220 likes | 455 Views
Hormonale regulatie. Hormonale stelsel. = endocriene stelsel (endocrien = naar binnen afgeven) ± 50 hormonen Hormoonklieren produceren hormoon Hormoon = chemische boodschapper Receptoren in doelwitweefsel Herkennen hormoon. Vraag. Wat is de functie van een endocriene klier?
E N D
Hormonale stelsel • = endocriene stelsel(endocrien = naar binnen afgeven) • ± 50 hormonen • Hormoonklieren produceren hormoon • Hormoon = chemische boodschapper • Receptoren in doelwitweefsel Herkennen hormoon
Vraag • Wat is de functie van een endocriene klier? • Produceren van hormonen • Wat is doelwitorgaan van een hormoon? • Orgaan dat gevoelig is voor hormoon • Waarin is mate van reactie van doelwitorgaan afhankelijk? • Concentratie hormoon
Hormoonspiegel • Transport via bloed • Concentratie hormoon schommelt: • Lever breekt afContinue proces • Hormoonklieren maken aangereguleerd door regelkring • Doelwitorgaan
Hypofyse • = hormoonklier • Stimuleert werking van hormoonklieren • Hypofyse gestimuleerd of geremd door hypothalamus
Hypofyse • Produceert hormonen o.a.: • Oxytocine melkproductie, weeen • Groeihormoon groei, ontwikkeling • ADH urineproductie in nieren • TSH stimuleert schildklier
Hypofyse produceert Oxytocine • Veroorzaakt samentrekking glad spierweefsel: • 1. baarmoederwand • progesteron remt oxytocineaanmaak • 2. melkklieren • Zuigen aan tepel oxytocine
Regelkring • Sensor registreert waarde • CZS beoordeelt (interne norm) • ↑↓ door (motorische) zenuwcellen • Hormoonklier productie ↑↓
Regelkring Negatieve feedback • > hormoon < hormoonproductie
Hypofyse produceert ADH (anti-diuretisch hormoon) • Osmoreceptoren in hypothalamus registreren > osmotische bloedwaarde • Te veel zout • Te weinig water • Zenuwstelsel stimuleert ADH afgifte • Nieren (doelwitorgaan) minder wateruitscheiding • 1. Lagere osmotische waarde • 2. hogere bloeddruk
Schildklier • Bekijk de film over hormonen
Schildklier • Jodium nodig voor Thyroxineproductie (schildklierhormoon) • Thyroxine stimuleert verbranding in lichaamscellen: • Celstofwisseling • Groei • Veel schildklierwerking mager, rusteloos • Weinig schildklierwerking klein, koud, traag • Vroeger: gebrek aan Jodium • Nu: bakkerszout
Opdracht Teken een regelkring van de Schildklier Hint?
Schildklier Regelkring(Negatieve feedback) ↓ Thyroxine • productie TSH ↑ (Schildklierstimulerend hormoon) Schildklier actiever Thyroxine ↑ Remming hypofyse Productie TSH ↓
Eilandjes van Langerhans • In alvleesklier • Sensor in Eilandjes van Langerhans • Hormoon: • Insuline • Glucagon (antagonist) • Film
Eilandjes van Langerhans Insuline bloedsuikerspiegel ↓ 1. Glucose Glycogeen (lever / skeletspieren)2. Glucoseopname in cel ↑ Glucagon bloedsuikerspiegel ↑
Bijnieren • Ligging: op nier • 2 delen (2 aparte hormoonklieren): • Bijniermerg • Adrenaline • Nor-adrenaline • Bijnierschors • Aldosteron • Cortisol
Adrenaline / Nor-adrenaline • Glycogeen glucose • Hartactiviteit ↑ • Pupillen verwijden (schrikogen) • Bloedvatverwijding in skeletspieren, • Spierspanning ↑ (trillen op benen) • Elders bloedvatvernauwing (bleek zien)