1 / 22

EDİRNENİN SORUNLARI ve ÇÖZÜMLER

EDİRNENİN SORUNLARI ve ÇÖZÜMLER. Doç.Dr Okan GAYTANCIOĞLU okangaytancioglu @ gmail .com.  Trakya Bölgesi, Türkiye yüzölçümünün % 3.1’lik gibi küçük bir bölümünü kaplamasına rağmen tarımsal üretim ve birim alandan alınan verim açısından ülkenin önde gelen bölgelerindendir.

bjorn
Download Presentation

EDİRNENİN SORUNLARI ve ÇÖZÜMLER

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. EDİRNENİN SORUNLARI ve ÇÖZÜMLER Doç.Dr Okan GAYTANCIOĞLU okangaytancioglu@gmail.com

  2.  Trakya Bölgesi, Türkiye yüzölçümünün % 3.1’lik gibi küçük bir bölümünü kaplamasına rağmen tarımsal üretim ve birim alandan alınan verim açısından ülkenin önde gelen bölgelerindendir.  Bölgedeki arazilerin büyük bir bölümü tarla tarımına elverişlidir.  Ekolojik açıdan birçok ürünün yetişmesine uygun olmasına rağmen bölgede uzun yıllardan beri ayçiçeği-buğday tarımı yapılmaktadır.  Üreticilerin bu ürünlerin tarımında uzmanlaşması yanında bu ürünlerin hasadından sonra önemli bir pazarlama sorununun bulunmaması bölgede ayçiçeği-buğday münavebesinin yapılmasının en önemli nedenleri arasındadır. 2011 yılı verilerine göre Türkiye buğday üretiminin yaklaşık % 10’u ayçiçeği üretiminin % 60’ını ve pirinç üretiminin % 55’ i bölgeden karşılanmaktadır.

  3.  Trakya bölgesi özellikle tarla sebzeciliği ve seracılık açısından son derece uygun koşullara sahiptir.  Buğday tarımının sona erdiği ay olan Temmuz ayından, ayçiçeği tarımının başlayacağı Nisan ayına kadar yaklaşık 9-10 aylık bir süre bölgedeki tüm tarlalar boş kalmaktadır. Bu süre içerisinde boş kalan bu arazilerde bazı ürünlerin tarımının yapılabilmesi mümkün olduğu halde araziler sonbahar sürümü dışında işlenmemektedir.  Bölgede üretilen ürünler yine bölgedeki un, yağ ve çeltik işleme vb. gıda sanayi işletmelerinin ihtiyaç duyduğu hammaddelerin karşılanmasına önemli katkılar sağlamaktadır.  1950’li yıllarda bölgede bulunan gıda sanayi işletmeleri ve Çorlu ilçesinde bulunan dericilik işletmeleri bölgedeki sanayileşmenin temelini oluşturmaktadır. Bölgede 1980’li yıllardan sonra sanayi işletmelerinin faaliyet alanları genişlemiş ve tekstil-konfeksiyon, kimya ve ilaç, metal, kağıt-karton, yem sanayi, cam sanayi vb. sanayi ürünleri üretilmeye başlamıştır.

  4.  Bölgede yaşanan sanayileşmenin getirdiği ekonomik ve sosyal faydaların yanında çevre kirliliği nedeniyle ekonomik ve sosyal kayıplar da meydana gelmektedir. Çevre kirliliği bölgede Meriç ve Ergene nehrinden yapılan sulu tarımı tehdit etmektedir.  Bölgede yaşanan makro eğilim Tekirdağ ilinde sanayileşme ve buna bağlı olarak nüfusun artacağı yönündedir. İnşaat aşamasında olan birçok sanayi işletmesi ile birlikte yeni Organize Sanayi Bölgeleri konusunda yapılan yatırımlar halen sürmektedir.  Trakya’nın %81,65’ini potansiyel tarım alanları oluştururken; bu duruma karşıt bir durum olarak yanlış ve amaç dışı arazi kullanımının boyutları %22,30’a varmaktadır.  Trakya Bölgesinin büyük coğrafi bölümünü oluşturan üç ilin su stokları incelendiğinde, gerek kaynakların gerekse bölge zenginliğinin göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak bu su potansiyeli çeşitli yıllara ve mevsime göre değişim göstermektedir.

  5.  Trakya Bölgesinde Türkiye ortalamasının altında bir nüfus artışı gerçekleşmektedir.Ancak Çorlu ve Çerkezköy’e önemli göç olmaktadır.  Türkiye nüfusunun yaklaşık % 2’si Trakya’da yaşamaktadır. 2011 yılı verilerine göre Trakya'da 1.7 milyon kişi yaşamaktadır. 2015 yılı nüfus projeksiyonlarına göre bölge nüfusu 2 milyon kişi olacağı bekleniyor.  Ülkemizdeki bilinen doğal gaz üretim alanları Trakya ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunmaktadır. Toplam üretimin %83’ü Hamitabat sahasında yapılmaktadır.  Trakya, genel olarak tarım ve sanayi bölgesi olmasına karşın, coğrafi konumu itibariyle gerek Marmara Denizi gerekse İstanbul’a yakınlığı TEM ve D-100 karayollarının Avrupa, Asya arasında geçiş bölgesi olma durumuyla da yabancı turistlerin konaklama ve mola merkezi avantajına sahiptir. Bu özellik, bölge içerisindeki turizm faaliyetlerinin niteliğini, deniz turizmi ile, gezi ve seyahat içerikli turizme bağlı olarak oluşturmaktadır.

  6. TRAKYA BÖLGESİ ve TARIM Tüm tarla arazilerinin % 95.8'inde tahıl (genelde buğday) ve yağlı tohumlu bitkilerin (ayçiçeği) tarımı yapılmaktadır. Ürün Grupları Edirne Kırklareli Tekirdağ Toplam Ekiliş %Ekiliş % Ekiliş % Ekiliş % Tahıllar 218 870 60.9 170 494 65.6 236 935 60.9 626 299 62.1 Yağlı Tohumlar 126 832 35.2 74 404 28.6 138 359 35.6 339 595 33.7 Baklagiller 1 095 0.3 1 981 0.8 1 089 0.3 4 165 0.4 Yem Bitkileri 4 174 1.2 5 904 2.3 2 802 0.7 12 880 1.3 Yumru Bitkileri 824 0.2 2 953 1.2 4 767 1.2 8 544 0.8 Sebzeler 7 748 2.2 4 025 1.5 5 196 1.3 16 969 1.7 Tarla Tarımı 359 543 100.0 259 761 100.0 389 148 100.0 1 008 452 100

  7. Tarımsal Arazilerin İşletme Büyüklük Gruplarına Göre Oransal Dağılımı, (%) • İşletme Büyüklük Grupları (da) Türkiye Trakya Edirne Tekirdağ K.eli • 0-4 0,28 0,03 0,01 0,04 0,05 • 5-9 1,07 0,16 0,14 0,09 0,29 • 10-19 4,28 1,50 1,06 1,33 2,46 • 20-49 16,48 12,33 12,02 8,36 19,25 • 50-99 19,93 25,67 30,65 20,84 26,06 • 100-199 20,98 31,33 30,99 32,13 30,55 • 200-499 19,8 20,78 16,81 25,42 19,20 • 500-999 6,38 4,68 7,58 10,23 1,54 • 1000-2499 5,90 0,44 0,34 0,80 - • 2500-4999 2,78 0,28 0,36 0,37 - • 5000-+ 2,04 0,27 - 0,34 0,56 • Trakya bölgesi tarımının önemli sorunlarından biri de toprakların parçalanmasıdır. Bu özellik açısından Türkiye geneline göre daha iyi bir durumdadır.Türkiye genelinde göre bir tarım işletmesine düşen ortalama işletme genişliği 60 da ve 7 parça iken bu Trakya bölgesinde 81 da ve 7.5 parçadır.

  8. Bölgede Yetiştirilen Tarımsal Ürünler (2011) • Ürün Edirne Tekirdağ Kırklareli Toplam • Buğday Alan (Ha) 208 078 205 660 147 485 561 223 • Üretim (Ton) 822 037 988 955 584 170 2 395 162 • Verim (kg/ha) 3 950 4 810 3 950 4 268 • Ayçiçeği Alan (Ha) 102 804 139 290 65 254 307 348 • Üretim (Ton) 168 158 258 750 93 965 520 873 • Verim (kg/ha) 1 635 1 860 1 450 1 695 • Çeltik Alan (Ha) 26 093 211 - 26 304 • Üretim (Ton) 167 859 1 470 - 169 329 • Verim (kg/ha) 6 433 6 940 - 6 437 • Ş. Pancarı Alan (Ha) 1 600 1 395 1 315 4 310 • Üretim (Ton) 81 110 64 365 67 180 212 655 • Verim (kg/ha) 50 671 4 616 5 100 49 340 • Arpa Alan (Ha) 11 113 20 570 18 017 49 700 • Üretim (Ton) 41 432 91 885 80 204 213 521 • Verim (kg/ha) 3 728 4 470 4 450 4 296 • Üzüm Alan (Ha) 2 428 6 920 649 9 997 • Üretim (Ton) 14 899 67 389 4 198 86 486 • Verim (kg/da) 914 973 646 865

  9. Trakya'daki Sığır Varlığının Genetik (ırk) Yapıya Göre Dağılımı Bölgede bulunan büyükbaş hayvanlardan ağırlığın Holstein inekte yoğunlaştığı saptanmıştır (%73,8). Süt verimi yüksek olan bu ırktan dolayı bölgenin süt verim ortalaması çok yüksek çıkmıştır. Süt üretimi Türkiye genelinde yaklaşık olarak 2,2 ton/yıl iken Trakya bölgesinde ortalama olarak 4,5 ton/yıl olarak tespit edilmiştir.

  10. Trakya Bölgesindeki Üretici Örgütleri ve Ortak Sayıları EDİRNE TEKİRDAĞ KIRKLARELİ TOPLAM Üretici Örgütü Koop. Ortak Sayısı Koop. Ortak Sayısı Koop Ortak Sayısı Koop Ortak Sayısı Tarım Kredi Koop. 39 25543 54 26 744 33 17 008 126 69 295 Yağlı Toh. T.S.K 9 25 835 8 26 856 8 20 250 25 72 941 T. Kalkınma Koop. 93 12 652 49 4 525 90 13 013 232 30 190 Pancar Koop. 7 42 903 5 24546 5 38 317 17 105766 Hizmet Birliği 8 20 245 6 18 800 2 3 000 16 42 045 Damızlık Yet. Bir. 1 140 1 155 1 130 3 425 TOPLAM 157 127 318 123 101 626 139 91 718 419 320 662 Trakya bölgesinde toplam 402 üretici örgütü yaklaşık 215 bin üreticiye hizmet vermektedir. Elbette ki bazı üreticiler birden fazla üretici örgütüne katılmışlardır.

  11. Trakya Bölgesinde Sanayileşme Bölgede yetiştirilen tarımsal ürünlerin işlendiği küçük işletmelerle başlayan sanayileşme 1980’li yıllardan sonra hızla gelişmeye başlamıştır. Bölgede başta tekstil ve gıda sektörü olmak üzere çeşitli büyüklüklerde 1192 adet sanayi işletmesi bulunmaktadır. Bölge ekonomisi gün geçtikçe tarıma dayalı bir yapıdan, sanayi ve hizmet sektörü ağırlıklı bir yapıya dönüşmüştür. Türkiye, kurulu kapasite açısından tekstil sektöründe Dünyada sayılı ülkeler arasına girmiştir. Trakya’da faaliyet gösteren çeşitli kapasitelerdeki 342 adet tekstil ve konfeksiyon işletmesinin 239’u Tekirdağ, 11’i Edirne ve 19’u ise Kırklareli ilinde bulunmaktadır.

  12. Trakya Bölgesindeki İşletmelerin Sektörel Dağılımı

  13. TRAKYA BÖLGESİNDE TARIM ve DİĞER ÜRÜNLER TİCARETİ Trakya bölgesinde en önemli tarımsal ürünler olan ayçiçeği ve buğday üretimi bölge üreticisinin en önemli geçim kaynağını oluşturmaktadır. Bölgede bu ürünlerde uzmanlaşma olduğu için bu ürünleri işleyen fabrikalar ve bu ürünlerin yurtiçi ve yurtdışı ticareti de bölgede yoğunlaşmaktadır. Ayçiçeği Bölgede ayçiçeğinin en önemli alıcısı Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Trakyabirlik)’dir. Trakyabirlik bölge geneline yayılmış 28 kooperatifi ile bölge üreticisinin ayçiçeğini satın almaktadır. Trakyabirlik yıllara göre değişmekle birlikte Trakya’da üretilen ayçiçeğinin ortalama %55’ini satın almaktadır. Buğday Bölgede en çok tarımı yapılan ürün olan buğday bitkisinde önemli alıcılardan birisi kamu kuruluşu olan Toprak Mahsulleri Ofisidir. Buğday ağırlıklı olarak un fabrikaları ve özel firmalarca satın alınmaktadır.

  14. BÖLGE İLE İLGİLİ BAZI ÖNEMLİ İSTATİSTİKLER Trakya bölgesinde tarımsal ilaç kullanımı (kg-lt) Pestisit Çeşitleri Edirne Tekirdağ Kırklareli Toplam İnsektisitler 139 279 40 242 26 705 206 226 Fungusitler 163 940,3 277 167 113 652 554 759 Fumigantlar 68 577 145 790 Herbisitler 808 836 515 939 223 029 1 547 804 Rodentisitler 46 1 573 72 1 691 Akarisitler - 84 32 116 Yağlar - 2 058 - 2 058 Toplam 1 112 169 837 640 363 635 2 313 444

  15. İllere Göre Kimyasal Gübre Tüketimi (ton)-2010 Gübre Çeşidi Edirne Tekirdağ Kırklareli Toplam(Ton) 20.20.0 46.554 55.175,945 36.822 138.551,945 A.Nitrat(%26 N) 34.498 35.066,440 31.803 101.367,440 CAN(%33) 9.325 - - 9.325,000 A.Nitrat(%33) - 8.308,050 3.045 11.353,050 Üre(%46N) 26.505 31.409,850 19.775 77.689,850 A.Sülfat(%21N) 10.125 190,110 73 10.388,110 DAP(18-46) 3.395 2.607,500 910 6.912,500 15.15.15 7.361 4.811,500 1.266 13.438,500 TSP(42-44) 62 183,150 805 1.050,150 26.13.0 231 - 39 270,000 12.30.12 214 352,700 806 1.372,700 P.Nitrat 13.0.46 40 11,500 46 97,500 P.Sülfat - 5,000 - 5,000 K.Nitrat - 3,475 - 3,475 8.24.8 - - 2 2,000 Komp. 25.5.0 - 265,000 265,000 P.Sülfat %50 K 20 - - 42,000 42,000 Kal.Nit. 15.5.26.5 - - 4 4,000 Toplam 138.310 138.125,220 95.703 372 138

  16. İŞSİZLİK Türkiye’de % 11.0 Edirne’de % 14.3 Kaynak : TUİK, 2010 Tü

  17. GÖÇ 1990 Nüfusu : 404.599 2000 Nüfusu : 402.606 2010 Nüfusu : 395.463

  18. YOKSULLUK Yeşil Kartlı Sayısı : 39 952 Kaynak : saglık.gov.tr, 2011 Nüfusa Oranı Edirne : % 1O.1 (395463 kişi/39952 yeşil kartlı) Tekirdağ : % 5.3 (783410 kişi/41227 yeşil kartlı) Kırklareli : % 6.8 (333179 kişi/22527 yeşil kartlı)

  19. GELİR DURUMU Kişi Başına Gelir : Edirne : 1199 TL Kırklareli : 1398 TL Tekirdağ : 2192 TL Kaynak : Maliye Bakanlığı, 2011

  20. ERGENENİN KİRLİLİĞİ

  21. AYÇİÇEĞİ ve DIŞA BAĞIMLILIK Yağlı tohumlarda 7 milyon ton kapasite, 3 milyon ton üretim SONUÇ : Yılda 3 milyar $’ı aşan ithalat

  22. ÇELTİK ve DIŞA BAĞIMLILIK 2.5 milyon ton kapasite, 800 bin ton üretim SONUÇ : Yılda 150 milyon $’lık ithalat

More Related