Een nieuwe bibliotheekwet: wat regelt een wet?

1. Wetsvoorstel stelsel openbare bibliotheekvoorzieningenTechnische briefing OCW25 april 2013KB Den Haag

2. Een nieuwe bibliotheekwet: wat regelt een wet? Wet is hoogste niveau van nationale regelgeving Onderwerpen van groot maatschappelijk belang Wet is geen: encyclopedie of compendium bibliotheekwerk Wet is wel: alleen het hoogst noodzakelijke regelen, uitwerking in nadere regelgeving Sinds 1987 geen zelfstandige wet meer voor openbare bibliotheken

3. Waarom een nieuwe bibliotheekwet?(Memorie van Toelichting) Gebrek aan samenhang: inefficiënt en remt innovatie (Commissie Calff, Raad voor Cultuur) Huidige kader achterhaald door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen Maatschappelijk: ander mediagebruik, andere vrijetijdsbesteding, andere bevolkingssamenstelling, lokale bezuinigingen Technologisch: digitalisering, internet, van print naar scherm Digitale activiteiten van de openbare bibliotheek hebben nu geen formele basis

4. Decentrale stelsel blijft gehandhaafd Ook de provinciale taken geregeld Veel vrijheid voor gemeenten en provincies, maar niet onbeperkt Structuur van de digitale bibliotheek en relatie met de fysieke bibliotheek Nieuwe rol van de Koninklijke Bibliotheek Typering van het wetsvoorstel(Memorie van Toelichting)

5. Kansen voor de bibliotheeksector • Wet heeft meer impact dan convenant • Gemeenschappelijk kader voor gesprek met lokale en provinciale overheid • Zelfstandige bibliotheekwetgeving • Wet regelt hoofdlijnen; veel uitwerking mogelijk door de branche zelf • Balans tussen vrijheid en uniformiteit, vooral via netwerkbepalingen

6. De publieke waarden en maatschappelijke functie(artikel 4 en Memorie van Toelichting) Maatschappelijke functie en publieke waarden nu niet gedefinieerd Gemeenschappelijk kader ontbreekt: Wat is wel/geen openbare bibliotheek? Publieke waarden: betrouwbaarheid, onafhankelijkheid, pluriformiteit, toegankelijkheid Drie kernfuncties: Aanbieden van kennis en informatie Mogelijkheden voor ontwikkeling en educatie Bevorderen van lezen en kennismaking met literatuur Kortweg: lezen, leren, informeren Openbare bibliotheek: ‘publieke toegang tot informatie, educatie en cultuur’

7. Meer samenhang in het bibliotheekstelsel(artikel 6 en artikel 7) Bibliotheekorganisaties werken samen in één netwerk: Gezamenlijke catalogus (NBC) Deelname aan IBL Gezamenlijk collectiebeleid (collectieplan) Deelname aan digitale infrastructuur Gezamenlijkinnovatiebeleid Ondersteuning van het onderwijs Betreft: lokale/regionale bibliotheken, provinciale organisaties, digitale bibliotheek, KB Gemeenten en provincies bevorderen dit Inhoudelijke en functionele verbinding tussen fysiek en digitaal

8. Nieuwe rol voor de KB(artikel 8) KB nu: nationale bibliotheek met een wetenschappelijke taak Wetsvoorstel: ook taken voor openbare bibliotheekstelsel en het algemene publiek: Beheer en ontwikkeling digitale bibliotheek, incl. inkoop e-content (nu Bibliotheek.nl) Landelijke stelseltaken voor de openbare bibliotheek (nu SIOB) Voorziening voor leesgehandicapten (nu SIOB) KB wordt centrale partij in het bibliotheeknetwerk. Nationale bibliotheek in brede zin KB verbonden aan OB-sector met 4 mln. leden. Groter maatschappelijk rendement

9. Collectieplan(artikel 9) Ontwikkeling fysiek - digitaal heeft gevolgen voor collectievorming Collectieplan regelt samenhang tussen fysiek en digitaal Bibliotheekbranche maakt plan KB verantwoordelijk voor totstandkoming plan Artikel gaat over proces, niet over inhoud

10. Twee onderdelen: infrastructuur en content, inclusief context Digitale bibliotheek heeft centrale structuur en is verantwoordelijkheid Rijk: Bekostiging landelijke digitale infrastructuur KB koopt content in, op voordracht bibliotheekbranche Fysieke en digitale media vormen samen één collectie Digitale activiteiten van: Openbare bibliotheek en CDR (Bibliotheek.nl), KB Digitale Bibliotheek van de Nederlandse Letteren (DBNL) samengebracht bij één partij: KB De structuur van de digitale bibliotheek(artikel 16 en artikel 17)

11. Lidmaatschap van de digitale bibliotheek(artikel 14 en artikel 17) • Iedereen in NL kan lid worden. Uitbreiding met andere groepen mogelijk • Keuzevrijheid voor gebruikers. Twee routes: • Leden OB ingeschreven als lid digitale bibliotheek • Rechtstreeks inschrijven bij digitale bibliotheek • Centrale administratie van digitale leden nodig voor toegang tot rechtendragende content • Tarieven niet in de wet zelf. Worden vastgesteld door KB i.o.m. branche

12. Bekostigingsplicht Bibliotheekfuncties gedefinieerd Onderscheidende, publieke karakter Certificering Fysiek en digitaal als twee-eenheid Verantwoordelijkheden overheden Nationale bibliotheekpas Inkoop e-content Decentraal stelsel Contributievrijdom Digitaal leenrecht VOB-aandachtspunten

13. Planning en vervolgstappen Tot 19 mei: www.internetconsultatie.nl Voor zomerreces: route naar de Ministerraad Daarna: voor advies naar Raad van State Najaar 2013: aanbieding aan de Tweede Kamer In 2014: behandeling in de Eerste Kamer 1 januari 2015: inwerkingtreding

14. Tijd voor vragen uit de zaal