel (alışkanlık haline gelmiş) ağız solunumu: Salyanın buharlaşıp kuruması nedeniyle ağız solunumu yapan çocuklar daha az yutkunurlar bu da östakinin açılma frekansının azalmasına neden olur. • Burun çekme: teorik olarak burun çekme orta kulakta negatif basınç yaratarak orta kulağın boşalmasına yardımcı olur. Orta kulakta oluşan negatif basıncın ise efüzyonun gelişimini tetiklediği düşünülmektedir. Bu nedenle EOM’de burun çekmeden çekinilmelidir.

32. EFÜZYONLU (Seröz) ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI

33. VENTİLASYON (Havalandırma) TÜPÜ • Uzun süren seröz otit sonucu orta kulakta biriken sıvı yapışkan bir hale gelir ve kulak zarındaki çökme daha da ilerleyerek işitme kaybı belirgin bir hale gelir. Birkaç aylık tedaviye karşın bulgular düzelmiyorsa kulak zarına basıncın ayarlanması ve sıvıların boşaltılması için makara şeklinde bir tüp yerleştirilir. Ortalama 6 ay kadar kalan bu tüp iyileşme sonucu genellikle kendiliğinden atılır.

34. Kulak zarına takılan ventilasyon tüpü

35. VENTİLASYON (Havalandırma) TÜPÜ

36. VENTİLASYON (Havalandırma) TÜPÜ • Ventilasyon tüpü uygulanması geçmişte sık rastlanılan bazı komplikasyonların önüne geçmiş ve erken müdahale sonucu kronik orta kulak infeksiyonlarının azalmasına yardımcı olmuştur. Uygun yere yerleştirilen ve uygun bir tüp kullanılan vakalarda komplikasyon oranı çok azdır.