1 / 26

STAN (NIE) IDEALNY – STAN REALNY CZYLI O RÓWNOŚCI PŁCI W PRAKTYCE EDUKACYJNEJ

STAN (NIE) IDEALNY – STAN REALNY CZYLI O RÓWNOŚCI PŁCI W PRAKTYCE EDUKACYJNEJ. Zakład Promocji Zdrowia i Psychoterapii Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ewelina Flatow eflatow@gmail.com.

birch
Download Presentation

STAN (NIE) IDEALNY – STAN REALNY CZYLI O RÓWNOŚCI PŁCI W PRAKTYCE EDUKACYJNEJ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. STAN (NIE) IDEALNY – STAN REALNY CZYLI O RÓWNOŚCI PŁCI W PRAKTYCE EDUKACYJNEJ Zakład Promocji Zdrowia i Psychoterapii Wydział Studiów EdukacyjnychUniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Ewelina Flatow eflatow@gmail.com

  2. W związku z szeroko podejmowanym w literaturze problemem schematów rodzaju obecnych w zarówno w szkole, jak i w innych agendach socjalizacji pojawia się pytanie o konsekwencje propagowania, akceptowania, realizowania stereotypowej, spolaryzowanej wersji świata. Jest to podstawa refleksji nad możliwością zmian w tym zakresie, do których zobowiązują powszechnie uznawane wartości (zdrowie, równość, samorealizacja), jak i regulacje prawne o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Prezentacja jest próbą skoncentrowanego ujęcia problematyki stereotypów płci, ich obecności w praktyce edukacyjnej i wiążących się z tym reperkusji odnoszących się do wielu sfer ludzkiego funkcjonowania. Podejmowane zagadnienia zmierzają do odpowiedzi na następujące pytania: Jakie zadania dla szkoły – w kontekście przełamywania urodzajowionej socjalizacji – wynikają ze współczesnej koncepcji zdrowia oraz przepisów polskich i międzynarodowych? Jaki jest udział szkoły w konstruowaniu rzeczywistości społecznej opartej na stereotypach płci? Jakie są konsekwencje sztywnego, kategorycznego odbioru i realizacji kulturowych modeli męskości/kobiecości? W jaki sposób stereotypowe postrzeganie, nierówne wartościowanie i opozycjonowanie atrybutów kobiecości/męskości wpływa na rozwój i samourzeczywistnienie jednostki? WPROWADZENIE

  3. płeć • BIOLOGICZNY WYMIAR PŁCI (sex) zespół cech wrodzonych: • uwarunkowanych przez działanie • garnituru chromosomów • oraz hormonów płciowych • związanych z reprodukcją • odróżniających (w obrębie gatunku) • osobniki męskie i żeńskie SPOŁECZNO-KULTUROWY WYMIAR PŁCI (gender) zespól cech nabytych w toku wychowania, socjalizacji (Brannon, 2002; Gapik, 1998, 2004, 2006; Imieliński, 1985; Jonczy, 2005; Lew-Starowicz, 1974; Mandal, 2004; Miluska, 1999) OGÓLNY PODZIAŁ STOSOWANY GŁÓWNIE W ANALIZACH DOKONYWANYCH NA GRUNCIE PEDAGOGIKI, PSYCHOLOGII, SOCJOLOGII, FILOZOFII, ANTROPOLOGII KULTUROWEJ

  4. płeć MANIFESTACJE (wskaźniki) PŁCI: płeć genotypowa, genitalna, gonadoforyczna, gonadalna hormonalna, metaboliczna, hipotalamiczna (patrz też: płeć mózgu, płeć enzymatyczna), fenotypowa, metrykalna, społeczna, kulturowa, psychiczna (Gapik, 1998, 2004, 2006; Imieliński, 1985; Lew-Starowicz, 1974) SZCZEGÓŁOWY PODZIAŁ PREZENTUJĄCY RÓŻNE ASPEKTY SEKSUALNOŚCI STOSOWANY NA GRUNCIE SEKSUOLOGII ORAZ PSYCHOLOGII ROZWOJOWEJ

  5. ODGRYWAMY POPRZEZ: wypełnianie oczekiwań dotyczących powierzchowności, cech, postaw, funkcji i zachowań ucieleśnianie narzucanych przez kulturę (pośrednio przez system edukacji) atrybutów męskości i kobiecości w wyniku internalizacji rola płciowa (rodzajowa) staje się elementem tożsamości płciowej, która jest uznawana za jedną z najważniejszych i najbardziej stabilnych form tożsamości społecznej PŁEĆ KULTUROWA • cechy, zachowania, postawy, role społeczne • nabywane w toku socjalizacji na bazie predyspozycji biologicznych • uznawane (na gruncie danej kultury) za odpowiednie dla danej płci • istotny mechanizm regulacyjny stosunków społecznych ROLE RODZAJOWE (Brannon, 2002; Chomczyńska-Rubacha, 2006; Jonczy, 2005; Mandal, 2004; Miluska, 1996, 1999; Waszyńska, Rękoś, 2004; Wojciszke, 2002)

  6. STEREOTYPY PŁCI pewien rodzaj schematów poznawczych, za pomocą których ludzie przetwarzają informacje o sobie/innych, i które pośredniczą w procesach oceny/zachowaniach kategoria wyjaśniająca społeczno-kulturowy wymiar płci zbiór przekonań dotyczących cech i zachowań charakterystycznych dla każdej płci można je analizować na kilku poziomach: • stereotypowe cechy psychiczne • stereotypowe cechy fizyczne • stereotypowe role związane z płcią • stereotypy dotyczące zawodów (Brannon,2002; Mandal, 2000; Miluska, 19996, 1999; Wojciszke, 2002)

  7. edukacja powinna respektować i propagować ZASADĘ RÓWNOŚCI PŁCI I ZAKAZ DYSKRYMINACJI ZE WZGLĘDU NA PŁEĆwynikające z regulacji prawnych o zasięgu krajowym i międzynarodowym EDUKACJA WSPIERAJĄCA ZDROWĄ, NIEOGRANICZONĄ KULTUROWYMI WZORCAMI PŁCI JEDNOSTKĘ refleksja nad kierunkiem zmian postulowanych/pożądanych – (por.: Chomczyńska-Rubacha, 2006; Mandal, 2004; Kopciewicz, 2003, 2007; Karkowska, 2006)

  8. POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA Wszystkie istoty ludzkie rodzą się wolne i równe w godności i prawach KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ III – RÓWNOŚĆ Artykuł 23. Równość mężczyzn i kobiet PAKT PRAW GOSPODARCZYCH, SPOŁECZNYCH I KULTURALNYCH (ONZ – 1966 r. - ratyfikowany przez Polskę w 1977r.) KONSTYTUCJA RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.) Artykuł 32. • Wszyscy są wobec prawa równi. (…). 2. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.  Artykuł 33. 1.Kobieta i mężczyzna w Rzeczypospolitej Polskiej mają równe prawa w życiu rodzinnym, politycznym, społecznym i gospodarczym.  2. Kobieta i mężczyzna mają w szczególności równe prawo do kształcenia, zatrudnienia i awansów, do jednakowego wynagradzania za pracę jednakowej wartości, do zabezpieczenia społecznego oraz do zajmowania stanowisk, pełnienia funkcji oraz uzyskiwania godności publicznych i odznaczeń. 

  9. Szkoła w projektowaniu i realizowaniu swej edukacyjno-wychowawczej misji jest zobowiązana do przestrzegania ZASADY OBIEKTYWIZMU, PLURALIZMU, KRYTYCYZMU EDUKACJA WSPIERAJĄCA ZDROWĄ, NIEOGRANICZONĄ KULTUROWYMI WZORCAMI PŁCI JEDNOSTKĘ refleksja nad kierunkiem zmian postulowanych/pożądanych – Minimalizowanie stereotypowych, dyskryminujących elementów praktyki edukacyjnej powinno gwarantować pełne urzeczywistnienie potencjału jednostek bez względu na płeć(jej społeczno-kulturowe korelaty) (por.: Chomczyńska-Rubacha, 2006; Mandal, 2004; Kopciewicz, 2003, 2007; Karkowska, 2006; Kasperek., Piorunek, 2000)

  10. KONWENCJA O PRAWACH DZIECKA • Artykuł 29. • 1.Państwa-Strony są zgodnie, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: • d) przygotowanie dziecka do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu • zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, • grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia KONWENCJA W SPRAWIE ZWALCZANIA DYSKRYMINACJI W DZIEDZINIE OŚWIATY (1960 r.) KONWENCJA W SPRAWIE LIKWIDACJI WSZELKICH FORM DYSKRYMINACJI KOBIET (ONZ -1979 r.) Artykuł 10. Państwa Strony podejmą wszelkie stosowne kroki w celu: wyeliminowania wszelkich stereotypowych koncepcji pozycji mężczyzny i kobiety na wszystkich szczeblach nauczania i we wszystkich rodzajach kształcenia poprzez popieranie koedukacji (…) a zwłaszcza przez rewizję podręczników i programów szkolnych oraz dostosowanie metod pedagogicznych

  11. CZWARTA ŚWIATOWA KONFERENCJA W SPRAWIE KOBIET – PEKIN (1995) - Platforma Działania - cele strategiczne: Cel strategiczny B. 4: Rozwijać edukację wolną od dyskryminacji. KARTA PRAW SEKSUALNYCH I REPRODUKCYJNYCH MIĘDZYNARODOWEJ FEDERACJI PLANOWANIA RODZICIELSTWA postulaty dostępu do wiedzy o seksualności przedstawionej w sposób: • obiektywny, • merytorycznie poprawny, • krytyczny, pluralistyczny, • daleki od indoktrynacji i wszelkich wypływających z niej zniekształceń PODSTAWA PROGRAMOWA WYCHOWANIA DO ŻYCIA W RODZINIE (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej) CELE EDUKACYJNE - POZIOMGIMNAZJUM • Przyjęcie integralnej wizji osoby; wybór i urzeczywistnianie wartości służących osobowemu rozwojowi.

  12. EDUKACJA WSPIERAJĄCA ZDROWĄ, NIEOGRANICZONĄ KULTUROWYMI WZORCAMI PŁCI JEDNOSTKĘ - refleksja nad kierunkiem zmian postulowanych/pożądanych - • zrewidowanie podręczników, programów nauczania • minimalizowanie schematyzmu realizatorów/organizatorów procesów edukacyjnych • ograniczanie emisji stereotypowych przekazów tkwiących w „ukrytym programie nauczania” wskazywanie w edukacji alternatywnych modeli ról rodzajowych równe wartościowanie atrybutów kobiecości/męskości podkreślanie podobieństw – bez sztucznego opozycjonowania płci propagowanie partnerstwa, ról wielorakich

  13. EDUKACJA WSPIERAJĄCA ZDROWĄ, NIEOGRANICZONĄ KULTUROWYMI WZORCAMI PŁCI JEDNOSTKĘ - refleksja nad kierunkiem zmian postulowanych/pożądanych - • lansowanie emancypacyjnej wizji rzeczywistości społecznej • ograniczenie polaryzacji płci i schematyzmu w zakresie tożsamości (ról) płciowych uświadamianie uczniom społecznych korelatów płci i dezadaptacyjności stereotypów płci kształtowanie w uczniach gotowości do przekraczania mechanizmów związanych z socjalizacja rodzajową propagowanie elastyczności i zmienności w zakresie ról płciowych, właściwości charakterologicznych, modeli życia (odpowiadających wymogom osobowościowym i sytuacyjnym)

  14. EDUKACJA RODZAJOWA - refleksja nad rozdźwiękiem między postulatami, a realiami - DUALISTYCZNA, SPOLARYZOWANE WERSJA ŚWIATA SZKOŁA • bagatelizowanie stereotypów płci i dyskryminacji z niej wynikającej • neutralizowanie schematycznych koncepcji męskości/kobiecości (ukrycie w pozorach neutralności, powielanie status quo) • utrwalanie stereotypów płci i wynikających z nich ograniczeń • konformizm wobec stereotypowych wizerunków męskości/kobiecości • wzmacnianie kulturowo narzucanych definicji kobiecości/męskości PRZEKAZY SOCJALIZACYJNE ZREDUKOWANE DO STEREOTYPÓW PŁCIOWYCH

  15. SZKOŁA POWIELA I UTRWALA DUALISTYCZNY, SCHEMATYCZNY OBRAZ RÓL PŁCIOWYCH POPRZEZ politykę oświatową i płacową różnice w oczekiwaniach wobec uczniów w zależności od płci • różnice w przydzielaniu zadań • nierówny dostęp do głosu (tzw. REGUŁA 2/3, trening milczenia/pasywności) • różnice w motywowaniu • różnice w ocenianiu kreowanie rodzajowo adekwatnych ścieżek karier podkreślanie różnic międzygrupowych ukryty program edukacji: (hidden curriculum) • w podręcznikach • w komunikacji • w relacjach nauczyciel-uczeń • w organizacji procesu nauczania • w organizacji/wykorzystaniu przestrzeni nierówne wartościowanie atrybutów męskości/kobiecości (Meighan, 1993; Karkowska, 2006; Chomczyńska-Rubacha, 2006; Kopciewicz, 2003, 2007)

  16. KONSEKWENCJE KONFORMIZMU SZKOŁY WOBEC STEREOTYPÓW PŁCI OGRANICZANIE POTENCJAŁU JEDNOSTKI, JEJ SZANS I MOŻLIWOŚCI ROZWOJOWYCH • pomijane jest naturalne bogactwo indywidualnych cech, zdolności, możliwości rozwoju • ograniczana jest swoboda wyboru • kreowane są fałszywe, wyolbrzymione różnice międzypłciowe

  17. SFERY, W KTÓRYCH MOŻE UJAWNIĆ SIĘ NEGATYWNY WPŁYW STEREOTYPÓW PŁCI sukces edukacyjny/ zawodowy relacje interpersonalne, funkcjonowanie społeczne zdrowie (wskaźniki obiektywne, subiektywna ocena), cielesność

  18. A SCHEMATYCZNE POSTRZEGANIE I SZTYWNE WYPEŁNIANIE STEREOTYPOWYCH MODELI KOBIECOŚCI/MĘSKOŚCI sukces edukacyjny/zawodowy • osłabienie sukcesów w dziedzinach tradycyjnie związanych z płcią przeciwną • istniejące w obszarze edukacyjnym i zawodowym różnice w socjalizacji, motywowaniu, oczekiwaniach i standardach doskonałości dla kobiet i mężczyzn • odmienny poziom wykształcenia mężczyzn/kobiet i nieadekwatne do tego wzorce karier • trudności z wypełnianiem/przełamywaniem wymogów stereotypu • mechanizmy dyskryminacyjne: szklany sufit (ściany) szklana winda lepka podłoga tokenizm (Brannon, 2002; Chmura-Rutkowska, Ostrouch, 2007; Dzwonkowska,2004; Mandal, 1992, 2004)

  19. A SCHEMATYCZNE POSTRZEGANIE I SZTYWNE WYPEŁNIANIE STEREOTYPOWYCH MODELI KOBIECOŚCI/MĘSKOŚCI relacje interpersonalne • dysproporcje w obciążeniach rolami rodzinnymi/ zawodowymi • przeciążenie, wysokie koszty • niemożność samorealizacji • trudności z komunikacją, otwartością • osłabiona jakość i trwałość związku • agresja wynikająca ze sztywnego wypełniania stereotypu wynikająca z chęci przełamania stereotypu (Brannon,2002; Chomczyńska-Rubacha,2006; Chmura-Rutkowska; Ostrouch,2007; Mandal,2004)

  20. A SCHEMATYCZNE POSTRZEGANIE I SZTYWNE WYPEŁNIANIE STEREOTYPOWYCH MODELI KOBIECOŚCI/MĘSKOŚCI zdrowie ZRÓŻNICOWANIE MIĘDZYPŁCIOWE: • zachowań zdrowotnych (pro- i antyzdrowotnych) • subiektywnej oceny stanu zdrowia/ satysfakcji życiowej • wskaźników zachorowalności/ umieralności (Brannon, 2002; Chmura-Rutkowska, Ostrouch, 2007; deGregorio i in, 1980; Hulewska, Ziarko 2002; Jarosz, 1997; Lew- Starowicz, 1991; Mandal, 2004; Oblacińska, 2006; Wycisk, 2002)

  21. A SCHEMATYCZNE POSTRZEGANIE I SZTYWNE WYPEŁNIANIE STEREOTYPOWYCH MODELI KOBIECOŚCI/MĘSKOŚCI zdrowie NADREPREZENTACJA KOBIET • depresja • fobie • lekomania • zaburzenia seksualne • zaburzenia odżywiania • próby samobójcze • szkodliwe zabiegi pseudo-kosmetyczne • korzystanie z usług medycznych NADREPREZENTACJA MĘŻCZYZN • choroby sercowo-naczyniowe • uzależnienia • zachowania ryzykowne • współczynniki śmierci gwałtownej • samobójstwa ze skutkiem śmiertelnym • eksploatacja własnego ciała • niechętne korzystanie z usług medycznych

  22. Szkoła, wspierając pojmowane holistycznie zdrowie, musi zadbać o kształtowanie wizji człowieka otwartego, przekraczającego stereotypowe wzorce męskości i kobiecości, postrzegającego w sposób krytyczny niespójność przekazów kultury ponowoczesnej, komunikatywnego, tolerancyjnego i zdolnego do współpracy. Do realizacji powyższych postulatów powinna dążyć bez akcentowania, ale z akceptowaniem, różnic płciowych, a także bez sztucznego i nieuprawnionego (choć uprawianego w ramach kultury i obecnego porządku: wolnorynkowego, politycznego) wartościowania i opozycjonowania. Biorąc zatem udział w wyjaśnianiu rzeczywistości, nie powinna jej objaśniać przez pryzmat schematów rodzaju, przygotowując zaś do pełnienia ról w społeczeństwie nie może być ograniczana nakazami ról rodzajowych. PODSUMOWANIE

  23. Bober-Pełzowska, M., Małkowska-Zegadło, H., Cichy, P., Koralczyk, A., Odechowska, A., Kirilenko R., M, (2000). Asy z pierwszej klasy. Warszawa: Juka Lorek, M., Sedlaczek, J. (1993). Elementarz pierwszej klasy. Warszawa: WSiP Jamrożek, L., i wsp. (2000). Badam i opisuję. część - Idę do szkoły. Kielce: Wydawnictwo pedagogiczne ZNP Brannon, L. (2002). Psychologia rodzaju. Kobiety i mężczyźni. Podobni czy różni. Gdańsk: GWP Chmura-Rutkowska, I., Ostrouch, J. (2007). Mężczyźni na przełęczy życia: studium socjopedagogiczne. Kraków: Impuls Chomczyńska-Miliszkiewicz, M. (2000). Ukryte przekazy w podręcznikach edukacji psychoseksualnej. Warszawa-Toruń: Forum oświatowe Chomczyńska-Miliszkiewicz, M. (2002). Edukacja seksualna w społeczeństwie współczesnym. Konteksty pedagogiczne i psychospołeczne. Lublin: Wyd. UMCS Chomczyńska-Rubacha, M. (red.) (2006). Role płciowe. Kultura i edukacja. Łódź: Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej DeGregorio, E., Carver, Ch. (1980). Type A Behavior Pattern, Sex Role Orientation and Psychological Adjustment, W: Journal of Personality and Social Psychology. Nr 2 (39) (286-293) Dzwonkowska, K. (2004). Problem równości kobiet i mężczyzn w społeczeństwie polskim na początku XXI wieku. W: Malinowska, E. (red.). Sex i gender. Płeć kulturowa i biologiczna. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Prezentacja przygotowana została na podstawie artykułu „Predyspozycja czy predestynacja? Stereotypy płci i rola szkoły w kontekście rozważań o zdrowiu”, którego tezy zaprezentowane zostały podczas VI Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego „Edukacja - moralność - sfera publiczna ”(Lublin IX.2007) W prezentacji wykorzystano cliparty programu MICROSOFT OFFICE oraz ilustracje z podręczników: BIBLIOGRAFIA:

  24. Gapik, L. (1998). Rozwój seksualny człowieka. W: Rzepka, J. (red.). Zagadnienia  prorodzinnej edukacji seksuologicznej i profilaktyki HIV / AIDS. Tom 2. Katowice: Studio Wydawnicze "Agat". Gapik, L. (2004). Zaburzenia rozwoju i funkcjonowania seksualnego. Podstawy diagnostyki i terapii. W: Kościelska, M., Aouil, B. (red.). Człowiek niepełnosprawny. Rodzina i praca, Bydgoszcz: Wyd. Akademii Bydgoskiej Gapik, L. (2006). Funkcjonowanie seksualne w normie i patologii. W: Przegląd Terapeutyczny, Nr1. Uzyskane 20.11.2007: www.ptt-terapia.pl/~ptt/przeglad/01/Gapik_01.pdf Hulewska, A., Ziarko, M. (2002). Zachowania zdrowotne kobiet i mężczyzn – raport z badań. W: Hulewska, A., Ziarko, M., Jasielska, A. (red.). Interdyscyplinarne studia nad płcią. Od polaryzacji płciowej ku depolaryzacji rodzajowej. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora Imieliński, K. (red.) (1985). Seksuologia biologiczna. Warszawa: PWN Jarosz, M. (1997). Samobójstwa. Warszawa: Wyd. PWN Jonczy, M.(2005). Nadłamywanie oczywistości, czyli jak doszło do przygotowania warsztatów genderowych <być kobietą, być mężczyzną>. W: Barska, A., Mandal, E. (red.).Tożsamość społeczno-kulturowa płci. Opole: Wyd. Uniwersytetu Opolskiego Kasperek, E., Piorunek, M., (2000). Promocja zdrowia seksualnego w praktyce oświatowej. W: Gapik L., Woźniak, A. (red.) Terapia w seksuologii - zagadnienia wybrane. Poznań: Interfund Karkowska, M. (2006). Socjalizacja rodzajowa dziewcząt i chłopców a ukryty program edukacji szkolnej. W: Chomczyńska-Rubacha, M. (red.). Role płciowe. Kultura i edukacja. Łódź: Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi Kopciewicz, L. (2003). Polityka kobiecości jako pedagogika różnic. Kraków: Impuls Kopciewicz, L.(2007). Rodzaj i edukacja. Studium fenomenograficzne z zastosowaniem teorii społecznej Pierre’a Bourdieu. Wrocław: Wyd. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP Lew-Starowicz, Z. (1991). Kobieta i Eros. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Lew-Starowicz, z. (1974). Eros, kultura, natura, Warszawa: PZWL Mandal, E.(1992). Wzorce socjalizacji płci a wyjaśnianie przyczyn sukcesu i niepowodzenia zawodowego. W: Psychologia wychowawcza. Nr 4, (218-225)

  25. Mandal, E. (2004). Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią. Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego • Meighan, R. (1993). Socjologia edukacji. Toruń: Wyd. UMK • Miluska, J. (1996). Tożsamość kobiet i mężczyzn w cyklu życia. Poznań: Wyd. Naukowe UAM • Miluska, J., Boski, P., (red.) (1999). Męskość – kobiecość w perspektywie indywidualnej i kulturowej. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN • Dokumenty ONZ. Uzyskane 18.11.2007:www.unic.un.org.pl/rownouprawnienie/instrumenty_mn.php • Miluska, J. (2004). Uwarunkowania jakości relacji między kobietami i mężczyznami. W: Kuczyńska, A., Dzikowska, K. (red.). Zrozumieć płeć. Studia interdyscyplinarne II. Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego • Oblacińska, A. (2006). Występowanie otyłości i postrzeganie własnej masy ciała. W: Oblacińska, A., Woynarowska, B. (red.) (2006). Zdrowie subiektywne, zadowolenie z życia i zachowania zdrowotne uczniów szkół ponadgimnazjalnych w Polsce w kontekście czynników psychospołecznych i ekonomicznych. Warszawa: Wyd. Instytutu Matki i Dziecka • Waszyńska, K., Rękoś, M. (2004). Tożsamość płciowa i czynniki ją warunkujące. W: Kuczyńska, A., Dzikowska, K. (red.). Zrozumieć płeć. Studia interdyscyplinarne II. Wrocław: Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego • KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ - Tekst uchwalony w dniu 2 IV 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe. Uzyskane 05.11.2007: www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon.htm • Wycisk, J. (2002). Czy samozniszczenie ma płeć? Autodestruktywne zachowania kobiet i mężczyzn. W: Hulewska, A., Ziarko M., Jasielska, A. (red.). Interdyscyplinarne studia nad płcią. Od polaryzacji płciowej ku depolaryzacji rodzajowej. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora • Wojciszke, B., (red.) (2002). Kobiety i mężczyźni: odmienne spojrzenia na różnice. Gdańsk::GWP • KONWENCJA O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI, zmieniona Protokołem Nr 111, Rzym, 4 XI, 1950 r. Uzyskane 05.11.2007:www.coe.org.pl/re_konw/ETS • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

  26. (NON) IDEAL STATUS – ACTUAL STATUS ABOUT THE GENDER EQUALITY IN THE EDUCATIONAL PRACTICE The Department of Psychotherapy and Health PromotionFaculty of Educational StudiesAdam Mickiewicz University Poznań Ewelina Flatow eflatow@gmail.com

More Related